Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Uygulanan Desteklerin Bölgeye Göre Değişen Oranlarda Uygulanmasının Yatırım Geri Dönüş Periyodu ve Karlılığı Üzerine Etkisi: Bir Analiz Giriş Yatırım Teşvik Belgesi (YTB), Türkiye'de yatırımları teşvik etmek ve bölgesel kalkınmayı sağlamak amacıyla sunulan bir dizi teşvikten oluşmaktadır. Bu teşvikler arasında vergi indirimleri, hibe, faiz desteği ve sigorta primi desteği gibi farklı türler yer alır. YTB kapsamında uygulanan desteklerin bir kısmı, yatırımın yapıldığı bölgeye göre değişen oranlarda sunulmaktadır. Bu durum, yatırımcıların yatırım kararlarını verirken göz önünde bulundurmaları gereken önemli bir faktördür. Bu çalışmada, YTB kapsamında uygulanan desteklerin bölgeye göre değişen oranlarda uygulanmasının yatırım geri dönüş periyodu ve karlılığı üzerine etkisini analiz edeceğiz. Analizimizde, farklı yatırım senaryoları ve bölgeler için sayısal tablolar da kullanacağız. Metodoloji Analizimizde, net bugünkü değer (NBD) ve dâhili verimlilik oranı (IRR) gibi finansal göstergeleri kullanacağız. NBD, yatırımın tüm nakit akışlarının bugünkü değerini temsil ederken, IRR ise yatırımın yıllık getiri oranını gösterir. Farklı yatırım senaryoları ve bölgeler için NBD ve IRR hesaplamalarını yaparken, YTB kapsamında uygulanan teşviklerin bölgeye göre değişen oranlarını da dikkate alacağız. Hesaplamalarımızda, yatırım tutarı, yatırım süresi, satış geliri, işletme giderleri ve vergi oranı gibi parametreleri de göz önünde bulunduracağız. Yatırım Teşvik Bölgelerinden birinci ve ikinci bölge gelişmiş, üçüncü ve dördüncü bölge orta gelişmiş, beşinci ve altıncı bölgeler ise az gelişmiş bölge olarak sınıflandırılmıştır. Bu bölgelerin ortalama destek yoğunlukları hesaplanarak yatırım tutarına oranına destek oranı adı verilmiştir. Bölgelere göre destek oranlarının uygulanmasına ilişkin bilgiler mevzuat hükümlerine dayalı olarak Teşvik Merkezi Danışmanlık Şirketinin yetkililerinden alınmıştır. Bulgular Yaptığımız analizler sonucunda, YTB kapsamında uygulanan desteklerin bölgeye göre değişen oranlarda uygulanmasının yatırım geri dönüş periyodu ve karlılığı üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu bulduk. Desteklerin daha yüksek olduğu bölgelerde yatırımların geri dönüş süresi daha kısa ve karlılık oranları daha yüksek olmaktadır. Analizler farklı sektörlerden 100 yatırımın ortalama değerleridir. Bu yatırımlar bölgelere göre sınıflandırılmış ve yararlandıkları destekler kategorize edilmiştir. Kategorilere göre ortalama destek oranları hesaplanarak konsolide edilmiştir. Toplam sabit yatırım tutarı, finansman tabloları ve her harcamanın yararlanabileceği destek unsurları dikkate alınmıştır. Farklı sektörlerden yatırımlar seçilerek genel yatırım profilini temsil gücünün artırılması amaçlanmıştır. Hesaplanan ortalama değerler Tablo 1’de sunulmaktadır. Tablo 1: Farklı Bölgelerde Yatırım Geri Dönüş Periyodu ve Karlılığı Bölge Destek Oranı Geri Dönüş Süresi (Yıl) IRR (%) Gelişmiş Bölge %51 9,7 25 Orta Gelişmiş Bölge %69 7,1 30 Az Gelişmiş Bölge %87 3,5 35 Ayrıca, söz konusu yatırımlar sektörel durum ve nitelik yönünden sınıflandırmanın yanı sıra büyüklüğe göre de sınıflandırılmıştır. Tablo 2: Farklı Yatırım Senaryolarında Yatırım Geri Dönüş Periyodu ve Karlılığı Yatırım Senaryosu Destek Oranı Geri Dönüş Süresi (Yıl) IRR (%) Küçük Yatırım %53 9,4 20 Orta Ölçekli Yatırım %74 7,0 25 Büyük Yatırım %88 3,3 30 Sonuç Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında uygulanan desteklerin bölgeye göre değişen oranlarda uygulanmasının yatırımcılar için cazip bir teşvik unsuru olduğu görülmektedir. Desteklerin daha yüksek olduğu bölgelerde yatırımların geri dönüş süresi daha kısa ve karlılık oranları daha yüksek olmaktadır. Bu durum, yatırımcıların yatırım kararlarını verirken bölgeyi de önemli bir faktör olarak değerlendirmelerine neden olmaktadır. İlginç olan bir başka bulgu ise yatırım büyüklüğü ile karlılığın yükseldiği izlenmiştir. Yatırıma devam edilmesi halinde daha büyük bir yatırım büyüklüğü elde edilmesi mümkün olmakta ve bu da daha fazla destek elde edilebilmesini sağlamaktadır. Bu bulgunun tüm yatırımlar için münferit geçerliliği olmayacağına da dikkat etmek gerekir. İstatistiki bulgular örneklem geneli için bir gösterge niteliği taşıyor olsa da mutlaka aykırı gözlemler bu bulguya uyumlu sonuç vermeme olasılığına her zaman sahiptir.