Tutorial 2: Differentiation

Topic 2.2.1 : Derivative using first principle

1. By using differentiation from first principle, find the derivatives of the following
functions.
x
a) y  4 x 2 c) y  x  x 2 e) y 
x 1

1
b) y  ( x  1)2  1 d) y  2 x  1 f) y  x 
x2
 1 1 2
(a) 8 x (b) 2( x  1) (c) 1+2x (d) (e)  (f) 1  
2x 1  x  1
2
 x3 

Topic 2.2.2 : Derivative using table

2. Find the derivative of the following functions

a) y  3 100
b) y  c) y  
3
1
d) y  x56 e) y  f) y  8 4 x3
x
 1 6 
(a) 0 (b) 0 (c) 0 (d) 56 x 55 (e)  3 (f) 
 
1
 2x 2 x4 

3. Differentiate f ( x)  2 x4  3cos x  sin a with respect to x ( a constant)

8 x3  3sin x 

4. Find y  of the following functions

1 5 2 1 3
a) y  x b) y   sin x  e x c) y  t 3  2
3 3 2 t
1 3 3 2
d) y  a3  2 tan a e) y  x  x  ln x f) y  ( x  1)( x 2  2 x) x 4
2 4
3x 2  2 x  1 2sin x  3cos x e2 x  1
g) y  x
y
cos x i) y  e x  1
h)
5 2 3 2 6
[ (a) x 4 (b)  cos x  e x (c) t  3
3 3 2 t
 3 2 3 1  x2  6 x  6
(d) 3a 2  2sec2 a x  x (e) (f)
2 2 x x4
9 1 1
(g) x  (h) 2sec2 x (i) e x ]
2 x 2x x

5. Differentiate
a) y   x 7  5
1
b) y  (1  cos x) tan x c) y  (2  x 3 )( x 3  x  1)
4
 1
 

d) y  x 2  1  x  5  
x
e) y 
3 1 7
 
x6 x5 x 2 f) y  (3x 2  1)2

 3x  2  5
 
8 3
g) y   h) y    x 1 i) y  10 x
1
2
 8x
3
2
 x 
4
x x3

7 6 1
[ (a) x (b) sec2 x  cos x (c) 6 x5  4 x3  9 x2  2 (d) 3x 2  10 x  (e)
4 x2
18 5 14
  
x 7 x 6 x3
2 9 15 12 2 3 5
(f) 12 x(3x2  1) (g) 5
 5 (h)    (i) 5x 2
 12 x 2
]
4 2
x6 x7 x 2
x 2x

Topic 2.3.1 : Chain Rule

6. Find y  of the following function by using chain rule.

a) y   x  2sin x  b) y  ln  x 2  1
5
c) y  ecos x 3

d) y  tan  e x  1 e) y  x(1  x ) f) y  3 2 x  4cos  x 

2 5
g) y  h) y  e x 2 x  i) y  3ln  x 2  sin x 
3

x 3 x 1

2x
[ (a) 5( x  2sin x)4 (1  2cos x) (b) (c) ecos x3 sin x
x 1 2

1  1 2x 
(d) e x sec2  e x  1
3
(e)   (f)  4sin x
2  x  x2  2x
1 x3  2 x 5 3  2 x  cos x 
(g)  (3 x 2
 2) e  (i)  ]
 
(h)
x 2  sin x
2 3
x 3 x 2  x  1 2

7. Use chain rule to compute the derivative and write your answer in terms of x
 2
a) y  u 2  1; u  3x  2 b) y  2
; u  x2  9 c) y  u3  3u2  1; u  x 2  2
u
8 x
[ (a) 6(3x-2) (b) (c) 6 x5  12 x3 ]
( x  9)
2 3

8. Differentiate y  (3x  2)2

(a) By expansion
(b) By the product rule
(c) By the chain rule
[6(3x+2)]

9. Find the derivatives of each function.

2 1
a) y  3 5 x6  12 b) y  c) y  1 
4x 1 2
4 x3

e) y  cos  2  5 x 2 
3 5
d) y  f) y  sin 3 (4 x  1)
2(5 x 4  1) 3

g) y  cos x h) y  tan 2 2 x 2 i) y  ln( x3  x)

j) y  3  ln 2 x  k) y  ln ( x  1)(2 x  1)
3
l) y  6ln 2 x  3

2 1
m) y  n) y  o) y  e2 x  e3 x
x
e2 x 3 e

10 x5 8 x 3 30 x3
[ (a) (b) (c) (d)
 1 
5x  12   4x  1
(5 x 4  1) 2
6 2 3
2
8x4  1  3 
3

 4x 
 sin x
x sin  2  5 x 2 
50
(e) (f) 12(sin 2 (4 x  1))(cos(4 x  1)) (g)
3 4 x cos x
3x 2  1 4x 1
(h) 8x tan(2 x 2 )sec2 (2 x2 ) (i) (j) (k)
x3  x ( x  1)(2 x  1)
6 2 1
(l) (m)  (n) (o) 2e2 x  3e3 x ]
2x  3 e x
6 e x

Topic 2.3.2 : Product Rule

10. Find the derivatives of each function defined as follow

 a) y   4 x 2  2  (3x3  1) c) y   2 x  1 ( x  1)5
5 3
b) y  4 x 2 ( x 2  1) 4

d) y  5x sin x e) y  x sin(3  x 2 ) f) y  sin x tan x

g) y  ln( x sin x) h) y  x 2e x i) y  xesin x

j) y  e ln x k) y  x csc 2 x l) y  sin x tan 3x

x 2 3

  (c) 16 x  1 (2 x  1) ( x  1)
1
[ (a) 60 x4  18x2  8x (b) 2 x x 2  1 (9 x 2  4)
4 2 4

sin(3  x 2 )  x cos(3  x 2 )
(d) 5x cos x  5sin x (e) (f) tan x(sec x  cos x)
sin(3  x 2 )
1  1 x
(g)  cot x (h) x(2  x)e x (j)  ln x   e
(i) ( x cos x  1)esin x
x  x
(k) csc 2 x(1  2 x cot 2 x) (l) sin x tan 3x(9sin x sec 3x  2 tan 3x cos x) ]
2 2

Topic 2.3.3 : Quotient Rule

11. Find the derivatives of each function defined as follow

x 1 2x  5
a) y  b) y  c) y 
x 1 x  2x  5
3
3x  2

d) y 
x
e) y 
sin x  1 
f) y  cot  2 
cos x 2  sin 2 x  1 x 
 1 2x  e3 x e x
g) y  ln  h) y  i) y 
 3x  ( x  1) 2 1  x2
 

1 2  3x 2 11 cos x  x sin x
[ (a) (b) (c)  (d)
 x  1 x   3x  2 
2
3
 2x  5
2 2
cos2 x

(2  sin 2 x ) cos x  2sin x cos 2 x 2x  1  x 1

(e) (f) csc2  2 
(g)
(2  sin 2 x )2 (1  x )
2 2
1 x  x(1  2 x )
(3x  1) 3 x (1  x )2  x
(h) e (i) e ]
( x  1)3 (1  x 2 )2
Topic 2.5 : Parametric Differentiation

dy
12. Find
dx in terms of t for the following parametric equations

(a) x  3t 2  3t 3 and y  t (t 2  3) (b) x 

t
and y  t 2  1
t 1
(c) x  3sin t and y  et (d) x  5cos3 t and y  7sin 3 t

t2 1 et 7
[(a) (b) 2t (t  1)2 (c) (d)  tan t ]
t (2  3t ) 3cos t 5

13. Given
x  2t and y  4  4t  4t 2
dy
(a) Find by using parametric differentiation
dx
dy
(b) y in term of x and hence find
dx
[(a) 4t  2 , (b) 2  2x ]

dy
14. Find the for the following functions
dx
(a) x  t 2  2t y  t 3  3t t4
2
3t 3t
(b) x  y t2
1 t3 1 t3

15 4
[(a) , (b) ]
2 5

15. A curve has the following parametric equation

1 1
xt and y  t  t0
t t
dy
Find the coordinates of the point when dx  0

[ (0, 2) (0, 2) ]

dy
16. Find when
dx
 x  cos 2 and y  2  sin 2

[  cot 2 ]

Topic 2.5 : Higher Derivatives

17. Find the first and second derivatives of the following function
(a) f ( x)  x5  6 x 2  7 x (b) y  x 2 cos x (c) y  3x 2  1

x3 x
(d) f ( x)  (e) y (f) x  y 1
x  2x 2
1 x
(g) y  x  3 x (h)
3
[ Ans: (a) f ( x)  20 x3  12 (b) y  (2  x2 ) cos x  4 x sin x (c) y  3
(d)
 3x 2
 1 2

2 x3  18 x 2  36 x  24 2 1  32 1 2
y  (e) y  (f) y  x (g) y   (h)
( x 2  2 x)3 (1  x)3 2 4 x 3
9 x5 3

]
3
d y
18. Find 3
for y  2 x5  3x3  4 x  1
dx
[ 120 x2  18 ]

Topic 2.6 : Implicit Differentiation

dy
19. Find the by implicit differentiations
dx
1 1
(a)  1 (b) 3 y 2  2 x2  2 xy (c) y  x sin 2 y  3xy
x y

(c) xy  25 (e) x2  3xy  y 2  15 (f) ( x  y )3  3 y  3

(g) x3  y 3  1 (h) xy  y 2  1 at the point (0,-1)
(i) x 2  3xy  3 y
y 1 y2 4x  2 y sin 2 y  3 y y 2 x  3 y
[Ans: (a) ,  2 (b) (c) (d)  (e) (f)
1 x x 6 y  2x 1  2 x sin y cos y  3x x 3x  2 y
( x  y ) 2 x2 1 3(2 x  3 y ) 3 y 2
(g) (h)  (i) y  ]
( x  y )2  1 y2 2 1 9x 3 y2

dy
20. Find the by implicit differentiations
dx
 1 2
(a) xy  2 y  3 (b) 2 x2  xy  2 y  5 (c) x 2
y 3
x
 x2 
(d) xe y  ye x  2 x (e) xy  sin( x  y) (f) ln    x
 y
1
(g) e xy  ln y 2  x (h) 2 xy  3 y  x 2 (i) x 5
y
(i) x 2  y 2  25 (k) x 2  y  x3  y 2 (l) x3  y3  xy

(m) x2 y  e2 x y 2  2 x (n) sin( x  y)2  y (o) 2x  y2  4

(p)  x  2 y   y
2
(q) (2 x  y)3  x (r) xy  x  y  2
1 1
y y  4x 3(2 x 2  1) y 3 2  e y  ye x cos( x  y )  y
[Ans: (a) (b) (c) (d) (e) (f)
x2 2 x 4x
1
2 xe y
 e x
x  cos( x  y )
y (2  x) y (1  ye )
xy
2( x  y ) 2 x x(3x  2) 3x 2  y
(g) (h) (i) y (j) (k) (l)
x xye xy  2 2x  3 y 1 2 y x  3y2
2(1  xy  e 2 x y 2 ) 2( x  y )cos( x  y )2 1 2( x  2 y )
(m) (n) 2 (o) (p) (q)
x 2  2 ye2 x 1  2( x  y )cos( x  y ) 2 y 2x 1  4( x  2 y )
1 2y x 1
 2 (r) ]
3(2 x  y ) 2
2 x (1  x )

d2y
21. If xy  y 2  1 , use implicit differentiation to find at the point (0,1)
dx 2
1
[ ]
4