BI­BLID 0350–1426 (206) 41:2 p.

35–70

RACIONALIZACIJA
POTROŠNJE ENERGIJE PRIMENOM MERA
ZA POBOLJŠANJE ENERGETSKE EFIKASNOSTI
NA PRIMERU PREDŠKOLSKE USTANOVE
TAMARA BAJC, dipl. inž. maš., prof. dr MIRKO KOMATINA, ENERGY CONSUMPTION
dr MAJA TODOROVIĆ i DIMITRIJE MANIĆ, dipl. inž. maš.,
Mašinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd RATIONALIZATION USING ENERGY
RETROFIT MEASURES ON THE
EXAMPLE OF PRESCHOOL
U radu je izložen uticaj mera za poboljšanje INSTITUTION
energetske efikasnosti na specifičnu mesečnu
potrebnu energiju za grejanje i hlađenje, na primeru The paper deals with the impact of energy
retrofit measures on a specific monthly energy
predškolske ustanove, ukupne korisne površine needs for heating and cooling, for example of
515 m2, koja se nalazi u Beogradu. Razmatran je preschool institution, with total usable area of ​​
uticaj termičke zaštite izolacijom različitih debljina na 515m2, located in Belgrade. The influence of
toplotni fluks kroz zidove, podove i tavanicu. different building insulation thicknesses on the
heat flux through walls, floors and ceiling is
Zatim je sprovedena analiza zbirnog uticaja debljine considered. The influence of building envelope
izolacije i termičkih karakteristika različite stolarije insulation thicknesses and thermal properties
of different doors and windows on a building
na transmisione gubitke toplote zgrade, za četiri transmission heat losses, for the four models is
modela. Posmatrani su modeli za neizolovanu also discussed. Models that are observed are as
zgradu, kao i za zgradu sa debljinama izolacije follows: the model for un‑insulated building, as
5 cm, 10 cm i 20 cm i sa različitim koeficijentima well as models with the insulation thickness of
5, 10 and 20 cm and with different coefficients
prolaženja toplote za stolariju. of the heat transfer for doors and windows.
Izračunata je godišnja potrebna energija za grejanje
The annual energy consumption for heating
i hlađenje prema SRPS EN ISO 13790, u skladu and cooling is calculated according to
sa „Pravilnikom o energetskoj efikasnosti zgrada“ SRPS EN ISO 13790, in accordance with
(„Službeni glasnik RS“, br. 61/2011), za četiri „Regulations on energy efficiency in buildings“
modela, sa različitim termičkim karakteristikama („Official Gazette of RS“, No. 61/2011),
for the four models, with different thermal
omotača zgrade. characteristics of the building envelope. For
Za postavljene modele najpre je razmatran postojeći this calculation, an existing hot water radiator
heating system with fuel oil boiler as a heat
sistem toplovodnog radijatorskog grejanja, sa source and the local air conditioning units
kotlom na lož‑ulje kao toplotnim izvorom i lokalnim for cooling mode are considered. A possible
klimatizacionim uređajima za režim hlađenja. primary energy savings are considered by
replacing the existing heat source, fuel oil
Izvršen je proračun mogućih ušteda primarne energije boiler, with water to water heat pump, for the
zamenom postojećeg izvora toplote, kotla na lož‑ulje i four models
toplotnom pumpom voda–voda za četiri modela
Key words: e
 nergy consumption
rationalization; energy
Ključne reči: racionalizacija potrošnje energije; efficiency; thermal
energetska efikasnost; termičke characteristics of building
karakteristike omotača zgrade; primarna envelope; primary energy
energija

65 2 • 2012 kgh
1. Uvod Formirana su četiri modela, sa različitim koeficijentima pro‑
laženja toplote za stolariju i sa termičkim omotačem bez
Strategija Evropske unije u pogledu obnovljivih izvora ener‑ izolacije (model V0), sa 5 cm izolacije (V1), sa 10 cm izo‑
gije ima za cilj: udeo obnovljivih izvora energije u ukupnoj lacije (V2) i sa 20 cm izolacije (model V3). Vrednosti ko‑
potrošnji energije treba da dostigne 20% do 2020. godi‑ eficijenata prolaženja toplote za svaki element termičkog
ne, potrošnja energije treba da se smanji 20% i emisija ga‑ omotača, za svaki model, prikazane su u tabeli 1.
sova staklene bašte treba da se smanji za 20% do 2020,
odnosno „20–20–20“ [1]. Objavljivanjem Pravilnika o ener‑ Tabela 1
getskoj efikasnosti zgrada u „Službenom glasniku RS“ br.
61/2011, propisuju se dozvoljena potrošnja energije u zgra‑ Model V0 V1 V2 V3
dama, performanse tehničkih sistema i ispunjenost uslova
energetske efikasnosti. U radu su razmatrane mere za po‑ Građevinski A UV0 UV1 UV2 UV3
element (m2) (W/m2K) (W/m2K) (W/m2K) (W/m2K)
boljšanje energetske efikasnosti i njihov uticaj na godišnju
potrošnju energije za grejanje i hlađenje zgrade. Razmo‑ Prozori 100,68 2,10 1,80 1,50 1,30
tren je uticaj izolovanja postojeće predškolske ustanove i Vrata
zamene izvora toplote za grejanje na potrošnju energije. 8,82 2,10 1,80 1,50 1,30
balkonska
Vrata
2. Opis zgrade i postojećih sistema KGH 1,89 3,50 2,80 1,80 1,60
spoljna
Predškolska ustanova se nalazi u Beogradu, spratnosti Spoljni
361,17 1,62 0,51 0,30 0,17
P+1, ukupne korisne površine 515 m2. Omotač objekta sa‑ zidovi
činjen je od dvostruke cigle i maltera, debljine 43 cm, bez Pod 271,00 1,34 0,48 0,21 0,16
izolacije. Prozori i vrata su od PVC‑a. Pod u prizemlju je na
tlu; podovi u prostorijama u kojima borave deca su prekri‑ Tavanica 271,00 1,40 0,47 0,28 0,16
veni parketom, dok su hodnici, toaleti i kuhinje sa podovima
sa pločicama. Krov je kosi, bez izolacije. Sistem grejanja je Za ova četiri modela izvršen je proračun uticaja koeficijenta
toplovodno radijatorsko grejanje vodom iz kotla na lož‑ulje. prolaženja toplote stolarije i debljine izolacije na transmisi‑
U režimu hlađenja, koriste se lokalni klimatizacioni uređaji one gubitke toplote za celu zgradu. Ta zavisnost je prika‑
(split sistemi) koji su instalisani u svim prostorijama u koji‑ zana na slici 2.
ma borave deca, kao i u kancelarijama i kuhinji.
50000
3. Mere poboljšanja energetske efikasnosti 45000
i njihov uticaj na transmisione gubitke
Transmisioni gubici toplote (W)

40000
toplote kroz omotač zgrade 35000
Za proračun je usvojena spoljna projektna temperatura za 30000
Beograd –12 °C i unutrašnje projektne temperature za zim‑ 25000
ski režim 22 °C (zbog uslova ugodnosti za boravak dece). 20000
Razmatran je uticaj izolovanja zgrade izolacijom različitih 15000 80%
debljina na transmisione gubitke toplote kroz zidove, podo‑ 10000
ve i tavanicu. Za izolaciju zidova je razmatran ekspandirani 5000
polistiren sa toplotnom provodljivošću λ = 0,037 W/mK [2], a
za izolaciju podova i krova, staklena vuna λ = 0,035 W/mK 0
V0 V1 – 5 cm V2 – 10 cm V3 – 20 cm
[3]. Na slici 1 prikazan je uticaj debljine izolacije na smanje‑
nje transmisionih gubitaka toplote kroz omotač zgrade.
Slika 2. Uticaj debljine izolacije i termičkih karakteristika stolarije na
45000
transmisione gubitke toplote zgrade
40000
Transmisioni gubici toplote (W)

Zamenom stolarije onom boljih termičkih karakteristika i

35000 povećanjem debljine izolacije zidova, podova i tavanice do
30000 20 cm, moguće je postići smanjenje transmisionih gubita‑
25000 ka zgrade i do 80%.
20000 67% 76% 80% 86% 89%
15000 4. Godišnja potrebna energija za grejanje
10000 i hlađenje za četiri modela
5000
0 Za četri modela koja su prethodno opisana (V0 do V3) izra‑
0 5 8 10 15 20 čunata je godišnja potrebna energija za grejanje i hlađe‑
Debljina izolacije (cm) nje, prema SRPS EN ISO 13790, u skladu sa Pravilnikom
o energetskoj efikasnosti zgrada koji je objavljen u „Službe‑
nom glasniku RS“ br. 61/2011. Model V0 predstavlja neizo‑
Slika 1. Uticaj debljine izolacije na transmisione gubitke toplote lovanu zgradu, sa starim prozorima, dok modeli V1 do V3
kroz zidove, podove i tavanicu predstavljaju izolovan objekat, sa različitim debljinama izo‑
lacije (tabela 1). Potrebna godišnja energija za grejanje i
Posmatrana je prvo neizolovana zgrada, pa su transmisioni hlađenje predškolske ustanove, za četiri modela, prikaza‑
gubici toplote za neizolovanu zgradu poređeni sa gubicima na je na slici 3.
izolovane zgrade sa 5, 8, 10, 15 i 20 cm debljine izolacije.
Vidi se da je povećanjem debljine izolacije do 20 cm, mo‑ Godišnja potrebna energija za grejanje, QH,nd [kWh/a], pre‑
guće smanjiti transmisione gubitke toplote kroz zidove, po‑ ma SRPS EN ISO 13970 računa se, za sisteme koji rade
dove i tavanicu i do 89%. bez prekida u radu, prema sledećoj formuli [4]:

kgh 2 • 2012 66
 50 18

Specifična mesečna energija potrebna za hlađenje (kWh/m2)

a) 45 Potrebna godišnja b) Potrebna godišnja
16 energija za hlađenje:
Specifična mesečna potrošnja energije (kWh/m2)
energija za grejanje:
40 172 kWh/m2 64 kWh/m2
14
35
12
30
25 10

20 8
15 6
10 4
5 2
0
0
Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mart April Maj Jun Jul Avg. Sept.
50 18

Specifična mesečna energija potrebna za hlađenje (kWh/m2)

c) 45 d) Godišnja potrebna energija za hlađenje:
Specifična mesečna potrošnja energije (kWh/m2)

Godišnja potrebna energija za grejanje 16

52 kWh/m2
40 69 kWh/m2 14
35
12
30
10
25
8
20
6
15
10 4

5 2
0 0
Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mart April Maj Jun Jul Avg. Sept.
50
Specifična mesečna energija potrebna za hlađenje (kWh/m2)

18
e) 45 f) Godišnja potrebna energija za hlađenje:
Specifična mesečna potrošnja energije (kWh/m2)

16 50 kWh/m2
40 Potrebna godišnja energija za grejanje:
54 kWh/m2 14
35
12
30
10
25
20 8

15 6

10 4
5 2
0 0
Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mart April Maj Jun Jul Avg. Sept.
50 18
Specifična mesečna energija potrebna za hlađenje (kWh/m2)

g) h) Godišnja potrebna energija za hlađenje:

45 Potrebna godišnja energija za grejanje: 16
Specifična mesečna potrošnja energije (kWh/m2)

49 kWh/m2
31 kWh/m2
40 14
35
12
30
10
25
8
20
6
15
10 4

5 2
0 0
Okt. Nov. Dec. Jan. Feb. Mart April Maj Jun Jul Avg. Sept.

Slika 3. Potrebna godišnja energija za modele: a) V0 za grejanje, b) V0 za hlađenje, c) V1 za grejanje, d) V1 za hlađenje, e) V2 za grejanje, f) V2
za hlađenje, g) V3 za grejanje, h) V3 za hlađenje

67 2 • 2012 kgh
 QH,nd = QH,ht – ηH,gn · QH,gn (1) sa toplotnom pumpom voda–voda i lokalnim klimatizacio‑
nim uređajima za hlađenje (slika 4).
Odnosno za sisteme sa prekidom u radu, prema:‚
Smanjenje potrošnje primarne energije koje je moguće po‑
stići zamenom izvora toplote, kao i povećanjem debljine
QH,nd,interm = aH,red · QH,nd (2) izolacije i kvaliteta stolarije, prikazano je na slici 5.
gde su:
QH,ht – g odišnja potrebna energija za nadoknadu gubitaka Maksimalna ušteda sa toplotnom pumpom i varijantom V3:
toplote [kWh/a], 205 kWh/m2 godišnje

Godišnja primarna energija za grejanje (kWh/m2)

250
ηH,gn – faktor iskorišćenja dobitaka toplote za period greja‑
nja [–],
QH,gn – godišnja količina energije koja potiče od dobitaka 200

45%
[kWh/a],

78%

83%
aH,red – bezdimenzijski faktor redukcije u zagrevanju. 150

90%
Godišnja potrebna energija za hlađenje, QC,nd [kWh/a], pre‑
100
ma SRPS EN ISO 13970 računa se prema sledećoj for‑
muli [4]:
50
QC,nd = (QH,ht + Qsol) – ηC,ls · (QT + QV) (3)
0
gde su: V0 V1 V2 V3
lož-ulje toplotna pumpa
Qint – godišnja količina energije koja potiče od unutrašnjih
dobitaka toplote [kWh/a],
Qsol – godišnja količina energije koja potiče od dobitaka Slika 5. Smanjenje potrošnje primarne energije koje je moguće po-
usled sunčevog zračenja [kWh/a], stići zamenom izvora toplote
ηC,ls – faktor iskorišćenja gubitaka toplote [–],
QT – transmisioni gubici toplote [kWh/a], Na slici 5 su prikazane uštede primarne energije koje je mo‑
QV – ventilacioni gubici toplote [kWh/a]. guće postići zamenom izvora toplote, za četiri modela (V0
Slika 3 prikazuje specifičnu mesečnu potrebnu energiju do V3). Vidi se da je samo zamenom izvora toplote moguće
za grejanje i hlađenje za četiri modela (V0 do V3), koja je postići uštedu primarne energije i do 103 kWh/m2 godišnje
izračunata prema SRPS EN ISO 13790, korišćenjem me‑ za model V0, dok su za druge modele uštede manja, ako
teoroloških podataka za karakterističnu model‑godinu za se posmatra samo zamena izvora toplote. Ako se vrši po‑
Beograd, za svaki mesec. Za varijantu V0, izračunata je ređenje osnovnog modela V0 (neizolovan objekat, sa najlo‑
godišnja potrebna finalna energija za grejanje 172 kWh/m2 šijom stolarijom), sa modelima sa boljom stolarijom i boljom
godišnje, dok je godišnja potrebna finalna energija za hla‑ izolovanošću (V1 do V3) i posmatra i zamena izvora toplo‑
đenje 64 kWh/m2 godišnje. Za varijantu V1, godišnja po‑ te za grejanje, moguće je postići uštedu primarne energije
trebna energija za grejanje je 69 kWh/m2 godišnje, dok je za grejanje i do 205 kWh/m2 godišnje (poređeni modeli V0 i
godišnja potrebna energija za hlađenje 52 kWh/m2 godiš‑ V3, i posmatrana zamena kotla na lož‑ulje, toplotnom pum‑
nje. Za varijantu V2, godišnja potrebna energije za grejanje pom voda–voda). Poređenjem modela V0 i V1 i zamenom
je 54 kWh/m2 godišnje, dok je godišnja potrebna ener‑ toplotnog izvora, moguće je postići uštedu primarne energi‑
gija za hlađenje 50 kWh/m2 godišnje, dok je za varijantu je za grejanje od oko 177 kWh/m2 godišnje, a poređenjem
V3, izračunata godišnja potrebna energija za grejanje 31 modela V0 i V2, oko 188 kWh/m2 godišnje.
kWh/m2, a godišnja potrebna energija za hlađenje je 49
kWh/m2. Vidi se da je izolovanjem objekta izolacijom de‑ 5. Zaključak
bljine do 20 cm i zamenom stolarije kvalitetnijom, boljih
termičkih karakteristika, moguće smanjiti potrebnu finalnu Imajući u vidu trend poskupljenja energenata i globalno po‑
energiju za grejanje i do 141 kWh/m2 godišnje, a potrebnu većanje potrošnje energije od 20% do 40% u razvijenim ze‑
finalnu energiju za hlađenje i do 15 kWh/m2 godišnje. mljama [5], kao i propisane dozvoljene vrednosti potrošnje
energije u zgradama u Srbiji, prema Pravilniku o energet‑
Za proračune primarne energije potrebne za grejanje i hla‑ skoj efikasnosti zgrada, neophodno je razmotriti i primenji‑
đenje, posmatran je prvo postojeći sistem toplovodnog gre‑ vati mere smanjenja potrošnje energije. U radu je razmotren
janja na lož‑ulje i postojeći sistem za klimatizaciju lokalnim uticaj izolovanja postojeće predškolske ustanove, kao i za‑
klimatizerima (split sistem), a varirane su debljine izolacije mena izvora toplote za grejanje, na potrošnju energije i
i tip stolarije za modele od V0 do V3, kao što je prethodno došlo se do sledećih zaključaka: posmatrana je prvo neizo‑
objašnjeno. Za objekat koji nije izolovan (varijanta V0) do‑ lovana zgrada, pa su transmisioni gubici toplote za neizo‑
bijena je potrebna primarna energija 227 kWh/m2 godišnje lovanu zgradu poređeni sa gubicima izolovane zgrade sa
za grejanje i 62 kWh/m2 godišnje za hlađenje, dok je za va‑ 5, 8, 10, 15 i 20 cm debljine izolacije. Povećanjem debljine
rijantu V3 (najkvalitetnija stolarija i debljina izolacije 20 cm) izolacije do 20 cm, moguće je smanjiti transmisione gubitke
dobijena potrebna primarna energija 41 kWh/m2 godišnje toplote kroz zidove, podove i tavanicu i do 89%. Zamenom
za grejanje i 47 kWh/m2 godišnje za hlađenje (slika 4). Za‑
stolarije onom boljih termičkih karakteristika i povećanjem
tim je izvršen proračun za modele od V0 do V3, ali za si‑
debljine izolacije zidova, podova i tavanice do 20 cm, mo‑
stem grejanja koji koristi toplotnu pumpu voda–voda kao
guće je postići smanjenje transmisionih gubitaka zgrade i
toplotni izvor, dok su za hlađenje zadržani postojeći lokal‑
do 80%. Izolovanjem objekta izolacijom debljine do 20 cm
ni klimatizacioni uređaji. Ovi rezultati su prikazani na slici 4.
i zamenom stolarije kvalitetnijom, boljih termičkih karakteri‑
Za objekat koji nije izolovan (varijanta V0) dobijena je po‑
stika, moguće je smanjiti potrebnu finalnu energiju za gre‑
trebna primarna energija 124 kWh/m2 godišnje za greja‑
janje i do 141 kWh/m2 godišnje, a potrebnu finalnu energi‑
nje i 62 kWh/m2 godišnje za hlađenje, dok je za varijantu
ju za hlađenje i do 15 kWh/m2 godišnje.
V3 (najkvalitetnija stolarija i debljina izolacije 20 cm) dobije‑
na potrebna primarna energija 22 kWh/m2 godišnje za gre‑ Razmatrana je zamena postojećeg izvora toplote (kotla na
janje i 47 kWh/m2 godišnje za hlađenje, za sistem grejanja lož‑ulje), toplotnom pumpom voda–voda.

kgh 2 • 2012 68
 a) 300 b) 300
Hlađenje Hlađenje
250 Grejanje Grejanje
250
Godišnja potrebna energija (kWh/m2)

Godišnja potrebna energija (kWh/m2)

200
200
150
150
100
100

50
50

0
0
Finalna Isporučena Primarna Finalna Isporučena Primarna

c) 300 d) 300
Hlađenje Hlađenje
Grejanje Grejanje
250 250
Godišnja potrebna energija (kWh/m2)

Godišnja potrebna energija (kWh/m2)

200 200

150 150

100 100

50 50

0 0
Finalna Isporučena Primarna Finalna Isporučena Primarna

300
e) 300 f) Hlađenje
Hlađenje
Grejanje
Grejanje 250
250
Godišnja potrebna energija (kWh/m2)
Godišnja potrebna energija (kWh/m2)

200 200

150 150

100 100

50 50

0 0
Finalna Isporučena Primarna Finalna Isporučena Primarna

g) 300 h) 300
Hlađenje Hlađenje
Grejanje Grejanje
250 250
Godišnja potrebna energija (kWh/m2)
Godišnja potrebna energija (kWh/m2)

200 200

150 150

100 100

50 50

0 0
Finalna Isporučena Primarna Finalna Isporučena Primarna

Slika 4. Godišnja potrebna finalna, isporučena i primarna energija, poređenje kotla na lož‑ulje sa toplotnom pumpom voda–voda za grejanje, a
split sistemima za hlađenje; a) model V0 lož‑ulje, b) V0 toplotna pumpa, c) V1 lož‑ulje, d) V1 toplotna pumpa, e) model V2 lož‑ulje, f) V2 toplot-
na pumpa, g) V3 lož‑ulje, h) V3 toplotna pumpa

69 2 • 2012 kgh
Zamena kotla na lož‑ulje toplotnom pumpom voda–voda, gija koja je potrebna za grejanje predškolske ustanove
ima niz prednosti: mogućnost iskorišćenja obnovljivih izvo‑ tolika da bi mogla da se nadoknadi korišćenjem lokalnih kli‑
ra energije, što znatno smanjuje zagađenje okoline koje se matizacionih uređaja. Trebalo bi razmotriti i neki drugi izvor
javljalo usled emisije štetnih gasova koji predstavljaju pro‑ toplote, npr. niskotemperaturski ili kondenzacioni gasni ko‑
dukte sagorevanja lož‑ulja, povećan je stepen iskorišćenja tao, čime bi se takođe postigli značajna poboljšanja i ušte‑
čitavog sistema, sistem sa toplotnom pumpom ima auto‑ de, a opet umanjila investicija u odnosu na toplotnu pumpu
matsku regulaciju i manje je zahtevan sa aspekta održava‑ voda–voda.
nja u odnosu na kotao na lož‑ulje, zbog smanjenih gubitaka
toplote i moguće je sniziti temperaturski režim rada siste‑ Literatura
ma grejanja. Razmatrano je zadržavanje postojećih radija‑
tora i promena temperaturskog režima razvodne i povratne [1] http://europa.eu/legislation_summaries/energy/euro‑
vode i sproveden je niz proračuna, koji zbog obimnosti nisu pean_energy_policy/l28188_en.htm
predmet ovog rada. Došlo se do zaključka da je, već za [2] www.austrotherm.rs
model V1, moguće sniziti temperaturski režim sa 90/70 °C [3] www.ursa.si
na 60/40 °C. [4] *** Pravilnik o energetskoj efikasnosti zgrada, „Službe‑
ni glasnik RS“, br. 61/2011.
Pored niza navedenih prednosti, značajna je i ona u uštedi [5] Perez‑Lombard,L, J. Ortiz and C. Pout, 2008, A re-
primarne energije za grejanje, koja se postiže ovom rekon‑ view on buildings energy consumption information,
strukcijom. Poređenjem osnovnog modela V0 (neizolovan Energy and Buildings, 40, pp. 394–398.
objekat, sa najlošijom stolarijom), sa modelima sa boljom [6] Todorović, B., Projektovanje postrojenja za central-
stolarijom i boljom izolovanošću (V1 do V3) i zamenom no grejanje, Mašinski fakultet Univerziteta u Beogra‑
izvora toplote za grejanje, moguće je postići uštedu primar‑ du, Beograd, 2000.
ne energije za grejanje i do 90% godišnje (poređen model [7] Šemšalović, S., Toplotna pumpa, SMEITS, Beograd,
V0 i V3, i posmatrana zamena kotla na lož‑ulje, toplotnom 2009.
pumpom voda–voda). Dok je poređenjem modela V0 i V1 i [8] www.viessmann.com
zamenom toplotnog izvora, moguće postići uštedu primar‑ [9] www.vaillant.rs
ne energije za grejanje od oko 78% godišnje, a poređenjem [10] Vujić, S., Rashladni uređaji, Mašinski fakultet Univer‑
modela V0 i V2, oko 83% godišnje. ziteta u Beogradu, Beograd, 1990.
Ako se uzme u obzir i finansijski aspekt investiranja u izo‑ [11] Markoski, M., Rashladni uređaji, Mašinski fakultet
laciju i stolariju i uporedi sa uštedama u energiji koje je mo‑ Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2006.
guće postići, vidi se da bi model V1 bio optimalno rešenje [12] Todorović, M., T. Bajc, Uticaj izbora različitih izvora
za realizaciju, jer se sa manjom investicijom, postiže zna‑ energije na potrošnju primarne energije, zbornik rado‑
čajno smanjenje potrebne energije za grejanje i hlađenje. va, SIMTERM 2011, Sokobanja, Srbija, 18–21. okto‑
Već kod modela V2 i V3 postavlja se pitanje isplativosti in‑ bra 2011, CD, str. 607–616.
vesticije, kao i investiranja u toplotnu pumpu voda–voda
samo za režim grejanja, jer je za varijantu V3 finalna ener‑ kgh

kgh 2 • 2012 70
71 2 • 2012 kgh
 Srce koje greje!
HERZ - Armaturen je osnovano
davne 1896. godine i u svojoj
114 godina dugoj tradiciji se
specijalizovalo za razvoj i
proizvodnju visokokvalitetne
termotehničke opreme za
grejanje i hlađenje, kotlove na
biomasu i program sanitarnih
armatura.

HERZ Armaturen d.o.o.

Industrijska zona bb
22330 Nova Pazova, Srbija
Telefon: +381 22 / 328 - 898,
+381 22 / 328 - 773
Telefax: +381 22 / 328 - 098,
+381 22 / 328 - 733
e-mail: office@herz.rs
www.herz.rs

kgh 2 • 2012 72
 Klima-komore po internacionalnom
standardu

i standardima .
Sa integrisanom rashladnom
tehnikom, u higijenik izvedbi,
klima-komore za bazene, kuhinje
i slično. Do 100.000 m3/h.
Kotlovi zidni, standardni i kondenzacioni, do 100 kW. Stojeći,
standardni i kondenzacioni kotlovi do 5 MW.
Termogeni kaloriferi, krovni ventilatori, ventilatori za
odimljavanje, toplotne pumpe.
Kompletni solarni sistemi.

BeoHAMEX je zastupnik i sledećih firmi

alu-pex cevi za razvod grejanja i sanitarne vode,
kompletna oprema za podno grejanje, rezervoari za
smeštanje lož ulja, rezervoari za kišnicu...
ekspanzione posude za grejanje i sanitarnu vodu,
klimatizaciju i solarnu tehniku...

solarna tehnika photovoltaic

gasni, elektro i adijabatski ovlaživači

podni i plafonski konvektori (za grejanje i hlađenje),

distributivni elementi...

nova generacija dizajniranih pločastih i radijatora za

kupatila

tople i hladne vazdušne zavese (vazdušne zavese za

markete, hladnjače, proizvodne hale)

razdelnici i sabirnici (kompletne podstanice)

izmenjivači toplote vazduh–tečnost,

dimni gasovi–tečnost, toplotne pumpe...

termogeni, pokretni, stojeći ili viseći grejači vazduha

na propan butan, gas i struju
fan coili, kanalske klime, termogeni do 1 MW

BeoHAMEX d.o.o.
Vojislava Ilića 29, 11000 Beograd
Tel. 011/308-74-70 • Faks 011/308-74-71
info@beohamex.co.rs • www.beohamex.co.rs

73 2 • 2012 kgh
 DALIBRINETEO VODI UPOSTROJENJU?

Danskoiskustvoipouzdanost
Ne postoji ni jedno postrojenje kome tretman i
kondicioniranjevodenijeneophodnobilodajetotoplovodno,
parno, otvoreno rashladno ili ēilersko. Danska tehnologija
tretmana i kondicioniranja vode ēvrsto je utemeljena na
dugogodišnjem iskustvu i svakodnevno se usavršava i
poboljšava,kaoisveostalouoblastienergetike.
Energetskaušteda
Sve veđi broj ljudi koji upravlja energetskim postrojenjima , i kod
nas, uviĜa da je kvalitet vode jedan od kljuēnih parametara u
optimizacijiposlovanjaismanjenjuoperativnihtroškovakotlovskog
ilirashladnogpostrojenja.

•OVEXd.o.o.Inženjering,konsalting,trgovina•VladimiraMitroviđa106b,11050Beograd22 
tel/fax:011/3961Ͳ981,3981Ͳ974,3981Ͳ464•office@ovex.rs•www.ovex.rs

POŽARNOOTPORNI OVLAŽIVAČI VAZDUŠNO FILTERI ZA

PROIZVODI VAZDUHA GREJANJE VAZDUH

• klapne; • precizna Pi regulacija • elektro grejači; • vrećasti, klase od G3 do F7;

• klapne za odimljavanje; vlažnosti; • zaštitni granični termostati za • kasetni, u klasama od G2 do G4;
• žaluzine (demperi); • sigurna i higijenska kon- zaštitu grejača od pregrevanja; • panelni (ravni), od G2 do G4;
• požarnootporni ventilacioni strukcija; • stepenasti regulatori tempera- • filteri za masna isparenja
ventili; • izuzetna ekonomičnost; ture (elektronski ili mehanički);
• rešetke za izjednačavanje • efikasan rad u “tvrdoj vodi” iz • diferencijalni presostati;
pritiska; vodovoda; • komandni elektro ormani
• ekspandirajuća traka VEX; • apsolutno automatizovan rad;
PREDUZEĆE ZA INŽENJERING,
• PROPOM masa za zaštitu TERMOTEHNIKU, PROIZVODNJU
• jednostavna instalacija i
I TRGOVINU D.O.O.
kablova, kablovskih prodora održavanje
i fuga

PROTIVEKSPLOZIONA DISTRIBUCIJA
ZAŠTITA VAZUHA Adresa: Ulica Nikole Tesle 5, 11080
• požarnootporna klapna Ex; • protivkišne rešetke; Zemun, Srbija • PAK: 200205 • Telefon:
• požarnootporna žaluzina Ex; • regulacione klapne; +381 11 2605 082 • +381 11 2601 741 •
• i većina ostalih proizvoda • regulacione žaluzine; +381 11 2600 249 • Fax: +381 11 2600
• ventilacioni ventili... 436 • E-mail: office@viscompany.com •
Web: www.viscompany.com

kgh 2 • 2012 74