1

Karai Kasang A Tsaw Ra Myit

Ga San
God is love nga ai hte God is punishment. Karai Kasang gaw gara maga na
mahtai wa re ai hpe chye mayu ga ai. Karai Kasang gaw tsawra myit re nga
gaw tsun da nna, Shi tsawra ai Israel amyu ni hpe gaw mara galaw shut ai
majaw ari jaw ai nga chyum laika ka hta bai tsun da ai. Dai majaw gara
mahtang mahtai re ai hpe chye mayu ga ai. Chyeju hte Sara kaba hku nna
tsun dan ya rit.
Regards,
Hpung Dan Awng N-yau | hpungdanawng@gmail.com
Htai Ya ai Lam
Karai Kasang gaw tsaw ra myit Karai Kasang, mai kaja dik ai wa, matsan dum
lama ai wa, mara raw dat ya ai wa, hkye hkrang la ai wa rai nga ninglen hpa
majaw shinggyim masha ni mara galaw shut ai shaloi ari jaw a ta? Karai
Kasang gaw ari jaw je yang ai nga jang, tsaw ra myit Karai Kasang naw rai na
i? dai ni law law wa n dai ga san ni hpe san chye nga ai re.
Ndai lam hpe chye na na matu Karai Kasang a tsaw ra myit gaw tengman
ding hpring ai hte tara rap ra ai tsaw ra myit re; Karai Kasang a tara rap ra
ai lam mung, tsaw ra myit hta tara rap ra ai lam rengu ai hpe shawng chye
na hkap la ra ai. Karai Kasang a tsaw ra myit hte tara rap ra ai lam gaw n mai
ginhka ai sha ayan ginrun nga ai re.Tara rap ra ai ngu ai gaw jaw ai shut ai
hpe madi madun ai zawn, je yang daw dan ai ari jaw ai ngu ai gaw, shading
sharai ya ai lam re. Karai Kasang a tsaw ra myit gaw masha hpe matsan dum
lama ai, shading sharai ya ai, mye shading la ai, dup gin rat la ai, hkye
shalawt la ai lam re. Rai tim Karai Kasang gaw masha hpe hkam sha chye ai,
sawn dinglik daw dan la lu ai, mai kaja ai lam hpe lata la nna hkrang shapraw
sak hkrung chye ai atsam chyeju ni jaw da ai re. Dai ni hpe n jaw da yang
masha gaw asak n rawng ai chyasi, jak sumraw (robot) (sh) lashoi masha
(puppet) sha rai mat na re. Karai Kasang ra sharawng ai shinggyim masha
asak hkrung lam gaw Karai Kasang a tsaw ra myit hte chyeju ni hpe, sawn
dinglik myit sumru yu let chye na hkam sha nna, chyeju dum ai myit masin
hte Karai Kasang a daru magam hpung shingkang npu hta Karai Kasang hte
rau asak hkrung shangun mayu ai re. Dai hku nna htani htan asak lu la ai sha
n ga, asak hte hpring ai shainggyim masha hku hkrung nga shangun mayu ai
re ( Yawhan 10:10). Dai majaw dai chyeju mahkrun hte shai ai hku asak
hkrung jang, mara madi madun ai, ari jaw ai, mye shading la ai, dup ginrat la
ai, dun garawt shaw la ai lam ni galaw ai re. Dai shaloi shinggyim masha gaw
Karai Kasang tsaw ra matsan dum lama ai myit hte chyeju mahkrun de bai
woi lakawn la ai hpe n chye na shi ai shaloi gaw, hpa rai ari jaw a ta? N tsaw

2
ra ai majaw i? ngu ai ga san ni law law nga chye ai. Rai tim Karai Kasang hpe
tengman ai makam masham hte kam sham ai wa gaw dai lam hpe chyoi pra
ai wenyi a chyeju hte chye na wa na re. Chyoi pra san seng ai Karai a man
hta shinggyim masha yawng gaw, n chyoi pra ai, yubak lu ai. Dai Yubak hpe
tinang hkrai n hparan la lu ai. Karai Kasang Yesu Hkristu hku nna jaw ya ai
chyeju mahkrun hku sha yubak a shabrai si ai kaw na lawt lu ai ngu ai hpe
chye na la lu ai re. Shaloi Karai Kasang shinggyim masha ni a matu galaw ya
ai lam ni yawng gaw mai kaja nga ai ngu ai hpe chye na hkam la lu wa ai re.
Lama tsaw ra myit gaw tengman dinghpring ai lam nnga ai rai yang
shinggyim masha ni kam mara rai asak hkrung nna grit nem mat wa ai lam ni
hte jahtum e hten za mat na re. Ga shadawn- anhte ma ni hpe hkai dan dan
re ai, ri (crore) 80 lu ai sahti kasha a mau mwi hta, kanu kawa ni kasha hpe
hpa kam galaw yang galaw, hkrup mara kam nga yang nga,hpaji hparat hkaja
kam yang hka ja, n kam hka ja yang mung shi myit, grai lu su ai kanu kawa a
kasha she re gaw ngu dat da ai tsawra myit gaw kasha hpe grit mat wa
shangun ai hte hten za mat shangun ai re.( Proverbs 19:18 Chasten your
son while there is hope, and do not set your heart on his destruction 13:24
He who spares his rod hates his son, but he who loves him disciplines him
promptly).
Karai Kasang a ari dam (punishment) jaw ai lam gaw, shinggyim
masha ni a yubak mara a majaw re. Dai gaw Karai Kasang a chyoi pra san
seng ai, tengman dinghpring ai, tara rap ra ai ngu ai hpe madun ai lam rai
nga ai. Tara rap ra ai ngu ai gaw shut hpyit ai, mara galaw ai ni hpe shi tawt
lai ai mara hte gingdan ai mara jaw ai lam re. Karai Kasang Yesu Hkristu hku
nna shinggyim hkum hkrang dagraw let mungkan ga de yu sa nna, tsaw ra
myit hpe hpaw shaleng dan ai shaloi mung, shinggyim masha ni hkam sha ra
na, yubak a shabrai si ai ari hpe wudang ntsa si hkam ya let, tsaw ra myit hpe
tara rap ra lam hte madun ai re. Rai tim Karai Kasang a tsaw ra myit gaw
hkye shalawt la ai, chyeju hte jahpring ya ai lam hte she jahtum dat ai lam
hpe lachyum shapraw dan da lam rai nga ai. Shinggyim myit gaw, tsaw ra
myit nga jang hpa ari n jaw ai sha mara raw dat ya na hpe ra sharawng ai re.
Rai tim Karai Kasang gaw shinggyim masha hpe hpan da ai shaloi kaw nna,
shinggyim masha hte rau bungli galaw let, shinggyim masha ni hpe chyeju
hte hpring ai asak hkrung lam jaw da ai re. Dai majaw shinggyim masha a
asak hkrung lam hta Karai Kasang a tsawra myit hte chyeju jaw ai lam nga ai
zawn, shinggyim masha maga na karai kasang a chyeju hpe hkap la nna dai
chyeju mahkrun hku asak hkrung hkawm sa ra ai re. Ga Shaka Dingsa hta
Israela amyu ni hpe Karai Kasang tsaw ra nna lata la ai, chyeju jaw ai, hkye
hkrang shaw la ai lam ni hte ari jaw ai lam ni rawng nga ai. Rai tim, Israela
amyu sha ni Karai Kasang a tsaw ra myit hpe htai la shut ai lamhpe mu lu ai.
Shanhte kam ai hku hkrup mara, marung marang, n se n sa, lachyen ginhka,
n teng n man ai hku mi sak hkrung tim, Karai Kasang mara raw dat ya na re

3
ngu htai la shut ai lam re. Dai majaw Karai Kasang gaw myit galu kaba hte,
tara agyi ni hku nna mung, myi htoi ni hku nna mung shadum sharin ai lam
galaw ai re. Karai Kasang tawn da ai jep ai tara ni hku ading tawk daw dan
hparan yang shadum sharai na lam nnga ai. Tara agyi ni, muihtoi ni a ngup
aga hte shadum sharin ai hpe n hkap la ai sha ningdang shanang ai shaloi
she ari jaw nna bai mye shading la ai re. Dai hpe mung myit malai hte hkap la
ai shaloi mi na hta grau ai chyeju (gying dan nna n rai) bai jaw ai re. Myit
malai n lu ai ni a matu gaw, tinang daw dan la ai dingnye hte htum ai lam she
rai ngu ai hku anhte chyena la lu ga ai. Lawu na lam ni hpe kahtap hti nna
matut n gun atsam la ga!

Karai Kasang a myit masa atsam ningja (The moral quality of God)
(1)

Karai Kasang gaw chyoi pra ai wa re (God is Holy)

Chyoi pra ai maka kumla hpe lam (2) hku mu lu ai.
a

Karai Kasang gaw nga yawng danghta hta laklai ai. Hpa hte mung shi hpe n
shabung lu ai sha chyoi pra ai wa re (God is unique). Pru 15:11 hta Karai Kasang
hpe mau hpa ningsam madun ai hte chyoi pra ai hta danhkung nga ai lam, dai
zawn re ai wa kaga kadai mung n nga ai lam tsun da ai. Esaia 6:3 hta mung
Yehowa gaw chyoi pra, chyoi pra, chyoi pra rai nga ai nga tsun ai (Esaia 57:15, I
Samu 2:2). Karai Kasang a chyoi pra ai lam gaw, shi hta sha n rai, shi hte rau, shi
masat dat ai shara ni du hkra shang lawm let shi masat ahkang jaw ai ni hta lai
nna, kaga kadai mung dai shara de n kahtep lu ai hpe mu lu ai. Ga shadawn, Pru
(3) hta Horeb bum kaw singwum hta wan grung ai hte Moshe hpe Karai Kasang
shaga ai shaloi kyepdin raw shangun nna, nang kabye ai ga gaw chyoi pra ai shara
re ngu tsun wu ai. Pru (19) hta mung Sina bum e Mawshe hte Aron hpe sha lung
shangun nna, shawa masha ni gaw, Bum lagaw na masin grang da ai de pyi n mai
shang ma ai. Dai hpe Karai Kasang a chyoi pra ai shara ngu nna masat tsun da ai
hpe mu lu nga ai.
Karai Kasang a chyoi pra ai lam gaw tsep kawp san seng ai, tut nawng chyoi pra
ai hte dan hkung nga ai re. Habaku 1:13 hta Karai Kasang hpe nhkru nhkra ai hpe
n yu hkra, san seng ai myi tu ai wa ngu tsun da ai the, Karai Kasang hpe nhkru
nhkra ai lam hpa mung n gunglau lu ai lam tsun da nga ai. Dai majaw Karai
Kasang a chyoi pra ai lam gaw n galai shai ai , hpa hte mung, kadai mung n
gunglau lu ai, n jahten lu ai. Shi a nga nga ai lam hte myit mang ai lam ni yawng
gaw chyoi pra san seng nga ai (Yawshu 24:19, Shk 99:3,5,9, Esaia 40:25, Jaw jau
11:44, Yh 17:11, I Petru 1:15, I Yh 1:7).

2. Ding hpring ai wa re (God is Righteousness)

Ding hpring ai ngu ai gaw Karai Kasang tawn da ai tara ni hte, shi shadan dan ai
hkrung nga ai shingra maka (being a true expression of Gods nature) ni hkum tsup
nga ai hte, ding man nga ai hpe ngu ai re. Shk 19:7-9 hta Yehowa a tara ra n rawng
hkra hkum tsup ai hte wenyi myit masin hpe shalan shabran ya ai hte n-gun atsam
nnan jaw ya ai. Yehowa a sakse teng man nga ai rai nna, myit n su ai ni hpe hpaji jaw
ai. Yehowa a jep ai tara ding man nga ai rai nna, myit masin hpe kabu shangun ya nga
ai. Yehowa htet da ai ga asan apra rai nga nna, shinggan myi sha hpe jahtoi ya nga ai.
Yehowa a tara dara ai ga teng nga ai rai nna, ahkum ara ding hpring nga ai nga tsun da
ai. Dai majaw Karai Kasang gaw hkum tsup ai hte ding hpring ai wa rai nna, shi a ga
hte hkang da ai tara ni hpe madat mara ai ni yawng mung ding hpring wa shangun lu
ai re. Bai nna Karai Kasang a hkrung nga ai lam gaw shi hkang da ai tara hte maren
hkrung nga wu ai. Yeremia 9:24 hta Karai Kasang shi nan ding hpring ai hku madun
dan ai hte maren shinggyim masha ni ding hpring na hpe sharawng awng ai lam tsun
da nga ai.
3. Tara rap ra ai wa re (Justice)
Ding hpring ai lam gaw Karai Kasang a marai hkum shingni hpe madun nna tara
rap ra ai lam gaw Karai Kasang a daw dan hparan ai hpe madun ai re. Karai Kasang
gaw shi tawn da ai, jahkrat da ai tara hte maren tara rap ra ai hku, myi man n lata ai
sha daw dan hparan nga ai wa re. Tara agyi langai zawn nga yawng dang hta a ntsa
shingra tara hku nna mung, shi nan jahkrat da ai tara ni hte ading tawk hku nna mung
tara rap ra ai hku shinggyim masha yawng a ntsa tara je yang daw dan nga ai wa re.
Ga shadawn, NN 2:17 hta Adam yan Ewa hpe sun ka-ang na nam si hpe sha ai shani
si hkrung si htan byin na matu tawn da ai tara hte maren je yang daw dan ai. Roma
6:23 hta yubak a shabrai gaw si ai rai na, Tara Jahprang 7:10, Shk 58:11, Roma 12:19
ni hta mung Karai Kasang gaw mara lu ai ni, mara galaw ai ni hpe je yang na lam hte,
Tara Jahprang 7:9 hta Karai Kasang hpe tsawra ai hte Karai Kasang a hkang da ai tara
hpe hkan nang hkan sa ai ni a ntsa prat hkying mun du hkra Karai Kasang a ga shaka
shagrin da nga nna, matsan dum myit madun nga na lam hkang da let daw dan hparan
nga ai wa re. Bai nna, Karai Kasang gaw tara rap ra ai hku daw dan hparan ai wa re
ngu ai hpe kalang lang aten kadun hte sha mu lu tim, kalang lang aten galu hku yu
yang she chye na mai ai re.
4. Karai Kasang gaw tsaw ra myit re (God is love)
Karai Kasang gaw shi hkum shi tsaw ra myit Karai re ai lam hpe lawu de na lam
ni hku shadan shaleng dan nga ai.
a

Akyu galaw ya mayu ai (sh) chyeju jaw ya mayu ai (Benevolence)

Karai Kasang gaw shi hpan da ai shinggyim masha ni hten za mat na n ra ai hte,
mai kaja ai lam hta asak hkrung lu na matu galoi mung akyu galaw ya nga ai (sh)
chyeju jaw ya nga ai wa re. Ga shadawn Yawhan 3:16 hta shinggyim masha ni
htani htana asak lu la mu ga kasha shingtai hpe jaw kau ai du hkra akyu galaw ya
ai (sh) chyeju jaw ya ai hku nna tsaw ra myit madun ai re. Dai gaw, Karai Kasang
Shi a akyu a matu n rai, shinggyim masha ni a akyu a matu re. Shinggyim masha
yawng hte seng ai akyu ara re.
Lak san akyu ara (sh) chyeju jaw ai lam (Grace)
Karai Kasang shinggyim masha ni hpe akyu jaw ya ai, yubak kaw nna hkye la ai
lam gaw, shinggyim masha ni gingdan nna n rai, laksan chyeju jaw ai lam she re,
myiman n lata ai, hpa jahpu manu n hpyi ai sha jaw ya ai re (Titu 2:11-13).
N- gaw n- wai matsan dum lama ai (Mercy)
Karai Kasang gaw n-gaw n wai matsan dum lama ai myit rawng ai wa re majaw,
shi hpan da ai shinggyim masha ni hpe tsaw ra ai hte rau hkam sha lawm ai wa re.
Ga shadawn, Israela ni Egutu kaw hkrap ngu hkrap ngoi rai, mayam tai ai shaloi
Karai Kasang shi nan Israela ni a madai ai nsen hpe na let, shi nan mung hkam
sha lawm ai hku tsun ai re. Yesu mung n lu lu, n lu sha ai ni, hkum hkrang, wenyi
matsan mayan hkrum ai ni hte rau nga, rau lu rau sha let n-gaw n wai matsan dum
lama ai lam madun lai wa sai re.
Shakut sharang (sh) hkam sharang ai (Persistence)
Karai Kasang gaw na na shakut sharang (sh) hkam sharang ai wa re. Karai
Kasang a tsaw ra myit kade daram galu kaba ai ngu ai hpe shi a shakut sharang ai
(sh) hkam sharang ai myit hte madun ai re. Ga shadawn, Israela ni kade daram
Karai Kasang a man e n shawp n kap ai hku, Karai Kasang hpe shingdu dat let
asak hkrung mat wa tim Karai Kasang gaw hkam sharang let tut nawng chyeju
madun nna, shi a mungdan chyinghka lam de bai woi lakawn kawn rai nga ai wa
re. Yesu nan mung Karai Kasang a tsaw ra myit hpe shinggim masha ni chye na
hkamsha let hkye hkrang la hkrum na matu, nni nkri hkam let, shakut sharang nna
tsaw ra myit madun lai wa ai re.

Ginlen shalai ai,

Rev. Dr. Lahpai Awng Li
5 September, 2015.