The Bridge on the Drina Quotes

“Na ovoj zemlji ne može biti dobrote bez mržnje ni veličine bez zavisti, kao što nema ni najmanjeg predmeta bez senke.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Sve može biti. Ali jedno ne može: ne može biti da će posve i zauvek nestati velikih i umnih a duševnih ljudi koji će za božju ljubav podizati trajne građevine, da bi zemlja bila lepša i čovek na njoj živeo lakše i bolje. Kad bi njih nestalo, to bi značilo da će i božja ljubav ugasnuti i nestati sa sveta. To ne može biti.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Ali ne može. Ne može više ni da održi pravi odnos između disanja i srca; srce je potpuno zaptilo dah, kao što se ponekad u snu dešava. Samo ovde nema spasonosnog buđenja. Otvori šitoko usta i oseti da mu oči izviru iz glave. Strmina koja je i dotle neprestano rasla, primače se potpuno njegovom licu. Celo vidno polje ispuni mu tvrdi, ocediti drum, koji se pretvarao u mrak i obuhvatio ga svega. Na uzbrdici koja vodi na Mejdan ležao je Alihodža i izdisao u kratkim trzajima.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“...all of us die only once, whereas great men die twice, once when they leave this world and a second time when their lifework disappears.”
― Ivo Andrić, The Bridge On The Drina

“Every man in the town set to work at once to repair the damage and no one had time to think of the meaning of the victory of the bridge, but going about his affairs in that ill-fated town in which the waters had destroyed or at least damaged everything, he knew that there was something in his life that overcame every disaster and that the bridge, because of the strange harmony of its forms and the strong and invisible power of its foundations, would emerge from every test unchanged and imperishable.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“...the meaning of a few moments of forgetfulness in an evil hour and in a dangerous place. Had they been lived through and remained unknown, there on the kapia, they would have meant nothing at all; one of those youthful pranks later told to friends during dull patrol duties at night. But thus, reduced to a question of definite responsibility, they meant everything. They meant more than death, they meant the end of everything, an unwanted and unworthy end. There would be no more full and frank explanations either to himself or to comrades. There would be no more letters from Kolomea, no more family photographs, no money orders such as he had sent home with pride. It was the end of one who has deceived himself and allowed others to deceive him.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Birlikte geçirilen bir felaket kadar insanları birbirine bağlayan hiçbir şey yoktur.”
― Ivo Andrić, Drinos tiltas. Ant proto ribos

“Within him wrestled invisibly many contrary and irreconcilable feelings, especially the contrast between the greatness that he felt in his soul and the misery and weakness of what he was able to express and reveal before others.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Most je izgledao beskrajan i nestvaran, jer mu se krajevi gube u mlecnoj magli a stubovi pri dnu tonu u tami.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“During the building of the railway, the people for the first time felt that the easy, carefree gains of the first years after the occupation existed no longer. For some years past the prices of goods and everyday necessities had been leaping upward. They leapt upward but never fell back and then, after a shorter or a longer period, leapt up again. It was true there was still money to be made and wages were high, but they were always at least twenty per cent less than real needs. This was some mad and artful game which more and more embittered the lives of more and more people, but in which they could do nothing for it depended on something far away, on those same unattainable and unknown sources whence had come also the prosperity of the first years. Many men who had grown rich immediately after the occupation, some fifteen or twenty years before, were now poor and their sons had to work for others. True, there were new men who had made money, but even in their hands the money played like quick-silver, like some spell by which a man might easily find himself with empty hands and tarnished reputation. It became more and more evident that the good profits and easier life which they had brought had their counterpart and were only pieces in some great and mysterious game of which no one knew all the rules and none could foresee the outcome. And yet everyone played his part in this game, some with a smaller some with a greater role, but all with permanent risk.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Drugi dan, druga i nafaka.”
― Ivo Andrić, Most na Drini

“Pd mojom lipom zaista nema hlada.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Kada je na kazan ići, brzi ste i okretni svi, a kad je u službi potrčati, vežu vam se noge i stane vam pamet. A meni obraz zbog vas gori.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Ja odlazim, ali moje oko ostaje.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Ali nevolje ne traju vječno (i to im je zajedničko sa radostima) nego prolaze ili se bar smjenjuju i gube u zaboravu.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“...kad bi igrači ispitivali porijeklo svačijeg novca, ne bi se igra mogla nikad ni sastaviti.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Sve nam je dao dragi Bog, hvala mu i slava; i slogu, i zdravlje, i bogatsvo, ali nam nije dao ono što ima svaki siromah: da vidimo svoj evlad i da znamo na kome sve ovo iza nas ostaje.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Temelji sveta i osnovi života i ljudskih odnosa u njemu utvrđeni su za vekove. To ne znači da se oni ne menjaju, ali mereni dužinom ljudskog života izgledaju večni. Odnos između njihovog trajanja i dužine ljudskog veka isti je kao odnos između nemirne, pokretne i brze površine reke i njenog stalnog i čvrstog dna čije su izmene spore i neprimetne. I sama pomisao o promeni tih "centara" nezdrava je i neizvodljiva. To je isto kao kad bi neko zaželeo da menja i pomera izvore velikih reka i ležišta planina. Želja za naglim promenama i pomisao o njihovom nasilnom izvođenju javljaju se često među ljudima, kao bolest, i hvataju maha ponajviše u mladićkim glavama; samo, te glave ne misle kako treba, ne postižu na kraju ništa i obično se ne drže dugo na ramenima. Jer, nije ljudska želja ono što raspolaže i upravlja stvarima sveta. Želja je kao vetar, premešta prašinu sa jednog mesta na drugo, zamračuje ponekad njome ceo vidik, ali na kraju stišava se i pada i ostavlja staru i večnu sliku sveta iza sebe. Trajna dela na zemlji ostvaruju se božjom voljom, a čovjek je samo njeno slepo i pokorno oruđe. Delo koje se rađa iz želje, čovekove želje, ili ne doživi ostvarenje ili nije trajno; u svakom slučaju nije dobro. Sve ove bujne želje i smele reči pod noćnim nebom, na kapiji, neće promeniti u osnovi ništa; proći će iznad velikih i stalnih stvarnosti sveta i izgubiti se tamo gde se smiruju želje i vetrovi. A zaista veliki ljudi, kao i velike građevine, niču i nicaće tamo gde im je božjim promislom određeno mesto, nezavisno od praznih, prolaznih želja i ljudske sujete”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Ja pažljivo slušam sve ove diskusije; i vas dvojicu i druge školovane ljude u kasabi; čitam i novine i časopise. I što vas više slušam sve se više uvjeravam da većinu tih usmenih ili pismenih diskusija i nema veze sa životom i njegovim stvarnim zahtjevima i problemima. Jer život, pravi život, ja posmatram iz najbliže blizine, vidim ga na drugima i osjećam na sebi. Može biti da se ja varam, a ne umijem ni da se izrazim dobro, ali meni se često nameće misao da su tehnički napredak i relativni mir u svijetu stvorili jednu vrstu zatišja, jednu naročitu atmosferu, vještačku i nestvarnu, u kojoj jedna klasa ljudi, takozvanih inteligenata, može slobodno da se preda dokonoj i zanimljivoj igri sa idejama i "pogledima na život i svijet". Jednu vrstu staklenih bašta duha, sa vještačkom klimom i egzotičnom florom, a bez ikakve veze sa zemljom, stvarnim a tvrdim tlom po kome se kreću mase živih ljudi. Vi mislite da raspravljate o sudbini tih masa i njihovoj upotrebi u borbama za postizanje viših ciljeva koje im vi postavljate a, u stvari, kotači koji se okreću u vašim glavama nemaju nikakve veze sa životom mase, ni sa životom uopšte. Tu vaša igra postaje opasna, ili bar može da postane opasna, i za druge i za vas same.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Toliko je božjih godina prešlo preko kasabe pored mosta i toliko će ih još preći. Bilo ih je i biće ih svakojakih, ali će godina 1914. uvek ostati izdvojena. Tako bar izgleda onima koji su je preživeli. Njima izgleda da se nikad, ma koliko se pričalo i pisalo o tome, neće moći ili neće smeti kazati sve ono što se tada sagledalo tamo u dnu ljudske sudbine, iza vremena i ispod događaja. Ko da izrazi i prenese (tako misle oni!) one kolektivne drhtaje koji su odjednom zatresli masama i koji su sa živih bića stali da se prenose na mrtve stvari, na predele i građevine? Kako da se opiše ono talasanje u ljudima, koje je išlo od nemog životinjskog straha do samoubilačkog oduševljenja, od najnižih nagona krvološtva i podmukle pljačke do najviših podviga svetačkog žrtvovanja u kome čovek prevazilazi sebe i dodiruje za trenutak sfere viših svetova sa drugim zakonima? Nikad to neće moći biti kazano, jer onaj ko to sagleda i preživi, taj zanemi, a mrtvi i onako ne mogu da govore. To su stvari koje se ne kazuju, nego zaboravljaju. Jer da se ne zaboravljaju, kako bi se mogle ponavljati?”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Ispunjenim tim osećanjima, u ovoj tami, on i nije onaj dnevni Glasinčanin, mali činovnik velikog preduzeća u Višegradu, nego neki drugi čovek, siguran i jak, koji upravlja svojim životom slobodno i dalekovido, jer se čovjeku koga potpuno ispunjava prava, velika i nesebična ljubav, pa ma bila i jednostrana, otvaraju vidici, ukazuju mogućnosti i putevi koji su tolikim veštim, ambicioznim i sebičnim ljudima nepoznati i zauvek zatvoreni.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Ali neka, mislio je on dalje, ako se ovde ruši, negde se gradi. Ima valjda još negde mirnih krajeva i razumnih ljudi koji znaju za božji hator. Ako je Bog digao ruke od ove nesrećne kasabe na Drini, nije valjda od celog sveta i sve zemlje što je pod nebom? Neće ni ovi ovako doveka. Ali ko zna? (Oh, da mu je malo dublje i malo više vazduha udahnuti!) Ko zna? Može biti da će se ova pogana vera što sve uređuje, čisti, prepravlja i doteruje da bi odmah zatim sve proždrla i porušila, raširiti po celoj zemlji; možda će od vascelog božjeg sveta napraviti pusto polje za svoje besmisleno građenje i krvničko rušenje, pašnjak za svoju nezajažljivu glad i neshvatljive prohteve. Sve može biti. Ali jedno ne može: ne može biti da će posve i zauvek nestati velikih i umnih a duševnih ljudi koji će za božju ljubav podizati trajne građevine, da bi zemlja bila lepša i čovek na njoj živeo lakše i bolje. Kad bi njih nestalo, to bi značilo da će i božja ljubav ugasnuti i nestati sa sveta. To ne može biti.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“- Ako ideš u džehenem, bolje ti je da ideš polako - govorio je jetko jednom mladom trgovčiću. - Ti si budala kad misliš da je Švabo pare trošio i mašinu proveo samo zato da bi ti mogao brže putovati i poslove svršavati. Ti vidiš samo da se voziš, a ne pitaš se šta mašina odvlači i dovlači osim tebe i takvih kao što si ti. Ali to u tvoju glavu ne može stati. Vozaj se ti, živ bio, vozaj kud god hoćeš, ama sve se bojim da će ti to vozanje jednog dana na nos udariti. Doći će vrijeme pa će te Švabo voziti i tamo gdje ti nije milo i gdje nikad pomislio nisi da ideš.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Ona ih je sve zaluđivala, jer su ludi rođeni, varala, jer su želeli da budu prevareni, i na kraju, uzimala im samo ono što su i inače bili rešeni da bace i izgube.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Život u kasabi pored mosta bivao je sve življi, izgledao sve sređeniji i bogatiji, i hvatao ravnomeran korak i dotle nepoznatu ravnotežu, onu ravnotežu kojoj svaki život, svuda i oduvek teži, a koju postiže samo retko, delimično i prolazno.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“I tu je bilo mnogo žena koje su sve odreda plakale, iako nisu imale nikog svoga među ovima koji odlaze. Jer, svaka ima ponešto zbog čega može uvek da zaplače, a najslađe se plače povodom tuđe žalosti.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“... naši su doživljaji često tako zamršeni i teški da nije čudo što ih ljudi pravdaju učešćem samog Satane, nastojeći tako da ih objasne ili bar učine lakše podnošljivim.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Тако се на капији, између неба, реке и брда, нараштај за нараштајем учио да не жали преко мере оно што мутна вода однесе. Ту је у њих улазила несвесна филозофија касабе: да је живот несхватљиво чудо, јер се непрестано троши и осипа, а ипак траје и стоји чврсто као на Дрини ћуприја.”
― Ivo Andrić, Na Drini ćuprija / Prokleta avlija

“Радећи предано он се одавно био помирио са сазнањем да је наша судбина на земљи сва у борби против квара, смрти и нестајања, и да је човек дужан да истраје у тој борби и онда кад је потпуно безизгледна. И седећи пред ханом који је на његове очи нестајао, он је одговарао онима који су га одвраћали и жалили:
- Не треба мене жалити. Јер сви ми умиремо само једном а велики људи по два пута: једном кад их нестане са земље, а други пут кад пропадне њихова задужбина.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina

“Све се у вароши одмах бацило на рад и зараду и поправљање штете, и нико није имао времена да размишља о смислу и значењу победничког моста, али идући за својим послом, у тој злосрећној касаби у којој је вода све без изузетка оштетила или бар изменила, сваки је знао да у том њиховом животу има нешто што одолева свакој стихији и што због несхватљивог склада својих облика и невидљиве, мудре снаге својих темеља излази из сваког искушења неуништиво и непромењено.”
― Ivo Andrić, The Bridge on the Drina