¸ü²²Öß 2010-11 ŸÖê ˆ−ÆüÖôûß 2012-13 μÖÖ

úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßÃÖÖšüß ¸üÖ•μÖÖŸÖᯙ ØÃÖ“Ö−ÖÖÃÖÖšüß

Öê¡ÖÖ¬ÖÖ׸üŸÖ ׯ֍ú×−ÖÆüÖμÖ ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ü ¾Ö
†ÖîªÖêא֍ú, ‘Ö¸üÖãŸÖß †Ö×Ö éúÂÖß ØÃÖ“Ö−ÖÖ“μÖÖ
¾ÖÖ¯Ö¸üúŸμÖÖÔÃÖÖšüß ‘Ö−Ö´ÖÖ¯Ö−Ö ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê
¯Öã¸ü¾ÖÖ¾ÖμÖÖ“μÖÖ ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ü.

´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü ¿ÖÖÃÖ−Ö
•Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¤üÖ ×¾Ö³Ö֐Ö
´ÖÓ¡ÖÖ»ÖμÖ, ´ÖãÓ²Ö‡Ô - 400032
¿ÖÖÃÖ−Ö ×−֝ÖÔμÖ Îú´ÖÖӍú ÃÖӍúߝÖÔ 2010/407/10/ØÃÖ¾μÖ (¬ÖÖê¸üÖ )
פü. 29 •Öã−Ö, 2011
ÃÖÓ¤ü³ÖÔ:-´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¢Öß ×−ÖμÖ´Ö−Ö ¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖ μÖÖÓ“Öê †Ö¤êü¿Ö Îú.´Ö•Ö×−Ö¯ÖÏÖ2011/šüÖêú
•Ö»Ö¤ü¸ü-†Ö¤êü¿Ö/(59)/315, פü−ÖÖӍú 30 ´Öê,2011
¯ÖÏßÖÖ¾Ö−ÖÖ :-
´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¢Öß ×−ÖμÖ´Ö−Ö ¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖ †×¬Ö×−ÖμÖ´Ö, 2005, ´Ö¬Öᯙ ú»Ö´Ö 11 (¯Ö )
†−¾ÖμÖê ¯ÖϤüÖ−Ö ú¸üμÖÖŸÖ †Ö»Öê»μÖÖ †×¬ÖúÖ¸üÖ“ÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸ü úºþ−Ö, ¸üÖ•μÖÖŸÖᯙ †ÖîªÖêא֍ú,
‘Ö¸üÖãŸÖß éúÂÖß- ØÃÖ“Ö−Ö μÖÖ ŸÖß−Ö ¯ÖϾ֐ÖÖÔŸÖᯙ šüÖêú •Ö»Ö ¾ÖÖ¯Ö¸üúŸμÖÖÕÃÖÖšüß †×¬Ö×−ÖμÖ´ÖÖ“μÖÖ
ú»Ö´Ö 11(‘Ö) ´Ö¬Öᯙ ŸÖ¸üŸÖã¤üßŸÖ ×¾Ö×ÆüŸÖ êú»Öê»μÖÖ ¯Ö¨üŸÖß−ÖãÃÖÖ¸ü ¯ÖÏ£Ö´ÖŸÖ„ ×−֍úÂÖ ×−Ö¬ÖÖÔ¸üߟÖ
úºþ−Ö ¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖÖ−Öê šüÖêú •Ö»Ö¤ü¸ü ¯Öã−ÖÙ¾Ö»ÖÖê׍úŸÖ ¾Ö ÃÖã¬ÖÖ׸üŸÖ êú»Öê †ÖÆêüŸÖ. μÖÖ ŸÖß−Ö
¯ÖϾ֐ÖÖÔŸÖᯙ ¾ÖÖ¯Ö¸üúŸμÖÖÕÃÖÖšüß ¸ü²²Öß 2010-11 ŸÖê ˆ−ÆüÖôûß 2012-13 μÖÖ
úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öߍú¸üߟÖÖ ‘Ö−Ö´ÖÖ¯Ö−Ö ¤ü¸ü ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¢Öß ×−ÖμÖ´Ö−Ö ¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖÖ−Öê ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔ׬Ö−Ö
†Ö¤êü¿ÖÖ−¾ÖμÖê פü−ÖÖӍú 30 ´Öê,2011 ¸üÖê•Öß Ã¾ÖŸÖӡ֯֝Öê ×−֐ÖÔ×´ÖŸÖ êú»Öê †ÖÆêüŸÖ. ÃÖÖê²ÖŸÖ
¯ÖÏŸÖü •ÖÖê›ü»Öß †ÖÆêü.
¿ÖÖÃÖ−Ö ×−֝ÖÔμÖ:-
( † ) ØÃÖ“Ö−ÖÖÃÖÖšüß Öê¡Ö¬ÖÖ׸üŸÖ ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ü
1.0 šüÖêú •Ö»Ö¤ü¸ü ×−Ö¬ÖÖÔ¸üÖÖ“μÖÖ ×−֍úÂÖÖŸÖᯙ ú»Ö´Ö 6.4 −ÖãÃÖÖ¸ü éúÂÖß-ØÃÖ“Ö−ÖÖÃÖÖšüß
Öê¡ÖÖ¬ÖÖ¸üßŸÖ ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê †Ö¤êü¿Ö ×−֐ÖÔ×´ÖŸÖ ú¸üμÖÖ²ÖÖ²ÖŸÖ ¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖÖ−Öê ¯Ö¡Ö ×¤.30 ´Öê
2011 †−¾ÖμÖê •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¤üÖ ×¾Ö³Ö֐ÖÖÃÖ ×−Ö¤ìü¿Ö פü»Öê»Öê †ÖÆêüŸÖ. ŸμÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü éúÂÖß-ØÃÖ“Ö−ÖÖÃÖÖšüß
Öê¡ÖÖ¬ÖÖ׸üŸÖ •Ö»Ö¤ü¸ü (¯Ö֝Öּ߯üß) ÖÖ»Ö߻֯ÖÏ´Ö֝Öê ¸üÖÆüŸÖß»Ö.

2.0 ¯ÖÏßÖãŸÖü ¤ü¸ü ¸ü²²Öß ÆÓüÖÖ´Ö 2010-11 ¯ÖÖÃÖæ−Ö †Ó´Ö»ÖÖŸÖ μÖêŸÖᯙ ¾Ö ŸÖê ˆ−ÆüÖôûß ÆÓüÖÖ´Ö 2012-
13 ¯ÖμÖÕŸÖ ¾Öî¬Ö ¸üÆüÖŸÖß»Ö.

-1-
3.0 ¯Öߍú×−ÖÆüÖμÖ, ÆÓüÖÖ´Ö ×−ÖÆüÖμÖ Öê¡ÖÖ¬ÖÖ׸üŸÖ ü ´ÖÓ•Öæ¸ü ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ ¹ý. ¯ÖÏ×ŸÖ ÆêüŒ™ü¸ü
¯Ö׸ü׿Ö™üü- 1 ´Ö¬μÖê ¤ü¿ÖÔ×¾Ö»μÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü †ÃÖŸÖß»Ö.

4.0 Ö֕֐Öß ˆ¯ÖÃÖÖØÃÖ“Ö−Ö μÖÖê•Ö−ÖÖÓÃÖÖšüß, ¯Ö֝Ö߯Öã¸ü¾Öšü¶Ö“μÖÖ ÄÖÖêŸÖÖ¾Ö¸ü †Ö¬ÖÖ¸üßŸÖ ´ÖÓ•Öæ¸ü

¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ ¹ý. ¯ÖÏ×ŸÖ ÆêüŒ™ü¸ü ¯Ö׸ü׿Ö™üü- 2 ´Ö¬μÖê ¤ü¿ÖÔ×¾Ö»μÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü †ÃÖŸÖß»Ö.

5.0 ¿ÖÖÃ֍úßμÖ ˆ¯ÖÃÖÖØÃÖ“Ö−Ö μÖÖê•Ö−ÖÖÓÃÖÖšüß μÖÖê•Ö−ÖÖ×−ÖÆüÖμÖ Öê¡ÖÖ¬ÖÖ׸üŸÖ ¤ü¸ü ¯Ö׸ü׿Ö™ü-1 ¯ÖÏ´Ö֝Öê

†ÃÖŸÖß»Ö. ˆ•ÖÖÔ ¾ÖÖ¯Ö¸üÖ¯ÖÏߟμÖ£ÖÔ ¯ÖϤüÖ−Ö ú¸üÖ¾ÖμÖÖ“Öê ¿Ö㻍ú †Ó×ŸÖ´Ö ×−֍úÂÖÖ“μÖÖ ¯Ö׸ü׿Ö™ü-2
²Ö ´Ö¬μÖê ×¾Ö×ÆüŸÖ êú»Öê»μÖÖ ¯Ö¨üŸÖß−ÖãÃÖÖ¸ü šü¸ü׾֝μÖÖŸÖ μÖÖ¾Öê.(¯ÖÏŸÖ ÃÖÖê²ÖŸÖ •ÖÖê›ü»Öß †ÖÆêü )

6.0 ÃÖ¾ÖÔ ¤ü¸ü ãÖÖ×−֍ú ˆ¯Öú¸üÖÓ¾μÖןÖ׸üŒŸÖ †ÖÆêüŸÖ. ¿ÖÖÃÖ−Ö֍ú›æü−Ö ¾ÖêôûÖê¾Öêôûß ×−ÖÛ¿“ÖŸÖ

êú»μÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü ãÖÖ×−֍ú ˆ¯Öú¸ü ÃÖ㬤üÖ ¤êüμÖ †ÃÖê»Ö.

7.0 ÃÖ¾ÖÔ ¯ÖύúÖ¸ü“μÖÖ •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¢Öß ¯Öύú»¯ÖÖÓ−ÖÖ Æêü ¤ü¸ü »Ö֐Öæ ¸üÆüÖŸÖß»Ö. ¯Öύú»¯ÖÖ“Öê ¯ÖÏ“ÖÖ»Ö−ÖÖ“μÖÖ
¯ÖÏ£Ö´Ö ¾ÖÂÖá úÖêÖŸÖêÆüß •Ö»Ö¤ü¸ü †ÖúÖ¸ü»Öê •Ö֝ÖÖ¸ü −ÖÖÆüߟÖ.

8.0 ÆÓüÖÖ´Ö úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß

(i) •Ö»Ö¤ü¸ü †ÖúÖ¸üÖߍú¸üߟÖÖ úÖêúÖ, ×¾Ö¤ü³ÖÔ ¾Ö ˆ¾ÖÔ׸üŸÖ ¸üÖ•μÖÖŸÖᯙ ŸÖß−ÖÆüß ÆÓüÖÖ´ÖÖÓ“ÖÖ
úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß ÖÖ»Ö߻֯ÖÏ´Ö֝Öê ¸üÖÆüß»Ö.

ÆÓüÖÖ´Ö úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß

(úÖêúÖ ¾Ö ×¾Ö¤ü³ÖÖÔ¾μÖןÖ׸üŒŸÖ ) ( úÖêúÖ ¾Ö ×¾Ö¤ü³ÖÖÔÃÖÖšüß)
Ö¸üßü¯Ö 1 •Öã»Öî ŸÖê 14 †ÖòŒ™üÖê²Ö¸ü 1 •Öã»Öî ŸÖê 14 −ÖÖê¾Æëü²Ö¸ü
¸ü²²Öß 15 †ÖòŒ™üÖê²Ö¸ü ŸÖê 28 ±êú²ÖÎã¾ÖÖ¸üß 15 −ÖÖê¾Æëü²Ö¸ ŸÖê 31 ´ÖÖ“ÖÔ
ˆ−ÆüÖôûß 1 ´ÖÖ“ÖÔ ŸÖê 30 •Öæ−Ö 1 ‹×¯ÖÏ»Ö ŸÖê 30 •Öæ−Ö

(ii) ¤üÖê−Ö ¯ÖêÖÖ •ÖÖÃŸÖ ¯ÖÖôûμÖÖÓ«üÖ¸êü ¯Ö֝Öß ‘ÖêμÖÖŸÖ †Ö»Öê †ÃÖ»μÖÖÃÖ ŸμÖÖ ÆÓüÖÖ´ÖÖÃÖÖšüß ¯ÖæÖÔ
¤ü¸üÖ−Öê †ÖúÖ¸üÖß êú»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö. ¯ÖÏŸμÖêú ¯Ö֝Öß ¯ÖÖôûßÃÖ ‹ú “ÖŸÖã£ÖÖÕ¿Ö †−Öã–ÖêμÖ
¤ü¸üÖ−ÖãÃÖÖ¸ü ¤üÖê−Ö ¯Ö֝Öß ¯ÖÖôûμÖÖÓ¯ÖμÖÕŸÖ †ÖúÖ¸üÖß êú»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö. ´ÖÓ•Öæ¸ü ²»ÖÖòú ú׸üŸÖÖ
¯ÖÖôûμÖÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖŸÖ −Ö ‘ÖêŸÖÖ ¯ÖæÖÔ ÆÓüÖÖ´Öß ¤ü¸üÖ−Öê †ÖúÖ¸üÖß êú»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö.

9.0 ÃÖã™ü /ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß / ¯ÖÏÖêŸÃÖÖÆü−Öê

úÖ»Ö¾Öê, ¿ÖÖÃ֍úßμÖ ˆ¯ÖÃÖÖØÃÖ“Ö−Ö μÖÖê•Ö−ÖÖ ¾Ö Ö֕֐Öß ˆ¯ÖÃÖÖØÃÖ“Ö−Ö μÖÖê•Ö−ÖÖÓ´Ö¬Öæ−Ö ÃÖ¾ÖÔ
Öê¡ÖÖ¬ÖÖ¸üßŸÖ ¯Ö֝Öß ¯Öã¸ü¾Öšü¶ÖÃÖÖšüß ÃÖã¬ÖÖ׸üŸÖ ¤ü¸üÖ−Öê †ÖúÖ¸üÖß ú¸üŸÖÖÓ−ÖÖ ÖÖ»Öᯙ ÃÖ¾Ö»ÖŸÖß
»Ö֐Öæ ¸üÖÆüÖŸÖß»Ö.

-2-
(i) 2 ÆêüŒ™ü¸ü ¯ÖêÖÖ ú´Öß ³Öæ¬ÖÖ¸üú ¿ÖêŸÖú¸üß ‰úÃÖ, êúôûß ¾Ö ±úôû²Ö֐ÖÖ μÖÖ ¾μÖןÖ׸üŒŸÖ ÃÖ¾ÖÔ
ׯ֍úÖÓÃÖÖšüß †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 75 ™üŒêú ¤ü¸ü

(ii) 4 ÆêüŒ™ü¸ü¯ÖêÖÖ ú´Öß ³Öæ¬ÖÖ¸üú ¿ÖêŸÖú¸üß : ‰úÃÖ, êúôûß ¾Ö ±úôû²Ö֐ÖÖ μÖÖ ¾μÖןÖ׸üŒŸÖ ÃÖ¾ÖÔ
(†) ´ÖÖ. ¯ÖÓŸÖ¯ÖϬÖÖ−Ö ¯Öòêú•Ö ´Ö¬Öß»Ö ×¾Ö¤ü³ÖÖÔŸÖß»Ö ×¯ÖúÖÓÃÖÖšüß †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 50 ™üŒêú ¤ü¸ü
וֻÆêü ¾Ö (²Ö) ¸üÖ•μÖ¿ÖÖÃÖ−ÖÖ−Öê •ÖÖÆü߸ü êú»Öê»Öê
−ցֻ֐ÖÏÃŸÖ ×•Ö»Æêü
(iii) ×¾Ö¤ü³ÖÖÔŸÖᯙ ú¸üÖ¸üֆӟ֐ÖÔŸÖ ³ÖÖŸÖÖ“Öê Öê¡Ö †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 50 ™üŒêú ¤ü¸ü
(iv) ¯Öύú»¯Ö²ÖÖ×¬ÖŸÖ ¿ÖêŸÖú¸üß ÃÖ¾ÖÔ ×¯ÖúÖÓÃÖÖšüß †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 75 ™üŒêú
¤ü¸ü

(v) †Öפü¾ÖÖÃÖß ˆ¯ÖμÖÖê•Ö−Öê †ÓŸÖÖÔŸÖ †Ó´Ö»ÖÖŸÖ ¤ü¸ü †ÖúÖ¸üÖß ú¸üμÖÖŸÖ μÖêÖÖ¸ü −ÖÖÆüß.
†ÖÖ»Öê»μÖÖ ÃÖ¾ÖÔ ¯Öύú»¯ÖÖŸÖᯙ †Öפü¾ÖÖÃÖß
¿ÖêŸÖú¸üß
(vi) ±úôû²Ö֐ÖÖ“μÖÖ ×¯ÖúÖÓÃÖÖšüß ŸμÖÖ¯Öãœêü −Ö´Öæ¤ü ¦üցÖê - 3 ¾ÖÂÖì
êú»Öê»μÖÖ ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖß“μÖÖ ¾ÖÖœüß“μÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßÃÖÖšüß ÃÖÓ¡Öß - 4 ¾ÖÂÖì
†−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 25 ™üŒêú ¤ü¸üÖ−Öê †ÖúÖ¸üÖß †ÖÓ²ÖÖ/−ÖÖ¸üôû/†Ö¾ÖôûÖ/ - 5 ¾ÖÂÖì
ú¸üμÖÖŸÖ μÖê‡Ô»Ö. Ø“Ö“Ö/ד֌æú
™üßü¯Ö- ÃÖ¤ü¸ü úÖ»ÖÖ¾Ö¬ÖßŸÖ †ÖÓŸÖ¸ü ¯Öߍú ‘ÖêŸÖ»Öê ŸÖ¸ü ŸμÖÖ †ÖÓŸÖ¸ü ׯ֍úÖÃÖÖšüß †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ−Öê
†ÖúÖ¸üÖß ú¸üμÖÖŸÖ μÖê‡Ô»Ö ¾Ö ±úôû²ÖÖÖ ×¯ÖúÖÃÖÖšüß Ã¾ÖŸÖÓ¡Ö †ÖúÖ¸üÖß êú»Öß •Ö֝ÖÖ¸ü −ÖÖÆüß.

(vii) ØÃÖ“Ö−ÖÖ“μÖÖ †Ö¬Öã×−֍ú ¯Ö¨üŸÖß“ÖÖ (ÃÖæ´Ö †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 75 ™üŒêú ¤ü¸ü

ØÃÖ“Ö−Ö) †¾Ö»ÖÓ²Ö êú»ÖÖ †ÃÖê»Ö ŸÖ¸ü
™üßü¯Ö- ¾Ö¸üᯙ (vi) ´Ö¬μÖê ˆ»»Öê׏ֻÖê»μÖÖ ±úôû²ÖÖÖ ×¯ÖúÖÃÖÖšüß ÃÖã¹ý¾ÖÖŸÖß“μÖÖ ¾ÖÖœüß“μÖÖ
úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß−ÖÓŸÖ¸ü •Öê¾ÆüÖ ¯ÖæÖÔ ¤ü¸üÖ−Öê †¤üÖμ֐Öß êú»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö ŸÖê¾ÆüÖ Æüß ÃÖ¾Ö»ÖŸÖ »Ö֐Öæ ÆüÖê‡Ô»Ö.

(vii) ÆÓüÖÖ´Ö ÃÖã¹ý ÆüÖêμÖÖ¯Öæ¾Öá †ÖÖÖ‰ú †¤üÖμ֐Öß •Ö»Ö¤ü¸üÖŸÖ 5 ™üŒêú ÃÖæ™ü פü»Öß •ÖÖ‡Ô»Ö.
êú»Öß †ÃÖê»Ö ŸÖ¸ü
(ix)´Öֻ֐Öã•ÖÖ¸üß ŸÖ»ÖÖ¾Ö֏ÖÖ»Öᯙ Öê¡ÖÖÃÖÖšüß ¯ÖÏ“Ö×»ÖŸÖ ¯Ö¬¤üŸÖ ¯Öãœüê “ÖÖ»Öæ ¸üÖÆüß»Ö.

10.0 ¤Óü›üÖŸ´Öú ŸÖ¸üŸÖã¤üß

(i) ¤üÖê−Ö ¯ÖêÖÖ †×¬Öú ´Öã»Öê †ÃÖ»Öê»μÖÖ ¿ÖêŸÖú-μÖÖÃÖ ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¢Öß ×−ÖμÖ´Ö−Ö
¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖ †×¬Ö×−ÖμÖ´Ö (2005) »Ö֐Öæ —ÖÖ»μÖÖ¯ÖÖÃÖæ−Ö ‹ú ¾ÖÂÖÖÔ−ÖÓŸÖ¸ü (´ÆüÖ•Öê“Ö ×¤ü.
8/6/2006 −ÖÓŸÖ¸ü) ´Öæ»Ö —ÖÖ»Öê †ÃÖê»Ö ŸÖ¸ü †−Öã–ÖêμÖ ¤ü¸üÖ“μÖÖ 1.5 ¯Ö™ü ¤ü¸ü
†ÖúÖ¸üμÖÖŸÖ μÖê‡Ô»Ö.

-3-
 (ii) †−Öã–ÖêμÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß −ÖÓŸÖ¸ü“μÖÖ ×¾Ö»ÖÓ²ÖÖ−Öê êú»Öê»μÖÖ †¤üÖμ֐Öߍú¸üߟÖÖ †ÖúÖ¸üÖß
êú»Öê»μÖÖ ¯Ö֝Öּ߯üß¾Ö¸ü †£Ö¾ÖÖ ŸμÖÖ“μÖÖ ×Æü¿¿μÖÖ¾Ö¸ü ¤ü¸ü´ÖÆüÖ 1 ™üŒúÖ ¤Óü›üÖŸ´Öú ¤ü¸ü
†ÖúÖ¸ü»ÖÖ •ÖÖ‡Ô»Ö.

(²Ö) †ÖîªÖêא֍ú, ‘Ö¸üÖãŸÖß †Ö×Ö éúÂÖß ØÃÖ“Ö−ÖÖ“μÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸üúŸμÖÖÔÃÖÖšüß ‘Ö−Ö¯ÖÖ´Ö−Ö ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê

¯Öã¸ü¾ÖÖ¾ÖμÖÖ“μÖÖ ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ü.

¸ü²²Öß 2010-11 ŸÖê ˆ−ÆüÖôûß 2012-13 μÖÖ úÖ»ÖÖ¾Ö¬Öß ú׸üŸÖÖ †ÖîªÖêא֍ú,‘Ö¸üÖãŸÖß †ÖםÖ
éúÂÖß ØÃÖ“Ö−ÖÖ“μÖÖ ¾ÖÖ¯Ö¸üúŸμÖÖÔÃÖÖšüß ‘Ö−Ö´ÖÖ¯Ö−Ö ¯Ö¬¤üŸÖß−Öê ¯Öã¸ü¾ÖÖ¾ÖμÖÖ“μÖÖ ¯Ö֝Öּ߯üß“Öê ¤ü¸ü Æêü
ÃÖÓ¤ü³ÖÖÔ׬Ö−Ö ´ÖÆüÖ¸üÖ™Òü •Ö»ÖÃÖÓ¯Ö¢ÖËß ×−ÖμÖ´Ö−Ö ¯ÖÏÖ׬֍ú¸üÖÖ“μÖÖ †Ö¤êü¿Ö פü. 30/5/2011 †−ÖãÎú´ÖÖӍú
4- šüÖêú ¯Ö֝Öß ¾ÖÖ¯Ö¸üÖ“Öê ‘Ö−Ö´ÖÖ¯Ö−Ö ¤ü¸ü ´Ö¬μÖê ¤ü¿ÖÔ×¾Ö»μÖÖ−ÖãÃÖÖ¸ü †ÃÖŸÖß»Ö.ÃÖÖê²ÖŸÖ ¯ÖÏŸÖ •ÖÖê›ü»Öß
†ÖÆêü.

11.0 ½þÉ ¶ÉɺÉxÉ ÊxÉhÉÇªÉ ¨É½þÉ®úɹ]Åõ ¶ÉɺÉxÉÉSªÉÉ www.maharashtra.gov.in ªÉÉ

ºÉÆEäòiɺlɳýÉ´É®ú ={ɱɤvÉ +ºÉÚxÉ iªÉÉSÉÉ ºÉÆMÉhÉEò ºÉÆEäòiÉÉÆEò 20110629165502001
+ºÉÉ +ɽäþ.
¨É½þÉ®úɹ]ÅõÉSÉä ®úÉVªÉ{ÉÉ±É ªÉÉÆSªÉÉ +Énäù¶ÉÉxÉÖºÉÉ®ú ´É xÉÉ´ÉÉxÉä.

(ºÉÆ. näù. EÖò±ÉEòhÉÔ)

ºÉÉä¤ÉiÉ:- ´É®úÒ±É |ɨÉÉhÉä ¶ÉɺÉxÉÉSÉä ={É ºÉÊSÉ´É.

|ÉÊiÉ,
¨ÉÉ. ®úÉVªÉ{ÉɱÉÉÆSÉä ºÉÊSÉ´É.
¨ÉÉ. ¨ÉÖJªÉ¨ÉÆjªÉÉÆSÉä ºÉÊSÉ´É.
¨ÉÉ. ={ɨÉÖJªÉ¨ÉÆjªÉÉÆSÉä ºÉÊSÉ´É.
ºÉ´ÉÇ ¨ÉÉ. ¨ÉÆjÉÒ ªÉÉÆSÉä JÉÉVÉMÉÒ ºÉÊSÉ´É.
ºÉ´ÉÇ ¨ÉÉ. ®úÉVªÉ¨ÉÆjÉÒ ªÉÉÆSÉä JÉÉVÉMÉÒ ºÉÊSÉ´É.
ºÉɨÉÉxªÉ |ɶÉɺÉxÉ Ê´É¦ÉÉMÉ,¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
Ê´ÉkÉ Ê´É¦ÉÉMÉ,¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
ÊxɪÉÉäVÉxÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ,¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
¨É½þºÉÚ±É ´É ´ÉxÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
xÉMÉ®ú Ê´ÉEòÉºÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
OÉÉ¨É Ê´ÉEòÉºÉ ´É VɱɺÉÆvÉÉ®úhÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
=tÉäMÉ, =VÉÉÇ ´É EòɨÉMÉÉ®ú ʴɦÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
-4-
EÞò¹ÉÒ ´É {ɶÉÖºÉÆ´ÉvÉÇxÉ,nÖùMvÉ Ê´ÉEòÉºÉ ´ªÉ´ÉºÉÉªÉ ´É ¨ÉiºªÉ ´ªÉ´ÉºÉÉªÉ (EÞò¹ÉÒ )ʴɦÉÉMÉ ,¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç
ºÉ½þEòÉ®ú,{ÉhÉxÉ ´É ´ÉºjÉÉätÉäMÉ Ê´É¦ÉÉMÉ,¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
ºÉÉ´ÉÇVÉÊxÉEò ¤ÉÉÆvɨÉÉEò ʴɦÉÉMÉ ,¨ÉÆjÉɱɪÉ,¨ÉÖƤÉ<Ç 32
¨É½þɱÉäJÉÉ{ÉÉ±É (±ÉäJÉÉ ´É +xÉÖYÉäªÉiÉÉ)-1, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
¨É½þɱÉäJÉÉ{ÉÉ±É (±ÉäJÉÉ{ÉÊ®úIÉÉ)-1, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
¨É½þɱÉäJÉÉ{ÉÉ±É (±ÉäJÉÉ ´É +xÉÖYÉäªÉiÉÉ)-2, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ, xÉÉMÉ{ÉÚ®ú.
¨É½þɱÉäJÉÉ{ÉÉ±É (±ÉäJÉÉ{ÉÊ®úIÉÉ)-2, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ, xÉÉMÉ{ÉÚ®ú.
ºÉÊSÉ´É, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ VɱɺÉÆ{ÉkÉÒ ÊxɪɨÉxÉ |ÉÉÊvÉEò®úhÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
¨ÉÖJªÉ ºÉÊSÉ´É, ºÉɨÉÉxªÉ |ɶÉɺÉxÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
¨ÉÆjÉɱɪÉÉiÉÒ±É <iÉ®ú ʴɦÉÉMÉ.
ºÉÊSÉ´É (VɱɺÉÆ{ÉnùÉ), VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉÊSÉ´É (±ÉÉIÉäÊ´É), VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉÊSÉ´É {ÉÉhÉÒ {ÉÖ®ú´É`öÉ ´É º´ÉSUôiÉÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉÊSÉ´É VɱɺÉÆvÉÉ®úhÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉÊSÉ´É OÉÉ¨É Ê´ÉEòÉºÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉ´ÉÇ EòɪÉÇEòÉ®úÒ ºÉÆSÉɱÉEò, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ.
ºÉ´ÉÇ ¨É½þɺÉÆSÉɱÉEò, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ.
ʴɶÉä¹É EòɪÉÇEòÉ®úÒ +ÊvÉEòÉ®úÒ, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ +ÉètÉäÊMÉEò Ê´ÉEòÉºÉ ¨É½þɨÉÆb÷³ý, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉ´ÉÇ ¨ÉÖJªÉ +ʦɪÉÆiÉÉ ´É ºÉ½þºÉÊSÉ´É, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉ´ÉÇ ¨ÉÖJªÉ +ʦɪÉÆiÉÉ, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ.
¨ÉÖJªÉ +ʦɪÉÆiÉÉ, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ +ÉètÉäÊMÉEò Ê´ÉEòÉºÉ ¨É½þɨÉÆb÷³ý, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
¨ÉÖJªÉ +ʦɪÉÆiÉÉ, ¨É½þÉ®úɹ]Åõ ÊVÉ´ÉxÉ |ÉÉÊvÉEò®úhÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉ´ÉÇ ={ɺÉÊSÉ´É, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉ´ÉÇ +vÉÒIÉEò +ʦɪÉÆiÉÉ, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ.
ºÉ´ÉÇ +´É®ú ºÉÊSÉ´É, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ºÉ´ÉÇ EòIÉ +ÊvÉEòÉ®úÒ, VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ, ¨ÉÆjÉɱɪÉ, ¨ÉÖƤÉ<Ç.
ÊxÉ´Éb÷xɺiÉÒ EòɪÉÉǺÉxÉ ËºÉ´ªÉvÉÉä®úhÉ.

-5-
 ¯Ö׸ü׿Ö™ü-1 {ÉÒEòÊxɽþɪÉ, ½ÆþMÉɨÉÊxɽþÉªÉ IÉäjÉÉvÉÉÊ®úiÉ nù®ú (¯û{ɪÉä / ½äþC]õ®ú )
+. ÃÖã¬ÖÖ¸üßŸÖ ¤ü¸ü
Ê{ÉEäò ¶Éä®úÉ
Gò. JÉ®úÒ{É ®ú¤¤ÉÒ =x½þɳýÒ
JÉ®úÒ{É
+zÉvÉÉxªÉ ¾Ö <iÉ®ú
1. 240 -- --
JÉ®úÒ{É
2. ¦ÉÖ<ǨÉÖMÉ 350 700* *±ÉÉƤɱÉ䱪ÉÉ JÉ®úÒ{ÉÉSÉÉ ®ú¤¤ÉÒ¨ÉvÖᯙ nù®ú
3. ¦ÉÉVÉÒ{ÉɱÉÉ ´É EòÉÆnùÉ 600 -- --
4. ¦ÉÉiÉ 240 480* -- *±ÉÉƤɱÉ䱪ÉÉ JÉ®úÒ{ÉÉSÉÉ ®ú¤¤ÉÒ¨ÉvÖᯙ nù®ú
®ú¤¤ÉÒ
5. ¦ÉÉVÉÒ{ÉɱÉÉ - 1200 --
6. MɽÖþ - 470 --
7. <iÉ®ú ®ú¤¤ÉÒ - 350 -
nÖù½ÆþMÉɨÉÒ
8. ʨɮúSÉÒ, +ɱÉä, iÉÚ®ú 120 240 360
9. EòÉ{ÉÚºÉ 450 900 1350
=x½þɳýÒ
10. ¦ÉÉVÉÒ{ÉɱÉÉ - - 1800
11. ¦ÉÖ<ǨÉÖMÉ - - 1050
12. ¦ÉÉiÉ - - 720
¤ÉÉ®ú¨ÉɽþÒ
13. >ðºÉ, Eäò³ýÒ 1050 2100 3140 BEÚòhÉ 6290
14. ±úôû²Ö֐ÖÖ 790 1580 2350 BEÚòhÉ 4720

-6-
 {ÉÊ®úʶɹ] õ- 2
¶ÉäiÉÒºÉÉ`öÒ •Ö»Ö¤ü¸ü – JÉÉVÉMÉÒ ={ɺÉÉ ËºÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉ
¯û{ɪÉä / ½äþC]õ®ú
+. >ðºÉ/Eäò³ýÒ ±úôû²Ö֐ÖÖ +xªÉ Ê{ÉEäò
{ÉÉhÉÒ {ÉÖ®úÊ´ÉhªÉÉSÉä ºjÉÉäiÉ
Gò. |É´ÉɽþÒ Ê`ö¤ÉEò |É´ÉɽþÒ Ê`ö¤ÉEò JÉ®úÒ{É ®ú¤¤ÉÒ =x½þɳýÒ
1 +É·ÉÉʺÉiÉ {ÉÉhÉÒ {ÉÖ®ú´É`öÉ-
1500 1150 1150 860 85 120 240
¨ÉÉä`äö / ¨ÉvªÉ¨É VɱÉÉ¶ÉªÉ / EòɱɴÉÉ xɺɱÉä±Éä ºÉÉ`ö´ÉhÉ iɱÉÉ´É
2 ´É½þxÉ ´ªÉªÉɺɽþ ÊxɪÉÆÊjÉiÉ {ÉÉhÉÒ {ÉÖ®ú´É`öÉ-
vÉ®úhÉÉSªÉÉ JÉɱÉSªÉÉ ¤ÉÉVÉÚSÉÉ xÉnùÒSÉÉ ÊxɪÉÆÊjÉiÉ ¦ÉÉMÉ / EòɱɴªÉÉiÉÚxÉ ={ɺÉÉ /
1150 860 860 650 40 60 120
VɱÉɶɪÉÉSÉÉ +ÉvÉÉ®ú +ºÉ±Éä±ÉÉ EòÉä±½þÉ{ÉÚ®ú {ÉvnùiÉÒSÉÉ ¤ÉÆvÉÉ®úÉ /
VɱÉɶɪÉÉiÉÒ±É +´ÉVɱÉ
3 +ƶÉiÉ: +É·ÉÉʺÉiÉ {ÉÉhÉÒ {ÉÖ®ú´É`öÉ-
EòɱɴÉÉ +ºÉ±Éä±ÉÉ ±É½þÉxÉ VɱÉÉ¶ÉªÉ / VɱÉɶɪÉÉSÉÉ +ÉvÉÉ®ú xɺɱÉä±ÉÉ
EòÉä±½þÉ{ÉÚ®ú {ÉvnùiÉÒSÉÉ ¤ÉÆvÉÉ®úÉ / EòÉähÉiÉɽþÒ EòÉä. {É. ¤ÉÆvÉÉ®úɺÉÖrùÉ xɺɱÉä±ÉÒ 750 580 580 430 35 35 60
+ÊxɪÉÆÊjÉiÉ xÉnùÒ ËEò´ÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ ¤ÉÆvÉÉ®úÉ +lÉ´ÉÉ EòÉä. {É. ¤ÉÆvÉÉ®úÉ xɺɱÉä±ÉÉ
xÉnùÒSÉÉ ±ÉÉ¦É IÉäjÉÉiÉÒ±É +ÊxɪÉÆÊjÉiÉ ¦ÉÉMÉ
4 {ÉÉhÉÒ ´ÉÉ{É® ºÉƺlÉäxÉä VɱÉÉ¶ÉªÉ ¤ÉÉÆvɱÉÉ +ºÉä±É / {ÉÉhÉÒ ´ÉÉ{É® ºÉƺlÉäxÉä
|ɨÉÉhɶÉÒ®ú JÉSÉÉÇSÉÉ ´ÉÉ]õÉ =SɱɱÉÉ +ºÉä±É.
{ÉÉhÉÒ ´ÉÉ{É®úhÉÉ-ªÉÉ ºÉƺlÉäxÉä {ÉɪÉɦÉÚiÉ ºÉÖÊ´ÉvÉäSªÉÉ |ɨÉÉhɶÉÒ®ú JÉSÉÉÇSÉÉ ´ÉÉ]õÉ 500 380 380 290 -- 20 20
=SɱɱÉÉ +ºÉä±É +lÉ´ÉÉ vÉ®úhÉ/ ¤ÉÆvÉÉ®úÉ / EòSSÉÉ ¤ÉÆvÉÉ®úÉ / EòÉä±½þÉ{ÉÚ®ú
{ÉvnùiÉÒSÉÉ ¤ÉÆvÉÉ®úÉ º´ÉJÉSÉÉÇxÉä ¤ÉÉÆvɱÉÉ +ºÉä±É ú.

Ê]õù{É - ´É½þxÉ´ªÉªÉ ºÉä´ÉÉ {ÉÖ®ú´É`öÉnùÉ®úÉxÉä ºÉÉäºÉɴɪÉÉSÉÉ +ɽäþ.

-7-
 ¦ÉÉ®úiÉÉiÉÒ±É ¨É½þÉ®úɹ]Åõ ®úÉVªÉɺÉÉ`öÒ `öÉäEò
{ÉÉhÉÒ |ɶÉÖ±Eò ÊxÉvÉÉÇ®úhÉÉSÉä ÊxÉEò¹É
¦ÉÉMÉ – 3

13.4 ºÉ´ÉǺÉÉvÉÉ®úhÉ (ºÉ´ÉÇ |É´ÉMÉÉÈEòÊ®úiÉÉ)

(BEò) ʴɽþÒiÉ ¨ÉÖnùiÉÒxÉÆiÉ®ú {ÉÉhÉÒ{É^õÒ ¦É®úhÉÉ Eò®úhªÉÉiÉ ZÉɱÉ䱪ÉÉ Ê´É±ÉƤÉɺÉÉ`öÒ nÆùb÷xÉÒªÉ nù®ú 1
]õCEäò |ÉÊiɨÉʽþxÉÉ +lÉ´ÉÉ 12 ]õCEäò |ÉÊiɴɹÉÇ |ɨÉÉhÉä +ÉEòÉ®úhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ.
(nùÉäxÉ) ½ÆþMÉÉ¨É ºÉÖ°ü ½þÉähªÉÉ{ÉÚ´ÉÔ +ÉMÉÉ>ð ¤ÉÒ±É |ÉnùÉxÉ Eäò±ªÉÉºÉ +ÉEòÉ®úhÉÒ ¨ÉvªÉä 5 ]õCEäò ºÉ´É±ÉiÉ
¶ÉäiÉÒEò®úÒiÉÉ näùhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ.
(iÉÒxÉ) ¦ÉʴɹªÉEòɳýÉiÉ Ê¤ÉMÉ®ú˺ÉSÉxÉ ´ÉÉ{É®úɺÉÉ`öÒSªÉÉ {ÉÉhªÉɺÉƤÉÆvÉÉiÉÒ±É ºÉ´ÉÇ Eò®úÉ®ú, ¨ÉÉMÉhÉÒSÉÒ
¨ÉÉ{ÉnÆùb÷ÉxÉÖºÉÉ®ú +ɴɶªÉEòiÉÉ ±ÉIÉÉiÉ PÉä>ðxÉ ½þÉiä ÉÒ±É. (Ê{ÉhªÉÉSªÉÉ {ÉÉhªÉɺÉÉ`öÒ OÉɨÉÒhÉ ´É
¶É½þ®úÒ ¦ÉÉMÉÉSªÉÉ Ê±É/ÊnùxÉ/b÷Éä<Ç ¨ÉÉ{ÉnÆùb÷ÉxÉÖºÉÉ®ú +ÉÊhÉ =tÉäMÉÉƺÉÉ`öÒ =tÉäMÉ|ÉEòÉ®úÉxÉÖºÉÉ®ú
PÉ.¨ÉÒ./ªÉÖÊxÉ]õ =i{ÉÉnùxÉÉ´É®ú +ÉvÉÉ®úÒiÉ).
(SÉÉ®ú) ʤÉMÉ®ú ʺÉSÉÆxÉ ´ÉÉ{É®úÉSªÉÉ ¤ÉɤÉiÉ, Eò®úÉ®úxÉɨªÉɨÉvªÉä Ê´ÉʽþiÉ Eäò±É䱪ÉÉ |ɨÉÉhÉÉSªÉÉ 10 ]õCEäò
{ÉäIÉÉ Eò¨ÉÒ +lÉ´ÉÉ VÉÉnùÉ ´ÉÉ{É®ú Eäò±ªÉɺÉ, VÉÉnùÉ/Eò¨ÉÒ =SÉ±É Eäò±É䱪ÉÉ {ÉÉhªÉÉEòÊ®úiÉÉ
¨ÉÆVÉÚ®ú +ºÉ±É䱪ÉÉ nù®úÉSªÉÉ 1.5 {É]õÒxÉä nÆùb÷xÉÒªÉ nù®ú +ÉEòÉ®úhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ.
({ÉÉSÉ) VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉɶÉÒ Eò®úÉ®úxÉɨÉÉ Eò®úiÉÉxÉÉ Ê¤ÉMÉ®ú˺ÉSÉxÉ {ÉÉhÉÒ{ÉÉ®úEòiÉæ +ÆÊiÉ¨É {ÉÉhÉÒ
¨ÉÉMÉhÉÒ |ɨÉÉhÉä ]õ{{ªÉÉ]õ{ªÉÉxÉä {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú Eò®úhªÉÉSÉä ÊxɪÉÉäVÉxÉ xɨÉÚnù Eò°ü ¶ÉEòiÉÒ±É.
+ÆÊiÉ¨É {ÉÉhÉÒ ¨ÉÉMÉhÉÒ |ɨÉÉhÉä {ÉÖ®ú´É`öÉ ºÉÖ°ü ½þÉä<Ç{ɪÉÈiÉ ´É¹ÉÇÊxɽþÉªÉ JÉɱÉÒ±É |ɨÉÉhÉä
+ÉEòÉ®úhÉÒ Eò®úhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ
+) ]õ{{ªÉÉxÉÖºÉÉ®ú `ö®ú´ÉÚxÉ PÉäiɱÉ䱪ÉÉ |ɨÉÉhÉÉiÉ {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®úú +ºÉ±ªÉÉºÉ ±ÉÉMÉÚ nù®úÉxÉä +ÉEòÉ®úhÉÒ

¤É) ]õ{{ªÉÉxÉÖºÉÉ®ú `ö®ú´ÉÚxÉ PÉäiɱÉ䱪ÉÉ {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®úÉ{ÉäIÉÉ 10 {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú (+ÊvÉEò/Eò¨ÉÒ)

ZÉɱªÉɺÉ, ¡ò®úEòÉSªÉÉ ´ÉÉ{É®úÉºÉ nÆùb÷xÉÒªÉ nù®ú ±ÉÉMÉÚ nù®úÉSªÉÉ 1.5 {É]õ.
Eò) =´ÉÇÊ®úiÉ |ɨÉÉhÉÉEòÊ®úiÉÉ ¨½þhÉVÉä +ÆÊiÉ¨É ÊxɪÉÉäÊVÉiÉ {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú ´ÉVÉÉ ]õ{{ªÉÉxÉÖºÉÉ®ú ÊxɪÉÉäÊVÉiÉ
{ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®úÉ Eò®úÒiÉÉ, ¤ÉÉÆÊvɱÉEòÒ / ±ÉäJɤÉvnù +ÉEòÉ®ú ±ÉÉMÉÚ nù®úÉSªÉÉ 5 ]õCEäò ´ÉÉ̹ÉEò
|ɨÉÉhÉä +ÉEòÉ®úhªÉÉiÉ ªÉä<DZÉ.

17
 ¦ÉÉ®úiÉÉiÉÒ±É ¨É½þÉ®úɹ]Åõ ®úÉVªÉɺÉÉ`öÒ `öÉäEò
{ÉÉhÉÒ |ɶÉÖ±Eò ÊxÉvÉÉÇ®úhÉÉSÉä ÊxÉEò¹É
¦ÉÉMÉ – 3

VɱɺÉÆ{ÉnùÉ Ê´É¦ÉÉMÉ iªÉÉ ´É¹ÉÉÇEòÊ®úiÉÉú ʶɱ±ÉEò ®úɽþhÉÉ®äú {ÉÉhÉÒ EòÉähÉiªÉɽþÒ |É´ÉMÉÉÇiÉÒ±É <iÉ®ú
{ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú EòiªÉÉÈxÉÉ iªÉÉ ´É¹ÉÔSªÉÉ EòɱÉÉ´ÉvÉÒiÉ näù´ÉÚ ¶ÉEäò±É. iÉlÉÉÊ{É ºÉnù®ú {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®úEòiªÉÉDZÉÉ
ºÉnù®ú {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®úÉSÉÉ EòÉähÉiÉɽþÒ ½þCEò |ɺlÉÉÊ{ÉiÉ ½þÉähÉÉ®ú xÉɽþÒ.

18
 ¦ÉÉ®úiÉÉiÉÒ±É ¨É½þÉ®úɹ]Åõ ®úÉVªÉɺÉÉ`öÒ `öÉäEò
{ÉÉhÉÒ |ɶÉÖ±Eò ÊxÉvÉÉÇ®úhÉÉSÉä ÊxÉEò¹É
¦ÉÉMÉ – 3

{ÉÊ®úʶɹ]õ-2 ¤É
¨É½þÉ®úɹ]Åõ ¶ÉɺÉxÉÉSªÉÉ ¨ÉɱÉEòÒSªÉÉ ={ɺÉÉ ËºÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉÆEòÊ®úiÉÉ =VÉÉÇ +ÉEòÉ®úɺɽþ |ÉEò±{ÉÊxɽþɪÉ
VɱÉnù®ú ÊxÉζSÉiÉ Eò®úhÉäºÉÉ`öÒSÉÒ {ÉvnùiÉÒ
1. EÞò¹hÉÉ JÉÉä-ªÉÉiÉÒ±É ºÉxÉ 2005-06 {ÉɺÉÚxÉ EòɪÉÉÇÎx´ÉiÉ +ºÉ±É䱪ÉÉ ´É ´ÉäMÉ´ÉäMɲªÉÉ =ÆSÉÒ +ºÉ±É䱪ÉÉ
¨½èþºÉɳý, iÉÉEòÉ®úÒ ´É ʺÉxÉÉ-¨½þÉb÷É ªÉÉ ={ɺÉÉ ËºÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉÆ{ÉɺÉÚxÉ Ê¨É³ýɱÉ䱪ÉÉ +xÉ֦ɴÉÉ´É®ú
+ÉvÉÉ®úÒiÉ {ÉvnùiÉÒ Ê´ÉEòʺÉiÉ Eäò±Éä±ÉÒ +ɽäþ. |ÉEò±{É +ÊvÉEòÉ-ªÉÉÆxÉÒ ªÉÉ |ÉiªÉäEò ªÉÉäVÉxÉäSªÉÉ
{É®úÒSÉɱÉxÉÉSÉÒ |ÉiªÉIÉÉiÉÒ±É ¨ÉÉʽþiÉÒ {ÉÖ®úʴɱÉÒ +ɽäþ. |ÉÉÊvÉEò®úhÉÉxÉä ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®ú, ˺ÉÊSÉiÉ IÉäjÉ,
nù®ú ½äþC]õ®úÒ ¨É½þºÉÖ±É +ÉEòÉ®hÉÒ ªÉÉÆSÉÉ iÉ{ɶÉÒ±É +ºÉ±Éä±Éä BEò xɨÉÖxÉÉ ´É¹ÉÇ Ê´ÉSÉÉ®úÉiÉ PÉäiɱÉä +ɽäþ.
ªÉÉ ¨ÉÉʽþiÉÒ´É®ú +ÉvÉÉ®úÒiÉ {ÉÉhÉÒ ´ÉÉ{É®ú ºÉƺlÉÉ xɺɱÉ䱪ÉÉ IÉäjÉÉ Eò®úÒiÉÉ JÉɱÉÒ±É {ÉvnùiÉ {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú
ºÉƺlÉÉ ºlÉÉ{ÉxÉ ½þÉ<ä Ç{ɪÉÈiÉ Ê´ÉʽþiÉ Eò®úhªÉÉiÉ +ɱÉÒ +ɽäþ.
2. ½þÆMÉɨÉÉSªÉÉ |ÉÉ®úƦÉÒ |ÉEò±{É +ÊvÉEòÉ®úÒ ËºÉSÉxÉÉSÉÒ ºÉƦÉÉ´ªÉ ¨ÉÉMÉhÉÒ ´É ªÉähÉÉ-ªÉÉ ´ÉÒVÉ näùªÉEòÉÆSªÉÉ
+ÉvÉÉ®úä ±ÉÉMÉÚ Eò®úɴɪÉÉSÉä ºÉƦÉÉ´ªÉ ´ÉÒVÉ +ÉEòÉù®ú ªÉÉÆSÉÉ +ÆnùÉVÉ PÉäiÉÉiÉ. (i) ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®ú ú ´É (ii)
{ÉÒEò´ÉÉ®ú ˺ÉSÉxÉ +ÉEòÉ®úú (ºÉvªÉÉ +κiÉi´ÉÉiÉ +ºÉ±Éä±Éä ¶ÉɺÉxÉ ¨ÉÆVÉÚ®ú nù®ú +ÊvÉEò 20 ]õCEäò
ºlÉÉÊxÉEò ={ÉEò®ú ´É +xªÉ ÊEò®úEòÉä³ý ={ÉEò®/+ÉEòÉ®úú) +ÆiɦÉÖiÇ É +ºÉ±Éä±ÉÉ |ÉiÉÒ ½äþC]õ®úÒ |ÉiÉÒ
{ÉÉhÉÒ{ÉɳýÒSÉÉ nù®ú ÊxÉζSÉiÉ Eäò±ÉÉ VÉÉ>ðxÉ iªÉÉºÉ ºÉƤÉÆÊvÉiÉ ¨ÉÖJªÉ +ʦɪÉÆiªÉÉÆSÉÒ ¨ÉÆVÉÖ®úÒ PÉäiɱÉÒ
VÉÉiÉä. ¶ÉäiÉEò-ªÉÉÆxÉÉ ªÉÉ nù®úÉÆSÉÒ ¨ÉÉʽþiÉÒ nùähªÉÉiÉ ªÉäiÉä. (EòɽþÒ ªÉÉäVÉxÉÉÆiÉ ªÉÉ nù®úÉ´É®ú +ÉvÉÉ®úÒiÉ
+ÉMÉÉ>ð ®úCEò¨É½þÒ Îº´ÉEòÉ®ú±ÉÒ VÉÉiÉä.)
3. |ÉiªÉIÉ VÉ±É nù®ú `ö®úÊ´ÉhªÉÉEòÊ®úiÉÉ +xÉֺɮúɴɪÉÉSÉÒ EòɪÉÇ{ÉvnùiÉÒ
- ú¨É.®úÉ.Ê´É.¨ÉÆ. SªÉÉ +ÊvÉEòÉ-ªÉÉÆEòbÚ÷xÉ ºÉƤÉÆvÉÒiÉ |ÉEò±{É +ÊvÉEòÉ-ªÉÉÆxÉÉ, |ÉiªÉIÉ ´ÉÒVÉ ´ÉÉ{É®úÉxÉÖºÉÉ®ú
|ÉÉ{iÉ ZÉɱÉ䱪ÉÉ BEÚòhÉ ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®úÉSªÉÉ +ÉvÉÉ®äú ªÉÉäVÉxÉÉÊxɽþÉªÉ nù®ú ½þäC]õ®úÒ ËºÉSÉxÉÉSÉä
´ÉÒVÉnù®ú ÊxÉζSÉiÉ Eäò±Éä VÉÉiÉÉiÉ.
- ®úÉVªÉ ¶ÉɺÉxÉÉxÉä ½ÆþMÉɨɴÉÉ®ú, {ÉÒEò´ÉÉ®ú ÊxÉζSÉiÉ Eäò±É䱪ÉÉ nù®ú½þäC]õ®úÒ ËºÉSÉxÉÉSªÉÉ nù®ÉxÉÖºÉÉ®ú ú
(20 ]õCEäò ºlÉÉÊxÉEò ={ÉEò®úÉƺɽþ) |ÉiªÉIÉ ËºÉSÉxÉ IÉäjÉ ´É {ÉÉhÉÒ {ÉɲªÉÉÆSÉÒ ºÉÆJªÉÉ ªÉÉ +ÉvÉÉ®äú
+ÉEòÉ®úhÉÒ Eäò±ÉÒ VÉÉiÉä.

27
 ¦ÉÉ®úiÉÉiÉÒ±É ¨É½þÉ®úɹ]Åõ ®úÉVªÉɺÉÉ`öÒ `öÉäEò
{ÉÉhÉÒ |ɶÉÖ±Eò ÊxÉvÉÉÇ®úhÉÉSÉä ÊxÉEò¹É
¦ÉÉMÉ – 3

- |ÉiÉÒ ½þäC]õ®úÒ ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®úɺɽþ |ÉiÉÒ ½äþC]õ®úÒ {ÉÉhÉÒnù®ú +ÉÊhÉ |ÉiÉÒ ½þäC]õ®úÒ 20 ]õCEäò
ºlÉÉÊxÉEò ={ÉEò®úÉƺɽþ ˺ÉSÉxÉÉSÉä |ÉiÉÒ ½äþC]õ®úÒ nù®ú ªÉÉÆSªÉÉ +ÉvÉÉ®úä BEÚòhÉ nù®ú `ö®úÊ´ÉhªÉÉiÉ
ªÉä>ðxÉ ´ÉºÉÖ±ÉÒ Eò®úhªÉɺÉÉ`öÒ ªÉÉ nù®úÉSÉä ¯û{ÉÉÆiÉ®ú |ÉiÉÒú ½äþC]õ®úÒ |ÉiÉÒ {ÉÉhÉÒ{ÉɳýÒ ¨ÉvªÉä Eò®úhªÉÉiÉ
ªÉäiÉä.
- ªÉÉäVÉxÉÉ ÊxÉ®ÆúiÉ®ú SÉɱÉÚ ®ú½þÉ´ÉÒ ªÉɺÉÉ`öÒ, ={ɺÉÉ ËºÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉÆJÉɱÉÒ±É VÉɺiÉÒiÉ VÉɺiÉ IÉäjÉ
˺ÉSÉxÉÉJÉɱÉÒ +ÉhɱÉä MÉä±Éä {ÉÉʽþVÉä. VÉähÉäEò°üxÉ ´ÉÉ{É®únùÉ®úÉÆxÉÉ nù®ú ½þäC]õ®úÒ Eò¨ÉÒiÉEò¨ÉÒ ´ÉÒVÉ
+ÉEòÉ®ú ±ÉÉMÉÚ ½þÉä>ð ¶ÉEòä±É. ºÉ´ÉÇ {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®únùÉ®úÉÆEòbÚ÷xÉ ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®úÉSÉÒ ºÉÆ{ÉÚhÉÇ ´ÉºÉÖ±ÉÒ
½þÉ<ä DZÉ, ½äþ vªÉäªÉ +ºÉ±Éä {ÉÉʽþVÉä.
- ¶ÉɺÉxÉÉúiÉ¡æò SÉɱÉʴɱªÉÉ VÉÉhÉÉ-ªÉÉ ={ɺÉÉ ËºÉSÉxÉõ ªÉÉäVÉxÉÉƺÉÉ`öÒSÉä {ÉÉhÉÒnù®ú ªÉÉäVÉxÉÉ ÊxɽþɪÉ
+ºÉÉ´ÉäiÉ. ¨½þhÉÚxÉ ={ɶÉÉõSÉÉ |ÉEòÉ®ú ´É JÉSÉÔ {Éb÷hÉÉ®úÒ ´ÉÒVÉ ±ÉIÉÉiÉ PÉä>ðxÉ |ÉiªÉäEò
ªÉÉäVÉxÉäºÉÉ`öÒ ´ÉäMɳäý nù®ú `ö®úʴɱÉä VÉÉiÉÒ±É.
±ÉɦÉIÉäjÉÉiÉ VɶÉÉ +ÉÊhÉ VÉä´½þÉ {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú ºÉƺlÉÉ ºlÉÉ{ÉxÉ ½þÉäiÉÒ±É iÉä´½þÉ PÉxɨÉÉ{ÉxÉ {ÉvnùiÉÒxÉä
{ÉÉhÉÒ {ÉÖ®ú´É`öÉ Eò¯ûxÉ |É´ÉɽþÒ IÉäjÉÉƺÉÉ`öÒ |ÉÉÊvÉEò®úhÉÉxÉä ÊxÉζSÉiÉ Eäò±Éä±Éä PÉxɨÉÉ{ÉxÉÉSÉä nù®ú ´É |ÉiªÉIÉ
˺ÉSÉÒiÉ IÉäjÉÉxÉÖºÉÉ®ú ªÉlÉÉ|ɨÉÉhÉ |ÉiÉÒú ½äþC]õ®úÒ ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®úÉSªÉÉ +ÉvÉÉ®úä {ÉÉhÉÒnù®ú {ÉÉhÉÒ´ÉÉ{É®ú
ºÉƺlÉäºÉ ±ÉɴɱÉä VÉÉiÉÒ±É.
4. {ÉÉhÉÒ =SɱÉÚxÉ iɱÉÉ´ÉÉiÉ / {ÉÉZÉ®ú iɱÉÉ´ÉÉiÉ ºÉÉäb÷hÉÉ-ªÉÉ VªÉÉ ={ɺÉÉ˺ÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉ ¶ÉɺÉxÉÉiÉ¡æò
SÉɱÉʴɱªÉÉ VÉÉiÉÉiÉ +¶ÉÉ ={ɺÉÉ˺ÉSÉxÉ ªÉÉäVÉxÉÉÆSªÉÉ ´ÉÒVÉ +ÉEòÉ®úÉSÉÒ ±ÉɦÉvÉÉ®úEòÉÆEòbÚ÷xÉ ´ÉºÉÚ±ÉÒ
Eò®úhªÉɺÉÉ`öÓ +xÉֺɮúɴɪÉÉSÉÒ {ÉvnùiÉÒ.
¨É.®úÉ.Ê´É.¨ÉÆ.SªÉÉ +ÊvÉEòÉ-ªÉÉÆEòbÚ÷xÉ ºÉƤÉÆvÉÒiÉ |ÉEò±{É +ÊvÉEòÉ-ªÉÉÆxÉÉ, |ÉiªÉIÉ ´ÉÒVÉ ´ÉÉ{É®úÉ´É®ú
+ÉvÉÉ®úÒiÉ |ÉÉ{iÉ ZÉɱÉä±Éä BEÚòhÉ ´ÉÒVÉ näùªÉEò ´É ªÉÉ iɱÉÉ´ÉÉƨÉÖ³äý ˺ÉSÉxÉÉSÉÉ ±ÉÉ¦É Ê¨É³ýhÉÉ®äú BEÚòhÉ
IÉäjÉ ªÉÉÆSÉä +ÉvÉÉ®äú |ÉÊiÉ ½äþC]õ®úÒ ËºÉSÉxÉÉSÉÉ ´ÉÒVÉ nù®ú ÊxÉvÉÉÇÊ®úúiÉ Eò®úhªÉÉiÉ ªÉÉ´ÉÉ.
.....................................

28