Charles Bruneau
- Loukîz a : «Inketes da Bruneau so les patwès d' Årdene (lives)»
Charles Bruneau, c' esteut on grand linwincieus francès, vinou e monde li 19 di nôvimbe 1883 a Tchô el Walonreye di France. I mora li 3 d' awousse 1969.
I djåzéve coramint l' walon, k' esteut l' lingaedje d' atôtchance di tertos a Tchô tins di ses djonnès anêyes.
Ouve pol walon
candjîIl a studyî les pårlers del Bijhe do dipårtumint des Årdenes francesses, k' i lome les “patwès d' Årdene”. Il aveut stî enondé po ça pa Jules Gillieron. Il a cmincî a-z eplaidî ses trovas e 1913.
- Etude phonétique des patois d'Ardenne (1913), la k' il esplike li sistinme fonetike (ki n' est nén co l' Alfabet Fonetike Eternåcionå), k' i s' va siervi po ses rcwerances.
- La limite des dialectes wallon, champenois et lorrain en Ardenne (1913), la k' i rwaite li djeyografeye des troes lingaedjes, aprume dins l' Payis di Smwès, li bote di Djivet, eyet li bote do Hinnot;
- Enquête linguistique sur les patois d'Ardenne, tome I (1914).
- Enquête linguistique sur les patois d'Ardenne, tome II (1926).
Ces cwate lives la sont studyîs sol Wikipedia e walon dins ene pådje "Inketes da Bruneau so les patwès d' Årdene".
Il a eto scrît l' adrovaedje do motî da A. Vauchelet so les pårlers d' Årdene francesse.
Charles Bruneau a divnou professeur al Sorbone.
La, i va rprinde l' Histoire de la langue française da Ferdinand Brunot cwand ci-ci dihota. I nd eplaidrè les tomes XII et XIII.
Il a eto rprins et rassonrer pår li Précis de grammaire historique de la langue française, eco on live da Brunot.
Gn a sacwants scoles et institucions k' ont stî batijheyes a s' no.
Eredjistrumints
candjîTot fjhant ses rcweraedjes so papî, Tchåle Bruneau a ossu eredjistré ses temoens. Les eredjistrumints sont wårdés al Bibioteke nåcionåle di France.
Gn a 31 plakes, inte di zeles 14 e walon :
- ene e walon do Levant
- 7 e walon del Basse Årdene
- 3 e walon do Mitan
- Biarin : li coide al doye (recitaedje) (boket da Augustin Vermer)
- Nameur : tchanson e namurwès
- Ansreme : Recitaedje (sint Pire et sint Djôzef po l' administråcion do Paradis)
- ene et dmey e walon do Coûtchant
- Marlanwé (Aschate walon do Coûtchant / picård) : cåzaedje so Marlanwé
- 2 el Walonreye di France
- Lintchamp : Cåzaedje
- Fumwè (Walonreye di France, aschate Mitan Coûtchant Basse Årdene) : Ovraedje ezès schayires
Les ôtès plakes sont-st e gåmès (Tchini, Abâ-l'-Nouve, Sinte-Mareye-so-Smwès) e tchampnwès (Vresse, Bôhan), des aschates walon-gåmès-tchampnwès (Bouyon, Corbion), des aschate walon-gåmès (Arbûmont).
Hårdêye divintrinne
candjîHårdêyes difoûtrinnes
candjî- (fr) Si biyografeye
- Ses eredjistrumints (walon, gåmès, tchampnwès)