Wikipedia:Không gian tên
Đây là một trang thông tin. Trang này không mang tính quy định hay hướng dẫn, mà chỉ dành để mô tả một số khía cạnh về quy phạm, thông lệ, kỹ thuật, hoặc thực tiễn của Wikipedia. Trang có thể phản ánh nhiều mức độ đồng thuận mang tính bất đồng với nhau. |
Không gian tên nội dung | Không gian tên thảo luận | ||
---|---|---|---|
0 | (Chính) | Thảo luận | 1 |
2 | Thành viên | Thảo luận Thành viên | 3 |
4 | Wikipedia | Thảo luận Wikipedia | 5 |
6 | Tập tin | Thảo luận Tập tin | 7 |
8 | MediaWiki | Thảo luận MediaWiki | 9 |
10 | Bản mẫu | Thảo luận Bản mẫu | 11 |
12 | Trợ giúp | Thảo luận Trợ giúp | 13 |
14 | Thể loại | Thảo luận Thể loại | 15 |
100 | Cổng thông tin | Thảo luận Cổng thông tin | 101 |
828 | Mô đun | Thảo luận Mô đun | 829 |
2300 | 2301 | ||
2302 | 2303 | ||
2600 | |||
Không gian tên ảo | |||
-1 | Đặc biệt | ||
-2 | Phương tiện |
Không gian tên (hay Tên miền không gian, tiếng Anh: namespace) tại Wikipedia là tập hợp các trang bắt đầu bởi một tiền tố nhất định mà phần mềm MediaWiki nhận ra được. Mục đích chính của không gian tên là để phân tách các trang "phục vụ công tác quản lí" khỏi các trang bài viết bách khoa.
Tất cả các bài viết bách khoa thì không có tiền tố và chúng thuộc một không gian gọi là không gian tên chính. Ở các trang không thuộc không gian tên chính thì phần không gian tên được phân cách với tên trang bằng dấu hai chấm (:).
Trong thảo luận, không gian tên nhiều khi được gọi ngắn gọn là Không gian, chẳng hạn như trong các cụm từ: không gian Bản mẫu, không gian Thảo luận.
Các không gian tên nội dung
- Không gian tên chính
- Gồm các trang có chứa nội dung bách khoa: bài viết, danh sách, trang định hướng, trang đổi hướng đến các trang khác trong cùng không gian.
- Bản mẫu
- Các bản mẫu là các trang dùng với mục đích nhúng nội dung của nó vào các trang khác, ví dụ điển hình nhất là các hộp thông tin ở đầu và bản mẫu điều hướng ở cuối các bài viết.
- Thể loại
- Các trang thực hiện hệ thống phân loại nội dung trên Wikipedia.
- Chủ đề
- Các trang Chủ đề được sử dụng như những "Trang Chính" về một lĩnh vực hay vấn đề nhất định, giới thiệu các bài viết về lĩnh vực đó.
- Tập tin
- Các trang dành cho việc mô tả, lưu trữ các thông tin về các nội dung đã được truyền lên Wikipedia gồm: hình ảnh, âm thanh, video.
- Wikipedia
- Các trang chứa các nội dung khác nhau liên quan đến Wikipedia, gồm các quy định và hướng dẫn các nguyên tắc làm việc trên Wikipedia, các trang trợ giúp sử dụng, các diễn đàn thảo luận về Wikipedia...
- MediaWiki
- Các trang chứa các thông báo hệ thống và giao diện của Wikipedia.
- Trợ giúp
- Chứa các nội dung trợ giúp sử dụng, nghiêng nhiều hơn về các tính năng của phần mềm MediaWiki và mảng kĩ thuật của Wikipedia. Hiện số lượng trang thuộc không gian này không nhiều, do nhiều nội dung trợ giúp cũng có ở không gian "Wikipedia:".
- Mô đun
- Nơi lưu trữ mã các mô đun Scribunto viết bằng ngôn ngữ lập trình Lua, phục vụ cho hoạt động của các bản mẫu. Không như các không gian tên khác, nội dung tại các mô đun không được phần mềm hiểu là văn bản wiki.
Không gian tên thảo luận
Mỗi không gian nội dung được kể ra ở trên có một không gian tên "cùng đôi" đi kèm, với mục đích thảo luận về việc thay đổi nội dung của trang đi kèm với nó. Chẳng hạn trang Trái Đất có trang thảo luận đi kèm là Thảo luận:Trái Đất. Giao diện của Wikipedia cho phép việc chuyển qua lại giữa trang nội dung và trang thảo luận tương ứng một cách dễ dàng: liên kết "Thảo luận" được đặt bên cạnh liên kết đến trang nội dung ở đầu mỗi trang. Khi thêm một trang vào "Danh sách theo dõi", trang thảo luận luôn tự động được thêm kèm cùng với đó.
Trang thảo luận Thành viên dùng để gửi tin nhắn trực tiếp cho thành viên đó.
Một số khái niệm liên quan đến phần này là: trang thảo luận (talk page), trang nội dung (content page hoặc subject page).
Không gian tên ảo
Có hai không gian tên ảo không liên quan đến các trang được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu.
- Đặc biệt
- Các trang đặc biệt được phần mềm tự động tạo ra theo yêu cầu sử dụng, chẳng hạn Đặc biệt:Thay đổi gần đây.
- Phương tiện
- Dùng để tạo các liên kết trực tiếp đến một tập tin. So sánh Tập tin:Ví dụ.jpg và Phương tiện:Ví dụ.jpg.
Tên gọi khác
Tại Wikipedia tiếng Việt, hầu hết không gian tên đều có tên gọi tương ứng bằng tiếng Anh, giống như tại Wikipedia tiếng Anh. Không gian "Wikipedia:" còn có tên gọi khác trên mọi phiên bản ngôn ngữ của Wikipedia là "Project:".
Một số không gian tên còn có các biệt danh như sau:
Biệt danh | Không gian tên |
---|---|
Hình | Tập tin |
Image | |
Thảo luận Hình | Thảo luận Tập tin |
Image talk | |
Tiêu bản | Bản mẫu |
Thảo luận Tiêu bản | Thảo luận Bản mẫu |
Các biệt danh này được máy chủ Wikipedia dịch tự động sang tiền tố không gian tên thích hợp. Vì vậy, nếu liên kết được tạo đến tiêu đề trang bắt đầu bằng một trong các bí danh này hoặc được nhập vào hộp tìm kiếm hoặc được sử dụng trong URL trong thanh địa chỉ trình duyệt, thì bí danh liên kết đến trang có tiền tố không gian tên thực tương ứng. Ví dụ: Tìm kiếm hoặc liên kết "Hình:Abc.jpg" được tính như đang tìm kiếm hoặc liên kết "Tập tin:Abc.jpg". Ngoài ra, những biệt danh này cũng không phân biệt chữ hoa chữ thường, chẳng hạn: "TIÊU BẢN", "tiêu bản", ... đều tính là một
Một bí danh không thể được sử dụng làm không gian tên thực tế trong tiêu đề trang, chẳng hạn, bạn không thể dùng tên bài "Hình: 10.jpg" vì nếu thử nó sẽ ra "Tập tin: 10.jpg".
Không gian tên trên danh nghĩa
Ngoại trừ các không gian tên nội dung và các không gian thảo luận tương ứng, 2 không gian tên ảo, không gian "Đề tài:" dành cho thảo luận bằng Flow, và các tên gọi khác đã kể ra ở trên, ở Wikipedia tiếng Việt tồn tại một số tiền tố khác thấy ở các liên kết đổi hướng, chẳng hạn WP:TTKCD. Các tiền tố này được gọi là các không gian tên trên danh nghĩa (pseudo-namespace). Các không gian tên trên danh nghĩa chỉ mang tính thông tục, được cộng đồng chấp nhận và sử dụng, chứ không phải là một không gian tên đúng nghĩa theo cách hiểu của phần mềm. Thật ra, phần mềm hiểu các trang này thuộc không gian chính.
Tại Wikipedia tiếng Việt, không gian trên danh nghĩa duy nhất được sử dụng phổ biến là WP:, đổi hướng đến các trang thuộc không gian "Wikipedia:".
Từ ma thuật
Trong khi lập trình bản mẫu, có thể sử dụng các "từ ma thuật" sau:
Từ ma thuật | Cho ra | Mô tả |
---|---|---|
{{NAMESPACE}} |
Wikipedia | trả về không gian tên của trang hiện tại. |
{{NAMESPACENUMBER}} |
4 | trả về mã định danh của không gian tên của trang hiện tại. |
{{ns:mãsố}} |
Tập tin | trả về không gian tên (đã bản địa hóa). (Trong ví dụ này mã số bằng 6.) |
{{SUBJECTSPACE}} |
Wikipedia | trả về không gian tên của trang nội dung. |
{{TALKSPACE}} |
Thảo luận Wikipedia | trả về không gian tên của trang thảo luận. |
Xem danh sách đầy đủ các từ ma thuật liên quan tại Trợ giúp:Từ ma thuật trên MediaWiki.
Các từ ma thuật này, được dùng kết hợp với các hàm phân tích cú pháp (parser functions) có thể được dùng trong lập trình bản mẫu để thay đổi cách hiển thị bản mẫu tùy vào không gian tên mà nó được nhúng. Các meta-template như {{Namespace detect}}, {{Main other}} cũng đã được tạo để phục vụ mục đích này.
Thông tin kĩ thuật
Các không gian tên từ -2 đến 15 là các không gian tên tiêu chuẩn của MediaWiki. Các không gian tên bắt đầu từ 100 không phải là các không gian tiêu chuẩn, được thêm vào bởi các nhà phát triển tùy theo nhu cầu của cộng đồng. Ví dụ các yêu cầu: mediazilla:25333, mediazilla:24825, mediazilla:24576, mediazilla:31057.
Có thể xem tất cả không gian tên của một dự án bằng yêu cầu api, ví dụ: viwiki, enwiki.
Xem thêm
Meta có thông tin liên quan tại: Help:Namespace |