Colofon
Stichting ter Ondersteuning Oudheidkundig Onderzoek, KvK: 4101477
TMA 48, 2012
24ste jaargang
Prijs los nummer €8,Het Tijdschrift voor Mediterrane Archeologie is een onafhankelijk tijdschrift dat aandacht besteedt aan actueel archeologisch onderzoek in de mediterrane wereld,
in het bijzonder verricht vanuit Nederland en België.
Het overnemen van artikelen is toegestaan mits met
bronvermelding. Bijdragen van lezers zijn welkom en
kunnen al dan niet verkort door de redactie worden
geplaatst.
TMA verschijnt normaliter twee keer per jaar. Opgave
kan schriftelijk of via onze website. Een abonnement
kost €14,-. Studenten betalen €13,- (onder vermelding
van studentnummer).
Rekeningnummer 5859344
IBAN: NL14INGB0005859344
BIC: INGBNL2A
Abonnement:
Het abonnement loopt van 1 januari tot en met 31
december en wordt automatisch verlengd, tenzij een
maand van te voren schriftelijk is opgezegd.
Adresgegevens:
Tijdschrift voor Mediterrane Archeologie
Poststraat 6
9712 ER Groningen
e-mail: tma_redactie@yahoo.com
www.mediterrane-archeologie.nl
Redactie:
Remco Bronkhorst, Lynne van Bruggen, Tamara Dijkstra,
Heleen Duinker, Jord Hilbrants, Judith Jurjens, Tijm Lanjouw, Jorn Seubers (hoofdredacteur), Marleen Termeer,
heo Verlaan, Corien Wiersma, Sarah Willemsen
Adviesraad:
Prof. Dr. P.A.J. Attema (RUG)
Dr. G.J.M.L. Burgers (KNIR)
Prof. Dr. R.F. Docter (RUGent)
Prof. Dr. E.M. Moormann (RU)
Prof. Dr. J. Poblome (KULeuven)
Dr. M.J. Versluys (UL)
Dr. G.J.M. van Wijngaarden (UvA)
Ontwerp omslag: Frans Geubel, Tijm Lanjouw en Siebe
Boersma
Opmaak binnenwerk: Hannie Steegstra
TMA komt tot stand in samenwerking met Barkhuis
Publishing, Eelde.
ISSN 0922-3312
81999/SOOO
Inhoudsopgave
Artikelen
De dieren van de vroeg- en middenneolithische vindplaatsen
Karatsádhagli en Kamára in hessalië
Wietske Prummel
1
Het gebruik van landbouwhuisdieren en wilde dieren
in de Bronstijd en Vroege IJzertijd in Zuid-Italië
Stefan Elevelt
7
Dierenbegravingen in het Oude Mesopotamië
Evelyne Browaeys
12
Runderen begraven in de woestijnvlakte van
Dayr al-Barshā (Egypte)
Een raadsel verklaard dankzij Herodotus?
Veerle Linseele
18
De rituele rol van het paard in het graf van vier mensen
in Mikri Doxipara-Zoni
Merel Feenstra
25
English Summaries
33
Recensies
he chora of Metaponto 2
Mirjam Post
35
he Ritual Killing and Burial of Animals
Nikky Kruithof
37
Material Aspects of Etruscan Religion:
Proceedings of the International Colloquium Leiden,
May 29 and 30, 2008
Tanja van Loon
39
Constantinopel. Een mozaïek van de Byzantijnse metropool
Lynne van Bruggen
41
Introducties op lopend onderzoek
Canan Çakırlar appointed as the new UD in zooarchaeology
43
Promotieproject Eleni Panagiotopoulou
44
Onderzoeksproject Bleda Düring, Frans Wiggermann,
Victor Klinkenberg, Tijm Lanjouw, Federica Fantone
45
Webproject Jitte Waagen, Rogier Kalkers, Lennart Kruijer
46
TMA jaargang 24, nr. 48
Jitte Waagen, Rogier Kalkers, Lennart Kruijer
De Survey Archaeology website
De site kent een paar speciieke e-learning mogelijkheden.
In de eerste plaats kan de wiki als naslagwerk geraadpleegd
worden. Daarnaast helpt de koppeling tussen de projecten,
onderzoekers en onderwerpen studenten gericht op zoek te
gaan naar begeleiding bij papers, scripties of veldwerkstages.
Docenten kunnen zogenaamde paths uitstippelen, om zo vanuit de informatie op de website voor een speciiek vak of veldwerkproject geschikte readers samen te stellen.3
Tot slot vormt de site een experiment op het gebied van
folksonomy en crowdsourcing; waar de moderators hebben gezorgd voor inhoud en een grove ordening van die inhoud,
kan die door gebruikers worden aangepast en beïnvloed. Wij
heten alle geïnteresseerden, zowel studenten als onderzoekers,
dan ook van harte welkom om de website te bezoeken, een account aan te maken en actief deel te nemen aan dit initiatief.
De Survey Archaeology website is ontstaan als webomgeving
ter ondersteuning van het OpenArchaeoSurvey project.1 Het
besef dat dit platform een grotere doelgroep aan zou kunnen
spreken heeft geleid tot het opzetten van de huidige website;
www.surveyarchaeology.eu. 2
In het woud van onderzoekers, projecten en publicaties
binnen de survey-archeologie, waar relatief veel archeologen
zich met vergelijkbare methodologische of historische problematiek bezig houden, is het niet altijd eenvoudig om snel
informatie over een speciiek onderwerp of project te vinden.
Buiten de eigen universiteit komen studenten niet makkelijk
in contact met onderzoekers die zij niet persoonlijk hebben
leren kennen. Andersom is het voor onderzoekers soms lang
zoeken naar studenten die gerichte interesse hebben in hun
onderzoek of veldwerkproject. Een interinstitutioneel kennisen communicatieplatform zou deze situatie beduidend kunnen verbeteren.
De hoofddoelen van het project zijn daarom:
• Het creëren van een toegankelijk, collaboratief naslagwerk;
• Onderzoekers en projecten van verschillende instituten op
een overzichtelijke manier te presenteren;
• Deze informatiestromen op een slimme manier te koppelen, waardoor de bezoeker langs verschillende wegen zijn/
haar kennis kan verdiepen;
• Het hanteren van een open structuur, waardoor (interuniversitaire) discussie en uitwisseling van kennis tussen studenten en onderzoekers wordt gefaciliteerd en
gestimuleerd.
Het hart van de site wordt gevormd door een wiki, waarin
allerlei informatie (van technisch, methodologisch of theoretisch begrip tot onderzoeker, project of publicatie) is
opgenomen in individuele pagina’s. Rond deze wiki is een site
gebouwd met een forum, een agenda en een nieuwssectie. Tot
slot is een deel van de site gereserveerd voor OpenCourseWare,
in de vorm van onderwijsmateriaal en digitale artikelen. De
informatie op de site kan op verschillende manieren worden
gekoppeld door deze toe te kennen aan vooraf bepaalde categorieën (bijv. ‘Archaïsch’ of ‘Zuid-Italië’) en te voorzien van
vrije tags, die op elk niveau kunnen worden uitgedeeld (bijv.
‘Kolonisatie’ maar ook ‘Zakynthos’). Op deze manier krijg je
in één oogopslag inzicht in alle wiki-pagina’s forumposts en
nieuwsberichten die gerelateerd zijn aan een bepaald methodologisch vraagstuk of geograisch gebied.
Introductie onderzoekers, contactgegevens:
De redactie van de Survey Archaeology website bestaat uit
Jitte Waagen (AAC, UvA), Rogier Kalkers (VU) en Lennart
Kruijer (UL). Voor vragen, opmerkingen of technische ondersteuning kunt u contact met ons opnemen via:
jwaagen@surveyarchaeology.eu,
rkalkers@surveyarchaeology.eu,
lkruijer@surveyarchaeology.eu
Eindnoten
1 Voorheen ‘Learning Sites’; een project gericht op mobiele GIS-technieken
en mobile learning voor archeologische ield-surveys, zie voor meer informatie: Waagen, J., De Reus, N. & R.A.A. Kalkers (in voorbereiding),
‘OpenArchaeoSurvey or ‘being educated by the digital ieldwork assistant’, in Proceedings CAA 2012 – Computer Applications and Quantative
Methods in Archaeology, 26-30 March 2012, Southampton.
2 Dit project werd gesubsidiëerd door het fonds ICT voor Onderwijs
(ICTO) aan de Universiteit van Amsterdam als onderdeel van het
OpenArchaeoSurvey project en in de vorm van het e-learning ‘grassroot’
project Wegwijs in Archeologisch Onderzoek, zie: http://www.
ic.uva.nl/ictenonderwijs/grassroots.cfm/350D94F0-B51E-42859843A2B1302523A6.
3 De site wordt dit collegejaar reeds ingezet als Open Educational Resource
bij de vakken Computationele Archeologie en Digitale Archeologische
Analyse van de opleiding Archeologie en Prehistorie aan de UvA, als syllabus en communicatieplatform.
Logo van de homepage van www.surveyachaeology.eu
46