15 Purushottam Yog
15 Purushottam Yog
15 Purushottam Yog
/;k;%&& iq#’kksÙke;ksx%
JhHkxokuqokpA
JhHkxoku~ Eg.kkys%& ¼ƒ½ gs vtqZuk& Å/oZey w e~ vkfniq#’k ijes”oj:ih ewG vl.kkÚ;k v/k%”kk[ke~
czãnso:ih eq[; “kk[kk vl.kkÚ;k v”oRFke~ lalkj:ih v”oRFk o`{kkyk vO;;e~ vfouk”kh vls izkgq% Eg.krkr
NUnkafl osn ;L; i.kkZfu T;kph ikus vkgsr ¼vls EgVys tkrs½ re~ R;k lalkj:ih o`{kkyk ;% osn tks iq#’k
eqGklfgr rÙor% tk.krks l% osnfor~ rks osnkaps rkRi;Z tk.k.kkjk vkgs-
¼„½ vkf.k gs vtqZuk& rL; R;k lalkjo`{kkP;k xq.kizo`)k% f=xq.k:ih ik.;kus ok<ysY;k ¼rFkk½ rlsp
fo’k;izokyk% fo’k;Hkksx:ih dksoGh ikus vl.kkÚ;k “kk[kk% nso] euq’;] fr;Zd~ bR;knh ;ksfu:ih “kk[kk v/k% p
Å/oZe~ [kkyh o oj izl`rk% loZ= iljysY;k vkgsr ¼rlsp½ euq’;yksds euq’;yksdkar dekZucq U/khfu dekZua k
vuql:u cka/kwu Vkd.kkjh ewykfu ¼vfi½ vgark] eerk o okluk gh eqGsl) q ka v/k% p ¼Å/oZe~½ [kkyh o oj
vuqlUrrkfu loZ yksdkar O;kiwu jkfgyh vkgsr-
u :ieL;sg rFkksiyH;rs
ukUrks u pkfnuZ p laifz r’BkA
vÜoRFkesua lqfo:<ewy&
elax”kós.k n`<us fNRokA…A
¼…½ vL; ijarq ;k lalkjo`{kkps :ie~ Lo:Ik tls lkafxrys xsys vkgs rFkk bg rls ;sFks ¼fopkjdkGh½ u
miyH;rs lkaiMr ukgha ¼dkj.k ;kyk½ vkfn% u vknh ukgha p vUr% u vkf.k varfg ukgha p rlsp ¼;kph½
lEizfr’Bk u pkaxY;kizdkjs fLFkrhlq)ka ukgha ¼Eg.kwu½ lqfo:<ewye~ vgark] eerk vkf.k okluk:ih vfr”k; n`<
eqGs vl.kkÚ;k ,ue~ v”oRFke~ ;k lalkj:ih v”oRFk o`{kkyk n`<us n`< v”kk vlax”kós.k oSjkX;:ih “kó}kjk
fNRok Nsnuw Vkdwu &
¼†½ rr% R;kuarj rr~ ine~ R;k ijein:Ik bZÜojkyk ifjekfxZrO;e~ pkaxY;kizdkjs “kks/kwu dk<ys ikfgts-
;fLeu~ tsFks xrk% xsyy s s iq#’k Hkw;% u fuorZfUr iqUgk ijr lalkjkar ;sr ukghr p vkf.k ;r% T;k ijes”ojkiklwu
gh iqjk.kh iqjkru izo`fÙk% lalkj o`{kkph ijaijk izl`rk foLrkjkizr xsyh vkgs re ,o R;kp vk|e~ iq#’ke~ vkfn
iq#’k ukjk;.kkyk izi|s eh “kj.k vkgs ¼v”kk izdkjs n`<fuÜp; d:u R;k ijes”ojkps euu vkf.k fufn/;klu dsys
ikfgts½-
fuekZueksgk ftrlaxnks’kk
v/;kRefuR;k fofuo`Ùkdkek%A
}U}sfoZeqäk% lq[knq%[klaKS&
xZPNUR;ew<k% ineO;;a rr~A‡A
¼‡½ fuekZueksgk% T;kapk eku vkf.k eksg u’V gksÅu xsyk vkgs] ftrlaxnks’kk% T;kauh vklfä:ih nks’k
ftadys vkgsr] v/;kREkfuR;k% T;kaph ijes”ojkP;k Lo:ikps fBdk.kh fuR; fLFkrh vkgs] fofuo`Ùkdkek% T;kaP;k
dkeuk iw.kZi.ks u’V >kysY;k vkgsr] lq[knq%[klaKS% }U}S% lq[knq%[k ukaokP;k }a}karuw foeqDrk% foeqDr vls vew<k% rs
Kkuhtu rr~ vO;;e~ rs vfouk”kh ine~ ijein xPNfUr izkIr d:u ?ksrkr-
¼ˆ½ vkf.k gs vtqZuk& ;r~ xRok T;k ijeinkyk izkIr d:u ?ksrY;koj iq#’k u fuorZUrs ijr lalkjkar
;sr ukghar rr~ R;k Lo;aizdk”kh ijeinkyk u lw;Z% Hkkl;rs lw;Z izdkf”kr d: “kdr ukgha u “k”kkad% panz
¼izdkf”kr d: “kdr½ ukgh rlsp u ikod% vXuhlq)k ¼izdkf”kr d: “kdr½ ukgha rr~ ee ijee~ /kke rsp ek>s
ije/kke vkgs-
¼‰½ vkf.k gs vtqZuk& thoyksds ;k nsgkar vlysyk lukru% gk lukru thoHkwr% thokRek ee ,o va”k%
ek>kp va”k vkgs ¼vkf.k rksp½ izÑfrLFkkfu ;k izÑrhe/;s fLFkr vl.kkÚ;k eu%’k’Bkfu eu vkf.k ikap bfUnz;kf.k
bafnz;kaps d’kZfr vkd’kZ.k djrks-
¼Š½ rs v”kkizdkjs& ok;q% ok;w vk”k;kr~ xa/kkP;k LFkkukaruw xU/kku~ bo xa/k T;kizek.ks ¼?ksÅu tkrks½
¼rFkk½ R;kizek.ks bZ”oj% vfi nsg bR;knhapk Lokeh thokReklq)k ;r~ T;k ¼”kjhjkpk½ mRØkefr R;kx djrks
¼rLekr~½ R;k “kjhjkaruw ,rkfu gh euklfgr bafnz;s x`ghRok ?ksÅu p iqUgk ;r~ “kjhje~ T;k “kjhjkph vokIuksfr
izkIrh d:u ?ksrks ¼rfLeu~½ la;kfr R;ke/;sa tkrks-
¼‹½ vkf.k R;k “kjhjkar fLFkr >kysyk& v;e~ gk thokRek Jks=e~ dku p{kq% MksGk p Li”kZue~ vkf.k
Ropk p jlue~ rlsp jluk ?kzk.ke~ ukd p eu% vkf.k eu vf/k’Bk; ,o ;kapk vkJ; ?ksÅu Eg.kts ;k lokZPa ;k
lkgk¸;kusp fo’k;ku~ fo’k;kaps milsors lsou djrks-
¼ƒŒ½ ijarq& mRØkeUre~ “kjhj lksMuw tk.kkÚ;k ok fLFkre~ vFkok “kjhjkar fLFkr vl.kkÚ;k ok Hkqt
a kue~
vFkok fo’k;kapk Hkksx ?ks.kkÚ;k rlsp xq.kkfUore~ vfi rhu xq.kkauh ;qDr vlrkfg ¼,ue~½ ;k thokRE;kP;k ;FkkFkZ
Lo:ikyk foew<k% vKkuh tu u vuqi”;fr tk.kr ukghr ¼dsoye~½ dsoG Kkup{kq’k% Kku:ih MksGs vl.kkjs
Eg.kts foosd”khy Kkuhp ;kyk Ik”;fUr rÙpr% tk.krkr-
¼ƒƒ½ vkRefu vkiY;k ân;kar vofLFkre~ fLFkr vlysY;k ,ue~ ;k vkRE;kyk ;rUr% iz;Ru dj.kkjs
;ksfxu% ;ksxhtu Ik”;fUr rÙor% tk.krkr p ijarq vÑrkReku% T;kauh vkiYks var%dj.k “kq) dsyy
s s ukgh vls
vpsrl% vKkuhtu ;rUr% vfi iz;Ru djr vlwu lq)ka ,ue~ ;k vkRE;kyk u Ik”;fUr tk.kr ukghr-
;nkfnR;xra rstks txökl;rs·f[kye~A
;PpUnzefl ;PpkXukS rÙkkstks fof) ekede~Aƒ„A
¼ƒ„½ vkf.k gs vtqZuk& vkfnR;xre~ lw;kZe/;sa fLFkr vl.kkjs ;r~ rst% ts rst vf[kye~ txr~ lai.w kZ
txkyk Hkkl;rs izdkf”kr djrs p ;r~ rlsp ts rst pUnzefl panzkar vkgs ¼vkf.k½ ;r~ ts rst vXukS vXuhe/;sa
vkgs rr~ rs ekede~ ek>sp rst% rst vkgs vls fof) rwa tk.k-
¼ƒ…½ p vkf.k xke~ i`Fohe/;s vkfo”; izo”s k d:u vge~ ¼,o½ ehp vkstlk vkiY;k “kähus Hkwrkfu loZ
Hkwrkaps /kkj;kfe /kkj.k djrks p jlkRed% vkf.k jlLo:Ik Eg.kts ve`re; vlk lkse% HkwRok panz gksÅu lokZ%
vks’k/kh% loZ vks’k/khauk Eg.kts ouLirhauk iq’.kkfe iq’V djrks-
¼ƒ†½ rlsp& izkf.kuke~ loZ izk.;kaP;k nsge~ “kjhjke/;sa vkfJr% fLFkr jkg.kkjk vge~ ehp
izk.kkikulek;qDr% izk.k vkf.k viku ;kauh la;qDr vlk oSÜokuj% oSÜokuj vfXu:Ik HkwRok gksÅu prqfoZ/ke~ pkj
izdkjps vUue~ vUu ipkfe ipforks-
¼ƒ‡½ loZL; loZ izk.;kaP;k âfn ân;kar vge~ ¼,o½ ehp lfUufo’V% var;kZeh :ikus fLFkr vkgs p rlsp
eÙk% ¼,o½ ekÖ;kiklwup Le`fr% Le`rh Kkue~ Kku p vkf.k viksgue~ viksgu&fopkjkauh cq)hr vl.kkjs la”k;knh
nks’k ?kkyfo.ks] gksrkr- p vkf.k loS%Z osnS% loZ osnkaps }kjs os|% tk.kwu ?ks.;kl ;ksX; vlk vge~ ,o ehp vkgs
¼rlsp½ osnkUrÑr~ osnkUrkapk drkZ p vkf.k osnfor~ ¼vfi½ osn tk.k.kkjklq)k vge~ ,o ehp vkgs-
¼ƒˆ½ vkf.k gs vtqZuk& yksds ;k lalkjkar {kj% uk”koar p v{kj% vkf.k vfouk”kh vls bekS }kS gs nksu
izdkjps iq#’kkS ,o iq#’kp vkgsr lokZf.k ¼R;kaiSdh½ loZ Hkwrkfu izk.;kaph “kjhjs gh {kj% uk”koar p dwVLFk% vkf.k
thokRek gk v{kj% vfouk”kh mP;rs EgVyk tkrks-
¼ƒ‰½ mÙke% iq#’k% mÙke iq#’k gk rq vU;% rj osxGkp vkgs ;% tks yksd=;e~ frUgh yksdkar vkfo”;
izo”s k d:u fcHkfrZ lokZp
a s /kkj.k iks’k.k djrks ¼;kizek.ks rks½ vO;;% vfouk”kh bZ”oj% ijes”oj ¼vkf.k½ ijekRek
ijekRek bfr mnkâr% v”kk izdkjs lkafxryk tkrks-
;LekR{kjerhrks·ge{kjknfi pksÙke%A
vrks·fLe yksds osns p izfFkr% iq#’kksÙke%AƒŠA
¼ƒŠ½ ;Lekr~ T;kvFkhZ vge~ eh {kje~ vrhr% uk”koar tM {ks=kP;k loZ izdkjs vrhr vkgs p v{kjkr~
vfi vkf.k vfouk”kh thokRE;kis{kklq)k mÙke% mÙke vkgs vr% R;kdkj.kkus yksds p yksdke/;sa vkf.k osns ¼vfi½
osnkae/;sa lq)k iq#’kksÙke% iq#’kksÙke ;k ukokus izfFkr% vfLe izfl) vkgs-
;ks ekesoelae<w ks tkukfr iq#’kksÙkee~A
l loZfoötfr eka loZHkkosu HkkjrAƒ‹A
¼ƒ‹½ Hkkjr gs vtqZuk ;% vlEew<% tks Kkuh iq#’k eke~ eyk ,oe~ v”kkizdkjs ¼rÙor%½ iq#’kksÙkee~
iq#’kksÙke Eg.kwu tkukfr tk.krks l% rks loZfor~ loZK iq#’k loZHkkosu loZizdkjkauh ¼fujarj½ eke~ et oklqnso
ijes”ojkykp Hktfr Hktrks-
¼„Œ½ vu?k Hkkjr gs fu’iki vtqZuk] bfr v”kkizdkjs xqáree~ vfrjgL;;qDr xksiuh; vls bne~ “kkóe~
gs “kkó e;k eh mDre~ lkafxrys vkgs ,rr~ gs cqn~/ok rÙor% tk.kwu ¼euq’;½ cqf)eku~ Kkuoku p ÑrÑR;% vkf.k
ÑrkFkZ L;kr~ gksÅu tkrks-
JhÑ
JhÑ’.kkiZ.keLrqA