Milli Mücadele'de Ispartalı Rumlar

İSTİKLÂL YOLUNDA MİLLİ MÜCADELENİN 100. YILI, 2020

I. Dünya Savaşı yıllarında Karadeniz’de çeteler halinde örgütlenen Rumların faaliyetleri Türk ahali arasında büyük bir korku ve endişeye sebep olmuştur. Rumlar sadece eşkıyalık faaliyetleri değil aynı zamanda siyasî anlamda örgütlenmeye çalışmışlardır. Bölgedeki Rum cemiyet ve çeteleri Yunanistan’ın himayesi altında bulunuyordu. Aynı dönemde Rusların Karadeniz’i işgali ile birlikte bölgede Rum faaliyetleri artmıştır. I. Dünya Savaşı sırasında önlemler alınmış olmasına rağmen Rumların çetecilik ve casusluk faaliyetlerine son verilemedi. Bu faaliyetler neticesinde Osmanlı Devleti, Karadeniz Bölgesi’nde yaşayan Rumların iç bölgelere tehcirine karar verdi (1916). Rumlar, Mondros Mütarekesi’nden sonra da faaliyetlerine devam etmiştir. Doğu Karadeniz’de Pontus Hükümeti kurmaya çalışan Rumlar, batılı devletlerden de yardım istiyorlardı. Mustafa Kemal 9. Ordu Müfettişi olarak 19 Mayıs 1919’da Samsun’a gittiğinde Rum çetecilerinin faaliyetleri devam ediyordu. Rum çeteleri hakkında Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki kayıtlar, köyler ve nahiyelerde meydana gelen can ve mal kaybını ayrıntılı olarak vermektedir. Bu çalışmada, Milli Mücadele yıllarında Karadeniz Rumlarının çetecilik ve siyasî örgütlenmeleri ele alınacaktır.

Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tokat Tarihi ve Kültürü Sempozyumu, 2014

Erbaa kazası, I. Dünya Savaşı Sonrası ve Milli Mücadele esnasında düşman işgali görmemiş olmasına rağmen, en az işgal altında kalan beldeler kadar sıkıntıya maruz kalmıştır. Bu durumun sebebi, bölgede faaliyet gösteren Rum ve Ermeni çeteleridir. Sözkonusu dönemde 27.000 nüfusa sahip olan Erbaa’da 3.000 civarında Rum ve Ermeni azınlık yaşadığı tahmin edilmektedir. Bu azınlıklardan bir kısmı, I. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele döneminde ülkenin başka bölgelerinde de görüldüğü üzere ülke bütünlüğü ve milli varlığa zararlı faaliyetler içerisine girmişlerdir. Erbaa’da esnaflık yapan saatçi Yuvaniko, kalaycı Yasef ve daha birçok Rum, Pontus hayaline kapılmış Pontus’çu Rum çeteleri kurmuşlardır. Rum çetelerinin bu faaliyetleri bölgedeki Ermeni azınlık tarafından da desteklenmiş, zaman zaman ortak hareket etmişlerdir. Diğer ayrılıkçı Pontus cemiyetlerinden ve Samsun Rum Metropolit-hanesinden de yardım alan Erbaa’daki Rum çeteleri, Erbaa’da yaptıkları eşkıyalık, gasp ve adam öldürme faaliyetleriyle Erbaa’yı kana bulamış, Müslüman halka büyük sıkıntı vermişlerdir. Temin ettikleri silah ve mühimmat ile bölgede terör estiren bu çetelere karşı Erbaa halkında büyük tepki oluşmuş ve bu faaliyetlere karşı mücadele edilmiştir. Erbaa’daki Rum çetelerinin faaliyetlerine, Mustafa Kemal Paşa’nın, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıktıktan sonra Harbiye Nezareti’ne gönderdiği raporlarda da işaret edilmiştir. Bu raporlara göre, Niksar ve Erbaa yörelerinde kuvvetli 5 Rum çetesinin bulunduğunu, ancak bu çetelerin henüz ciddi bir faaliyete girişmedikleri belirtilmiştir. Bu çalışmada, Milli Mücadele döneminde Erbaa’da faaliyet gösteren Rum ve Ermeni çeteleri, bu çetelerde yer alan Erbaalı Rum ve Ermeniler ve Erbaalıların bu zararlı faaliyetler karşısında verdikleri mücadele incelenecektir. Bu amaçla konuyla ilgili arşiv belgeleri, yazılı ve görsel basın, Erbaa Belediye Kütüphanesi’nde bulunan belge ve fotoğraf arşivi taranacak, dönemin Erbaa idarî birimlerinin çete faaliyetleri ile ilgili görüş ve önerilerini içeren resmî evraktan istifade edilecektir.

İstiklâl Yolunda Milli Mücadele'nin 100. Yılı Ulusal Sempozyumu Bildirileri, 2020

2022

Gazi Akademik Bakış, 2010

Mezopotamya’nin en eski halklarindan olan Suryaniler, Hz Isa’nin tabiati ile ilgili gorus ayriliklari neticesinde cesitli gruplara bolunmuslerdir. Bu gruplardan biri olan Nasturiler, Osmanli Devleti hakimiyeti altinda inanc, ibadet ve yasamlarina karisilmaksizin huzur icinde yasarken Birinci Dunya Savasi’nda Batili devletlerin etkisiyle Osmanli Devleti’ne karsi ayaklanmislardir. Nasturiler, Millli Mucadele doneminde de olumsuz faaliyetlerde bulunmuslardir. Bu makalede Milli mucadele doneminde Suryani ve Nasturilerin durumu anlatilmaya calisilmistir.

In this essay that about Bartın in the Turkish independent war, the important events occurring around Bartın and Zonguldak have been studied in this period. Bartın and Zonguldak have become one of the locations where the Allies intended to invade by showing the relevant items of Mondrous Armistice as reason. As it is known, the coal was one of the most needed energy resources in the beginning of the 20th century. Hence, Bartın and Zonguldak have rich coal fields. The Allies showed close interests in these regions. On the other hands, in the years of Turkish independent war, the sea way between İstanbul and İnebolu passed through the coast of Bartın and Zonguldak. Therefore, the healthy operation of this seaway, in one sense, depended on the events that took place in Bartın and Zonguldak. When the transportation of soldiers, officers, arms, munitions and ammunitions could not happen, this seaway was used, when we looked from this perspective, the seaway, was one of the most important logistics places in the years of the Turkish independent war. Because Zonguldak and Bartın had rich coal fields and it was located in an important location to provide the security of the İstanbul-İnebolu way. It was seen that the events occurring in this area both directly affected and indirectly affected by them. In this study of essay, the documents based on military archives, events in the Bartın, the effects of these events occurring in around Zonguldak on the Turkish independent war, were tried to be evaluated.

Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 2017

Bu bir yüksek lisans tezi olarak hazırlanmıştır. Tezde 1919-1923 arasındaki gelişmeler değerlendirilmiş, Manisa'da verilen mücadeleden bahsedilmiştir. Bu süreçte Manisa (Saruhan) Mebuslarının bu mücadele'deki etkinlikleri ve faaliyetleri de anlatılmaya çalışılmıştır.