བརྡ་སྤྲོད་རིག་པ་ - Grammar – science of giving what is known, communication.

Communication
science
སྒྲ་རིག་པ་ - science of language,

Parts of speech

1. Noun - མིང་ཚིག་
2. Pronoun - དེ་སྒྲ་( Mingyur’s term)
3. Verb - བྱ་ཚི (ཐ་དད་པ།ཐ་མི་དད་པ)
4. Adjectives - མིང་གི་ཁྱད་ཆོས། (ཁྱད་པར་སྟོན་པའི་ཆོས་) [རྒྱན་ཚིག་ ornamenting words – it is also used for adjectives]
- adjectives can include numbers also
5. Adverb - བྱ་བའི་ཁྱད་ཆོས།་ (sometimes a whole clause is used as adverb)
6. Preposition - རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད། [case particles]
7. Conjunction - རྣམ་དབྱེད་མ་ཡིན་པའི་ཕྲད་ (non-case particles)
8. Interjection – འབོད་སྒྲ་ - (Mingyur’s term, not mentioned in previous grammars…འབོད་སྒྲ་ is just
calling… ཚོར་སྒྲ་is expressing feeling…)

1. ཡི་གེ་་ (alphabets etc.)

2. མིང་། (words, names)
3. ཚིག་(nouns and adjectives together)
- different kinds of ཚིག in a speech it becomes more like phrase, clause,
4. ཚིག་གྲུབ་(sentence, complete sense ཚིག་by itself no complete sense་ཚིག་completing the sense)
- nin poetry, sometimes just one main verb looks like more complex… one verb can have many
objects… this kind of sentences can be called complex sentences…compound sentences…་རིགས་།་
and མརྫོད་

བརྡ་སྤྲོད་རིག་པ་ - Grammar – science of giving what is known, communication. Communication science

སྒྲ་རིག་པ་ - science of language,
1. སུམ་བཅུ་པ་ - teaches about particles, to explain the particles we have thirty verses. Thirty
verses.
2. རྟགས་འཇུག - རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པ་ འཇུག་པ་ engaging way, functions of marks/signs – in a word there are
different letters, male, female, neutral, very female, barren distinctions
- Recognizing the signs of the letters and their functions
- རྟགས་ is not only a letter but also subject, object, verbs… marking the doers, subjects,
objects, ….etc. how to recognize them etc.
3. སྙན་ངག་-Poetry is also counted as སྒྲ་རིག་
4. སྡེབ་སྦྱོར་ - concise – short and beautiful. Stanza making skills are སྡེབ་སྦྱོར་ poetry has this skill.
Stanza has སྡེབ་སྦྱོར་ but it itself is not poetry. Concise but not losing the meaning. In this kill
meaning should not be lost.
5. མངོན་བརྗོད་ - synonyms, knowing the other names of something… sun has more than 100
synonyms in Tibetan. Also knowing how one word becomes common name for
 something e.g. ཉི་མ་ you can even make your name for something. མངོན་ is what is appearing.
Saying (བརྗོད་)་what is appearing (མངོན་). ནམ་མཁའི་ནོར་བུ་།་སྣང་བྱེད། ལྟ་མདུན་དབང་པོ།་friend of lotus.

Friday, October 12, 2018

མིང་ 2 types : འདོད་རྒྱལ་། རྗེས་གྲུབ་

- འདོད་རྒྱལ་ (names that doesn’t explain what it is but just says it) - ཆུ།,་མེ།,་ཤིང་།ཉི་མ་། (without མ་
also ཉི་མ་has the same morning)་ཆར་པ་
o དངོས་མིང་ (actual name ) ཉི་མ་
o བཏགས་མིང་་(designated or given name…)་ཉི་མ་ for people
- རྗེས་གྲུབ་1 (names that explains it is…two nouns together) - རྒྱུག་ཆུ།མཆོད་མེ།མེ་ཤིང་། འཁྱིལ་ཆུ་།འབབ་ཆུ།སངས་
རྒྱས་།་ནམ་ཁའ་།བར་སྟོང་།་ས་ཆུ་།
o དངོས་མིང་ (actual name) སངས་རྒྱས་
o བཏགས་མིང་ (designated or given name)་སངས་རྒྱས་ for people’s name
 Noun + Noun
 Verb + Verb = Noun, སངས་རྒྱས་། རྒྱུག་ཆུ་།
 Verb + Noun = Noun བསྡད་ས།འཐུང་བ་།
 Adj + Adj (both verbal forms/root form of adjective. Both should be
opposite to each other. Positive first. This is Mingyur’s term…) = ཚ་གྲང་།
རིང་ཐུང་ (length)།མང་ཉུང་། (quantity) ་ཡག་འདུག་ (quality). མཐོ་སྨད་ (height)་
[ verbalized form of the adjective ཁོང་ལས་ཁོང་ཡག་ འདི་ལས་འདི་ཡག་གི་རེད་ ]
 བདེ་ཤེགས་སྙིང་པོ་ = བདེ་བར་བཤེགས་པའི་སྣིང་པོ་
Nominalizer (བྱ་ཚིག་གི་མིང་)
- Verb + .… = noun
1. Present tense + བྱེད་ = tool or instrument of the verb (ཡས་ in colloquial)
- སྤོང་བྱེད་ - e.g. ཆང་འཐུང་བྱེད་གི་སྨན་
- འགྲོ་བྱེད་- leg, feet,
- Why present form here. The reason is, for the doer related thing we use present form.
For object, it is future verbs… doer control the present, object related thing uses
future.
2. Future Form of Verb + བྱ་ (ཡག་/རྒྱུ་in colloquial)/མཁན་
- སྤང་བྱ་ = something to be abandoned
- Answering what questions?
- E.g. Someone throwing stone to hit a bird. Doer picking up the stone… nature of
verbs needs to be understood. Drinking action can be done but the water wants to be
drunk or not is not sure…
- འཐུང་མཁན་ the person drinking, བཏུང་ཡག་ - is what is to be drunk…
1
The technical term in grammar given to indicate one of the two ways of producing a མིང་ name for something. And, since names are also the
basis of the words used for verbs, it is also one of the two ways of producing the words used for verbs. In this approach, a name is given based on
some kind of reasoning or based on the use of etymological roots. Any name which is produced using this approach is called a རྗེས་གྲུབ་ཀྱི་མིང་q.v. The
other way of producing a name for something is called འདོད་རྒྱལ་ "produced in accordance (without reason or etymology but) one's own wishes" q.v.
 3. Present form + པ་པོ་
- སྤོང་པ་པོ་ - the person who abandons
- བྱེད་པ་པོ་ - the doer, agent.
- སྤོང་མཁན་ -
- འཐུང་མཁན་-
- Answering who?
4. སྤོང་/སྤང་ཡུལ་/ས་
- Answering what

Tuesday, October 16, 2018

Two འདོད་རྒྱལ་can make འརྗེས་འགྲུབ་

Dharma Vocabulary
སྡེ་སྣོད་གསུམ་ - "Three Baskets". [DGT] gives as. བསླབ་པ་གསུམ་ -
1) འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ the Vinaya-piṭaka; འདུལ་བ་- something that trains.
- ཚུལ་ཁྲིམས་ཀྱི་བསླབ་པ་ - ཁྲིམས་ is the law or code, ཚུལ་ way – the way or law of right way.
- སྡོམ་པ་ - vow, commitment, many vows in འདུལ་བ་
- སྡོམ་པ་བླང་ take vows,
2) མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ the Sūtra-piṭaka;
- མདོ་ - essence, formula, also ལུང་
- ལམ་ཀ་གསུམ་མདོ་ - meeting together of three or more roads meet
- ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་

and
3) ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ the Abhidharma-piṭaka.
- མངོན་ manifesting, teachings of the truth (བདེན་པ་)་ what becomes apparent, clear…
- ཤེས་རབ་ཀྱི་བསླབ་པ་
- མངོན་སུམ་ - real, མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་པ་ (direct perception, direct realization, apparently,
manifestingly, really…no thoughts at all, just seeing it…) as opposed to དོན་སྤྱི་ཙམ་དུ་རྟོགས་
པ་་(general meaning)…

ཚུལ་བཞིན་དུ་ - the way of making something, appropriately

e.g. ཇ་འཐུང་སྟང་ཚུལ་བཞིན་དུ་བྱེད་དགོས་རེད།

ལུང་ is a handle, something that helps you to get to the meaning,

དབང་ལུང་ཁྲིད་ --- ཞུ་ དགོས་རེད་ (should receive, empowerment, oral transmission…)

- (དབང་ - empowerment, authorization, ལུང་ is like pass, ཁྲིད་ - commentary, འཁྲིད་པ་པོ་ - the
person who guides, instructs…leader, teacher…)
 - ---རྒུ་ཡོད་མ་རེད།
སྲུང་མ་ guards, security…

དག་སྣང་ - pure perception, pure vision

ཀུན་སློང་ - motivation, samutthāna,

Tilopa, Naropa, Marpa, Milarepa, Gampopa…

Friday, October, 19th

DHARMA VOCABULARY
དོ་སྣང་བྱེད་
----- གི་སྐོར་ལ་

གསུང་འགྱུར་

སྐྱེས་བུ་ཆེན་པོ་

སྐྱེ་བུ་འབྲིང
སྐྱེས་བུ་ཆུང་ངུ་

སྐྱེས་བུ་གསུམ་
དམིགས་ཡུལ་

སྐྱབས་འགྲོ་
- འཇིགས་པ་
- དད་པ་

འཇིག་རྟེན་/འཁོར་བ་/སྲིད་པ་འཁོར་ལོ་/
འགྲོ་བ་རིགས་དྲུག་
མཐོ་རིས་/བདེ་འགྲོ་
- ལྷ་/
- མི་/
- ལྷ་མ་ཡིན་
ངན་སོང་/ངན་འགྲོ་
- དམྱལ་བ་
- ཡི་དྲགྭ ས་
- དུད་འགྲོ་
དུག་ལྔ་/ཉོན་མོངས་(five afflictions)
They are [DGT]: 1) འདོད་ཆགས་ "passion" (ཕག་པ་);་2) ཞེ་སྡང་ "aggression"་(བྱ་), and 3) གཏི་མུག་ "delusion་
(སྦྲུལ་)". ་4) ང་རྒྱལ་ pride and 5) ཕྲག་དོག་ jealousy / envy.

འཁྲུལ་པ་/མ་རིག་པ་
གུ་ཡངས་པོ་ broad, wide
གུ་དོག་པོ་ narrow, restricted, constricted…
ངེས་བྱུང་ niḥsaraṇa/་འཐར་པ་

GRAMMAR
མིང་ - name, མིང་ཚིག་ - noun
ཚིག་གྲུབ་ - sentence
བྱེད་པ་པོ་ - agent
བྱ་བའི་ཡུལ་ - ཨོབཇེཅཏ
བྱ་བ་(བྱ་ཚིག་)
དངོས་པོ་ - entities་
- Four entities divided into བདག་and བཞན་
དངོས་པོ་བདག་ - doer of action
སྔོས་པོ་བཞན་ - receiver of action
བདག་ཙོ་བོ་- the main doer of action
བདག་ཕལ་པ་ - secondary or ordinary
བཞན་ཙོ་བོ་- main receiver of action
བཞན་ཕལ་པ་- - secondary receiver of action…
Example
- ང་ཇ་འཐུང་
- བཀྲ་ཤིས་མྱུ་གུ་གིས་དེབ་ལ་མེ་ཏོག་བྲིས་
- (བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་མྱུ་གུས་དེབ་ལ་མེ་ཏོག་བྲིས་པ་རེད་)
- དངོས་པོ་བདག་ - doer of action
- དངོས་པོ་བཞན་ - receiver of action
- བདག་ཙོ་བོ་- the main doer of action
- བདག་ཕལ་པ་ - secondary or ordinary
- བཞན་ཙོ་བོ་- main receiver of action
- བཞན་ཕལ་པ་- - secondary receiver of action…
- ག་རེད་།གང་/ཅི་(what)
- གང་གིས་།ག་རེས་/ཅིས་ (by what)
- ག་རེད་བེད་སྤྱོད་བྱས་ནས་ (by using what)
- གང་ལ།་གང་དུ་།ག་པར་།ཅི་རུ་།on what ?
Example
- ཁོང་གིས་མེ་ཏོག་བྲིས་ (ག་རེད་བྲིས་)
 - མེ་ཏོག་ཁོ་གིས་བྲིས་་(སུས་དྲིས་)

Tuesday, October 23, 2018

Two types of nouns: འདོད་རྒྱལ་ རྗེས་གྲུབ་
Particles are not used when it is a name. titles of a book can the particles. In English sentence
structure is
Subject Object Verb
In Tibetan, agent and receiver of action. བདག་ and བཞན་.
E.g. ཁོང་མོག་མོག་ཟ་
For subject and Object…ཡུལ་ཅན་ and ཡུལ་but not much used in Tibetan
If there is འཁྲུལ་བཞི་ - basis of confusion…
CONFUSION: མོག་མོག་ཁོང་ཟ་
Verbs always take the nearest noun which is free of agentive or any particles…except for articles
and pronouns.
ཕྲད (particles)༔ འཁྲུལ་གཞི་སེལ་བར་བྱེད་We need particles to remove the basis of confusion.
མོག་མོག་ཁོང་གིས་ཟ་ not confusion
CONFUSION: མོག་མོག་ཁོང་གིས་ཟ་ཁང་ཟ།
NO CONFUSION: མོག་མོག་ཁོང་གིས་ཟ་ཁང་ལ་ཟ།
The word near the verb is the place of question and answer. The word near the verb is
emphasized/stressed. [e.g. Gampopa …] understanding this is important for translating,
understanding the flow of the text, answering the right question...Not same in English: ‘I am
going to stupa? Who is going/where is he going?’ Answer is the same.
Emphasizing/Many questions: ག་རེད་ཟ།ག་པར་ཟ། སུས་ཟ་
[HOME WORK: TRANSITIVE AND INTRANSITIVE, and PASSIVE and ACTIVE…
STRESSING Particles/ what are PREPOSITIONS? And CONJUNCTION? ]
Tony Duff uses: Particles and linking for ཕྲད་
ཁོང་དང་མོག་མོག་ཟ་
ཁོ་གི་མོག་མོག་ཟ་

If there is འཁྲུལ་གཞི་ There is many questions

What ཕྲད་does?
- འཁྲུལ་གཞི་སེལ་བར་བྱེད་ clarifying basis of confusion…
- དྲི་བ་ཞིག་ལ་ལེན་འདེབས་པར་བྱེད། answering questions
- རྣོན་པར་བྱེད་ If there is no particle but still you see particle it is used for་emphasis -
- Stressing particles like ནི་ [ཁོང་ནི་མོག་མོག་ཟ་གི་འདུག །མོག་མོག་ནི་ཁོང་གིས་ཟ་གི་འདུག་ ་མོག་མོག་ཁོང་གིས་ནི་ཟ་གི་འདུག] some
people say no need to translate the ནི་ it is very wrong…Each dot is very important in
Tibetan…
ཕྲད་ - two kinds
- རྣམ་དབྱེའི་ཕྲད་ - [although they are called ‘case particles’, they are actually prepositions].
- རྣམ་དབྱེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྲད་ [non-case particles but, they are like conjunctions…]
- What do we study when we study རྣམ་དབྱེད་? We study particles?
- What is the function of the different particles ཕྲད་ as agent, as receivers of actions…
རྣམ་དབྱེ་བརྒྱད་ Eight Cases
1. རྣམ་དབྱེ་དང་པོ་ངོ་བོ་ཙམ་ཡང་ན་མིང་ཙམ་སྟོན་པ།
- Saying what it is. ངོ་བོ་ཙམ་, not saying ---why, when, where, who as an agent, not by
whom? just what or who… linking to a verb which answers what or who….མིང་ཙམ་ - the
name itself… just མོག་མོག་ what he eats? Just མོག་མོག་ not what kind of ་མོག་མོག་
- Looks like the direct object of a verb… in answer only nouns coming.
- Examples: ཀ་བ།་(pillar) བུམ་པ།དེབ་།…
*[Note on སུམ་ཅུ་པ་ it is about particles in thirty verses, not about particles, and རྟགས་འཇུག་ about the
signs and their functions marking the male, female, very female, etc.]
2. རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པ་ལས་སུ་བྱ་བ་
- Place of action, action at a place….Locative
3. རྣམ་དབེ་གསུམ་པ་བྱེད་སྒྲ་་(བྱེད་པཔོ་སྟོན་པའི་སྒྲ།
- The sound that helps you to show the doer, agent… Agentive
4. རྣམ་དབྱེ་བཞི་པ་དགོས་ཆེད་
- Needs and purpose – dative
5. རྣམ་དབེ་ལྔ་པ་འབྱུང་ཁུང་
- Arising source, ablative,
6. དྲུག་པ་འགྲེལ་སྒྲ་
- Connecting particle - Genitive
7. བདུན་པ་རྟེན་གནས་
- Support
8. བརྒྱད་པ་འབོད་སྒྲ་
- The sound that helps you to call somebody

Friday, October 26, 2018

མིང་མཐའ་ - ‘name ending’ མིང་གི་ཆ་ཤས་ -

[e.g. ཆོས་པ་]
case – like function, རྣམ་དབྱེ་ - feature or role, its look or function, classification,
First case – just name, which can be taken by the verb…
Just saying the name མེ་ཏོག་འབྲིས།
No particles…
འདི་ཁ་རེ་རེད།
འདི་ཇ་རེད།
Question of the first case is – what? What did you eat? ག་རེད་ who སུ་? Which ག་གི་ - questions from
which you can only have just the name… in translating it looks like nominative.

Cases 2. རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པ་ལས་སུ་བྱ་བ་, 4. རྣམ་དབྱེ་བཞི་པ་དགོས་ཆེད་ 7. བདུན་པ་རྟེན་གནས་/་གནས་གཞི་

- they share the ལ་དོན་ particles
- ལ་དོན་གྱི་རྣམ་དབྱེ
- ཕྲད་་ - སུ་ར་རུ་དུ་ན་ལ་ཏུ
 - པྱོར་ཚུལ་ way of spelling -
o ས་སུ་
o ག་བ་ད་དྲག་ ཏུ་
o ང་ད་ན་མ་ར་ལ་དུ་
o འ་དང་མཐའ་མེད་ར་རུ་
o ན་ and ལ་ no need suffix
- འཇུག་པ་ function
- [Question - ཁ་པར་? Answering this question, we need ལ་དོན་ particle
- Why three cases? 2nd and 4th – related to motion, active. There is action, there is
movement. གནས་སྟང abiding mode between the two are different. གནས་ཚུལ་ [ཁག་ཁག་]
o Second case ལས་སུ་ - place where action is done. Just answering where an action
is done…
o There is need and purpose in the fourth case
o 2nd case E.g. དཀར་ཡོལ་ནང་ལ་ཆུ་ཀླུག་་, ང་མཆོད་རྟེན་ལ་འགྲོ, ཁོང་ལ་སྐད་ཆ་བཤད
o 4th case་མེ་ཏོག་ལ་ཆུ་ཀླུག་
o the cup doesn’t need to action, but the flower needs the water
o དབུ་དཀར་གསོལ་
o ཉི་གདུགས་ (umbrella)
o Fourth case question – to whom, or for whom, his need, རྟ་ལ རྩ་སྤྲད་།སློང་མཁན་ལ་དངུལ་
སྤྲད་།་ benefitting the object…opposite of harm…[སྨན་འདི་ཕན་གི་རེད]་ some effect/affect
is happening to the object… ‘Affective’
o
- 7th one no action, but location. No movement.
o E.g.དཀར་ཡུལ་ནང་ལ་ཆུ་འདུག/ ཡོད་རེད་།
o རྟེན་ - support, and location ་གནས་
o Support of the water…
o མཆོད་རྟེན་ཁྱི་ཁ་ཤས་ལ་སྐོར་ར་རྒྱབ་གི་འདུག]

Divisions of each of the ལ་དོན་ cases in terms of their functions

- Need to know the question behind the particles.
Second Case
- How, in what manner
Fourth
- To do for doing what?
Seventh
- When

Tuesday, October 30, 2018

[ཛ་དྲག་ཆེན་པོ་ - emergency work,

གཞི་གཅིག་ལ་ at the same place]
Grammar

Review: རྣམ་དབྱེ་ synonymous with ཕྲད་

དངོས་པོ་ entities get together make things happen.
ཁོང་གིས་མེ་ཏོག་དེབ་ལ་བྲིས་པ་རེད་
- དངོས་པོ་བདག་ - ཁོང་controller or owner of actions, verbs.
- དངོས་པོ་གཞན་ - མེ་ཏོག་ and དེབ་ - receiver of action
- Not subject and object – doer and receiver of actions
- The owner or controller of the action (verb)
- We need to know very clearly doer and the receiver of the actions…
- Be very careful of the entity/word closest to the verb. That is the place of question
and answer. Verb is the epic center.
- Where did he draw? What did he draw? Who drew? – based on which of these come
close to the verb.
- E.g. ང་མཆོད་རྟེན་ལ་འགྲོ་གི་ཡིན
- ག་པར་།
- མཆོད་ལ་ང་འགྲོ་་
- སུས་འགྲོ
- After the verb also there maybe another sentence divided by a particle. That particle
is རྣམ་དབྱེ་མ་ཡིན་པའི་ཕྲད་ - non-case particle.
- [first case question: what?Who? ག་རེད།་ཅི་།གང་།་སུ་། getting the answer with just the name.
which ག་གི་ is not always first case because it may need ‘this, that’ འདི་དེ་ for answer་]
- review of two types of names –
o འདོད་རྒྱལ་ - ཆུ་
o རྗེས་གྲུབ་ - རྒྱུག་ཆུ་
- དངོས་མིང་
- བཏགས་མིང་
- Second and fourth case – action takes place, རྒྱུ་བ་- going, གཡོ་moving …
- Seventh case no action takes place. - མི་རྒྱུ་བ་ - not going, མི་གཡོ་not moving…
- ང་མཆོད་རྟེན་ལ་འགྲོ་གི་ཡོད་
- ཕྲད་གི་འཇུག་ཡུལ་་-check ་དོན་སྔ་མ་ and དོན་ཕྱི་མ་
- Decide how to translate not only based on the དོན་སྔ་མ་ but also look carefully དོན་ཕྱི་མ་.
What comes after particle tells you what is happening with the particle, and how to
translate.
- Non-case particle also the post-particle word decides the meaning.
- ཡོན་ཏན་ཆེ་ལ་སེམས་བཟང་ ---virtue and good mind
- ཡོན་ཏན་ཆེ་ལ་སེམས་ངན་ ---- virtue but bad mind

Sub division of cases (ནང་ཚན་།)

Case 2. རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པ་ལས་སུ་བྱ་བ་
 - དེ་ཉིད་ - the particle is near the verb,
i. E.g. ཐག་པ་སྦྲུལ་དུ་མཐོང་ seeing the rope as snake. What is seen is the direct object of
the verb, standing close to the verb. Two different things compared. THINGS
compared.
o Question ག་རེ་ནང་བཞིན་། ཅི་འདྲ་how, གང་འདྲ་ how and ག་འདྲས་ how … ལ་དོན་ can make clear
the questions of how ཇི་ལྟར་ is adverbial not applying here.
o [Extra information some letters have eyes ཡི་གེའི་མིག་ like ཞ,་ན་མ་ without the eyes it
is wrong..]
o E.g. ཤིང་ལོ་གསོ་སུ་གྱོན་ or ཤིང་གི་ལོ་མ་གོས་སུ་གྱོན་་wearing leaves as clothes. Still answering
how. Actually, seeing is clothes, but it is leaves.
o Grasping suffering as happiness
ii. སྐྲ་རིང་དུ་སོང - hair has become longer་། two different times. Time comparison. Same
thing compared to itself. Hai compared to itself at different times.
o Making adjective
o Make the hair longer…
o Limited auxiliary verbs. Non-volitional འགྲོ་། ཕྱིན་།་སོང་། Volitional གཏོང་གཏང་ - making
ཐོང་ sometimes maybe ཆགས་ also
o
-

Case 4. རྣམ་དབྱེ་བཞི་པ་དགོས་ཆེད་
-
Case 7. བདུན་པ་རྟེན་གནས་/་གནས་གཞི་
- Location in time and place. Where? At what time?
- ཚེ་སྐབས་
- དུས་ནམ་ - time
- ག་དུས་ what time,
- E.g. ཆུ་ཚོད་གཉིས་པ་ལ་སླེབས་སོང་
- At two o’ clock. Exactly two o’clock is not moving.

Friday, November 2, 2018

[Word: བྱུས་གཏོགས་ཚ་པོ་ - nosy, བྱུས་གཏོགས་བྱེད་ to be nosy…]

Review of 2nd, 4th, and 7th
[7th no Action, motion. 2nd and 4th Action. All answering the question – Where?]

Case 2. རྣམ་དབྱེ་གཉིས་པ་ལས་སུ་བྱ་བ་
- དེ་ཉིད་ - the particle is near the verb,
- It’s called དེ་ཉིད་ because verb goes to the word that takes ལ་དོན་
- བྱ་བ་དང་བྱ་བའི་ཡུལ་དངོས་གཅིག་པ་
- Stress is given to the term that has ལ་དོན་
 i. E.g. ཐག་པ་སྦྲུལ་དུ་མཐོང་ seeing the rope as snake. What is seen is the direct object of
the verb, standing close to the verb. Two different things compared. THINGS
compared.
o Question ག་རེ་ནང་བཞིན་། ཅི་འདྲ་how, གང་འདྲ་ how and ག་འདྲས་ how … ལ་དོན་ can make clear
the questions of how ཇི་ལྟར་ is adverbial not applying here.
o [Extra information some letters have eyes ཡི་གེའི་མིག་ like ཞ,་ན་མ་ without the eyes it
is wrong..]
o E.g. ཤིང་ལོ་གསོ་སུ་གྱོན་ or ཤིང་གི་ལོ་མ་གོས་སུ་གྱོན་་wearing leaves as clothes. Still answering
how. Actually, seeing is clothes, but it is leaves.
o Grasping suffering as happiness
ii. སྐྲ་རིང་དུ་སོང - hair has become longer་། two different times. Time comparison. Same
thing compared to itself. Hai compared to itself at different times.
o Making adjective
o Make the hair longer…
o Limited auxiliary verbs. Non-volitional འགྲོ་། ཕྱིན་།་སོང་། Volitional གཏོང་གཏང་ - making
ཐོང་ sometimes maybe ཆགས་ also
དེ་ཉིད་NEW >
iii. Topicalizer
o This time ལ་ can be replaced by ནི་ [sometimes by ཡང་་also…we will come back
to it. ཡང་་and ནི་ can be interchangeable…
o E.g. ངའི་མིང་ལ་ཨུ་པཱ་ལི་ཟེར་གྱི་ཡོད་ or ངའི་མིང་ནི་ཨུ་པཱ་ལི་ཟེར་གྱི་ཡོད་
o Translate as – regarding this, as for, [how is it like regarding a term or object],
if it cannot be replaced by ནི་ it is not དེ་ཉིད་ particle…
iv. E.g. བསྒྲུབ་པར་བྱ།་ - will do/accomplish as someone who is accomplishing that, will
do as something to be accomplished ….
o FUTURE of Main VERB ལྷ་དེ་བསྒྲུབས་པར་བྱ་ - that deity will be accomplished. པ་ is
very important. In the future form it is something to be accomplished. The
deity will be accomplished. Has the feeling of you should.
o PRESENT form of VERB [need an agent] ཁོང་གིས་ལྷ་དེ་སྒྲུབ་པར་བྱ་ - he will be
accomplishing the deity. Here in the present form པ་ is showing someone doing
that action. Need Agent. Here ར་ can be replaced by ་ནི་also. He will be
someone accomplishing/to accomplish the deity.
o Can be PAST also.
o ཐོབ་པར་ཤོག་
o [འགྲོ་གི་ཡིན་ (immediate decision – promising, I will go) and འགྲོ་ཡག་ཡིན་ (already
planned – I will be going)]

Case 4. རྣམ་དབྱེ་བཞི་པ་དགོས་ཆེད་ : Two divisions

i. བྱ་བའི་ཡུལ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་
- Benefitting the object of the action, affecting the object of the action.
o Example: མེ་ཏོག་ལ་ཆུ་བླུགས་
 ii. བྱ་བ་ལ་ཕན་འདོགས་པ་
- Benefitting the action, affecting the action…
- In order to do something
a) Motion Verb. Present Verb + ལ་དོན…: ང་མཆོད་རྟེན་ལ་སྐོར་ར་རྒྱག་དུ་འགྲོ་ going in order to [
also colloquial form Verb + རྒྱག་གར་, རྒྱག་ལ་, here the first ལ་དོན་ is 2nd case. Second
one is fourth case…]
b) Present Verb + བྱེད་+ ལ་དོན་: མྱུ་གུ་འདི་འབྲི་བྱེད་དུ་ཉོས་ - … bought the pen in order to
write. དུ་ is ‘for’. འབྲི་བྱེད་ for writing. To do what? [Colloquial Verb + ཡག་ལ་ ----ཡག་
is like nominalizing]
c) With Nominalized Verb + ལ་ +…object +དགོས་: མོག་མོག་བཟོས་པ་ལ་གྲོ་ཞིབ་དགོས་ - we need
flour in order to make momos. Making Momos need flour གྲོ་ཞིབ་།་་་་་་[another
example, ཉམས་ལེན་བྱེད་པ་ལ་
d) …..གི་ཆེད་དུ་/….ཕྱིར་ - something for the sake of. For the purpose of…, what will
happen later… after that… showing reason.

Case 7. བདུན་པ་རྟེན་གནས་/་གནས་གཞི་
- Answering Question ‘When’ - ཆུ་ཚོད་གཉིས་པ་ལ་འགྲོ་ - going at 2 o’clock…
- Classical ནམ་ showing time…[ནམ་མཁའ་ sky]

Tuesday, November 6, 2018

Words
བསྟོད་པ་བྱེད།
བསྟོད་ར་བཏང་ ཡོན་ཏན་བཤད་
སྨད་ར་བཏང་ སྐྱོན་་བཤད་པ་
སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་
ཚོགས་
- བསོད་ནམས་ཀྱོ་
- ཡེ་ཤེས་ཀྱི་
བསོད་ནམས་བསགས་
དགེ་བ་བསགས་
སྡིག་པ་
དངུལ་བསགས་
མི་དགེ་བ་བསགས་
རྒྱུ་ནོར་
ཆོས་པ་
འཇིག་རྟེན་པ་
ཁག་ཡོད་མ་རེད་
Verb + སྟངས་
དངུལ་བསགས་སྟངས་

དང་བླང་བ་
Importance of Spelling 
ང་ན་ཚྭ་མེད་།
གཡག་ལྔ་ཀར་ཤི་། [རྔ་དཀར་པོ་ཤི་]
ང་ཡང་འགྲོ་ཉེ།
ངའི་ཕྱིར་གསུར་ཐོང་།་[བསུ་རུ་གར་ཐོང་]

Grammar
དེ་ཉིད་ - has adverbial use also
v. Fifth function. E.g. བསལ་པོར་བཤད། something is explained clearly… how something
is done.
- ལ་དོན་particles take the meaning of ལ་
- Adverbial question - ཇི་ལྟར་། Colloquial གང་འདྲས་ཟེ་
- Adjectival question --- ཅི་འདྲ་།་་གང་འདྲ་།་
- Colloquial Seventh case location -
- With words like ་གནས།་་་་་ཡོད།་་་་་་་འདུག་།་་་ཡོད་རེད།

ཕྲད་སྡེ་ཚན་བཅུ་བཞི་ [fourteen types of particles…]

- Spelling wise fourteen
- Meaning wise five
1. བསླར་བསྡུ་
- Endings
- རྗེས་འཇུག་ ག་་་ང་་་ད་་་ན་་་བ་་་མ་་་་འ་་་ར་་་ལ་་་་ས་་་་ཏ་་་་
- ཕྲད་ ----གོ་ངོ་དོ་ནོ་བོ་མོ་འོ་རོ་ལོ་སོ་ཏོ་
- Post-suffix ད་ needs ་ཏོ་
- It is not full stop…
-
- སྦྱོར་ཚུལ་ --- འབྲི་སྟངས་
རྗེས་འཇུག་ ཕྲད་ དཔེར་བརྗོད།
ག གོ་ འདུག་གོ་
ང་ ངོ་ ཡོང་ངོ་
ད་ དོ་ ཡོད་དོ་
ན་ ནོ་ ཡིན་ནོ
བ་ བོ་
གསོལ་བ་ཨབཏབ་བོ་
Tuesday, November 13,

ཟེར་ན་ - means
སྒྱུ་མ་ -
ཧོབ་སྟེ་སྒང་ལ་
བག་ཆགས་
འཛིན་པ་
བདེན་པར་གྲུབ་པ་
གཞི་
སྐྱོན་
ཡོན་ཏན་
རྨོངས་དད་
ཐོས་བསམ་སྒོམ་ - listen/hear,
ངེས་ཤེས་འཐོབ་ --- སྐྱེ་
ཐེ་ཚོམ་ --- Doubt
གདེང་ཚོད་སྐྱེ་ - give arise confidence…
ཐེ་ཚོམ་སེལ་ སྒྲོ་འདོགས་ཆོད་
སྟོང་པ་ཉིད་སུམ་དུ་རྟོགས་པ།
སྟོང་པ་ཉིད་དོན་སྤྱི་ཙམ་དུ་རྟོགས་པ།

སྒྲིབ་པ་ - ཉོན་མོངས་པའི་སྒྲིབ་པ་ ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ

ཡེ་ཤེས་ལྔ་
    In full, their names are [NDS]: 1) མེ་ལོང་ལྟ་བུའི་ཡེ་ཤེས་ "mirror-like wisdom"; 2) མཉམ་པ་ཉིད་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ "equality
wisdom"; 3)སོ་སོར་རྟག་པའི་ཡེ་ཤེས་ "individually discriminating wisdom"; 4)་བྱ་བ་གྲུབ་པའི་ཡེ་ཤེས་ "activity
accomplishing wisdom"; 5)་ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ཀྱི་ཡེ་ཤེས་ "dharmadhātu wisdom".
    [DGT] gives them with their common abbrev. as: 1) མེ་ལོང་ཡེ་ཤེས་ "mirror-like wisdom"; 2) མཉམ་ཉིད་ཡེ་
ཤེས་ "equality wisdom"; 3) སོར་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ "individually discriminating wisdom"; 4) བྱ་གྲུབ་ཡེ་ཤེས་ "all-
accomplishing wisdom"; 5) ཆོས་དབྱིངས་ཡེ་ཤེས་ "dharmadhātu wisdom".

ཆོས་སྐུའི་རྩལ་
གོ་ནོན་ཐེབས་

Mahāmudra Aspiration Prayer

གོ་བདེ་པོ་ easy to understand
གོམས་གཤིས་ - habit,
གོམས་གཤིས་ཆགས་ - become habit, make a habit

GRAMMAR – Continuing with སླར་བསྡུ་ particles

- ཕྲད་ ----གོ་ངོ་དོ་ནོ་བོ་མོ་འོ་རོ་ལོ་སོ་ཏོ་
 རྗེས་འཇུག་ ཕྲད་ དཔེར་བརྗོད།
ག གོ་ འདུག་གོ་།
ང་ ངོ་ ཡོང་ངོ་།།
ད་ དོ་ ཡོད་དོ་།།
ན་ ནོ་ ཡིན་ནོ།། རྩོན་ནོ་།།
བ་ བོ་
མ་ མོ་
འ འོ་ - ནམ་མཁའ་འོ་།་ནམ་མཁའོ་།།
མཐའ་མེད་ འོ་
- དེ་རྟ་འོ་
- དེས་ལྟའོ་
ད་དྲག་ - follow ན་ར་ལ་2 ---- ན་ ཏོ་ བརྩོན་ཏོ་།།
(but not written) བསྟན་ཏོ་།། (taught, བསྟན་ནོ་ - is
teach)
ར་ རོ་ བསྐོར་རོ་
ལ་ ཏོ་ བཀའ་བསྩལ་ཏོ་

འཇུག་པ་ - Functions
1) སླར་བསྡུ་
དོན་གང་སླར་མི་སྟོན་པར་གནས་སྐབས་དེ་ཙམ་དུ་བསྡུ་བ་།།
The subject stopped/concluded for the time being in that way…
དོན་གང་ (subject/topic, བརྗོད་གཞི་)

Tuesday, November, 27

དྲན་སྐུལ་བྱེད་ -
དྲན་གི་འདུག་ - I remember, Missing someone …
དྲན་པ་དང་ཤེས་བཞིན་ -
ཤིན་སྦྱངས་ - Pliancy,
དྲན་ཤེས་བརྟན་པོ་
ལས་ཀ་སྐུལ་ - asking someone to do something …

2
"Forceful da". The first of the two of the eight treatises defining Tibetan grammar defines that two of the suffix letters, the letters ད་ "da"
and ས་ "sa" can be used not only as རྗེས་འཇུག་ suffixes but can be ཡང་འཇུག་ resuffixes, too. It defines them by their location and use. The other remaining
treatise, the རྟགས་ཀྱི་འཇུག་པ་ Application of Gender Signs, defines them in terms of the effect they have on pronunciation. The resuffixes cause the
pronunciation of a word to be more forceful than if they were not present. Thus, the Application of Gender Signs sets out the terms ད་དྲག་ "forceful
da" and ས་དྲག་ "forceful sa" respectively, which are terms that refer to the two re-suffixes in relation to their effect on pronunciation.
སྐུལ་ཚིག་ - imperative tense …
མི་རྟོག་པ་
རྟོག་- examining, investigating,
བྱ་བྲལ་
ཡིད་ལ་མི་བྱེད་པ་ - no more grasping to the mind…
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་ - taking into the mind, grasping
འདུ་ཤེས་མེད་པའི་ལྷ་ - asaṃjñika-deva
གོལ་ས་ - mistaken place.
རྟེན་འབྲེལ་སྒྲིག་ - making connections…
བསོད་ནམས་ཟད་ - exhaustion of merits…
བྱམས་པོ་བྱེད་ - patting
མགོ་འཁོར་བཏང་ - fooling oneself
མགོ་སྐོར་བཏང་ he makes me fool
མགོ་སྐོར་ཐེབས་་- མགོ་འཁོར་
དགེ་བའི་རྩ་བ་ - དགེ་རྩ་root virtue - བྱམས་པ་དང་སྙིང་རྗེ་
བདུད་ - somebody who makes you down, harms you…demons - Māra
ཚིག་དང་དོན་གཉིས་ཀ་ལ་མཁས་པ་

གཟུང་འཛིན་ - grasping the object

གཟུང་- object, འཛིན་ - subject, consciously doing something…
ལྡབས་མང་པོ་་- many times…

Tuesday, December, 4
དངོས་པོ་

མཚན་ཉིད་
མཚན་མ་ sign, mark…
མཚན་རྟགས་
མིང་རྟགས་
ལྗིད་པོ་ heavy
ལྗིད་ཁོག་ weight
སླ་པོ་ coffee,
གར་པོ་ strong coffee

དམ་པ་གསུམ་ -
1) སྦྱོར་བ་སེམས་བསྐྱེད་དམ་པ་ - ཀུན་སློང་བཅོས་ - make motivation ་བཟོ་བཅོས་རྒྱབ་ (་བཅོས་མ་མ་ཡིན་པ་- to be not made up, not
fabricated, unfabricated, བསམ་པ་རྣམ་དག་) - excellence of generating the bodhicitta by connecting -
ཐབས་
2) དངོས་གཞི་དམིགས་མེད་དམ་པ་ - འཁོར་གསུམ་ལས་འདས་པ་་ (ཤེས་རབ་)
3) མཇུག་བསྔ་བ་དམ་པ་ - dedication,
དགེ་བའི་རྩ་བ་གང་བྱས་ཀྱང་ - དགེ་རྩ་ (གང་བྱས་ན་ཀྱང་ - ག་རེ་བྱས་ན་ཡང་_
དམ་པ་གསུམ་གྱི་རྩིས་ཟིན་དགོས་

དགེ་བ་
དགེ་སྦྱོར་
བསོད་ནམས་
དགེ་རྩ་

ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ (Perfections) - མ་ཚང་བ་མེད་པ་ (to be not there without complete) - ཆ་ཚང་བ་

 "The five perfections". Similar to the ངེས་པ་ལྔ་ five certainties of a saṃbhogakāya q.v. Two

enumerations exist. The most common one is given first.
    I. [DGT] gives as: 1) ཆོས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ "perfection of dharma"; 2) དུས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་"perfection of time";
3) སྟོན་པ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ "perfection of teacher"; 4) གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་"perfection of place"; 5) འཁོར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་
པ་ "perfection of retinue".

ནུས་པ་ཆེན་པོ་

མིང་གཞི་ - root letter, root letters help to understand the meanings of words…
སྡུག་སྔལ་ - དུག་ (poison), ངལ་་ (difficult)

བསྔོ་བ་ - ངོ་བོ་་ང་

Question word – verb - ན་ཡང་

ག་རེ་བྱས་ན་ཡང་
སུ་ལ་བྱས་ན་ཡང་

Friday, December 7, 2018

བདེ་བར་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་།

བྱོན་པ་ལེགས་།

གྲུབ་མཐའ་
ལྟ་གྲུབ་
ལྟ་བ་

ནང་པ་ Buddhist ཕྱི་རོལ་པ་ - non-buddhist

བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་སྤྱོད་པ་་Yogic discipline

དཀའ་ཐུབ་་་ tapas

མངོན་ཤེས་་ - clairvoyance …
དངོས་གྲུབ་ - siddhi, accomplishment

ཐུན་མོང་གི་ དངོས་གྲུབ་
མཆོག་གི་དངོས་གྲུབ་
མཉམ་བཞག་ - equipoise
མཉམ་པ་ཉིད་ - Equality
རྗེས་ཐོབ་ - Post-attainment
མཚམས་བཞག་
ཐུན་ལ་བཞུགས་
ཐུན་ལ་བསྡད་
སྣང་སྟོང་ཟུང་འཇུག་ - union of
ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་
ཡེ་ཤེས་སེམས་དཔའ་
དམ་ཚིག་
དབྱེར་མེད་ - Inseparable
སྤྲོས་བྲལ་ - "Free / freed of elaborations",
ཐུན་མཚམས་ - session break
དབྱད་སྒོམ་ - analytical meditation,
འཇོག་སྒོམ་- Resting meditation
གཏན་ལ་འབེབས་
དབབ་་
བབས་
ཕོབ་

Friday, December 14, 2018

ཆང་གར་པོ་ strong སླ་པོ་ light wine
ཡང་པོ་ light (weight)
ལྗིད་པོ་ strong (weight)

སུམ་ཅུ་པའི་ཕྲད་སྡེ་ཚན་་་༡༤
1) སླར་བསྡུ་(གོ་ངོ་དོ་ནོ་པོ་མོ་འོ་རོ་ལོ་སོ་ཏོ་)
2) ལ་དོན་ (སུ་ར་རུ་དུ་ན་ལ་ཏུ་)
3) ཡིན་ལྡན་
 འབྲེལ་སྒྲ་(གྱི་ཀྱི་གི་འི་ཡི་)
 བྱེད་སྒྲ་(གྱིས་ཀྱིས་གིས་འིས་ཡིས་)
4) རྒྱན་སྡུན་ (ཀྱང་ཡང་འང་) terms of inclusion and exclusion
5) ལྷག་བཅས་ (ཏེ་དེ་སྟེ་)
6) འབྱེད་སྡུད་ (གམ་ངམ་དམ་ནམ་བམ་མམ་འམ་རམ་ལམ་སམ་ཏམ་) - "Separation-inclusion".
7) འབྱུང་ཁུངས་ (ནས་ལས་) source particles
8) འབོད་སྒྲ་ (ཀྱེ་ཀྱཻ་ཀ་ཡེ་ཝ་ཡེ་)
9) ནི་སྒྲ་
10) དང་སྒྲ་
11) དེ་སྒྲ་
12) སྤྱི་སྒྲ་ (ཅི་ཇི་སུ་གང་ནམ་)
13) བདག་སྒྲ་(པ་བ་མ་པོ་བོ་མོ་ ཅན་ལྡན་མཁན་)
14) དགག་སྒྲ་ (མ་མི་མིན་མེད་)

+ 1 ཞིང་སོགས་
ཞིང་ ཞེས་ཞེ་འོ་ ཞེ་ན་ ཞིག་
ཅིང་ཅ ཅེས་ ཅེ་འོ་/ཅི་འོ་ ཅིག་
ཤིང་ ཤེ་འོ་ ཤིག་

1. ཕྲད་ What is the particle? Name and what it is.་རྐྱེན་ -- རྣམ་དབྱེ་ --སྒྲ་
2. སྦྱོར་ཚུལ་ - way of using, joining …
3. འཇུག་པ་ - application

what particles do ?
- འཁྲུལ་གཞི་སེལ་
- བརྣན་པའི་དོན་སྟོན་པ
- དྲི་བ་ཞིག་ལ་ལན་འདེབས་

Tuesday, December, 18
Words:
དབང་མི་
བསྟི་སྟང་ -
སྒྲིབ་པ་ (āvaraṇa) something that obscures, obscuration…
- སེམས་གི་གནས་ལུགས་ abiding mode of the mind (སེམས་)
- གངོས་པོའི་གནས་ལུགས་ - entities…
- Two types
a) ཉོན་མོངས་ཀྱི་སྒྲིབ་པ་ - kleṣ-āvaraṇa - ཉོན་མོངས་ལྔ་
 དུག་གསུམ་ three poisons
 འདོད་ཆགས་ - rāga
 ཞེ་སྡང་ - dveṣa
 གཏི་མུག་----moha (འཛིན་པ་་)
 ང་རྒྱལ་ - māna
 ཕྲག་དོག་ - īrṣyā
b) ཤེས་བྱའི་སྒྲིབ་པ་ - jñeya-āvaraṇa
Obscuration become clear by realizing
སྟོང་པ་ཉིད་རྟོགས་ - realizing emptiness,
མངོན་སུམ་དུ་རྟོགས་ - realizing directly
དོན་སྤྱི་ཙམ་དུ་རྟོགས་ - realizing just the meaning itself,
བདག་མེད་པའི་རྟོགས་
- གང་ཟག་གི་བདག་མེད་པ་
 - ཆོས་ཀྱི་བདག་མེད་པ་
After removing self-clinging arise སྐུ་གཉིས་
- ཆོས་སྐུ་
- གཟུགས་སྐུ་
Giving rise to wisdom ཡེ་ཤེས་
བློས་བྱས - mind-made, imagination,
འཛིན་པ་ - grāha
ཡིད་ལ་བྱེད་པ་- taking things into the mind, then start judging…
བླང་དོར་
སྤང་བླང་ what is to be abandoned

གོམས་ན་སླ་བར་མི་འགྱུར་བའི། །དངོས་དེ་གང་ཡང་ཡོད་མ་ཡིན། །དེ་བས་གནོད་པ་ཆུང་གོམས་པས། །གནོད་པ་ཆེན་པོ་བཟོད་པར་བྱོས། །

Grammar:

ཡིན་ལྡན་ (particles that have འི་ (i) vowels)

a) འབྲེལ་སྒྲ་(གྱི་ཀྱི་གི་འི་ཡི་)
- འབྲེལ་བ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ - particles or sound that is showing connection, relation… (particle
belongs to the first of the two words, ཁོང་གི་ཁང་པ་ - his house…, translated basically with
apostrophe…)
 བདག་པོའི་དང་དངོས་པོའི་འབྲེལ་བ་ - connection or relation between object and owner,
(ངའི་མྱུ་གུ་ - my pen,)
 ཡན་ལག་ཅན་དང་ཡན་ལག་གི་འབྲེལ་བ་ - relation between the body and limbs (ཁོང་གི་ལག་པ་ -
his hand)-
 གཞི་མཐུན་གི་འབྲེལ་བ་ - relation between an object and what it is made of ་གསེར་གི་
དཀར་ཡོལ་ - the cup made of gold, golden cup…, ཞིང་གི་ཅོག་ཙེ་

b) བྱེད་སྒྲ་ (གྱིས་ཀྱིས་གིས་འིས་ཡིས་)

Friday, December 21, 2018

Vocabulary
སྔོན་འགྲོ་བཏང་།
སྔོན་འགྲོ་སྐྱེལ་

སྔག་འཆང་ - mantra holder,

སྔག་པ་

སྙིང་པོ་ - essence
དག་སྣང་ - pure perception
ལོག་ལྟ་ - wrong view
ཚད་མེད་པ་གཞི་
»    <noun> "The four immeasurables". They are in order: 1) བྱམས་པ་ཚད་མེད་ "immeasurable loving
kindness"; 2) སྙིང་རྗེ་ཚད་མེད་ "immeasurable compassion"; 3) དགའ་བ་ཚད་མེད་ "immeasurable joy"; 4) བཏང་
སྙོམས་ཚད་མེད་ "immeasurable equanimity". [DGT] gives as above but out of sequence.

འཇུག་སྒོ་ - entrance
ངེས་འབྱུང་ - niḥśaraṇa
ངེས་འབྱུང་བའི་བློ་

Grammar:

ཡིན་ལྡན་ (particles that have འི་ (i) vowels)

c) འབྲེལ་སྒྲ་(གྱི་ཀྱི་གི་འི་ཡི་) ----- འབྲེལ་བ་སྟོན་པའི་སྒྲ་ - particles or sound that is showing connection, relation…
(particle belongs to the first of the two words, ཁོང་གི་ཁང་པ་ - his house…, translated basically
with apostrophe…)
i. བདག་པོའི་དང་དངོས་པོའི་འབྲེལ་བ་ - connection or relation between object and owner,
(ངའི་མྱུ་གུ་ - my pen,)
ii. ཡན་ལག་ཅན་དང་ཡན་ལག་གི་འབྲེལ་བ་ - relation between the body and limbs (ཁོང་གི་ལག་པ་ -
his hand)-
iii. གཞི་མཐུན་གི་འབྲེལ་བ་ - relation between an object and what it is made of ་གསེར་གི་
དཀར་ཡོལ་ - the cup made of gold, golden cup…, ཞིང་གི་ཅོག་ཙེ་
NEW
iv. རྟེན་དང་བརྟེན་པའི་འབྲེལ་སྒྲ་ - relation between the object of support and place that
supports, support and supported relation, almost location. E.g. ཅོག་ཙེའི་སྒང་
གི་དཀར་ཡོལ་། - the cup which is on the table (same as ཅོག་ཙེའི་སྒང་ལ་དཀར་ཡོལ་) འཇིག་རྟེན་
གྱི་སེམས་ཅན་ - the sentient beings of the world (same as འཇིག་རྟེན་གི་སྒང་ལ་སེམས་ཅན་),
མཆོད་རྟེན་གྱི་ཁྱི་ - dog of the stupa (same as མཆོད་རྟེན་ལ་ཡོད་པའི་ཁྱི་)
v. ངོ་བོ་གཅིག་པའི་འབྲེལ་སྒྲ། connective particle showing the same characteristics.
Nouns in apposition. e.g. དལ་འབྱོར་གྱི་མི་ལུས་རིན་པོ་ཆེ་། freedom and advantages or
the precious human body. སྣང་བྱེད་ཀྱི་ཉི་མ་ - something that illuminates, the
sun. [nouns of apposition also indicated by འམ་དམ,་གམ་etc.]
vi. ཆོས་དང་ཆོས་ཅན་གྱི་འབྲེལ་སྒྲ་ - relation between phenomena and what holds the
phenomena. དཔེར་ན་ རས་ཀྱི་ཁ་དོག་ - cotton clothes. ཆོས་ཀྱི་དབྱིངས་ - the sphere of the
dharma.
vii. Relative clause - ཉོས་པའི་མྱུ་གུ་ - the pen that was bought, རྙེད་པའི་མྱུ་གུ་ - the pen
that was lost, ང་ལ་གནང་བའི་མྱུ་གུ་

d) བྱེད་སྒྲ་ (གྱིས་ཀྱིས་གིས་འིས་ཡིས་)

Friday, December 18
Words: གད་མོ་བྲོ་པོ - funny, joke, དགོད་བྲོ་པོ -
གད་སྙིགས་ - rubbish, garbage…
གད་སྙིགས་གཡུགས་ - throwing garbage
ལྟད་མོ་ཆེན་པོ་ - a great spectacle,
ལྟད་མོ་ - གློག་བརྙན - movie (ལྟད་མོ་ is any performance, གློག་)
བརྙན་འཕྲིན་ - television
དཀོན་པོ་ - rare, འབེལ་པོ་ - everywhere, ག་ས་ག་ལ་
ལམ་ཀ་ལ་གསེར་རྙེད་གི་མ་རེད་
རྡོ་རྗེ་ - diamond, རྡོ་ - strong, རྗེ་
ཕྱག་མཚན་ - “scepters”, symbolic implements
རྡོ་རྗེ་ཕ་ལམ་ - diamond
སྙིང་རྗེ་
སྨོན་པ་ - aspiration, making wish…
འཇུག་པ་ - engagement,
སྔོན་འཇུག་
དོན་དམ་གི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
ཀུན་རྗོབས་ཀྱི་བྱང་ཆུབ་སེམས་
ཆོས་ཉིད་ - dharmatā
སྟོང་པ་ཉིད་ - śūnyatā
སེམས་ཉིད་ -
དཔའ་བོ་་ - hero,

བདེན་པ་གཉིས་
- དོན་དམ་
- ཀུན་རྫོབ་

ཐབས་ཤེས་ཟུང་འཇུག་ - union of method and wisdom

འཐོབ་ - obtained
དོན་གཉིས་
རང་དོན་ -
གཞན་དོན་ -
གནས་ཚུལ་ - the way things abide, abiding mode
སྣང་ཚུལ་ - how it appears…

སྐུ་གཉིས་
ཆོས་སྐུ་
གཟུགས་སྐུ་
སྣང་བ་ - appearance,
འཁྲུལ་སྣང་ confused view, མ་དག་པའི་སྣང་བ་, མ་རིག་པའི་སྣང་བ་
དག་སྣང་ - pure perception, རིག་པའི་སྣང་བ་

གཞི་
ལམ་
འབྲས་བུ
གཏན་ལ་འབེབས་ - confirm,
སྒྱུ་མ་ illusion
བག་ཆགས་ - habitual tendencies’
སྒྲིབ་པ་གཉིས་
ཉོན་མོངས་ཀྱི་
ཤེས་བྱ་
སེམས་བྱུང་ལྔ་བཅུ་ང་གཅིག་ - "Fifty-one Mental Events"
གཉེན་པོ་ - antidote
གཉིས་འཛིན་ - "Dualistic grasping", "grasping at duality". 
སེམས་ཀྱི་ཡལ་ས་ - vanishing points of the mind
ཚིག་གསུམ་གནད་བརྡེག་ --- "The Three Phrases Hitting the Key Points". The common name for a text by
Patrul Rinpoche whose actual name is མཁས་པ་ཤྲི་ཱ རྒྱལ་པོའི་ཁྱད་ཆོས་ "Feature of the Expert Glorious King".
The texts concerns the practice of ཁྲེགས་ཆོད་ Thorough Cut of the རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ Great Completion. It
comments on the final words of Garab Dorje to his main disciple, འཇམ་དཔལ་བཤེས་གཉེན་ Mañjuśhrīmitra.
The title has often been mis-translated because some editions mistakenly have ཚིག་ in the title q.v.
instead of ཚིགས་.

བྱེད་སྒྲ་ (གྱིས་ཀྱིས་གིས་འིས་ཡིས་)

Friday, January 4, 2019

གནས་
གནས་རྩ་ཆེན་པོ
གནས་སྐོར་བྱེད
དམ་པ་
འཕགས་པ་ - elevated, noble འཁོར་བ་ནས་ཕགས་པ
སྒྲོལ་མ - female liberator…
གོམས་གཤིས་ཆགས་/བཟོ་

‘Crazy Monk’ - བླམ་སྨྱོན་པ་ film

Angry monk --- film

བཙོན་ཁང་ -
བཙོན་རྭ་ -
ཁྱད་མཚར་པོ་ - strange

སྤྱོད་འཇུག་ - bodhicaryāvatāra

བསླབ་བྱ་རྒྱབ་
སྒྲོ་སྟངས་སྡོད་སྟངས་ཟ་སྟངས་གསུམ།།
དྲིན་ཅན་ཕ་མའི་བསླབ་བྱ་ཡིན།།

སྡེ་སྣོད་གསུམ་ "Three Baskets". And ལྷག་པའི་བསླབ་པ་གསུམ་

1) འདུལ་བའི་སྡེ་སྣོད་ the Vinaya-piṭaka - ཚུལ་ཁྲིམས་གྱི་བསླབ་པ་ - śīla – morality, discipline
2) མདོ་སྡེའི་སྡེ་སྣོད་ the Sūtra-piṭaka; - ཏིང་ངེ་འཛིན་གྱི་བསླབ་པ་ - samādhi, concentration
3) ཆོས་མངོན་པའི་སྡེ་སྣོད་ the Abhidharma-piṭaka. - ཤེས་རབ་གྱི་བསླབ་པ་ - prajñā, wisdom

སྡོམ་པ་གསྲུང་
- སྡོམ་པ་ - to make you free, not to bind you…

 དམ་བཅའི་ཚིག་ Dam tshig - samaya - དམ་ཚིག་ - something that keeps the bond or connection
between two things

རྫོགས་པ་ཆེན་པོ་ Atiyoga
ཐར་པ་དོན་གཉེར་ཅན་ -