SAYIŞTAY DENETİMİ STANDARTLAŞTIRILABİLİR Mİ?: PERFORMANS DENETİM RAPORLARI ÜZERİNDEN BİR İNCELEME

SAYIŞTAY DENETİMİ STANDARTLAŞTIRILABİLİR Mİ?: PERFORMANS DENETİM RAPORLARI ÜZERİNDEN BİR İNCELEME ÖZET Standartlaşma, devlet dönüşümünün ve denetim anlayışındaki değişimin önemli araçlarından biri olarak ele alınmaktadır (Borraz, 2007: 56). Bununla birlikte standartlaşmanın 1980’lerin ikinci yarısında başlayan ekonomik reformların bir parçasını oluşturduğu ve denetim kalitesini belirleyen bir ölçüt olduğu belirtilmektedir. Buna göre denetimin sağlanması için belirli ölçütlerin oluşturulması gerektiği, ölçümün sağlanabilmesi için ise standartlara ihtiyaç duyulduğu ifade edilmektedir (Samsova, 2013: 512). Bu bağlamada, denetimde standartlaşma konusu özelinde yabancı alan yazın incelendiğinde, bu konunun araştırmacılar (Taylor Glover & Wu, Samsonova & Anna Taddei, Carl S. Warren vd.) için önemli bir çalışma ve uygulama alanı olduğu görülmektedir. Yerli alan yazın incelendiğinde ise denetim alanında pek çok çalışmanın (MEHTAP ve KAYA Raporları, Türk Kamu Yönetiminde Teftiş ve Denetim adlı proje vd.) yapıldığı, denetimin yeniden yapılandırılması kapsamında standartlaşmaya da vurguların yer aldığı ancak “denetimde standartlaşma” konusunun yeterince incelenmemiş olduğu görülmektedir. Bununla birlikte ilgili çalışmalarda, denetim anlayışının sorun alanlarından biri olarak standartlaşmanın olmaması gösterilmekte ve bu sorunun geleneksel denetim (teftiş) anlayışından kaynaklandığı belirtilmektedir. Bu bağlamda sunulan çözüm önerisi ise yeni denetim anlayışı ve bu anlayışın temel savlarından olan denetimde standartlaşmanın sağlanması gerektiği düşüncesidir. Fakat bu çalışmalarda, iddia edilen standartlaşmanın olmamasının neden sorun alanı olduğu ya da standartlaşmanın sağlanması durumunda denetime nasıl bir “katkı sağlayacağı” açıklanmamıştır. Yani yeni denetim anlayışının esasında özünü oluşturan “standartlaşma” kavramının denetim sistemine etkileri ortaya koyulmamıştır. Bu çalışmada, yeni denetim anlayışı ile özdeşleştirilen “standartlaşma” konusu Sayıştay denetimi özelinde incelenecektir. Bu kapsamda, başta performans denetim raporları olmak üzere ilgili uzman ve uygulayıcılar ile yapılacak görüşmeler sonucu elde edilecek olan verilerden hareketle standartlaşmanın, dönüştürülen Sayıştay denetimine etkileri ile geleneksel denetim anlayışından kaynaklandığı belirtilen sorunlara çözüm üretebilmedeki etkinliğinin ortaya koyulması hedeflenmektedir. Anahtar Kelimeler: Sayıştay denetimi, standartlaşma, performans denetimi raporları.