February & March 2022, Vol 24, Issue 6 Research Paper Dynamic Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children with and without Developmental Coordination Disorder Banafsheh Ghaheri1 , *Shahzad Tahmasebi Boroujeni2 , Mehdi Shahbazi2 , Ahmad Reza Arshi3 1. Department of Motor Control and Learning, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. 2. Department of Motor Behavior and Sport Psychology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. 3. Department of Biomechanics, School of Medical Engineering, Amirkabir University of Technology, Tehran, Iran. Use your device to scan and read the article online Citation: Ghaheri B, Tahmasebi Boroujeni SH, Shahbazi M, Arshi AR. [Dynamic Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children With Developmental Coordination Disorder (Persian)]. Journal of Arak University of Medical Sciences(JAMS). 2021; 24(6).804-819. https://doi.org/10.32598/JAMS.24.6.6188.2 : https://doi.org/10.32598/JAMS.24.6.6188.2 ABSTRACT Article Info: Received: 20 Apr 2021 Accepted: 13 Nov 2021 Available Online: 01 Feb 2022 Key words: Coordination, Variability, Children, Developmental Coordination Disorder Background and Aim Evaluating variability can help to investigate the process underlying motor coordination problems. The current study aims to measure motor coordination and its variability in children with and without Developmental Coordination Disorder (DCD). Moreover, the symmetry of motor coordination variability in these children and the relationship between motor competence and variability are evaluated. Methods & Materials Participants were 15 children with DCD and 20 non-DCD children aged 7-10 years. They were assessed using Movement Assessment Battery for Children-2 (MABC-2) and performed a contralateral hand-foot coordination task. Using motion capture system, motor coordination and variability were recorded and calculated using the continuous relative phase and its standard deviation, respectively. Ethical Considerations The study with an ethical code (IR.UT.SPORT.REC.1396030) obtained from the Ethics Committee of the Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran. Results Children with DCD showed significantly higher coordination variability, while there was no significant difference between the groups in performing the coordination task. Moreover, the variability of motor coordination was found asymmetrical in children with DCD. Finally, more variability was shown to be associated with lower score of motor competence in MABC-2. Conclusion There is a need for employing assessments for underlying process of movement coordination such as variability, which can help provide more comprehensive understanding of motor patterns of children with DCD and the strategies that they adopt to perform a movement. Extended Abstract 1. Introduction D evelopmental coordination disorder (DCD) is a neurodevelopmental disorder characterized by impaired ability to ac- quire and execute coordinated motor skills which interferes with the daily activities and academic performance [1]. While lack of motor coordination skills and clumsiness are widely studied among children with DCD, the knowledge of mechanisms underlying this disorder is still limited. Commonly used screening methods are resultoriented which solely measure the outcome of the move- * Corresponding Author: Shahzad Tahmasebi Boroujeni, PhD. Address: Department of Motor Behavior and Sport Psychology, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran. Tel: +98 (21) 61118846 E-mail: shahzadtahmaseb@ut.ac.ir 804 February & March 2022, Vol 24, Issue 6 ment. Process-oriented methods can provide information regarding the strategies used to perform a movement and help design effective interventions. cording to the defined task, the CRP close to zero represents greater coordination ability (Figure 1). 3. Results Evaluating motor variability is an important method to know the underlying process of coordination, and can be used for understanding the central mechanisms of the motor system [12]. Few studies have examined motor variability in children with DCD. This study aims to evaluate the motor variability of children with DCD using a dynamic approach based on a contralateral hand-foot coordination task. Moreover, the symmetry of the coordination pattern was examined in two groups of DCD and non-DCD children. 2. Materials & Methods Using the Movement Assessment Battery for ChildrenSecond Edition (MABC-2), 15 children with DCD and 20 children without DCD aged 7-10 years were assessed. To assess their coordination and variability, they were asked to perform a contralateral hand-foot marching task (e.g., coordination between right hand and left foot) in the sagittal plane (in-phase coordination). Three trials of 30 seconds were performed and participants were asked to carry out the task at a preferred frequency. Movements were recorded and analyzed using VICON motion capture system; the continuous relative phase (CRP) and standard deviation of CRP were calculated to measure coordination and variability, respectively. Ac- Figure 2 illustrates the mean of CRP and variability of the CRP in DCD and Non-DCD groups. Children with DCD showed significantly higher variability (P=0.028). However, the CRP was not significantly different between the groups (P=0.739). Moreover, the results revealed a significant difference between the variability of right hand-left foot and left hand-right foot coordination in children with DCD (Z= -2.10, P=0.036) (Table 1). Finally, we found a significant negative correlation between participants’ coordination variability and their motor competence score in MABC2; variability could explain 32% of the variance in the motor competence. 4. Discussion & Conclusion Children with DCD showed more variability in coordinating their contralateral hands and foots, and their coordination had asymmetry. Moreover, children with more coordination variability had lower level of motor competence in MABC-2. Increased variability has been observed in patients with DCD under different tasks [1720] and several explanations have been provided. For instance, it is suggested that the increased variability in these children is due to a significant noise in their neuro-motor system [21]. However, in the current study no difference Figure 1. Space-time (A) and CRP (B) of contralateral hands and foots 805 Ghaheri B, et al. Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children With Developmental Coordination Disorder. JAMS. 2022; 24(6):804-819. February & March 2022, Vol 24, Issue 6 Table 1. Results of multiple regression analysis (Dependent variable: MABC-2 score) Variables B Beta t 95% CI P Age 6.37 0.22 1.33 (-3.42, 16.15) 0.194 Body mass index -1.89 -0.26 -1.65 (-4.32, 0.46) 0.110 Preferred frequency 0.32 0.12 0.69 (-0.064, 1.07) 0.498 CRP 0.22 0.09 0.52 (-0.064, 1.07) 0.609 Variability -1.89 -0.44 -2.53 (-3.42, -0.36) 0.017* *P<0.05 20 18 * 16 Mean 14 12 Non-DCD ‫رشدی‬ ‫بدون اختالل هماهنگی‬ 10 ‫رشدی‬ DCD‫با اختالل هماهنگی‬ 8 6 4 2 0 ‫فاز نسبی پیوسته‬ CRP Variability‫تغییرپذیری‬ Figure 2. Comparing the CRP and variability of the CRP in tow study groups *P<0.05 was found between the performance of children with and without DCD in the marching task. According to the dynamic systems theory, the increased variability can be a compensatory strategy for children with DCD to explore the solution for executing the task properly [26]. This can explain the higher variability in children with DCD, although they were not significantly different with non-DCD children in performing the task. The asymmetry of the variability in children with DCD is associated with their deficit in integrating the sensory information such as proprioceptive feedback [20]. However, the research in this area is still sparse, and more studies are needed to explore the underlying mechanisms. The negative correlation between the coordination variability and motor competence in children highlights the importance of process-oriented measures and dynamic approach for comprehensive understanding of the motor difficulties in children with DCD. Ethical Considerations Compliance with ethical guidelines The current study was approved by the Ethics Committee of the Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran (Code: IR.UT.SPORT. REC.1396030). Ghaheri B, et al. Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children With Developmental Coordination Disorder. JAMS. 2022; 24(6):804-819. 806 February & March 2022, Vol 24, Issue 6 Funding This study was extracted from the PhD. Dissertation of the first author at the Department of Motor Behavior, Faculty of Physical Education and Sport Sciences, University of Tehran. Authors' contributions All authors met the standard criteria for writing based on the recommendations of the International Committee of Publishers of Medical Journals (ICMJE). Conflicts of interest The authors declared no conflicts of interest. Acknowledgements The authors would like to thank all parents and children who participated in this study for their cooperation. 807 Ghaheri B, et al. Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children With Developmental Coordination Disorder. JAMS. 2022; 24(6):804-819. This Page Intentionally Left Blank ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫مقاله پژوهشی‬ ‫ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫بنفشه قاهری‬ ‫‪1‬‬ ‫‪* ،‬شهزاد طهماسبی بروجنی‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ ،‬مهدی شهبازی‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ ،‬احمدرضا عرشی‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ .1‬گروه یادگیری و كنترل حركتی‪ ،‬دانشكده تربیتبدنی و علوم ورزشی‪ ،‬دانشگاه تهران‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬ ‫‪ .2‬گروه رفتار حركتی و روانشناسی ورزشی‪ ،‬دانشكده تربیتبدنی و علوم ورزشی‪ ،‬دانشگاه تهران‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬ ‫‪ .3‬گروه آموزشی بیومكانیک‪ ،‬دانشكده مهندسی پزشكی‪ ،‬دانشگاه صنعتی امیركبیر‪ ،‬تهران‪ ،‬ایران‪.‬‬ ‫اطالعات مقاله‪:‬‬ ‫تاریخ دریافت‪ 31 :‬فروردین ‪1400‬‬ ‫زمینه و هدف ‪ :‬ارزیابی تغییرپذیری از جمله راهکارهایی است که میتواند به بررسی فرایندهای منجر به مشکالت هامهنگی حرکتی کمک‬ ‫کند‪ .‬هدف از پژوهش حارض ارزیابی هامهنگی حرکتی و تغییرپذیری آن در کودکان با اختالل هامهنگی رشدی بود‪ .‬همچنین تقارن‬ ‫تغییرپذیری هامهنگی در این کودکان و رابطه بین مهارتهای حرکتی با میزان تغییرپذیری مورد بررسی قرار گرفت‪.‬‬ ‫تاریخ پذیرش‪ 22 :‬آبان ‪1400‬‬ ‫تاریخ انتشار‪ 12 :‬بهمن ‪1400‬‬ ‫مواد و روشها پس از ارزیابی مهارتهای حرکتی کودکان ‪ 7-10‬سال با استفاده از مجموعه آزمون ارزیابی حرکت کودکان‪ 15 ،‬کودک‬ ‫دارای اختالل هامهنگی رشدی و ‪ 20‬کودک بدون اختالل هامهنگی رشدی‪ ،‬یک تکلیف هامهنگی دست و پای مخالف را اجرا کردند‪.‬‬ ‫حرکات با استفاده از سیستم آنالیز حرکت ثبت و ارزیابی هامهنگی حرکتی و تغییرپذیری به ترتیب با محاسبه فاز نسبی پیوسته و انحراف‬ ‫معیار آن صورت گرفت‪.‬‬ ‫مالحظات اخالقی مطالعه حارض با کد ‪ IR.UT.SPORT.REC.1396030‬در کمیته اخالق پژوهش دانشکده تربیتبدنی و علوم ورزشی‬ ‫دانشگاه تهران تصویب شده است‪.‬‬ ‫کلیدواژهها‪:‬‬ ‫یافته ها کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی بهطور معنادار تغییرپذیری بیشرتی نشان دادند‪ .‬این تفاوت در اجرای تکلیف‬ ‫هامهنگی مشاهده نشد‪ .‬در تغییرپذیری هامهنگی حرکتی کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی‪ ،‬عدم تقارن مشاهده شد‪.‬‬ ‫درنهایت‪ ،‬تغییرپذیری بیشرت با منره کمرت در مهارتهای حرکتی رشکتکنندگان همراه بود‪.‬‬ ‫هماهنگی‪ ،‬تغییرپذیری‪،‬‬ ‫كودكان‪ ،‬اختالل‬ ‫هماهنگی رشدی‬ ‫نتیجهگیری پژوهش حارض لزوم بهکارگیری اندازهگیریهای مرتبط با فرایندهای زیربنایی هامهنگی حرکت از جمله تغییرپذیری را نشان‬ ‫میدهد که شناخت جامعتری از الگوهای حرکتی کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی و اسرتاتژیهای مورد استفاده آنها در تولید‬ ‫و اجرای حرکت به وجود میآورد‪.‬‬ ‫مقدمه‬ ‫اختالل هامهنگی رشدی‪ 1‬با نقص در اکتساب و اجرای‬ ‫مهارتهای هامهنگی حرکتی شناخته میشود و بهصورت‬ ‫خامحرکتی‪ 2‬و ُکندی یا بیدقتی در اجرای مهارتهای حرکتی‬ ‫بروز پیدا میکند‪ ،‬بهطوری که در فعالیتهای روزمره و عملکرد‬ ‫تحصیلی کودک اختالل ایجاد میکند [‪ .]1‬مطالعات طولی و‬ ‫متعددی نشان میدهند نقص در هامهنگی حرکتی‪ ،‬کودکان‬ ‫دارای اختالل هامهنگی رشدی و با اختالالت مشابه را در خطر‬ ‫مشکالت ثانویه از جمله مشکالت روانیاجتامعی‪ ،‬کنارهگیری‬ ‫)‪1. Developmental coordination disorder(DCD‬‬ ‫‪2. Clumsiness‬‬ ‫از رشکت در فعالیتهای جسامنی و در نتیجه کاهش فرصت‬ ‫رشد مهارتهای حرکتی و آمادگی جسامنی و چاقی قرار میدهد‬ ‫[‪ .]2-7‬اختالل هامهنگی رشدی بیش از ‪ 6‬درصد کودکان را‬ ‫تحتتأثیر قرار میدهد [‪ ]8‬که این میزان در پرسان و دخرتان‬ ‫ایرانی به ترتیب ‪ 3/53‬و ‪ 1/85‬درصد گزارش شده است [‪.]9‬‬ ‫شواهد مختلف نشان میدهند مشکالت هامهنگی این کودکان‬ ‫میتواند تا بزرگسالی ادامه یابد [‪.]10‬‬ ‫تاکنون ویژگیهای مرتبط با هامهنگی حرکتی ضعیفتر و‬ ‫خامحرکتی در کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی تا حدود‬ ‫زیادی قابلتوضیح و مشخص شده است‪ .‬با این حال‪ ،‬اطالعات‬ ‫در زمینه مکانیسمهای زیربنایی و دالیل آن همچنان محدود‬ ‫است‪ .‬شیوههای مختلفی در غربالگری و ارزیابی رشد حرکتی‬ ‫* نویسنده مسئول‪:‬‬ ‫دکرت شهزاد طهامسبی بروجنی‬ ‫نشانی‪ :‬تهران‪ ،‬دانشگاه تهران‪ ،‬دانشكده تربیتبدنی و علوم ورزشی‪ ،‬گروه رفتار حركتی و روانشناسی ورزشی‪.‬‬ ‫تلفن‪+98 )21( 61118846 :‬‬ ‫پست الکرتونیکی‪shahzadtahmaseb@ut.ac.ir :‬‬ ‫‪809‬‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫کودکان وجود دارد که بسیاری از آنها به بررسی خروجی تکلیف‬ ‫حرکتی (مانند مدت زمان و تعداد تکرار) میپردازند‪ .‬این ارزیابیها‬ ‫که اغلب نتیجهمحور است‪ ،‬دانش کمی درباره چگونگی اجرای‬ ‫تکلیف در اختیار پژوهشگران و مربیان قرار میدهند‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬روشهای ارزیابی مهارت حرکتی فرایندمحور چگونگی و‬ ‫اسرتاتژی مورد استفاده برای اجرای حرکت را مورد آنالیز قرار‬ ‫میدهند و آگاهی از فرایندهای تولید و اجرای حرکت‪ ،‬شناسایی‬ ‫مکانیسمهای زیربنایی حرکت را برای رشد و بهبود مهارتهای‬ ‫حرکتی ممکن میسازند [‪.]11‬‬ ‫تغییرپذیری بیشرت در کودکان دارای‬ ‫این فرضیه را پررنگ کرد که‬ ‫ِ‬ ‫اختالل هامهنگی رشدی ممکن است تنها‪ ،‬بازتابکننده نویز‬ ‫نباشد [‪ .]24-26‬درجاتی از تغییرپذیری بهطور طبیعی در زمان‬ ‫تالش کودکان برای اجرای یک تکلیف جدید اتفاق میافتد که‬ ‫ناشی از اکتشاف فضای عمل و نوعی اسرتاتژی برای بهینهسازی‬ ‫کنرتل و یادگیری حرکت حین کوششهای تکراری است [‪.]27‬‬ ‫درواقع‪ ،‬در مطالعات اخیر تغییرپذیری بهعنوان یک اسرتاتژی‬ ‫جستوجوگرانه برای پیدا کردن راه حل تکلیف شناخته شده است‪،‬‬ ‫بهطوری که افراد با جستجو و اکتشاف در فضاهای حرکت ممکن‬ ‫و از طریق اطالعاتی که از تعامل تکلیف و محیط آنها را هدایت‬ ‫میکند‪ ،‬به راهحل تکلیف دست مییابند [‪ .]14‬اگرچه برخی‬ ‫تغییرپذیری را بازتابی از نویز موجود در سیستم عصبیحرکتی‬ ‫و نوعی الگوی یادگیری غیرطبیعی عنوان میکنند [‪ ،]21‬برخی‬ ‫شواهد هم نشان میدهد احتامالً بخش اعظم تغییرپذیری در‬ ‫کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی تنها نشاندهنده نویز‬ ‫نیست و لزوماً به اجرای حرکتی ضعیف در آنها منجر منیشود‬ ‫[‪ .]28‬در مطالعه گولنیا و همکاران با استفاده از روش منی ُفلد‬ ‫کنرتلنشده‪ 6‬دو نوع تغییرپذیری در حرکات دسرتسی هدفدار‬ ‫در کودکان ‪ 6‬تا ‪ 11‬سال با و بدون اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫شناسایی شد‪ .‬یک نوع تغییرپذیری که تأثیری بر موقعیت مکانی‬ ‫انگشت اشاره نداشت‪ 7‬و نوعی دیگر از تغییرپذیری که بر موقعیت‬ ‫مکانی انگشت اشاره اثرگذار‪ 8‬بود‪ .‬به عبارت دیگر‪ Vucm ،‬یا‬ ‫تغییرپذیری که همراه با تأثیر بر موقعیت مکانی انگشت اشاره‬ ‫نیست‪ ،‬تغییرپذیری زوایای آن دسته از مفاصلی است که در طول‬ ‫کوششهای تکراری‪ ،‬واریانس و تغییرات آنها تأثیری بر موقعیت‬ ‫فضایی انگشت اشاره ندارد و ‪ Vort‬یا تغییرپذیری که همراه با‬ ‫تأثیر بر موقعیت مکانی انگشت اشاره است‪ ،‬به تغییرات مجموعه‬ ‫زوایای مفاصلی برمیگردد که به انحراف و تغییر مکانی انگشت‬ ‫اشاره منجر میشود‪ .‬نتایج پژوهش گولنیا و همکاران نشان داد‬ ‫کودکانی که تغییرپذیری همراه با تأثیر بر موقعیت مکانی انگشت‬ ‫اشاره ندارند‪ ،‬دارای اختالل هامهنگی رشدی بیشرتی نسبت به‬ ‫گروه کودکان بدون اختالل هامهنگی رشدی هستند‪ ،‬در حالی‬ ‫که دو گروه در میزان تغییرپذیری همراه با تأثیر بر موقیعت مکانی‬ ‫انگشت اشاره‪ ،‬مشابه یکدیگر بودند‪ .‬آنها نتیجه گرفتند الگوهای‬ ‫هامهنگی در کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی دارای‬ ‫تغییرپذیری بیشرت‪ ،‬عملکرد آنها‬ ‫تغییرپذیری بیشرت است‪ ،‬اما این‬ ‫ِ‬ ‫را در اجرای تکلیف حرکتی تحتتأثیر قرار منیدهد [‪ .]28‬هنوز‬ ‫مشخص نیست تغییرپذیری در کودکان دارای اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی ناشی از چه مکانیسم و سازوکاری است‪ .‬اغلب پژوهشها‬ ‫در این زمینه بر تغییرپذیری اجرا (بینکوششی) مترکز کردهاند و‬ ‫دانش محدودی در زمینه تغییرپذیری الگوهای هامهنگی در این‬ ‫‪3. Variability‬‬ ‫)‪6. Uncontrolled manifold (UCM‬‬ ‫‪4. Rhythmic‬‬ ‫)‪7. VUncontrolled manifold (Vucm‬‬ ‫‪5. Neuromotor noise theory‬‬ ‫)‪8. VOrthogonal (Vort‬‬ ‫ارزیابی تغییرپذیری‪ 3‬روشی مهم در شناخت فرایندهای‬ ‫زیربنایی هامهنگی به حساب میآید‪ .‬امروزه پژوهشها در‬ ‫حیطه کنرتل حرکتی‪ ،‬تغییرپذیری را بهعنوان دریچهای به‬ ‫شناخت سازوکارهای مرکزی و مهم سیستم حرکتی در نظر‬ ‫میگیرند [‪ .]12‬اهمیت مکانیسمهای حرکتی نظیر تغییرپذیری‬ ‫تا جایی پیش رفته است که پژوهشهای اخیر استفاده از چنین‬ ‫ارزیابیهایی را در تکالیفی نظیر راه رفنت بهعنوان مارکرهای‬ ‫تشخیصی در کودکان با اختالالت رشدی پیشنهاد میکنند [‪14‬‬ ‫‪ .]13،‬از این رو‪ ،‬مطالعات اخیر از رویکردهای مختلف به ارزیابی و‬ ‫مقایسه تغییرپذیری در کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫پرداختهاند‪ .‬پژوهشهای اولیه حاکی از تغییرپذیری بیشرت این‬ ‫کودکان در زمانبندی حرکات بود [‪.]15، 16‬‬ ‫در مطالعات بعدی تکالیف حرکتی مختلف نظیر حرکات‬ ‫ریتمیک‪ ،4‬تولید نیرو و راه رفنت نیز گزارش شد [‪ .]17-20‬بر‬ ‫اساس نظریه نویز‬ ‫عصبی‪-‬حرکتی‪ ،5‬سیگنال عصبی‪-‬حرکتی آلوده‬ ‫ِ‬ ‫به نویزهایی میشود که در درون و بیرون سیستم عصبی قرار دارند‬ ‫[‪ .]21‬براین اساس‪ ،‬تغییرپذیری بیشرت در کودکان دارای اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی ناشی از نویز موجود در سطوح باالتر سیستم‬ ‫عصبیحرکتی آنها عنوان شده است که بهصورت تغییرپذیری‬ ‫بیشرت در سیستم یک عضو بروز پیدا میکند [‪ .]22‬مطالعات‬ ‫جدیدتر مطرح میکنند مشکالت هامهنگی حرکتی در این‬ ‫کودکان بهطور دقیقتر با بررسی چگونگی سازمان یافنت فضایی‪-‬‬ ‫زمانی الگوهای حرکت امکانپذیر است و بررسی فرایندهای‬ ‫کنرتل حرکتی در این سطح نیاز به رویکردهای دیگر نظیر‬ ‫دیدگاه سیستمهای پویا دارد‪ .‬این دیدگاه بهطور جزییتر بر جنبه‬ ‫فضایی‪-‬زمانی حرکات از طریق توضیح تکامل الگوهای حرکتی در‬ ‫طول زمان مترکز میکند [‪ .]23‬بهطور مثال پژوهشهای اولیه‬ ‫با این رویکرد نشان دادند پایداری کمرت هامهنگی در کودکان‬ ‫دارای اختالل هامهنگی رشدی ناشی از نقص در دینامیک کنرتل‬ ‫حرکتی و جفتشدن ضعیفتر واحدهای ریتمیک درگیر در اجرای‬ ‫حرکت است [‪ .]22‬پژوهشهای اخیر با رویکرد سیستمهای پویا‬ ‫‪810‬‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫گروه وجود دارد [‪ .]28‬این در حالی است که اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی یک اختالل هامهنگی است و ارزیابی تغییرپذیری در‬ ‫تکالیفی که نیاز به هامهنگ کردن اندام مختلف برای رسیدن‬ ‫به هدف تکلیف دارد‪ ،‬میتواند چشمانداز بهرتی در مورد ماهیت‬ ‫تغییرپذیری آنها به دست دهد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬تقارن از ویژگیهای سیستمهای حرکتی بدون‬ ‫اختالل در نظر گرفته میشود که کارآمدی و بهینه بودن الگوهای‬ ‫حرکتی نظیر راه رفنت وابسته به آن است [‪ .]29، 30‬عدمتقارن‬ ‫در پارامرتهایی چون طول گام و مدتزمان چرخه گامبرداری در‬ ‫اندام راست و چپ کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی نیز‬ ‫گزارش شده است [‪ ،]31‬بهطوری که ممکن است این کودکان‬ ‫انرژی بیشرتی نسبت به کودکان بدون اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی در تولید الگوهای راه رفنت مرصف کنند‪ .‬همچنین برخی‬ ‫پژوهشها تغییرپذیری افزایشیافته در راه رفنت کودکان دارای‬ ‫اختالل هامهنگی رشدی را ناشی از این عدم تقارن عنوان کردند‬ ‫[‪ .]31‬با توجه به بحثهای تئوریکی موجود مبنی بر اختالل‬ ‫کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی در فرایندهای کنرتل‬ ‫دینامیکی (نسبت و میزان جفتشدگی اجزای سیستم حرکتی)‬ ‫و نیز با توجه به اینکه هسته اصلی اختالل در هامهنگی رشدی‪،‬‬ ‫اختالل در هامهنگی است‪ ،‬نیاز به اندازهگیریهایی وجود دارد که‬ ‫پارامرتهای مرتبط با دینامیک حرکت (نظیر فاز نسبی) را مورد‬ ‫هدف قرار دهند‪ .‬بر این اساس‪ ،‬پژوهش حارض قصد دارد با استفاده‬ ‫از سیستم آنالیز حرکت و از طریق پارامرتهای فضایی‪-‬زمانی به‬ ‫اندازهگیری دینامیک هامهنگی و تغییرپذیری در کودکان دارای‬ ‫اختالل هامهنگی رشدی و در یک تکلیف هامهنگی دست و‬ ‫پای مخالف بپردازد‪ .‬تقارن یا عدم تقارن تغییرپذیری در الگوی‬ ‫هامهنگی طرفین در گروه کودکان دارای اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی و بدون اختالل هامهنگی رشدی بررسی خواهد شد‪.‬‬ ‫درنهایت‪ ،‬در پژوهش حارض رابطه بین میزان مهارتهای حرکتی‬ ‫و تغییرپذیری در رشکتکنندگان مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫مواد و روشها‬ ‫پژوهش حارض از نوع شبهتجربی و با هدف مقایسه تغییرپذیری‬ ‫هامهنگی حرکتی کودکان با و بدون اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫انجام شد‪ .‬جامعه آماری مطالعه شامل دانشآموزان پرس ‪ 7‬تا ‪10‬‬ ‫سال شهر تهران بود‪ .‬تعداد منونه در هر گروه با استفاده از نرمافزار‬ ‫‪ G*Power‬با اندازه اثر ‪ ،0/95‬توان آماری ‪ 0/80‬و آلفای ‪،0/05‬‬ ‫‪ 15‬نفر برآورد شد‪ .‬با استفاده از مجموعه آزمون ارزیابی حرکت‬ ‫کودکان‪ ،‬ویرایش دوم‪ 9‬تعداد ‪ 15‬کودک با اختالل و ‪ 20‬کودک‬ ‫بدون اختالل هامهنگی رشدی به صورت در دسرتس انتخاب‬ ‫شدند‪ .‬بر اساس آزمون ارزیابی حرکت‪ ،‬کودکان با منره درصدی‬ ‫پایینتر از ‪ 15‬بهعنوان کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫درنظر گرفته میشوند [‪ .]32‬مجموعه آزمون ارزیابی حرکت در‬ ‫قالب هشت تکلیف برای سه رده سنی ‪ 7-10 ،3-6‬و ‪11-16‬‬ ‫سال طراحی شده است که در پژوهش حارض با توجه به رده‬ ‫سنی رشکتکنندگان از خردهمقیاسهای مرتبط با رده سنی‬ ‫‪ 7‬تا ‪ 10‬سال استفاده شد‪ .‬مهارتهای مورد ارزیابی عبارتند از‬ ‫چاالکی دستها شامل سه تکلیف نقاشی‪ ،‬جایگذاری مهرهها‬ ‫و نخ کردن‪ ،‬هدفگیری و دریافت شامل دو تکلیف دریافت توپ‬ ‫و پرتاب کیسه لوبیا به سمت تشک و مهارتهای تعادلی شامل‬ ‫سه تکلیف تعادل روی تخته تعادل (تعادل ایستا)‪ ،‬قدم برداشنت‬ ‫با الگوی پاشنه‪ -‬پنجه و لیلی کردن (تعادل پویا) است‪ .‬مدت‬ ‫زمان اجرای آزمون با توجه به سن کودک‪ ،‬میزان دشواری اجرای‬ ‫مهارتهایی که تجربه میکند و همچنین تجربه آزمونگر از ‪20‬‬ ‫الی ‪ 40‬دقیقه متغیر است‪ .‬همچنین هریک از خردهمقیاسها در‬ ‫قالب دو کوشش توسط کودک اجرا میشوند و بهرتین اجرای‬ ‫کودک در هر یک از تکالیف (بهصورت امتیاز یا زمان اجرای‬ ‫تکلیف) نسبت به سن او متناسبسازی و منرات خام تبدیل به‬ ‫منرات استاندارد و منرات درصدی میشود‪ .‬آزمون ارزیابی حرکت‬ ‫در مطالعات مختلف اعتبارسنجی و روایی و پایایی آن به ترتیب‬ ‫بین ‪ 0/73-0/93‬و ‪ 0/68-0/80‬گزارش شده است [‪.]32، 33‬‬ ‫همچنین این آزمون در کودکان ‪ 7‬تا ‪ 10‬سال شهر تهران با‬ ‫رضیب همبستگی‪ 0/985 10‬و رضیب آلفای کرونباخ‪0/843 11‬‬ ‫مورد تأیید قرار گرفته است [‪ .]34‬پیش از رشوع ارزیابیها قد‪،‬‬ ‫وزن و مشخصات فردی آزمودنیها ثبت شد‪ .‬معیارهای ورود‬ ‫به مطالعه شامل عدم داشنت اختالل ارتوپدی و ناهنجاریهای‬ ‫جسامنی که با عملکرد حرکتی کودک منافات داشته باشد‪ ،‬عدم‬ ‫مرصف هر گونه داروی تأثیرگذار بر شاخصهای اندازهگیری شده‪،‬‬ ‫عدم وجود اختالالت تشنجی شدید و حضور داوطلبانه برای‬ ‫رشکت در پژوهش بود‪ .‬طی یک جلسه حضوری اهداف و مراحل‬ ‫پژوهش به خانوادههای کودکان توضیح و ضمن اطمینان دادن از‬ ‫حفظ اطالعات شخصی‪ ،‬فرم رضایت آگاهانه در اختیار آنها قرار‬ ‫داده شد‪ .‬از میان ‪ 54‬کودکی که توسط آزمون ارزیابی حرکت‬ ‫ارزیابی و طبقهبندی شدند‪ ،‬تعداد ‪ 35‬کودک (‪ 20‬کودک با و ‪15‬‬ ‫کودک بدون اختالل هامهنگی رشدی) داوطلب رشکت در ادامه‬ ‫پژوهش برای آنالیز حرکت شدند‪.‬‬ ‫برای ارزیابی هامهنگی و تغییرپذیری از یک تکلیف هامهنگی‬ ‫حرکتی دست و پا‪ 12‬استفاده شد‪ .‬در این تکلیف از آزمودنیها‬ ‫خواسته شد که با فرکانس ترجیحی خود دست و پای مخالف‬ ‫را بهطور همزمان در صفحه سهمی یا ساجیتال‪ 13‬حرکت دهند‪،‬‬ ‫بهطوری که دست و پای مخالف در متامی مدت زمان اجرای‬ ‫‪10. Correlation coefficient‬‬ ‫‪11. Cronbach's alpha‬‬ ‫‪12. Marching‬‬ ‫)‪9. Movement Assessment Battery for Children (MABC-2‬‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫‪13. Sagittal plane‬‬ ‫‪811‬‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫تکلیف در حالت درونمرحله‪ 14‬هامهنگ شوند‪ .‬پیش از رشوع‬ ‫ارزیابی‪ ،‬تکلیف هامهنگی بهطور عملی توسط آزمونگر اجرا و‬ ‫توضیح داده شد و با اطمینان از آمادگی کودکان‪ ،‬تکلیف مورد‬ ‫نظر در سه کوشش‪ 30‬ثانیهای توسط آنها اجرا شد‪ .‬کوششها با‬ ‫تأکید بر همزمانی باال و پایین رفنت دست و پای مخالف بهطوری‬ ‫که زاویه آرنج و زانو در حدود ‪ 90‬درجه قرار داشته باشند‪ ،‬انجام‬ ‫شد‪ .‬برای ثابت نگه داشنت رشایط بینایی و توجه آزمودنیها از‬ ‫آنها خواسته و تأکید شد که در طول اجرای تکلیف نگاه خود‬ ‫را روی رضبدری که بر دیوار روبهروی آنها قرار داشت‪ ،‬متمرکز‬ ‫کنند‪ .‬برای ثبت کینامتیک‪ 15‬حرکات از دستگاه آنالیز حرکت‬ ‫وایکان‪ 16‬با شش دوربین ‪ 240‬هرتز مدل بونیتا‪ 17‬که بر روی‬ ‫پایههای دوربین ثابت شدند و نیز نشانگرهای بازتابدهنده نور‬ ‫(به قطر ‪ 14‬میلیمرت) در نواحی مچ دستها و قوزک خارجی پاها‬ ‫استفاده شد‪ .‬ثبت دادهها با فرکانس ‪ 100‬هرتز صورت گرفت و‬ ‫لیبیلگذاری‪ 18‬توسط نسخه ‪ 2-8‬نرمافزار ‪ Nexus‬انجام شد‪ .‬برای‬ ‫محاسبه هامهنگی و تغییرپذیری به ترتیب از شاخصهای فاز‬ ‫نسبی پیوسته‪ 19‬و انحراف معیار فاز نسبی پیوسته استفاده شد‪ .‬در‬ ‫این روش موقعیت مکانی مفاصل مورد نظر بهصورت دو سیگنال‬ ‫در واحد زمان ارزیابی و فاز نسبی الگوهای بین دو سیگنال در‬ ‫هر لحظه از زمان محاسبه میشود‪ .‬برای دستیابی نهایی به میزان‬ ‫هامهنگی در الگوی مورد نظر‪ ،‬میانگین فازهای نسبی در مدت‬ ‫زمان اجرای تکلیف محاسبه میشود که مقداری بین صفر و ‪180‬‬ ‫خواهد بود [‪ .]35‬فاز نسبی بهعنوان روشی مفید در تشخیص‬ ‫و ارزیابی دینامیک هامهنگی اختالالت حرکتی نظیر اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی پیشنهاد شده است [‪ .]23‬با توجه به هدف‬ ‫تکلیف در پژوهش حارض‪ ،‬هرچه شاخص فاز نسبی پیوسته دست‬ ‫و پای مخالف به صفر نزدیکتر باشد‪ ،‬نشاندهنده هامهنگی‬ ‫بیشرت فرد و هرچه انحراف معیار فاز نسبی پیوسته کوچکتر‬ ‫باشد‪ ،‬نشاندهنده تغییرپذیری کمرت است (تصویر شامره ‪.)1‬‬ ‫برای بررسی طبیعی بودن توزیع دادهها از آزمون شاپیرو‬ ‫ویلک‪ 20‬و برای تعیین همگنی واریانسها از آزمون لوین‪ 21‬استفاده‬ ‫شد‪ .‬برای مقایسه ویژگیهای جمعیتشناختی‪ ،‬هامهنگی و‬ ‫تغییرپذیری دو گروه با و بدون اختالل هامهنگی رشدی و بر‬ ‫اساس توزیع دادهها‪ ،‬آزمون تی مستقل‪ 22‬و من ویتنی یو‪ 23‬و برای‬ ‫‪24‬‬ ‫مقایسه تغییرپذیری هامهنگی دو طرف بدن آزمون ویلکاکسون‬ ‫به کار برده شد‪ .‬در نهایت‪ ،‬با استفاده از تحلیل رگرسیون خطی‬ ‫چندگانه‪ 25‬رابطه بین تغییرپذیری و منره کل مهارتهای‬ ‫هامهنگی حرکتی آزمودنیها در آزمون ارزیابی حرکت مورد‬ ‫ارزیابی قرار گرفت‪ .‬محاسبه فاز نسبی پیوسته و تغییرپذیری‬ ‫با استفاده از نرمافزار ‪ MATLAB‬نسخه ‪ 2014‬و تجزیهوتحلیل‬ ‫‪14. In-phase‬‬ ‫‪20. Shapiro-Wilk‬‬ ‫‪15. Kinematic‬‬ ‫‪21. Levene's test‬‬ ‫‪16. Vicon, Oxford, UK‬‬ ‫‪22. T-test Independent samples‬‬ ‫‪17. Bonita‬‬ ‫‪23. Mann-Whitney U‬‬ ‫‪18. Labelizing‬‬ ‫‪24. Wilcoxon signed-rank test‬‬ ‫)‪19. Continuous Relative Phase (CRP‬‬ ‫‪25. Multiple regression‬‬ ‫تصویر ‪ .1‬نمودار الف) موقعیت ب) فاز نسبی پیوسته دست و پای مخالف یک آزمودنی در طول زمان‬ ‫‪812‬‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫تصویر ‪ .2‬مقایسه فاز نسبی پیوسته و تغییرپذیری در گروههای با اختالل هماهنگی رشدی و بدون اختالل هماهنگی رشدی‪* ،‬معناداری در سطح ‪P>0/05‬‬ ‫آماری دادهها از طریق نسخه ‪ 20‬نرمافزار ‪ SPSS‬انجام شد‪ .‬سطح‬ ‫معناداری در متام تحلیلها ‪ P>0/05‬در نظر گرفته شد‪.‬‬ ‫یافتهها‬ ‫بر اساس نتایج آزمون شاپیرو ویلک‪ ،‬متغیرهای قد و وزن دارای‬ ‫توزیع نرمال و دیگر متغیرهای از توزیع غیرنرمال برخوردار بودند‪.‬‬ ‫جدول شامره ‪ ،1‬ویژگیهای جمعیتشناختی و مقایسه آنها در‬ ‫رشکتکنندگان را نشان میدهد که بر اساس آن دو گروه تفاوت‬ ‫معناداری با یکدیگر نداشتند‪.‬‬ ‫تصویر شامره ‪ ،2‬میانگین فاز نسبی پیوسته و تغییرپذیری را‬ ‫در دو گروه نشان میدهد‪ .‬بر اساس نتایج آزمون منویتنی یو‪،‬‬ ‫کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی (‪ )Mdn=15/90‬بهطور‬ ‫معناداری تغییرپذیری بیشرتی در هامهنگی دست و پای مخالف‬ ‫نسبت به کودکان بدون اختالل هامهنگی رشدی (‪=10/43‬‬ ‫‪ )Mdn‬نشان دادند (‪ .)U=84 ،P=0/028‬در حالی که فاز نسبی‬ ‫پیوسته تفاوت معناداری را در بین دو گروه نشان نداد (‪=0/739‬‬ ‫‪.)U=140 ،P‬‬ ‫همچنین‪ ،‬نتایج آزمون ویلکاکسون نشان داد در کودکان اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی‪ ،‬تغییرپذیری در هامهنگی دست راست پای‬ ‫چپ (‪ )Mdn=14/74‬و دست چپ پای راست (‪)Mdn=14/68‬‬ ‫بهطور معناداری متفاوت است (‪ ،)Z=-2/10 ،P=0/036‬در حالی‬ ‫که این تفاوت در گروه کودکان بدون اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫مشاهده نشد (‪.)Z>0/001 ،P=1/00‬‬ ‫در نهایت‪ ،‬نتایج رگرسیون خطی چندگانه نشان داد بین‬ ‫تغییرپذیری هامهنگی و منره رشکتکنندگان در آزمون ارزیابی‬ ‫حرکت رابطه منفی و معناداری وجود دارد (‪=0/040 ،r=0/564‬‬ ‫‪ ،)F)5 ،29(=2/71 ،P‬بهطوری که به ازای هر واحد افزایش در‬ ‫تغییرپذیری هامهنگی دست و پای مخالف‪ 1/89 ،‬واحد از منره‬ ‫مهارتهای حرکتی کاسته میشود (جدول شامره ‪ .)2‬همچنین‬ ‫تغییرپذیری ‪ 32‬درصد از واریانس منره مهارتهای حرکتی در‬ ‫آزمون ارزیابی حرکت را تبیین کرد‪.‬‬ ‫بحث‬ ‫بر اساس نتایج پژوهش حارض‪ ،‬کودکان با اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی در تکلیف هامهنگی دست و پا تغییرپذیری بیشرتی‬ ‫نسبت به گروه بدون اختالل هامهنگی رشدی داشتند‪ .‬اگرچه بین‬ ‫دو گروه تفاوتی در اجرای تکلیف هامهنگی مشاهده نشد‪ .‬نتایج‬ ‫نشان داد در تغییرپذیری هامهنگی حرکتی طرف راست و چپ‬ ‫کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی‪ ،‬عدم تقارن وجود دارد‪.‬‬ ‫در نهایت‪ ،‬نتایج پژوهش حارض نشان داد کودکان با تغییرپذیری‬ ‫بیشرت‪ ،‬سطح مهارت حرکتی پایینتری در آزمون ارزیابی حرکت‬ ‫دارند‪ ،‬به طوری که تغییرپذیری تا ‪ 32‬درصد از تغییرات سطح‬ ‫مهارتهای حرکتی در آنها را تبیین کرد‪.‬‬ ‫باالتر بودن میزان تغییرپذیری در کودکان دارای اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی نسبت به کودکان بدون اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی در مطالعات گذشته و در تکالیف حرکتی مختلف نظیر‬ ‫راه رفنت‪ ،‬هامهنگی چندعضوی‪ ،‬تکلیف دسرتسی هدفدار و‬ ‫تکلیف تولید نیرو نیز مشاهده شده است [‪ .]17-20، 28‬نتایج‬ ‫مشابه در کودکان با اختالالت طیف اوتیسم‪ 26‬که از نظر پروفایل‬ ‫حرکتی شباهت عمدهای با کودکان دارای اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی دارند‪ ،‬به دست آمده است [‪ .]14‬پیشنهاد میشود در‬ ‫فرایند رشد مهارتهای حرکتی نظیر راه رفنت از تغییرپذیری‬ ‫بهعنوان نشانگرهایی در تشخیص این اختالالت استفاده شود‬ ‫[‪ .]36‬توضیحات مختلفی برای تغییرپذیری افزایشیافته در‬ ‫کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی عنوان شده است که از‬ ‫)‪26. Autism Spectrum Disorder (ASD‬‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫‪813‬‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫جدول ‪ .1‬مشخصات جمعیتشناختی شركتكنندگان‬ ‫میانگین‪±‬انحراف معیار‬ ‫مشخصات جمعیتشناختی‬ ‫سن (سال)‬ ‫کودکان دارای اختالل‬ ‫هماهنگی رشدی‬ ‫‪8/53±0/79‬‬ ‫کودکان بدون اختالل‬ ‫هماهنگی رشدی‬ ‫قد (متر)‬ ‫‪1/31±0/09‬‬ ‫‪1/36±0/09‬‬ ‫‪0/085‬‬ ‫وزن (کیلوگرم)‬ ‫‪33/07±9/17‬‬ ‫‪33/50±9/55‬‬ ‫‪0/893‬‬ ‫شاخص توده بدنی (کیلوگرم بر مترمربع)‬ ‫‪18/94±3/53‬‬ ‫‪17/67±3/12‬‬ ‫‪0/268‬‬ ‫‪8/95±0/81‬‬ ‫‪P‬‬ ‫‪0/086‬‬ ‫هتسباو ریغتم ناونع هب یتکرح یبایزرا نومزآ رد یتکرح یاهتراهم لک هرمن نتفرگ رظن رد اب هناگدنچ نویسرگر لیلحت جیاتن ‪ 2.‬لودج‬ ‫‪B‬‬ ‫‪Beta‬‬ ‫‪t‬‬ ‫‪95% CI‬‬ ‫‪P‬‬ ‫سن‬ ‫‪6/37‬‬ ‫‪0/22‬‬ ‫‪1/33‬‬ ‫(‪)-3/42، 16/15‬‬ ‫‪0/194‬‬ ‫شاخص توده بدنی‬ ‫‪-1/89‬‬ ‫‪-0/26‬‬ ‫‪-1/65‬‬ ‫(‪)-4/23، 0/46‬‬ ‫‪0/110‬‬ ‫فرکانس ترجیحی‬ ‫‪0/32‬‬ ‫‪0/12‬‬ ‫‪0/69‬‬ ‫(‪)-0/64، 1/07‬‬ ‫‪0/498‬‬ ‫فاز نسبی پیوسته‬ ‫‪0/22‬‬ ‫‪0/09‬‬ ‫‪0/52‬‬ ‫(‪)-0/64، 1/07‬‬ ‫‪0/609‬‬ ‫تغییرپذیری‬ ‫*معناداری در سطح ‪P>0/05‬‬ ‫‪-1/89‬‬ ‫‪-0/44‬‬ ‫‪-2/53‬‬ ‫(‪)-3/42، -0/36‬‬ ‫‪0/017‬‬ ‫شدگی ضعیفتر نوسانگرهایی اشاره‬ ‫آن جمله میتوان به جفت ِ‬ ‫کرد که بهعنوان واحدهای ریتمیک درگیر در اجرای تکلیف عمل‬ ‫میکنند [‪ .]23‬از سوی دیگر‪ ،‬بر اساس نظریه عصبیحرکتی نویز‪،‬‬ ‫تغییرپذیری بیشرت در این کودکان ناشی از نویز قابلمالحظه در‬ ‫سیستم عصبیحرکتی آنها و عدم توانایی در کنرتل آن بیان‬ ‫شده است [‪ .]21‬بر اساس نتایج پژوهش حارض بین کودکان‬ ‫با و بدون اختالل هامهنگی رشدی‪ ،‬تفاوتی در اجرای تکلیف‬ ‫هامهنگی دست و پا مشاهده نشد که این امر شبهاتی را در نقش‬ ‫و تفسیر تغییرپذیری در این گروه و نیاز به استفاده از رویکردهای‬ ‫دیگر را بهویژه در تکالیف هامهنگی به وجود میآورد‪.‬‬ ‫بر اساس رویکرد سیستمی‪ ،‬انسان برای اجرای موفق تکلیف‬ ‫با بهرهگیری از تغییرپذیری سیستم حرکتی‪ ،‬از اسرتاتژیهای‬ ‫تنظیمی متفاوتی در مقابله با محدودیتهای حرکتی استفاده‬ ‫میکند [‪ .]26‬به عبارت دیگر‪ ،‬تغییرپذیری حرکتی نقشی‬ ‫کاربردی در راهاندازی رفتارهای تطبیقی در سیستمهای حرکت‬ ‫دارد‪ ،‬به طوری که اجازه میدهد سیستم اعصاب مرکزی از طریق‬ ‫آزادی سیستم حرکتی ابعاد زیادی‬ ‫دسرتسی به فراوانی درجات‬ ‫ِ‬ ‫را به کار گیرد [‪ .]37‬بر اساس این رویکرد‪ ،‬تغییرپذیری بیشرت در‬ ‫کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی میتواند حاصل از فرایند‬ ‫اکتشاف باشد‪ .‬اکتشافی که برای پیدا کردن راهحلهای اجرای‬ ‫تکلیف صورت میگیرد و میتواند دلیل بر افزایش تغییرپذیری‬ ‫‪814‬‬ ‫*‬ ‫باشد [‪ .]5، 38‬با توجه به عملکرد مشابه کودکان دارای اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی و بدون اختالل هامهنگی رشدی در اجرای‬ ‫تکلیف در پژوهش حارض و همراستا با مطالعات گذشته [‪18، 28‬‬ ‫‪ ،]17،‬به نظر میرسد تغییرپذیری افزایشیافته در کودکان دارای‬ ‫اختالل هامهنگی رشدی ناشی از نیاز بیشرت آنها به اکتشاف و‬ ‫یک اسرتاتژی جربانی برای اجرای هر چه بهرت تکلیف هامهنگی‬ ‫دست و پای مخالف باشد‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬رویکرد علوم اعصاب‬ ‫محاسباتی نیز عنوان میکند تکالیف حرکتیای که زودتر رشد‬ ‫مییابند و در نتیجه کودک تجربه بیشرتی در اجرای آنها دارد‪،‬‬ ‫مارش زدن در مطالعه حارض (الگویی مشابه با راه‬ ‫مانند تکلیف‬ ‫ِ‬ ‫رفنت)‪ ،‬شامل حرکاتی میباشند که به خوبی مترین شدهاند و‬ ‫تقریباً بهطور قطعی دارای مدل درونی هستند‪ .‬وجود یک مدل‬ ‫درونی مطمنئ سبب میشود که تفاوتی میان عملکرد کودکان‬ ‫دارای اختالل هامهنگی رشدی و بدون اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫در اجرای تکلیف هامهنگی دست و پا مشاهده نشود [‪ .]17‬این امر‬ ‫نشان میدهد عالوه بر ارزیابیهای فضایی‪-‬زمانی‪ ،‬اندازهگیری و در‬ ‫نظر گرفنت تغییرپذیری بهویژه در حرکات ریتمیک هامهنگی‬ ‫برای شناخت الگوها و اسرتاتژیهای حرکتی از اهمیت ویژهای‬ ‫برخوردار است [‪ .]39‬در اغلب پژوهشها نشان داده شده است‬ ‫اجرای فرد با توجه به نوع و دشواری تکلیف تعدیل میشود‪ .‬به‬ ‫طور مشابه‪ ،‬در کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی شواهدی‬ ‫مبنی بر بهکارگیری اسرتاتژیها و اعامل جربانی تحت رشایط‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫و تکالیف خاص گزارش شده است که آنها را قادر به استفاده‬ ‫از راهحلهایی میسازد که برای رسیدن به هدف تکلیف مورد‬ ‫نظر کافی هستند [‪ .]8‬بر این اساس ممکن است تغییرپذیری‬ ‫بیشرت در کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی در تکلیف‬ ‫مورد استفاده در پژوهش حارض به نوعی اکتشاف و یک اسرتاتژی‬ ‫جربانی بوده است که با استفاده از آن عملکرد خود را در اجرای‬ ‫تکلیف بهبود داده و مشابه با کودکان بدون اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی عمل کردند‪ .‬از آنجایی که تکلیف هامهنگی دست و پای‬ ‫مخالف در پژوهش حارض با فرکانس ترجیحی رشکتکنندگان و با‬ ‫الگویی مشابه با راه رفنت صورت گرفته بود‪ ،‬به نظر میرسد سطح‬ ‫دشواری تکلیف برای کودکان بدون اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫به اندازهای نبوده است که نیاز آنها به اکتشاف و به دنبال آن‬ ‫افزایش تغییرپذیری را به همراه داشته باشد‪ .‬اگرچه ارزیابی این‬ ‫موضوع در دیگر تکالیف هامهنگی و با سطوح دشواری مختلف به‬ ‫تأیید و بررسی صحت آن کمک خواهد کرد‪ .‬همچنین در توضیح‬ ‫تغییرپذیری بیشرت کودکان با اختالل هامهنگی رشدی در مقابل‬ ‫عملکرد مشابه آنها با کودکان بدون اختالل‪ ،‬گولنیا و همکاران‬ ‫با محاسبه انواع تغییرپذیری به این نتیجه رسیدند که احتامالً‬ ‫بخشی از تغییرپذیری که در کودکان دارای اختالل هامهنگی‬ ‫رشدی بیشرت از کودکان بدون اختالل هامهنگی رشدی است‪،‬‬ ‫مربوط به تغییرپذیری همراه با تأثیر بر موقعیت مکانی انگشت‬ ‫اشاراه است که تأثیری بر اجرای حرکت ندارد [‪ .]28‬با این حال‪،‬‬ ‫محاسبه انواع تغییرپذیری خارج از محدوده پژوهش حارض بود و‬ ‫برای شناخت جامعتر از نقش تغییرپذیری در عملکرد حرکتی‬ ‫و بهویژه هامهنگی این کودکان نیاز به پژوهشهای بیشرت و به‬ ‫کارگیری تکالیف حرکتی با ماهیت و سطح دشواری مختلف است‪.‬‬ ‫در پژوهش حارض‪ ،‬بین میزان تغییرپذیری هامهنگی دست‬ ‫راست پای چپ و دست چپ پای راست آزمودنیها در گروه‬ ‫دارای اختالل هامهنگی رشدی‪ ،‬تفاوت و عدمتقارن مشاهده شد‪.‬‬ ‫این نتیجه همراستا با مطالعات صورتگرفته در زمینه الگوی‬ ‫راه رفنت این کودکان [‪ ]19، 31‬و نیز مؤید این فرض است که‬ ‫سیستمهای دارای اختالل یا آسیبدیده نسبت به سیستمهای‬ ‫سامل تقارن کمرتی نشان میدهند [‪ .]40‬بهعنوان مثال‪ ،‬بهطور‬ ‫معمول الگوهای حرکت مشابه در پای راست و چپ برای‬ ‫گامبرداری بهینهتر ترجیح داده میشوند‪ .‬تشخیص عدمتقارن‬ ‫الگوهای حرکتی از این نظر اهمیت دارد که میتواند ویژگی انواع‬ ‫خاصی از اختالالت حرکتی مانند اختالل هامهنگی رشدی و‬ ‫کمککننده به تشخیص و مداخالت مؤثرتر در این اختالالت‬ ‫در نظر گرفته شود [‪ .]19‬برخی پژوهشها پیشنهاد میکنند‬ ‫تغییرپذیری افزایشیافته در الگوهای فضاییزمانی راه رفنت در‬ ‫افراد دارای اختالل هامهنگی رشدی شامل طول و زمان گامها با‬ ‫میزان عدمتقارن در این گروه ارتباط دارد [‪ ،]31‬عدمتقارنی که در‬ ‫تغییرپذیری الگوهای هامهنگی دست و پای مخالف در پژوهش‬ ‫حارض نیز مشاهده شد‪ .‬این عدمتقارن در اندام مخالف و درنتیجه‬ ‫خامحرکتی کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی در حرکات‬ ‫ریتمیک نظیر راه رفنت ناشی از مشکل آنها در یکپارچهسازی‬ ‫اطالعات حسی از جمله بازخورد حس عمقی است [‪ .]20‬البته‬ ‫نیاز است در پژوهشهای آینده بهطور ویژه به بررسی و روشن‬ ‫شدن این ارتباط پرداخته شود‪.‬‬ ‫مطابق مطالعه حارض‪ ،‬سطح مهارتهای حرکتی کودکان بر‬ ‫اساس منرات آزمون ارزیابی حرکتی با ثبات الگوی هامهنگی‬ ‫در تکلیف مارشینگ ارتباط دارد‪ ،‬بهطوری که ثبات بیشرت‬ ‫(تغییرپذیری کمرت) در هامهنگی با مهارت حرکتی باالتر همراه‬ ‫است‪ .‬مشابه چنین شواهدی در کودکان دارای اختالالت طیف‬ ‫اوتیسم گزارش شده است [‪ ]39‬و در کنار یکدیگر این فرضیه را‬ ‫پر رنگ میکنند که عدم ثبات در الگوهای هامهنگی مانند راه‬ ‫رفنت و مارشینگ میتواند بخشی از یک اختالل گسرتدهتر در‬ ‫حرکت باشد که از مهارتهای ظریف و درشت اندازهگیریشده به‬ ‫وسیله آزمون ارزیابی حرکتی تا برنامهریزی و اجرای سکانسهای‬ ‫حرکتی نظیر راه رفنت را دربر میگیرد [‪.]41‬‬ ‫از جمله محدودیتهای پژوهش حارض میتوان به عدم کنرتل‬ ‫رشایط تغذیه و خواب آزمودنیها اشاره کرد‪ .‬با وجود تشویق و‬ ‫اهدای جوایز به رشکتکنندگان‪ ،‬به طور دقیق مشخص نیست‬ ‫که سطح انگیزه کودکان در اجرا و درک تکالیف در دو گروه دارای‬ ‫اختالل هامهنگی رشدی و بدون اختالل هامهنگی رشدی با‬ ‫یکدیگر یکسان باشد‪.‬‬ ‫نتیجهگیری‬ ‫با وجود عملکرد مشابه کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی‬ ‫با کودکان بدون اختالل هامهنگی رشدی در اجرای تکلیف‬ ‫هامهنگی دست و پای مخالف‪ ،‬تغییرپذیری بیشرت و عدمتقارن‬ ‫تغییرپذیری در کودکان دارای اختالل هامهنگی رشدی اهمیت‬ ‫به کارگیری اندازهگیریهای مرتبط با فرایندهای زیربنایی حرکت‬ ‫از جمله تغییرپذیری را نشان میدهد که میتواند مقیاس دقیقتر‬ ‫و تفکیککنندهتری نسبت به ارزیابیهای رصفاً محصولمحور‬ ‫باشد‪ .‬همچنین ارتباط تغییرپذیری هامهنگی با سطح مهارتهای‬ ‫حرکتی اهمیت این نوع ارزیابی را بهویژه در کودکان تأیید کرد‪.‬‬ ‫با توجه به نتایج پژوهش حارض پیشنهاد میشود در کنار‬ ‫آزمونهای استاندارد ارزیابی حرکتی‪ ،‬از ابزارهای آنالیز حرکت و‬ ‫روشهای ارزیابی عینی‪ 27‬استفاده شود تا بتوان به مقیاس جامعتر‬ ‫و دقیقتری از ابعاد مختلف پروفایل حرکتی کودکان با اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی دست یافت‪ .‬نتایج پژوهش حارض لزوم سنجش‬ ‫متغیرهای مرتبط با مکانیسم حرکت نظیر تغییرپذیری را نشان‬ ‫میدهد که در ارزیابیهایی که رصفاً به اندازهگیری اجرا و عملکرد‬ ‫کودکان میپردازند‪ ،‬قابلتشخیص و مشاهده نیست‪ .‬پیشنهاد‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ ‫‪27. Objective‬‬ ‫‪815‬‬ ‫بهمن و اسفند ‪ .1400‬دوره ‪ .24‬شامره ‪6‬‬ ‫میشود در مطالعات آینده به منظور شفافیت بیشرت در زمینه‬ ‫نقش تغییرپذیری در هامهنگی حرکتی کودکان دارای اختالل‬ ‫هامهنگی رشدی از تکالیف حرکتی با سطوح دشواری و تحت‬ ‫قیود محیطی مختلف استفاده شود‪ .‬درنهایت‪ ،‬برای روشنتر شدن‬ ‫نقش تغییرپذیری در مهارتهای حرکتی‪ ،‬پیشنهاد میشود رابطه‬ ‫بین مهارتهای حرکتی و تغییرپذیری بهطور ویژه در کودکان‬ ‫دارای اختالل هامهنگی رشدی مورد بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫مالحظات اخالقی‬ ‫پیروی از اصول اخالق پژوهش‬ ‫پژوهش حارض در کمیته اخالق دانشکده تربیتبدنی و علوم‬ ‫ورزشی دانشگاه تهران مورد تأیید قرار گرفت و دارای کد اخالق‬ ‫به شامره ‪IR.UT.SPORT.REC.1396030‬است‪.‬‬ ‫حامی مالی‬ ‫پژوهش حارض برگرفته از رساله دكرتی نویسنده اول با‬ ‫شامره ‪ 96421‬در رشته کنرتل حركتی دانشكده تربیتبدنی و‬ ‫علومورزشی دانشگاه تهران است‪ .‬بنابر اظهار نویسندگان مقاله‪،‬‬ ‫حامیت مالی از پژوهش وجود نداشته است‪.‬‬ ‫مشارکت نویسندگان‬ ‫متامی نویسندگان به یک اندازه در نگارش مقاله مشارکت‬ ‫داشتهاند‪.‬‬ ‫تعارض منافع‬ ‫بنابر اظهار نویسندگان‪ ،‬این مقاله تعارض منافع ندارد‪.‬‬ ‫‪816‬‬ ‫بنفشه قاهری و همکاران‪ .‬ارزیابی دینامیک هماهنگی حرکتی و تغییرپذیری در کودکان با اختالل هماهنگی رشدی‬ February & March 2022, Vol 24, Issue 6 References [1] American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). 5th ed. Washington, DC: American Psychiatric Publishing; 2013. https://books.google.com/books/ about/Diagnostic_and_Statistical_Manual_of_Men.html?id=JivBAAAQBAJ [2] Draghi TTG, Cavalcante Neto JL, Rohr LA, Jelsma LD, Tudella E. Symptoms of anxiety and depression in children with developmental coordination disorder: A systematic review. J Pediatr (Rio J). 2020; 96(1):8-19. [DOI:10.1016/j.jped.2019.03.002] [PMID] [3] Liberman L, Ratzon N, Bart O. The profile of performance skills and emotional factors in the context of participation among young children with Developmental Coordination Disorder. Res Dev Disabil. 2013; 34(1):87-94. [DOI:10.1016/j.ridd.2012.07.019] [PMID] [4] Ghaheri B, Sheikh M, Memari AH, Hemayattalab R. [Investigating level of daily physical activity in children with high functioning autism and its relation with age and autism severity (Persian)]. Arak Med Univ J. 2013; 16 (8):70-81. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=425779 [5] Katartzi ES, Vlachopoulos SP. Motivating children with developmental coordination disorder in school physical education: The self-determination theory approach. Res Dev Disabil. 2011; 32(6):2674-82. [DOI:10.1016/j.ridd.2011.06.005] [PMID] [6] Smith M, Ward E, Williams CM, Banwell HA. Differences in walking and running gait in children with and without developmental coordination disorder: A systematic review and meta-analysis. Gait Posture. 2021; 83:177-84. [DOI:10.1016/j.gaitpost.2020.10.013] [PMID] [7] Hendrix C, Prins M, Dekkers H. Developmental coordination disorder and overweight and obesity in children: A systematic review. Obes Rev. 2014; 15(5):408-23. [DOI:10.1111/obr.12137] [PMID] [8] Blank R, Barnett AL, Cairney J, Green D, Kirby A, Polatajko H, et al. International clinical practice recommendations on the definition, diagnosis, assessment, intervention, and psychosocial aspects of developmental coordination disorder. Dev Med Child Neurol. 2019; 61(3):242-85. [DOI:10.1111/dmcn.14132] [PMID] [PMCID] [9] Baghernia R, Asle Mohammadizadeh M. [Prevalence of developmental coordination disorder in iranian 3-to-11-year-old children (Persian)]. J Res Rehabil Sci. 2014; 9(6):1077-99. http://jrrs.mui.ac.ir/ article_16774.html [10] Kirby A, Sugden D, Beveridge S, Edwards L. Developmental coordination disorder (DCD) in adolescents and adults in further and higher education. J Res Spec Educ Needs. 2008; 8(3):120-31. [DOI:10.1111/ j.1471-3802.2008.00111.x] [11] Bardid F, Vannozzi G, Logan SW, Hardy LL, Barnett LM. A hitchhiker’s guide to assessing young people’s motor competence: Deciding what method to use. J Sci Med Sport. 2019; 22(3):311-8. [DOI:10.1016/j.jsams.2018.08.007] [PMID] [12] Adolph KE, Cole WG, Vereijken B. Intraindividual variability in the development of motor skills in childhood. In: Diehl M, Hooker K, Sliwinski MJ, editors. Handbook of intraindividual variability across the life span.1th ed. England: Routledge; 2014. https://www.routledge. com/Handbook-of-Intraindividual-Variability-Across-the-Life-Span/ Diehl-Hooker-Sliwinski/p/book/9781138799851 [13] Pacheco MM, Lafe CW, Newell KM. Search strategies in practice: Testing the effect of inherent variability on search patterns. Ecol Psychol. 2020; 32(2-3):115-38. [DOI:10.1080/10407413.2020.1781536] 817 [14] Jequier Gygax M, Maillard AM, Favre J. Could gait biomechanics become a marker of atypical neuronal circuitry in human development?-The example of autism spectrum disorder. Front Bioeng Biotechnol. 2021; 9:624522. [DOI:10.3389/fbioe.2021.624522] [PMID] [PMCID] [15] Geuze R, Kalverboer A. Inconsistency and adaptation in timing of clumsy children. J Hum Mov Stud. 1987; 13(8):421-32. https:// research.rug.nl/en/publications/inconsistency-and-adaptation-intiming-of-clumsy-children [16] Williams HG, Woollacott MH, Ivry R. Timing and motor control in clumsy children. J Mot Behav. 1992; 24(2):165-72. [DOI:10.1080/002 22895.1992.9941612] [PMID] [17] Mackenzie SJ, Getchell N, Deutsch K, Wilms-Floet A, Clark JE, Whitall J. Multi-limb coordination and rhythmic variability under varying sensory availability conditions in children with DCD. Hum Mov Sci. 2008; 27(2):256-69. [DOI:10.1016/j.humov.2008.02.010] [PMID] [PMCID] [18] Smits-Engelsman BC, Westenberg Y, Duysens J. Children with developmental coordination disorder are equally able to generate force but show more variability than typically developing children. Hum Mov Sci. 2008; 27(2):296-309. [DOI:10.1016/j.humov.2008.02.005] [PMID] [19] Rosengren KS, Deconinck FJ, DiBerardino 3rd LA, Polk JD, SpencerSmith J, De Clercq D, et al. Differences in gait complexity and variability between children with and without developmental coordination disorder. Gait Posture. 2009; 29(2):225-9. [DOI:10.1016/j. gaitpost.2008.08.005] [PMID] [20] Wilmut K, Du W, Barnett A. Gait patterns in children with developmental coordination disorder. Exp Brain Res. 2016; 234(6):1747-55. [DOI:10.1007/s00221-016-4592-x] [PMID] [21] Smits-Engelsman BC, Wilson PH. Noise, variability, and motor performance in developmental coordination disorder. Dev Med Child Neurol. 2013; 55(S 4):69-72. [DOI:10.1111/dmcn.12311] [PMID] [22] Bo J, Bastian AJ, Kagerer FA, Contreras-Vidal JL, Clark JE. Temporal variability in continuous versus discontinuous drawing for children with Developmental Coordination Disorder. Neurosci Lett. 2008; 431(3):215-20. [DOI:10.1016/j.neulet.2007.11.040] [PMID] [PMCID] [23] Volman MJ, Geuze RH. Relative phase stability of bimanual and visuomanual rhythmic coordination patterns in children with a developmental coordination disorder. Hum Mov Sci. 1998; 17(45):541-72. [DOI:10.1016/S0167-9457(98)00013-X] [24] Wade MG, Kazeck M. Developmental coordination disorder and its cause: The road less travelled. Hum Mov Sci. 2018; 57:489-500. [DOI:10.1016/j.humov.2016.08.004] [PMID] [25] Herzfeld DJ, Shadmehr R. Motor variability is not noise, but grist for the learning mill. Nat Neurosci. 2014; 17(2):149-50. [DOI:10.1038/ nn.3633] [PMID] [26] Caballero C, Davids K, Heller B, Wheat J, Moreno FJ. Movement variability emerges in gait as adaptation to task constraints in dynamic environments. Gait Posture. 2019; 70:1-5. [DOI:10.1016/j. gaitpost.2019.02.002] [PMID] [27] Hadders-Algra M. Variation and variability: Key words in human motor development. Phys Ther. 2010; 90(12):1823-37. [DOI:10.2522/ptj.20100006] [PMID] [28] Golenia L, Bongers RM, van Hoorn JF, Otten E, Mouton LJ, Schoemaker MM. Variability in coordination patterns in children with developmental coordination disorder (DCD). Hum Mov Sci. 2018; 60:202-13. [DOI:10.1016/j.humov.2018.06.009] [PMID] Ghaheri B, et al. Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children With Developmental Coordination Disorder. JAMS. 2022; 24(6):804-819. February & March 2022, Vol 24, Issue 6 [29] Draper ER. A treadmill-based system for measuring symmetry of gait. Med Eng Phys. 2000; 22(3):215-22. [DOI:10.1016/S13504533(00)00026-6] [30] Goble D, Marino G, Potvin J. The influence of horizontal velocity on interlimb symmetry in normal walking. Hum Mov Sci. 2003; 22(3):271-83. [DOI:10.1016/S0167-9457(03)00047-2] [31] Wilmut K, Gentle J, Barnett A. Gait symmetry in individuals with and without Developmental Coordination Disorder. Res Dev Disabil. 2017; 60:107-14. [DOI:10.1016/j.ridd.2016.11.016] [PMID] [32] Henderson S, Sugden D, Barnett A. Movement Assessment Battery for Children-2: MABC-2). 2th ed. London, UK: Pearson Assessment; 2007. [DOI:10.1037/t55281-000] [33] Blank R, Smits-Engelsman B, Polatajko H, Wilson P. European Academy for Childhood Disability (EACD): Recommendations on the definition, diagnosis and intervention of developmental coordination disorder (long version). Dev Med Child Neurol. 2012; 54(1):54-93. [DOI:10.1111/j.1469-8749.2011.04171.x] [PMID] [34] Akbaripour R, Daneshfar A, Shojaei M. [Reliability of the Movement Assessment Battery for Children-(MABC-2) in children aged 7-10 years in Tehran (Persian)]. Sci J Rehabil Med. 2018; 7(4):90-6. [DOI:10.22037/JRM.2018.111121.1776] [35] Gueugnon M, Salesse RN, Coste A, Zhao Z, Bardy BG, Marin L. Postural coordination during socio-motor improvisation. Front Psychol. 2016; 7:1168. [DOI:10.3389/fpsyg.2016.01168] [PMID] [PMCID] [36] Gabis LV, Shefer S, Portnoy S. Variability of coordination in typically developing children versus children with Autism spectrum disorder with and without rhythmic signal. Sensors. 2020; 20(10):2769. [DOI:10.3390/s20102769] [PMID] [PMCID] [37] Davids K, Glazier P, Araújo D, Bartlett R. Movement systems as dynamical systems: The functional role of variability and its implications for sports medicine. Sports Med. 2003; 33(4):245-60. [DOI:10.2165/00007256-200333040-00001] [PMID] [38] Lee MH, Farshchiansadegh A, Ranganathan R. Children show limited movement repertoire when learning a novel motor skill. Dev Sci. 2018; 21(4):e12614. [DOI:10.1111/desc.12614] [PMCID] [39] Manicolo O, Brotzmann M, Hagmann-von Arx P, Grob A, Weber P. Gait in children with infantile/atypical autism: Age-dependent decrease in gait variability and associations with motor skills. Eur J Paediatr Neurol. 2019; 23(1):117-25. [DOI:10.1016/j.ejpn.2018.09.011] [PMID] [40] Larkin D, Hoare D. Out of step: Coordinating kids' movement. Ferryhill: Active Life Foundation; 1991. [Link] [41] Minshew NJ, Sung K, Jones BL, Furman JM. Underdevelopment of the postural control system in autism. Neurology. 2004; 63(11):2056-61. [DOI:10.1212/01.WNL.0000145771.98657.62] [PMID] Ghaheri B, et al. Evaluation of Motor Coordination and Variability in Children With Developmental Coordination Disorder. JAMS. 2022; 24(6):804-819. 818 This Page Intentionally Left Blank