Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Wikipedia

Văn hóa phương Tây

Chuẩn mực, giá trị và hệ thống chính trị bắt nguồn từ châu Âu

Văn hóa phương Tây (hay văn hóa Tây phương, đôi khi được đánh đồng với văn minh phương Tây, thế giới phương Tây, xã hội phương Tây và văn minh phương Tây) là di sản của các chuẩn mực xã hội, giá trị đạo đức, truyền thống, phong tục, hệ thống niềm tin, chế độ chính trị và tạo tác cụ thể và công nghệ có nguồn gốc hoặc liên kết với châu Âu. Thuật ngữ này cũng được áp dụng ngoài châu Âu cho các quốc gia và nền văn hóa có lịch sử được kết nối mạnh mẽ với châu Âu bằng cách nhập cư, thuộc địa hoặc ảnh hưởng. Ví dụ, văn hóa phương Tây bao gồm các quốc gia ở châu Mỹ và châu Úc, có ngôn ngữ và dân tộc thiểu số là người châu Âu. Văn hóa phương Tây chịu ảnh hưởng nhiều nhất từ các văn hóa Hy-La và Kitô giáo.[2]

Văn hóa phương Tây, trong hầu hết lịch sử của nó, gần như tương đương với văn hóa Kitô giáo, và một phần lớn dân số của bán cầu Tây có thể được mô tả là Kitô hữu văn hóa. Khái niệm "châu Âu" và "Thế giới phương Tây" có mối liên hệ mật thiết với khái niệm "Kitô giáo và Christendom" thậm chí nhiều người tin rằng sự tổng hợp của một bản sắc châu Âu thống nhất đối với Kitô giáo.[1]
Vitruvian Man của Leonardo da Vinci Vitruvian Man. Dựa trên mối tương quan của lý tưởng tỷ lệ con người với hình học được mô tả bởi kiến trúc sư La Mã cổ đại Vitruvius trong quyển III của chuyên luận De architectura.
Plato, cũng với Socrates và Aristotle, đã giúp thiết lập triết học phương Tây.

Văn hóa phương Tây được đặc trưng bởi một loạt các chủ đề và truyền thống nghệ thuật, triết học, văn học và pháp lý; di sản của nhiều dân tộc châu Âu. Kitô giáo, bao gồm Giáo hội Công giáo,[3][4][5] Tin lành[6][7] và Chính thống giáo,[8][9] cũng đã đóng một vai trò nổi bật trong việc hình thành nền văn minh phương Tây kể từ ít nhất thế kỷ thứ 4[10][11][12][13][14] cũng như Do Thái giáo (đặc biệt là Do Thái giáo Hy Lạp và Kitô giáo Do Thái).[15][16][17][18] Ý niệm về "phương Tây" có từ thời Đế quốc La Mã khi hình thành sự khác biệt Đông phương Hy Lạp và Tây phương Latinh.

Một nền tảng của tư tưởng phương Tây, bắt đầu từ Hy Lạp cổ đại và tiếp tục qua thời Trung cổ và Phục hưng, là ý tưởng của chủ nghĩa duy lý trong các lĩnh vực khác nhau của cuộc sống, đặc biệt là tôn giáo, được phát triển bởi triết học Hy Lạp, chủ nghĩa kinh viện và chủ nghĩa nhân văn. Giáo hội Công giáo trong nhiều thế kỷ là trung tâm của sự phát triển các giá trị, ý tưởng, khoa học, luật pháp và thể chế cấu thành nền văn minh phương Tây.[19][20] Chủ nghĩa kinh nghiệm sau đó đã đưa ra phương pháp khoa học trong cuộc cách mạng khoa học và Khai sáng.

Hy Lạp cổ đại được coi là nơi sản sinh ra nhiều yếu tố của văn hóa phương Tây, với hệ thống chính phủ dân chủ đầu tiên trên thế giới và những tiến bộ lớn trong triết học, khoa học và toán học. Hy Lạp được theo sau bởi Rome, nơi có những đóng góp quan trọng trong luật pháp, chính phủ, kỹ thuật và tổ chức chính trị.[21] Văn hóa phương Tây tiếp tục phát triển với sự Kitô giáo hóa châu Âu trong thời trung cổ và cải cách và hiện đại hóa được kích hoạt bởi thời Phục hưng. Giáo hội bảo tồn sự phát triển trí tuệ của thời cổ đại và là lý do nhiều người trong số họ vẫn còn được biết đến ngày nay.

Kitô giáo thời trung cổ đã tạo ra trường đại học hiện đại,[22][23] hệ thống bệnh viện,[24] kinh tế khoa học,[20][25] luật tự nhiên (sau này sẽ ảnh hưởng đến việc tạo ra luật quốc tế) [26] và nhiều sáng kiến khác trên khắp tất cả các lĩnh vực trí tuệ. Kitô giáo đã đóng một vai trò trong việc chấm dứt các tập quán phổ biến giữa các xã hội ngoại giáo, như sự hiến tế con người, chế độ nô lệ,[27] tục giết trẻ em và đa phu thê.[28]

Toàn cầu hóa bởi các đế chế thực dân châu Âu kế tiếp đã truyền bá lối sống châu Âu và phương pháp giáo dục châu Âu trên khắp thế giới giữa thế kỷ 16 và 20. văn hóa châu Âu phát triển với một phạm vi phức tạp của triết học, chủ nghĩa kinh viện thời trung cổ và chủ nghĩa huyền bí.[29] Tư duy hợp lý được phát triển qua một thời gian dài thay đổi và hình thành, với các thí nghiệm về Khai sáng và đột phá trong khoa học. Các khuynh hướng đã định nghĩa các xã hội phương Tây hiện đại bao gồm khái niệm đa nguyên chính trị, chủ nghĩa cá nhân, văn hóa nổi bật hoặc phản văn hóa (như các phong trào Thời đại mới) và gia tăng chủ nghĩa đồng bộ văn hóa do toàn cầu hóa và di cư của con người.

Tham khảo

sửa
  1. ^ Dawson, Christopher; Glenn Olsen (1961). Crisis in Western Education . tr. 108. ISBN 978-0-8132-1683-6.
  2. ^ “Roman Catholicism, "Roman Catholicism, Christian church that has been the decisive spiritual force in the history of Western civilization". Encyclopædia Britannica”. Encyclopedia Britannica. Truy cập ngày 22 tháng 2 năm 2018.
  3. ^ J. Spielvogel, Jackson (2016). Western Civilization: A Brief History, Volume I: To 1715 . tr. 156. ISBN 978-1-305-63347-6.
  4. ^ Neill, Thomas Patrick (1957). Readings in the History of Western Civilization, Volume 2 . tr. 224.
  5. ^ O'Collins, Gerald; Farrugia, Maria (2003). Catholicism: The Story of Catholic Christianity . tr. v (preface). ISBN 978-0-19-925995-3.
  6. ^ Karl Heussi, Kompendium der Kirchengeschichte, 11. Auflage (1956), Tübingen (Germany), pp. 317–319, 325–326
  7. ^ The Protestant Heritage, Britannica
  8. ^ H. McNeill, William (2010). History of Western Civilization: A Handbook . tr. 204. ISBN 978-0-226-56162-2.
  9. ^ Faltin, Lucia; Melanie J. Wright (2007). The Religious Roots of Contemporary European Identity . tr. 83. ISBN 978-0-8264-9482-5.
  10. ^ Roman Catholicism, "Roman Catholicism, Christian church that has been the decisive spiritual force in the history of Western civilization". Encyclopædia Britannica
  11. ^ Caltron J.H Hayas, Christianity and Western Civilization (1953), Stanford University Press, p. 2: That certain distinctive features of our Western civilization—the civilization of western Europe and of America—have been shaped chiefly by Judaeo–Graeco–Christianity, Catholic and Protestant.
  12. ^ Jose Orlandis, 1993, "A Short History of the Catholic Church," 2nd edn. (Michael Adams, Trans.), Dublin:Four Courts Press, ISBN 1851821252, preface, see [1], accessed ngày 8 tháng 12 năm 2014. p. (preface)
  13. ^ Thomas E. Woods and Antonio Canizares, 2012, "How the Catholic Church Built Western Civilization," Reprint edn., Washington, D.C.: Regnery History, ISBN 1596983280, see accessed ngày 8 tháng 12 năm 2014. p. 1: "Western civilization owes far more to Catholic Church than most people—Catholic included—often realize. The Church in fact built Western civilization."[liên kết hỏng]
  14. ^ Marvin Perry (ngày 1 tháng 1 năm 2012). Western Civilization: A Brief History, Volume I: To 1789. Cengage Learning. tr. 33–. ISBN 978-1-111-83720-4.
  15. ^ X., Noble, Thomas F. (ngày 1 tháng 1 năm 2013). Western civilization: beyond boundaries . Boston, MA. tr. 107. ISBN 978-1-133-60271-2. OCLC 858610469.
  16. ^ Marvin Perry, Myrna Chase, James Jacob, Margaret Jacob, Jonathan W Daly (2015). Western Civilization: Ideas, Politics, and Society, Volume I: To 1789. Cengage Learning. tr. 105. ISBN 978-1-305-44548-2.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  17. ^ Martin., Hengel (2003). Judaism and Hellenism: studies in their encounter in Palestine during the early Hellenistic period. Eugene, OR: Wipf & Stock Publishers. ISBN 978-1-59244-186-0. OCLC 52605048.
  18. ^ Early Christianity in its Hellenistic context. Volume 2, Christian origins and Hellenistic Judaism: social and literary contexts for the New Testament. Porter, Stanley E., 1956-, E.J. Brill (Firm). Leiden: Brill. 2013. ISBN 978-9004234765. OCLC 851653645.Quản lý CS1: khác (liên kết)
  19. ^ Woods, Thomas E. (2005). How the Catholic Church Built Western Civilization. Washington, DC: Regency Publishing. ISBN 978-0-89526-038-3.
  20. ^ a b “Review of How the Catholic Church Built Western Civilization by Thomas Woods, Jr”. National Review Book Service. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 8 năm 2006. Truy cập ngày 16 tháng 9 năm 2006.
  21. ^ Jonathan Daly (ngày 19 tháng 12 năm 2013). The Rise of Western Power: A Comparative History of Western Civilization. A&C Black. tr. 7–9. ISBN 978-1-4411-1851-6.
  22. ^ Rüegg, Walter: "Foreword. The University as a European Institution", in: A History of the University in Europe. Vol. 1: Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 1992, ISBN 0-521-36105-2, pp. xix–xx
  23. ^ Verger 1999
  24. ^ Risse, Guenter B (tháng 4 năm 1999). Mending Bodies, Saving Souls: A History of Hospitals. Oxford University Press. tr. 59. ISBN 978-0-19-505523-8.
  25. ^ Schumpeter, Joseph (1954). History of Economic Analysis. London: Allen & Unwin.
  26. ^ Cf. Jeremy Waldron (2002), God, Locke, and Equality: Christian Foundations in Locke's Political Thought, Cambridge University Press, Cambridge (UK), ISBN 978-0-521-89057-1, pp. 189, 208
  27. ^ Chadwick, Owen p. 242.
  28. ^ Hastings, p. 309.
  29. ^ Sailen Debnath, 2010, "Secularism: Western and Indian," New Delhi, India:Atlantic Publishers & Distributors, ISBN 8126913665.[cần số trang]
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Văn_hóa_phương_Tây&oldid=70934100”