Stephen Anderson John Taylor - Greek Unseen Translation 2016

Contents
Sources of Passages
Preface
List of Abbreviations
GCSE Passages
AS Passages
Easy Verse Passages
A2 Prose Passages
A2 Verse Passages
Appendix: The Iambic Trimeter and Scansion

Sources of AS, Easy Verse, and A2 Passages
AS (adapted except where stated)

21 Xenophon Hellenica 1.2.7-11
22 ∼ I. 3. 15-21
23 ∼ I.6. 19-22
24 ∼ II. 1.23-6
25 ∼ II. 2. 10-15
26 ∼ II. 3. 21-3 (unadapted)
27 ∼ III. 4. 22-4
28 ∼ IV. 2. 1-4
29 ∼ VI. 5. 3-5
30 ∼ VII. 1. 12-14
31 Lysias XII. 4-7
32 ∼ XII. 16-19
33 ∼ XXIII. 5-7 (unadapted)
34 ∼ II. 20-4
35 ∼ II. 78-81
36 Lycurgus In Leocratem 16-21
37 Plato Protagoras 314d-315a
38 ∼ Symposium 220d-221b
39 Xenophon Anabasis I. 1. 3-6
40 ∼ 1.6. 1-4
41 ∼ III. 1.4-7
42 ∼ IV. 5. 3-9
43 ∼ IV. 8. 1-7
44 ∼ V. 8.7-11
45 Xenophon Cyropaedia III. 3. 44-5
46 Thucydides I.30
47 ∼ II.12
48 Arrian Anabasis III. 3. 3-5
49 ∼ V. 19. 1-3
50 Pausanias VIII. 33. 1-2
Easy Verse
51 Euripides Iphigenia in Tauris 1327-35
52 ∼ Andromache 26-37
53 ∼ Electra 3-13
54 ∼ Fragment 360 (Erechtheus) 4-7, 11, 13-18
55 ∼ Heraclidae 410-21
56 ∼ 869-70, 873-80, 883-4
57 ∼ Troades 78-88
58 ∼Hecuba 1218-27
59 ∼ Medea 465-74
60 ∼ 1323-32
A2 Prose
61 Xenophon Hellenica V. 1. 13-16
62 ∼ VI. 4. 19-21
63 ∼ Symposium 1. 14-15
64 ∼ Cyropaedia III. 2. 12-13
65 ∼ VII. 3. 2-6
66 ∼ Anabasis III. 2. 10-12
67 ∼ Memorabilia II. 1.13
68 ∼ III. 6. 3-5 928, 930
69 ∼ III. 7. 1-2
70 ∼ IV. 4. 5-7 298-310
71 Thucydides I. 85-6
72 ∼ I.94
73 ∼ II. 55
74 ∼ VI. 50
75 ∼ VII. 29-30
76 ∼ II. 21
78 ∼ IV. 70
79 ∼ VI. 57
80 ∼ VIII. 95-6
81 Lysias I. 22-5
82 ∼ III. 6-8
83 ∼ XXIV. 1
84 ∼ XXI. 6-10
85 Andocides De Mysteriis 61-3
86 Demosthenes De Corona 169
87 Plato Charmides 153a-c
88 ∼ Apology 32a-d
89 Lucian Vera Hisloria II. 3
90 ∼ 11.35
A2 Verse
91 Euripides Andromache 64-78
92 ∼ Electra 761-73
93 ∼ Phoenissae 357-73
94 ∼ Troades 740-54
95 ∼ Fragment 282 (Autolycus)
96 ∼ Heraclidae 941-9, 953-8
97 ∼ Iphigenia at Aulis 825-8,841-2
98 ∼ Orestes 360-9,371-4
99 ∼ Hecuba 10-22, 25-7
100 ∼ Iphigenia in Tauris 492-502, 505, 508-10
101 ∼ Iphigenia at Aulis 801-16
102 ∼ Medea 1293-1303, 1306-10
103 ∼ Helen 557-71,574
104 ∼ Andromache 750-63
105 ∼ Iphigenia in Tauris 1289, 1291-1302, 1304-6
106 ∼ Helen 597-8, 600, 602-5, 607-15
107 ∼ Alcestis 158-61, 170-1, 175-6, 183-91
108 ∼ Orestes 518-25,534-41
109 ∼ Hecuba 1129-44
110 ∼ Medea 475-89
111 Sophocles Antigone 446-61
112 ∼ Electra 808-22
113 ∼ Philoctetes 603-16
114 ∼ Oedipus Tyrannus 945-59
115 ∼ Trachiniae 180-95
116 ∼ Philoctetes 1336-51
117 ∼ Ajax 457-72
118 ∼ 541-2,545-7,550-9
119 Aeschylus Choephori 904-13, 922-3,
120 [Aeschylus] Prometheus Vinctus
Preface
This collection of 120 passages for unseen translation includes many new
pieces and some old favourites. The five sections are intended to provide a
graded course from pre-GCSE to A-level. The order within each section is a
compromise between ascending difficulty and thematic connection.
Passages have been chosen for their intrinsic interest, and we hope they will
offer enjoyable variety.
The twenty GCSE passages and the thirty AS ones gloss all words not
included in the vocabulary lists prescribed by OCR for examination in 2007
onwards, and all proper names except the handful included in the GCSE
list. The aorist of irregular verbs is where necessary given after the present
in the GCSE section, and sometimes also in the AS section. The ten easy
verse passages assume the AS list, and examples of elision and crasis are
identified. For A2 (where OCR have - in our view rightly - resisted calls for
a prescribed vocabulary) glossing is discretionary, as it is in the
examination papers. In minor respects we make greater demands than they
do: we do not provide lead-in translations of a preceding section, glossed
words are underlined only on their first appearance, and the selectiveness of
glossing in the A2 section extends to proper names. Candidates who have
practised their unseen translation skills on the passages here should be well
prepared for anything the examiners can throw at them. Teachers may of
course give any additional words and other help they consider necessary.
Though the book is designed with the requirements of the British public
examination system in mind, we hope it may be useful also to students
learning Greek in other contexts: as undergraduates, in adult education, or
by private study.
John Taylor is responsible for the GCSE, AS and Easy Verse sections. He
wishes to thank Anna Davey at OCR for a sneak preview of the 2007
vocabulary lists. Stephen Anderson is responsible for the A2 Prose and A2
Verse sections. He wishes to thank John Falconer and Andrew Leigh for
help and encouragement, and in particular Ian McAuslan for reading all the
passages in those sections and suggesting numerous improvements. We are
grateful to Deborah Blake and Ray Davies at Duckworth for their
supportive guidance.
Stephen Anderson
Winchester College
John Taylor
Tonbridge School
List of abbreviations
acc accusative
cidj adjective
aor aorist
dat dative
f feminine
foil follows, following
fut future
gen genitive
impv imperative
inf infinitive
interrog interrogative
intr intransitive
irreg irregular
lit literally
m masculine
mid middle
n neuter
nom nominative
part participle
pass passive
pf perfect
pi plural
plpf pluperfect
prep preposition
sg singular
tr transitive
usu usually
voc vocative
GCSE Passages
1 The fable of the Town Mouse and the Country Mouse
δύο μύες, ὁ μὲν ἐκ τῶν ἀγρῶν, ὁ δέ ἐκ τῆς πόλεως, ἦσαν ϕίλοι, ὁ δὲ

ἀρουραῖος μῦς πρῶτον μὲν τὸν ἀστικὸν ἐπὶ δεῖπνον ἐκάλεσεν, καὶ
σῖτον
αὐτῷ παρέσχεν οἷον οἱ ἀγροὶ ϕέρουσιν. ἔπειτα δἐ ὁ ἀστικὸς μῦς τὸν
ἀρουραῖον ἤγαγεν εἰς τὴν ἀνδρός τινος πλουσίου οἰκίαν, αὐτῶν δὲ τὸν
5 ἄριστον σῖτον ἐσθιόντων, εὐθὺς ἄνθρωπός τις τὴν θύραν ἀνέῳξεν. καὶ
οἱ
μύες οὕτως ἐϕοβοῦντο ὥστε εἰς τρώγλην ἔϕυγον, καὶ ἔνδον
ἐκρύπτοντο. ὁ
δὲ ἐκ τῶν ἀγρῶν, οὐκέτι βουλόμενος ἐν τῇ πόλει μένειν, "ἀγαθὸν μέν
ἐστι
τὸ δεῖπνον," ἔϕη, "τὸν δὲ κίνδυνον οὐ ϕιλῶ. χαῖρε οὖν ὁ γὰρ σῖτος ὁ ἐκ
τῶν ἀγρῶν οὐκ ἐμοὶ κίνδυνον παρέχει. ἄμεινόν ἐστι τὴν ἡσυχίαν ἤ τὴν
10 τρυϕὴν ἔχειν."
(based on Aesop)
μῦς μυός ὁ mouse
ἀρουραῖος -α -ον from the country
ἀστικός -ή -όν from the town
δεῖπνον -ου τό dinner
οἷος -a -ου of the sort which

3
ἀνοίγω ἀνέῳξα I open

τρώγλη -ης ἡ mouse-hole
ἔνδον inside
οὐκέτι no longer
χαῖρε goodbye!
8
ἡσυχία-ας ἡ peace, calm
τρυϕή -ῆς ἡ luxury

2 The fable of the Boastful Ape and the Angry Dolphin
ἀνήρ τις, πλέωυ πρὸς τὰς Ἀθήνας, εἶχεν ἐν τῇ νηὶ πίθηκον, ἀϕικομένων
δὲ αὐτῶν πρὸς Σούνιον, τὸ τῆς Ἀττικῆς ἀκρωτήριον, χειμὼν μέγιστος
ταχέως ἐγένετο. τῆς οὖν νεὼς καταδυσαμένης καὶ πάντων ἐν τῷ ὕδατι
ὄντων, χαλεπῶς ἔνει ὁ πίθηκος, δελϕὶς δέ τις αὐτὸν ἰδὼν καὶ ἄνθρωπον
5 εἶναι νομίζων, ὑπολαβὼν πρὸς τὴν γῆν ἐκόμιζεν. τῶν δὲ δυοῖν θηρῶν
ἔγγυς τοῦ Πειραιῶς ἐλθόντων, ὁ μὲν δελϕὶς ἠρώτησε τὸν πίθηκον εἰ
Ἀθηναῖός ἐστιν. ὁ δὲ ἀπεκρίνατο ὅτι αὐτός τε Ἀθηναῖός ἐστι καὶ ὁ
πατὴρ λαμπρότατος ἐν τῇ πόλει. μετὰ δὲ ταῦτα ἠρώτησε καὶ ὁ δελϕὶς
εἰ
τὸν Πειραιᾶ γιγνώσκει. ὁ δὲ πίθηκος τὸν δελϕῖνα περὶ ἀνθρώπου
λέγειν
10 πιστεύων ἔϕη τὸν Πειραιᾶ ϕίλον ἑαυτῷ εἶναι, ὁ οὖν δελϕὶς τοιούτῳ
ψεύδει ὀργίσθεις κατεκολύμβησεν ἵνα τὸν πίθηκον ἀποκτείνειεν.
(based on Aesop)
Ἀθῆναι -ων αἱ Athens
πίθηκος-ου ὁ ape
Σούνιον -ου τό Cape Sunium (the southern tip of Attica)
Ἀττική - ῆς ἡ Attica
ἀκρωτήριον -ου τό promontory, headland

2
καταδύομαι I sink
νέω I swim
δελϕίς - ῖνος ὁ dolphin
ὑπολαμβάνω ὑπέλαβον I scoop up

κομίζω I bring
5
θήρ θηρός ὁ animal
ἐγγύς near (+ gen)
Πειραιεύς - ῶς ὁ Piraeus (the port of Athens)
λαμπρός-ά -όν famous
ψεῦδος-ους τό lie, falsehood

11
κατακολυμβάω I dive down

3 A father sees his bad dream become reality.
γέρων τις εἶχεν ἕνα υἱόν ὁ δὲ θηρεύειν ἐϕίλει. καὶ ὁ πατὴρ εἶδε τοῦτον
ἐν ὀνείρῳ ὑπὸ λέοντος ἀποθανόντα. οἰκίαν οὖν καλλίστην
κατεσκεύασεν.
ἐν ᾗ τὸν παιδὰ εἰσαχθέντα ἐϕύλασσεν. καὶ ἐζωγράϕησεν ἐν τοῖς τῆς
οἰκίας τείχεσιν, ὡς χαρισόμενος τῷ δυστυχεῖ νεανίᾳ, ἄλλα τε ζῷα καὶ
5 λέοντα. ὁ δὲ νεανίας διότι τὸν λέοντα καθ' ἡμέραν ἐσκόπει πλέονα
λύπην
εἶχεν. καὶ τῷ λέοντι εἶπεν " ἆρα οὐ διά σε καὶ τὸν ψευδῆ ὄνειρον τὸν
τοῦ ἐμοῦ πατρὸς ἐν τῇδε τῇ οἰκίᾳ κατεκλείσθην, ὥσπερ ἐν
δεσμωτηρίῳ;"
καὶ ταῦτα εἴπων τοσαυτῇ βίᾳ ἐπέβαλε τῷ τείχει τὴν χεῖρα, τὸν λέοντα
βλάπτειν βουλόμενος, ὥστε σκόλοψ λίθου τῷ ὄνυχι ὕπην. καὶ ὀλίγων
10 ἡμερῶν πυρετοῦ γενομένου ὁ νεανίας ἀπέθανεν ὑπὸ λέοντος.
(based on Aesop)
θηρεύω I hunt
ὄνειρος -ου ὁ dream
λέων -οντος ὁ lion
κατασκευάζω κατεσκεύασα I prepare
ζωγραϕέω I paint
3
χαρίζομαι fut χαρίσομαι I please, gratify
ζῷον -ου τό animal
καθ' ἡμέραν every day
σκοπέω I look at
λύπη -ης ἡ grief
5
ψευδής -ές false, lying
κατακλείω
aor pass κατεκλείσθην I shut in
δεσμωτήριον -ου τό prison
σκόλοψ -οπος ὁ splinter, sharp piece

9
λίθος -ου ὁ stone
ὄνυξ -υχος ὁ (finger) nail
ὕπειμι I am under
πυρετός -οῦ ὁ fever

4 Alcestis, wife of King Admetus, offers to sacrifice herself for her
husband but is rescued.
ὁ Ἄδμητος βασιλεὺς ἦν τῶν Φερῶν, καὶ τῆς Ἀλκήστιδος ἀνήρ· ἐπεὶ δὲ

ἡ ὥρα ἦν τῷ Ἀδμήτῳ ἀποθνῄσκειν, ὁ Ἀπόλλων εἶπεν ὅτι διὰ τὴν
ἀρετὴν
ἔξεστιν αὐτῷ ἔτι βίον διάγειν, εἴ τις ἐθέλει ὑπὲρ αὐτοῦ ἀποθνῄσκειν.
ἀλλὰ ὁ Ἄδμητος οὐχ οἶός τ' ἦν πείθειν οὔτε τὸν πατέρα οὔτε τὴν
5 μητέρα. ἡ δέ Ἄλκηστις μόνη ἤθελε σῴζειν αὐτόν, ἡ δὲ οὖν ἐκέλευσε
χαίρειν τόν τε υἱὸν καὶ τὴν θυγατέρα καὶ τὸν Ἄδμητον αὐτόν. μετά δὲ
τὸν τῆς Ἀλκήστιδος θάνατον ὁ Ἡρακλῆς ἀϕίκετο εἰς τὰ βασίλεια, καὶ
ὁ Ἄδμητος ἐξένισε μὲν αὐτόν, ἔκρυψε δὲ τὴν συμϕοράν. τέλος δὲ ὁ
Ἡρακλῆς, ἐπεὶ πάντα ἔμαθεν, εἰς τὸν τάϕον ἔδραμε καὶ ἥρπασε τὴν
10 Ἀλκήστιδα ἀπὸ τοῦ Θανάτου.
(based on Euripides)
Ἄδμητος-ου ὁ Admetus
Φεραί -ῶν αἱ Pherae (a town in northern Greece)
Ἄλκηστις -ιδος ἡ Alcestis
ὥρα-ας ἡ time
Ἀπόλλων -ωνος ὁ Apollo

2
ἀρετή -ῆς ἡ virtue, goodness
βίος -ου ὁ life
διάγω I live, spend
κελεύω χαίρειν I say goodbye to

7 Ἡρακλῆς -έους ὁ Heracles
βασίλεια -ων τά palace
ξενίζω ἐξένισα I entertain
τάϕος-ου ὁ tomb
ἁρπάζω ἥρπασα I seize, snatch
Θάνατος-ου ὁ Death (here personified)

10
5 A young man’s heroic defence of his city
ἐπεὶ μέν οὖν οἱ πολέμιοι ἐγγὺς ἦσαν τῆς πόλεως, πάντες ἐκ τῶν ἀγρῶν
εἰς τὴν πόλιν πορεύθεντες ἐϕύλαξαν τὰ τείχη, καὶ ἔνθα μὲν τείχη
ἰσχυρά,
ἔνθα δὲ ποταμὸς ἦν. ἔπειτα δὲ νεανίας τις, ὃς τὴν γέϕυραν ἐϕύλασσεν,
ὁτὲ οἱ πολέμιοι πανταχοῦ εἰς τὸν ποταμὸν ἐδίωκον τοὺς τὴν πόλιν
5 ϕυλάσσοντας, ᾔτησε τούς ϕίλους μὴ ϕυγεῖν. δύο δέ ἄλλοι νεανίαι,
αἰσχρὸν νομίζοντες εἰ λείποιεν, μετὰ αὐτοῦ ἐμάχοντο πρὸς τοὺς
πολεμίους. αὐτὸς δὲ ἐκέλευσε τοὺς πολίτας τὴν γέϕυραν διαϕθεῖραι.
ἐκείνων δὲ πειθομένων ἐκέλευσε τοὺς μὲν δύο διαβαίνειν τὸν ποταμὸν
τῆς γεϕύρας οὔπω διαϕθαρείσης, αὐτὸς δὲ εὐχὴν ποιησάμενος καὶ εἰς
τὸ
ὕδωρ πηδήσας εἰς γῆν ἐσώθη.
(based on Polybius)
ἐγγύς near (+ gen)
ἔνθα... ἔνθα (first time) here, on this side ... (second time) there, on that side
γέϕυρα-ας ἡ bridge
ὁτέ when
4
πανταχοῦ everywhere
οὔπω not yet
εὐχή -ῆς ἡ prayer
πηδάω ἐπήδησα I leap

6 King Codrus sacrifices his life in order to save Athens from the
Peloponnesians.
τοῦ δὲ Κόδρου ἐν ταῖς Ἀθήναις βασιλεύοντος οἱ Πελοποννήσιοι εἰς

τὴν χώραν ἐστράτευσαν. καὶ πρῶτον μὲν πρέσβεις ἔπεμψαν εἰς
Δελϕοὺς
ἐρωτήσοντας εἰ τὰς Ἀθήνας λήψονται. ὁ δὲ θεὸς ἀπεκρίνατο ὅτι
νικήσουσιν εἰ μὴ τὸν τῶν Ἀθηναίων βασιλέα ἀποκτενοῦσιν. ὁ μέντοι
5 Κόδρος ταῦτα μαθὼν καὶ βουλόμενος τὴν πατρίδα σῴζειν ἐξηπάτησε
τοὺς πολεμίους, στολὴν γὰρ πτωχοῦ ἔχων ἐξῆλθεν ἐκ τῶν τῆς πόλεως
τειχῶν καὶ ϕρύγανα συνέλεγεν. δυοῖν δὲ στρατιωτῶν τῶν
Πελοποννησίων
προσελθόντων τὸν μέν ἕτερον εὐθὺς ἀπέκτεινεν. ὁ δὲ ἕτερος
ὀργιζόμενος
ἀπέκτεινε τὸν βασιλέα, νομίζων αὐτὸν πτωχὸν εἶναι, οἱ οὖν Ἀθηναῖοι
10 κήρυκα πρὸς τοὺς Πελοποννησίους ἔπεμψαν τὸν τοῦ βασιλέως νεκρὸν
αἰτήσοντα. οἱ δὲ Πελοποννήσιοι τὰ ἀληθῆ μαθόντες τὸν νεκρὸν
παρέδοσαν καὶ οἴκαδε ἐπανῆλθον· ἔγνωσαν γὰρ οὐκέτι οἷοί τ' ὄντες
τὴν τῶν Ἀθηναίων χώραν λαβεῖν.
(based on Lycurgus)
Κόδρος -ου ὁ Codrus
Ἀθήναν -ων αἱ Athens
βασιλεύω I am king
Πελοποννήσιοι -ων οἱ Peloponnesians (enemies of Athens)
στρατεύω I march
2
πρέσβεις -εων οἱ ambassadors, envoys
Δελϕοί -ῶν οἱ Delphi (site of oracle of Apollo)

πατρίς -ίδος ἡ native land
ἐξαπατάω I deceive
στολή -ῆς ἡ clothes

6
πτωχός -οῦ ὁ beggar
ϕρύγανον -ου τό (piece of) firewood
ἕτερος -α -ον (first time) one ... (second time) the other
κῆρυξ-υκος ὁ herald
παρέδοσαν (irreg aor) they handed over

12
7 A character-sketch of the Flatterer
ὁ κόλαξ μετὰ ἄλλου τινος πορευόμενος ϕίλει εἰπεῖν " ὁρᾷς ὡς

θαυμάζουσί σε οἱ ἄνθρωποι; σοὶ δὲ μόνῳ τῶν ἐν τῇ πόλει τοῦτο
γίγνεται. ἐπῃνέθης χθὲς ἐν τῇ ἀγορᾷ πλειόνων γὰρ ἢ τριάκοντα
ἀνθρώπων παρόντων καὶ τίς εἴη ὁ ἄριστος ἐρωτώντων, πάντες
ὡμολόγουν
5 σε εἶναι ἄριστον." λέγοντος δὲ αὐτοῦ τι, ὁ κόλαξ κέλευει τοὺς ἄλλους
σιγᾶν, καὶ σκώψαντος αὐτοῦ ὠθεῖ τὸ ἱμάτιον εἰς τὸ στόμα, ὥσπερ οὐκ
οἶός τ' ὤν κατέχειν τὸν γέλωτα, καὶ τοὺς παρόντας ἐπιστῆναι κελεύει,
ἵνα αὐτὸς παρέλθη. καὶ τοῖς παισὶ μῆλα δίδωσιν, ὁρῶντος αὐτοῦ, καὶ
λέγει "ἀρίστου πατρὸς παῖδες." καὶ ἐπὶ δεῖπνον κληθεὶς ἐπαινεῖ τὸν
οἶνον,
10 καὶ λαβών τι ἀπὸ τῆς τραπέζης ϕήσιν " ὡς καλόν ἐστι τοῦτο." καὶ λέγει
ὅτι ἡ οἰκία καλλίστη ἐστιν, καὶ αἱ εἰκόνες ὁμοῖαι.
(based on Theophrastus)
κόλαξ -ακος ὁ flatterer
ἐπαινέω I praise
χθές yesterday
πάρειμι I am present
ὁμολογέω I agree
4
σιγάω I am silent
σκώπτω ἔσκωψα I crack a joke
ὠθέω I push
ἱμάτιον-ου τό cloak
στόμα-ατος τό mouth
6
κατέχω I restrain
γέλως -ωτος ὁ laughter
ἐπιστῆναι (irreg inf) to step aside
αὐτός (here) the man himself (i.e. the person being flattered)
8 παρέρχομαι παρῆλθον I go past

μῆλον -ου τό apple
δεῖπνον -ου τό dinner
οἶνος-ου ὁ wine
τράπεζα -ης ἡ table
ὡς (here) how ... !

10
εἱκών -όνος ἡ picture
ὁμοῖος -α -ον similar, of the same quality

8 Ariston in a speech in court accuses Conon of a violent and
humiliating attack on him in the streets of Athens.
Κόνων δὲ οὗτος καὶ οἱ ϕίλοι μεθύοντες ἐμοὶ προσέπεσον. καὶ πρῶτον

μὲν ἐμὲ ἐξέδυσαν, ἔπειτα δὲ ὑποσκελίσαντες καὶ εἰς τὸν βόρβορον
βαλόντες οὕτω βαρέως ἔτυψαν ὥστε τοὺς μὲν ὀδόντας ἐξέκοψαν, τοὺς
δὲ ὀϕθαλμοὺς συνέκλεισαν. ἔλιπόν με οὔτε ἀναστῆναι οὔτε λέγειν
οἷόν
5 τ' ὄντα. ἐγὼ δὲ ἐν τῇ γῇ κείμενος αὐτῶν ἤκουον πολλὰ καὶ δεινὰ
λεγόντων. ἀλλὰ τοῦτο ὁ νῦν ὑμῖν λέξω, ὦ δικασταί, τεκμήριον
μέγιστόν
ἐστι τῆς ὕβρεως. Κόνων μὲν γὰρ ἐβόα μιμούμενος ἀλεκτρυόνα ἐν
μάχη
νικῶντα, οἱ δὲ ἄλλοι ἐκρότουν τοῖς ἀγκῶσι ἀντὶ πτερύγων τὰς
πλευράς.
καὶ μετὰ ταῦτα ἐγὼ μὲν οἴκαδε ἀπηνέχθην ὑπὸ τῶν παρόντων γυμνός,
οἱ
10 δὲ ἀπῆλθον τὸ ἐμὸν ἱμάτιον λαβόντες.
(based on Demosthenes)
Κόνων -ωνος ὁ Conon
μεθύω I am drunk
προσπίπτω προσέπεσον I fall upon, attack (+ dat)
ἐκδύω I strip (someone)
2 ὑποσκελίζω ὑπεσκέλισα I trip (someone) up

βόρβορος-ου ὁ mud
βαρέως hard, violently
τύπτω ἔτυψα I hit, strike

ὀδούς -όντος ὁ tooth
3 ἐκκόπτω ἐξέκοψα I knock out

ὀϕθαλμός-ου ὁ eye
συγκλείω συνέκλεισα I make (something) close
ἀναστῆναι (irreg inf) to stand up
κείμενος -η -ον lying
6 δικαστής -οῦ ὁ juryman

τεκμήριον -ου τό evidence
ὕβρις-εως ἡ outrageous behaviour
μιμέομαι I imitate
ἀλεκτρύων -όνος ὁ cock
8 κροτέω I beat
ἀγκών -ῶνος ὁ elbow
ἀντί instead of (+ gen)
πτέρυξ -υγος ἡ wing
πλευρά -ᾶς ἡ side, rib
9 οἴκαδε home, homewards

πάρειμι I am present
γυμνός -ή -όν naked
ἱμάτιον -ου τό cloak

9 Darius, King of Persia, is cured by a Greek slave.
ἐν δὲ Σούσοις βασιλεὺς Δάρειος ἀπὸ τοῦ ἵππου ἀποπεσὼν ἔστρεψε τὸν

ποδά. πρῶτον μὲν οὖν Αἰγυπτίοις ἐχρῆτο ἰατροῖς. οἱ δὲ τὸν ποδὰ
στρεβλοῦντες καὶ βιάζοντες πολλῷ κακίονα ἐποίησαν. βασιλεὺς οὖν
ἕπτα
ἡμέρας καὶ ἕπτα νυκτὰς οὐχ οἷός τ' ἦν καθεύδειν. τῇ δὲ ὀγδόῃ ἠγγέλθη
5 αὐτῷ ὅτι δοῦλός τις Δημοκήδης ὀνόματι ἄριστός ἐστι περὶ τῆς
ἰατρικῆς.
ὁ δὲ εὐθὺς ἐκέλευσε τοῦτον πρὸς τὰ βασίλεια ἄγεσθαι. καὶ Δάρειος
ἠρώτησεν αὐτὸν ἀϕικόμενον εἰ ἔμπειρός ἐστι περὶ τῆς ἰατρικῆς, ὁ δὲ
Δημοκήδης πρῶτον μὲν διὰ ϕόβον οὐδὲν εἶπεν. βασιλέως δὲ αὖθις
ἐρωτήσαντος ὁ δοῦλος "ἐάν, ὦ βασιλεῦ," ἔϕη, "σεαυτὁν μοι
ἐπιτρέψης,
10 ὀλίγων ἡμερῶν πάντα εὖ γενήσεται." μετὰ δὲ ταῦτα Ἑλληνικοῖς ἰάμασι
χρώμενος βασιλέα ὅλως ἐθεράπευσεν. ὁ δὲ τῷ Δημοκήδει πολύν τε
χρυσὸν καὶ ἀλλα δῶρα παρέσχεν.
(based on Herodotus)
Σοῦσα -ων τά Susa (capital of the Persian empire)
Δάρειος -ου ὁ Darius
στρέϕω ἔστρεψα I twist
Αἰγύπτιος -α -ον Egyptian
3 στρεβλόω I wrench (i.e. in order to put back in place)

βιάζω I force, use force on
Δημοκήδης-ους ὁ Democedes
ἰατρική -ῆς ἡ (art of) medicine

βασίλεια -ων τά palace
7 ἔμπειρος -ον experienced

ἐπιτρέπω ἐπέτρεψα I entrust
Ἑλληνικός -ή -όν Greek
ἴαμα -ατος τό remedy
ὅλως completely
11 θεραπεύω I heal, cure

10 The Spartan general Pausanias intrigues with the Persian King Xerxes
to further his own ambition.
ὁ δὲ Παυσανίας τῷ Βυζαντίῳ προσβαλὼν τῶν Περσῶν ἔτι ἐχόντων

εἶλε
τὴν πόλιν. ἐάλωσαν δὲ ἐκεῖ συγγενεῖς τινες βασιλέως. τούτους δὲ πρὸς
βασιλέα ἔπεμψε κρύϕα τῶν ἄλλων Ἑλλήνων ἵνα αὐτῷ χαρίζοιτο· εἶπε
μέντοι τοῖς συμμάχοις ὅτι ἐξέϕυγον. ἔπεμψε δὲ καὶ ἐπιστολὴν τῷ
Ξέρξη·
5 "Παυσανίας ὁ ἡγεμὼν τῆς Σπάρτης τούσδε ἀποπέμπει δόρατι
αἱρεθέντας.
καὶ γνώμην ποιοῦμαι, εἰ καί σοι δοκεῖ, τήν τε σὴν θυγατέρα γαμεῖν,
καί
σοι Σπάρτην καὶ πᾶσαν τὴν Ἑλλάδα ὑποχείριον ποιῆσαι." ἐπεὶ δὲ ὁ
Ξέρξης ἀντέγραψε ὅτι τούτοις τοῖς λόγοις ἀρέσκεται, ὁ Παυσανίας
ἤδη
ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων τιμώμενος διὰ τὴν ἐν Πλαταίᾳ νίκην, τότε οὕτω
10 σεμνὸς ἐγένετο ὥστε σκευῆν Περσικὴν ἐνδύεσθαι καὶ πορεύεσθαι
μετὰ
στρατιωτῶν Περσικῶν, καὶ τοιαύτῃ ὕβρει ἐχρῆτο εἰς πάντας ὁμοίως
ὥστε
μηδένα αὐτῷ προσιέναι.
(based on Thucydides)
Παυσανίας-ου ὁ Pausanias
Βυζάντιον -ου τό Byzantium (a city on the Bosporus,

laterConstantinople/Istanbul)
Πέρσαι -ῶν οἱ Persians
ἁλίσκομαι ἑάλων I am captured

2
συγγενής-οῦς ὁ/ἡ relative

κρύϕα (here) without the knowledge (of, + gen)
χαρίζομαι I do a favour
Ξέρξης-ου ὁ Xerxes
Σπάρτη -ης ἡ Sparta

5
δόρυ -ατος τό spear
γνώμη -ης ἡ proposal, proposition
γαμέω I marry
Ἑλλάς-άδος ἡ Greece
ὑποχείριος -ον subject to, under the control of (+ dat)

7
ἀντιγράϕω I write back

ἀντέγραψα
ἀρέσκω I please
Πλαταία -ας Plataea (town in central Greece, site of famous Greek victory
over the Persians)
σεμνός -ή -όν proud, haughty

10
σκευή -ῆς ἡ dress
Περσικός -ή -όν Persian
ἐνδύομαι I wear
ὕβρις-εως ἡ arrogance
ὁμοίως alike, in the same way

11
11 The Athenians, after previously deciding on a savage punishment for
the rebel city of Mytilene on the island of Lesbos, have reversed this
decision at a second meeting of the Assembly and now act to prevent a
tragedy.
τριήρη οὖν ἄλλην εὐθύς ἀπέπεμψαν οἱ ᾽Αθηναῖοι ἵνα μὴ γένοιτο

τοῦτοτὸ
δεινόν ἡ δὲ πρώτη ἀπῆλθε πρότερον μιᾷ ἡμέρα καὶ νυκτί. καὶ οἱ
Μυτιληναῖοι πρέσβεις ἐν ταῖς Ἀθήναις παρόντες οἶνον καὶ σῖτον καὶ
μεγάλα δῶρα τοῖς ναύταις παρέξειν ὑπέσχοντο ἵνα θᾶσσον ἐλαύνοιεν.
5 ἐγένετο οὖν σπουδὴ τοῦ πλοῦ τοσαύτη ὥστε τῶν μὲν καθευδόντων
τῶν
δὲ ἐλαυνόντων οὐκ ἐπαύσατο ἡ ναῦς οὐδὲ κατὰ νυκτά. καὶ οἱ μὲν τῆς
πρώτης νεὼς βραδέως ἤλαυνον ἐπὶ πρᾶγμα ἀλλόκοτον, οἱ δὲ τῆς
δευτέρας
τάχιστα διὰ τόν τε οὔριον ἄνεμον καὶ τὴν ἑαυτῶν σπουδήν. ἐπεὶ δὲ
οὔτοι πρὸς τὸν λιμένα ἀϕίκοντο, ὁ τῆς πρώτης νεὼς στρατηγὸς
ἤγγελλε
10 τοῖς Μυτιληναίοις ὅτι οἱ μέν ἄνδρες ἀποθανοῦνται, αἱ δὲ γυναῖκες καὶ
οἱ παιδὲς δουλωθήσονται. οὕτως οὖν ἐκώλυσαν ταῦτα γενέσθαι.
τριήρης-ους ἡ trireme, warship (fast ship with three banks of oars)
Μυτιληναῖος -α -ον of Mytilene, Mytilenian
πρέσβεις -ων οἱ ambassadors
Ἀθῆναι -ων αἱ Athens
οἶνος -ου ὁ wine

3
ἐλαύνω (here) I row

σπουδή -ῆς ἡ haste, speed
πλους-οῦ ὁ voyage
κατά (+ acc) (here) by, in the
πρᾶγμα -ατος τό matter, business

7
ἀλλόκοτος -ον unwelcome, distasteful
οὔριος -α -ον favourable
λιμήν -ένος ὁ harbour
δουλόω
fut pass δουλωθήσομαι I enslave

11
12 The Spartan general Brasidas besieges the town of Amphipolis, an ally
of Athens.
τοῦ δὲ αὐτοῦ ἔτους ὁ Βρασίδας πολλοὺς συμμάχους ἔχων πρὸς τήν

Ἀμϕίπολιν ἐστράτευσεν·ἦσαν γὰρ ἐκεῖ πολῖταί τινες ἐθέλοντες
προδόται
τῆς πόλεως γενέσθαι. καὶ τὴν τοῦ Στρυμώνος γέϕυραν ῥᾳχδίως διαβὰς
δι' ὀλίγου εἶχε πᾶσαν τὴν χώραν τὴν ἔξωτῶν τῆς πόλεως τειχῶν. ἀλλά
5 πρῶτον μὲν οὐχ οἷός τ' ἦν λαβεῖν τὴν πόλιν αὐτήν· οἱ γὰρ τῶν
προδότών
ἔχθροι ἐκώλυον τὰς πύλας ἀνοίγεσθαι. ἔπειτα δὲ ἐπύθετο ὁ Βρασίδας
στρατηγόν τινα Ἀθηναῖον, ὀνόματι Θουκυδίδην, πολλαῖς ναυσὶ
πλέοντα
ἵνα τοὺς τὴν Ἀμϕίπολιν ϕυλασσόντας σῴζοι. ὁ οὖν Βρασίδας μάλιστα
ϕοβούμενος τοῖς πολίταις ἤγγειλεν ὅτι εἰ παραδώσουσι τὴ ν πόλιν
ἐξέσται
10 αὐτοῖς ἐκεῖ ἀσϕαλεῖς μένειν. τῶν οὖν πολιτῶν πεισθέντων ὁ Βρασίδας
ἐπὶ τούτοις τὴν πόλιν παρέλαβεν· ὁ δὲ Θουκυδίδης ὀψὲ ἀϕίκετο.
Βρασὶδας-ου ὁ Brasidas
Ἀμϕίπολις -εως ὁ Amphipolis (a town in Thrace, to the north of Greece)
στρατεύω I march
προδότης -ου ὁ traitor
Στρυμών -ώνος ὁ the Strymon (a river in Thrace)

3
γέϕυρα -ας ἡ bridge
ἔξω outside (+ gen)

ἀνοίγω I open
Θουκυδίδης -ου ὁ Thucydides (Athenian general and historian)
παραδώσω (irreg fut) I shall hand over

9
ἐπὶ τούτοις on these terms
παραλαμβάνω παρέλαβον I take over, take possession of
ὀψέ too late

13 Xenophon’s troops discover a way to escape from a city they have
raided.
οἱ δὲ ῞Ελληνες μαχόμενοι ἠπόρουν. μηχανὴν μέντοι σωτηρίας ἀπὸ

θεοῦ
τίνος τέλος ἔμαθον. εὐθύς γὰρ ἀνέλαμψε μία τῶν ἐν δεξιᾷ οἰκιῶν, ἐπεί
δὲ αὕτη ἔπεσεν, οἱ πολέμιοι οἱ ἀπὸ τούτων τῶν οἰκιῶν ἔϕευγον. ὁ δὲ
Ξενοϕῶν τοῦτο ἰδὼν καίειν ἐκέλευσε τάς ἐν ἀριστερᾷ οἰκίας· ἐκεῖναι
5 γὰρ ξύλιναι ἦσαν. ἔϕευγον οὖν καὶ οἱ ἀπὸ τούτων τῶν οἰκιῶν. οἱ δὲ
κατὰ στόμα πολέμιοι ἔτι μόνοι ἐκώλυον καὶ ἐϕαίνοντο προσβαλοῦντες
τοῖς Ἕλλησιν ἐκ τῆς πόλεως ἐξιοῦσιν. ἐνταῦθα ἐκέλευσεν ὁ Ξενοϕῶν
τοὺς ἔξω τῶν βελῶν ὄντας ϕέρειν ξύλα εἰς τὸ μέσον ἐαυτῶν καὶ τῶν
πολεμίων, ἐπεὶ δὲ ἱκανά ἤδη ἦν ἔκαυσαν, καὶ τὰς παρὰ ταῦτα τά ξὺλα
10 οἰκίας, ὥστε οἱ Ἕλληνες ἀσϕαλῶς ἀπῆλθον ἐκ τῆς πόλεως. καὶ ἐκαύθη
πᾶσα ἡ πόλις.
(based on Xenophon)
ἀπορέω I am at a loss
μηχανή -ῆς ἡ means
σωτηρία -ας ἡ safety
ἀναλάμπω ἀνέλαμψα I catch fire, blaze up
δεξιά -ᾶς ἡ right-hand side

2
Ξενοϕῶν -ῶντος ὁ Xenophon (Athenian general and historian)
ἀριστερά -ᾶς ἡ left-hand side
ξύλινος -η -ον made of wood
κατά (+ acc) (here) at

στόμα -ατος τό (here) entrance (i.e. to the city)
6
ἔξω (here) outside the range of (+ gen)
βέλος-ους τό missile
ξύλον -ου τό (piece of) wood
μέσον -ου τό middle, space between
ἱκανός -ή -όν enough, sufficient

9
παρά (+ acc) (here) alongside

14 Xenophon’s troops are dissatisfied with their treatment by a Spartan
admiral.
ἔπειτα δὲ πάντες οἱ τοῦ Ξενοϕῶντος στρατιῶται διέβαινον εἰς τὸ

Βυζάντιον. ὁ μέντοι 'Αναξίβιος, ναύαρχος τῶν Λακεδαιμονίων ὤν,
αὐτοῖς
μισθόν οὐ παρέσχεν. ἐκέλευσε δὲ τοὺς στρατιώτας λαβόντας τὰ ὅπλα
ἐκ
τῆς πόλεως ἐξιέναι. οἱ δέ στρατιῶται ἤχθοντο ὅτι οὐκ εἶχον ἀργύριον
5 ἐπισιτίζεσθαι εἰς τὴν πορείαν, καὶ ὁ Ξενοϕῶν πρὸς στρατηγόν τινα τῶν
Λακεδαιμονίων προσελθὼν εἶπεν ὅτι αὐτός ἀποπλεύσεται. ὁ δέ
στρατηγὸς
ἀπεκρίνατο "μὴ ποιήσης ταῦτα· καὶ νῦν τινες ἤδη αἰτιῶνταί σε ὅτι ἡ
στρατιὰ οὐ ταχέως ἐξέρχεται." ὁ δὲ Ξενοϕῶν εἶπεν "ἀλλὰ αἴτιος μὲν
οὔκ εἰμι ἐγώ, οἱ δὲ στρατιῶται σίτου δεόμενοι ἀθυμοῦσι περὶ τῆς
10 ἐξόδου." ὁ οὖν στρατηγὸς ἐκέλευσεν αὐτὸν ἄγειν τὴν στρατιὰν ἐκ τῆς
πόλεως.
(based on Xenophon)
Ξενοϕῶν -ῶ ντοςὁ Xenophon (Athenian general and historian)
Βυζάντιον -ου τό Byzantium (city on the Bosporus, later Constantinople/Istanbul)
᾽Αναξίβιος -ουὁ Anaxibius
ναύαρχος-ου ὁ admiral
2
μισθός-οῦ ὁ pay
ἄχθομαι I am angry
ἀργύριον -ου τό money
ἐπισιτίζομαι I buy food

πορεία -ας ἡ journey
5
αἰτιάομαι I blame
δέομαι I need (+ gen)
ἀθυμέω I am disheartened
ἔξοδος-ου ἡ departure
15 Xenophon’s soldiers after a long overland march finally see the sea.
οἱ δὲ Ἕλληνες σταθμοὺς τέτταρας ἐπορεύοντο πρὸς πόλιν μεγάλην, ἥ

ἐκαλεῖτο Γυμνιάς. ἐκ ταύτης τῆς πόλεως ὁ ἄρχων ἔπεμψεν ἡγεμόνα,
ἵνα
διὰ τῆς χώρας ἄγοι αὐτούς. ἐλθὼν δὲ ἐκεῖνος εἶπεν ὅτι ἄξει αὐτούς. εἰς
χωρίον ὅθεν ὅψονται θάλατταν. καὶ τούτου ἀγόντος ἀϕίκοντο ἐπὶ τὸ
ὄρος
5 τῇ πέμπτῃ ἡμέρᾳ. ἐπεὶ δὲ οἱ πρῶτοι ἐγένοντο ἐπὶ τοῦ ὄρους καὶ
κατεῖδον
τὴν θάλατταν, κραυγὴ πολλὴ ἐγένετο. ἀκούσας δὲ ὁ Ξενοϕῶν καὶ οἱ
ὀπισθοϕύλακες ἐνόμιζον πολεμίους προσβάλλειν τοῖς ἔμπροσθεν.
ἐπειδὴ
δὲ βοὴ πλείων τε ἐγίγνετο καὶ ἐγγύτερον, καὶ οἱ ἐπιόντες ἔτρεχον ἐπὶ
τούς
βοῶντας, ἐδόκει δὴ τῴ Ξενοϕῶντι μεῖζόν τι εἶναι, καὶ ἀναβὰς ἐπὶ ἵππον
10 ἐβοήθει. καὶ τάχα δή ἤκουον τῶν στρατιωτῶν βοώντων "θάλαττα,
θάλαττα" καὶ παρεγγυώντων.
(based on Xenophon)
Note in this passage the alternative spelling -ττ- for -σσ- (τέτταρας, θάλαττα).
σταθμός-οῦ ὁ day’s march
Γυμνιάς -άδος ἡ Gymnias (town near the Black Sea)
χωρίον -ου τό place
κραυγή -ῆς ἡ shouting, commotion
Ξενοϕῶν -ῶντος ὁ Xenophon (Athenian commander and historian)

6
ὀπισθοϕύλακες -ων οἱ rearguard

ἔμπροσθεν in front
ἐγγύτερον nearer
τάχα soon
παρεγγυάω I pass the word along

11
16 The death of the victorious Theban leader Epaminondas
οἱ δ ὲ Θηβαῖοι, τοῦ Ἀπαμεινώνδου στρατηγοῦ ὄντος, ἐπολέμουν τοῖς

Λακεδαιμονίοις. μάχης δὲ ἐν Μαντινείᾳ γενομένης, ἐτρώθη δόρατι ὁ
Ἐπαμεινώνδας· κλασθέντος δὲ τοῦ δόρατος, ὁ σίδηρος κατελείϕθη ἐν
τῷ
σώματι. οἱ μὲν οὖν ἑταίροι αὐτόν ἔτι ζῶντα ἀλλὰ ἀσθενέστατον ὄντα
5 ἀπήνεγκαν, οἱ δὲ ἰατροὶ κληθέντες ἔλεγον ὅτι ἀποθανεῖται τοῦ δόρατος
ἐξαιρεθέντος. ὁ δὲ ᾽Επαμεινώνδας οὐδὲν ϕοβούμενος ἠρώτησε
ὁπότεροι
νικῶσιν. καὶ πυθόμενος τοὺς Θηβαίους νικῶντας, "ὥρα." ἔϕη, "ἐστι
τελευτᾶν." καὶ τοὺς ἐκεῖ ἐκέλευσε τὸ δόρυ ἐξελεῖν. ἔπειτα δὲ ἐβόησέ
τις
τῶν ϕίλων" ἀποθνῄσκεις ἄτεκνος, ὦ ᾽Επαμεινώνδα. " "οὐ μὰ Δία,"
ἔϕη,
10 ἀλλὰ καταλείπω δύο θυγατέρας, τήν τε ἐν Λεύκτροις νίκην, καὶ τὴν ἐν
Μαντινείᾳ." ἔπειτα δὲ τοῦ δόρατος ἐξαιρεθέντος ἀπέθανεν.
(based on Plutarch)
Θηβαῖοι -ων οἱ Thebans, men of Thebes (town in central Greece)
᾽Επαμεινώνδας-ου ὁ Epaminondas
πολεμέω I fight a war (against, + dat)
Μαντινεία -ας ἡ Mantinea (town in southern Greece)
τιτρώσκω aor pass I wound

2 ἐτρώθη ν
δόρυ -ατος τό spear
κλάω aor pass I break

ἐκλάσθην
σίδηρος -ου ὁ iron

καταλείπω
aor pass I leave behind

3 κατελείϕθην
ἑταῖρος-ου ὁ companion
ζάω I live
ἰατρός-οῦ ὁ doctor
ὁπότερος -α -ον which (of two)
ὥρα-ας ἡ time, hour

7
τελευτάω I die
ἄτεκνος-ον childless
Λεῦκτρα -ων τά Leuctra (village in central Greece, site of earlierTheban

victory over the Spartans)
17 Alexander on his march through Thrace deals with a novel form of
attack.
ὁ δὲ Ἀλέξανδρος τῇ δεκάτη ἡμέρᾳ ἀϕίκετο πρὸς τὸ ὄρος, ὁ Αἷμος

καλεῖται. ἐκεῖ πολλοὶ Θρᾷκες τὸ ἄκρον ὄρος εἶχον, ἐτοῖμοι κωλύειν
τοὺς
Μακεδόνας ὑπερβαίνειν. συναγαγόντ ες γὰρ ἁμάξας ἐβουλεύσαντο ὡς
τείχει χρώμενοι μάχεσθαι ἀπὸ αὐτῶν. ἃμα δὲ ἐν νῷ εἶχον
κατακυλίνδειν
5 ταύτας ἐπὶ τοὺς Μακεδόνας ἀνερχόμενους, οὗ τὸ ὄρος ἀποτομώτατον
ἦν.
ὁ δὲ 'Αλέξανδρος ἐβουλεύετο ὅπως ἀσϕαλέστατα ὑπερβαίη τὸ ὄρος.
μαθὼν δὲ οὐκ οἷός τ' ὢν ἂλλη ὁδῷ ὑπερβαίνειν, ἐκέλευσε τοὺς ὁπλίτας
ὧδε τὰς ἁμάξας ἐκϕύγειν. τοὺς μὲν ἐν ὁδῷ εὐρυτέρᾳ ὄντας ἐκέλευσε
τήν
τάξιν λύσαντας διαχωρῆσαι, ἵνα αἱ ἅμαξαι ἀσϕαλῶς διέλθοιεν. τοὺς δὲ
10 ἐν τοῖς στενοῖς ἐκέλευσε πρὸς γῆν πεσόντας τὰς ἀσπίδας ὑπέρ ἐαυτῶν
ἔχειν ἵνα αἱ ἅμαξαι ἂνευ βλάβης κατακυλίνδοιντο.
(based on Arrian)
'Αλέξανδρος-ου ὁ Alexander
δέκατος -η -ον tenth
Αἷμος-ου ὁ Haemus
Θρᾷκες -ων ο ἱ Thracians (Thrace is to the north of Greece)
2 ἄκρος -α -ον top (part of)
ἑτοῖμος -η -ον ready
Μακεδόνες -ων οἱ Macedonians

ὑπερβαίνω I go over, cross
συνάγω συνήγαγον I gather together
ἅμαξα -ης ἡ wagon

3
βουλεύομαι I plan
ἅμα at the same time
ἐν νῷ ἔχω I have in mind, intend
κατακυλίνδω I roll (something) down
οὗ where
5
ἀπότομος-ον steep
τάξις -εως ἡ formation, arrangement of troops
διαχωρέω I separate, go in a different direction
στενός -ή -όν narrow
ὐπέρ (+ gen) over, above

10
βλάβη -ης ἡ harm, damage

18 Alexander finds an unusual way into a fortified city.
ἡ δὲ πόλις αὕτη ἰσχυρότερον ἐτειχίσθη ἢ αἱ ἄλλαι. οὔδε ῥᾳδία ἑλεῖν

τοῖς
Μακεδόσιν ἑγίγνετο. ὁ δὲ Ἀλέξανδρος ἐπεὶ εἶδε τοὺς ἔκρούς τοῦ
ποταμοῦ
ὃς διὰ τῆς πόλεως διέρχεται τοὺς ἀρίστους τῶν στρατιωτῶν
λαβὼν λάθρᾳ εἰς τήν πόλιν εἰσήλθεν. κατέρρηξε δὲ τάς πύλας καὶ
ἐδέξατο τοὺς ἄλλους
5 στρατιώτας. ἔπειτα δὲ οἱ βάρβαροι τούς Μακεδόνας ἢδη τὴν πόλιν
ἔχοντας αἰσθόμενοι, τοῖς τοῦ 'Αλεξάνδρου εὐθὺς προσέβαλον· καὶ
ἐτραυματίσθη λίθῳ αὐτὸς 'Αλέξανδρος τὴν κεϕαλήν. ὃμως δὲ ἐξέωσαν
ἐκ
τῆς ἀγοράς τοὺς βαρβάρους, τότε δὴ ἀπέκτειναν τῶν πολεμίων ὡς
ὀκτακισχιλίους· οἱ δὲ λοιποὶ κατέϕυγον εἰς τὴν ἀκρόπολιν. καὶ
τούτους
10 περιστρατοπεδεύσας 'Αλέξανδρος μίαν ἡμέραν ἐϕρούρησεν· οἱ δὲ
ἐνδείᾳ
ὕδατος ὐπέσχοντο παραδώσειν ἑαυτοὺς 'Αλεξάνδρῳ.
(based on Arrian)
τειχίζω aor pass ἐτειχίσθην I fortify
Μακεδόνες -ων οἱ Macedonians
'Αλέξανδρος-ου ὁ Alexander
ἔκρούς-ου ὁ water channel, outflow
κατέρρηξα (irreg aor) I broke (something) down

4
τραυματίζω aor pass ἐτραυματίσθην I wound
λίθος -ου ὁ stone

ὅμως nonetheless
ἐξωθέω ἐξέωσα I push out, drive out

7
ὡς (with number) about
ὀκτακισχίλιοι -αι -α 8,000
λοιπός -ή -όν left, remaining
καταϕεύγω κατέϕυγον I flee for refuge
ἀκρόπολις-εως ἡ acropolis, citadel (fortified summit)

9
περιστρατοπεδεύω περιεστρατοπεδεύσα I encamp round
ϕρουρέω I keep under guard
ἔνδεια-ας ἡ lack, shortage
παραδώσω (irreg fut) I shall hand over

11
19 A voyage to the Moon
ἑπτὰ δὲ ἡμέρας ἀεροδρομήσαντες τῇ ὀγδόη κατείδομεν χώραν τινα

μεγάλην ἐν τῷ ἀέρι ὥσπερ νῆσον. ἀϕικόμενοι οὖν ηὕρομεν αὐτὴν
οἰκουμένην τε καὶ γεωργουμένην. νυκτὸς δὲ γενομένης ἐϕαίνοντο ἡμῖν
ἄλλαι νῆσοι λαμπραί, καὶ ἡ ἡμέτερα γῆ θάλασσαν τε καὶ ὄρη ἔχουσα.
5 βουλόμενοι μέντοι πορρωτέρω ἰέναι συνελήϕθημεν ὑπὸ τῶν
Ἱππογύπων·
οὗτοι γὰρ τοῖς ὄρνισιν ὥσπερ ἵπποις χρῶνται. ἡμᾶς δὲ συλλαβόντες
ἤγαγον παρὰ τὸν βασιλέα. ὁ δὲ ἡμᾶς θεασάμενος καὶ ἀπὸ τῆς στολῆς
εἴκασας, "ἄρα Ἕλληνες ," ἔϕη, "ὑμεῖς ἐστε, ὦ ξένοι; πῶς οὖν δεύρο
ἀϕίκεσθε;" καὶ ἡμεῖς μὲν τὸ πᾶν αὐτῷ ἐξηγησάμεθα· ὁ δὲ εἶπεν ὅτι καὶ
10 αὐτὸς ἄνθρωπος ὢν Ἐνδυμίων ὀνόματι ἀπὸ τῆς γῆς ἀναρπασθείη ποτε
καθεύδων καὶ ἀϕικόμενος βασιλεὺς γένοιτο· εἶναι τὴν χώραν τὴν ὑπὸ
τῶν
κάτω καλουμένην Σελήνην.
(based on Lucian)
ἀεροδρομέω I travel by air
ὄγδοος -η -ον eighth
καθοράω κατεῖδον I catch sight of
ἀήρ -έρος ὁ air
ὥσπερ just like

2
οἰκέω I inhabit
γεωργέω I farm, cultivate
λαμπρός -ά -όν shining

πορρωτέρω closer, nearer
συλλαμβάνω aor pass I seize, arrest

5 συνελήϕθην
Ἱππόγυποι -ων οἱ Horse-vultures (mythical creatures)
παρά (+ acc) (here) before, into the presence of
θεάομαι ἐθεασάμην I look at
στολή - ῆς ἡ clothing
7
εἰκάζω εἴκασα I guess
δεῦρο here, to here
ἐξηγέομαι ἐξηγησάμην I explain
Ἐνδυμίων -ωνος ὁ Endymion (mythical young hero famed for

hiseternal sleep)
ἀναρπάζω aor pass I snatch up

10 ἀνηρπάσθην
κάτω down below
Σελήνη -ης ἡ Moon (here as goddess)

20 The Cyclops Polyphemus explains to his father how he was blinded by
Odysseus.
ἐγὼ δὲ ἀπὸ τῶν ἀγρῶν οἴκαδε ἐπανελθὼν ηὗρον ἐν τῷ ἄντρῳ ὄντας

ἀνθρώπους πολλοὺς καὶ ξένους, δῆλον δὲ ἦν μοι ὅτι ἐπιβουλεύοιντο
τοῖς
ἔμοις ποιμνίοις. ἐπεὶ γὰρ ἐπέθηκα τῇ θυρᾷ τὴν μεγάλην πέτραν, καὶ τὸ
πῦρ ἀνέκαυσα, ἐϕαίνοντο ἐκεῖνοι ἐαυτοὺς κρύπτειν πειρώμενοι. ἐγὼ
δέ
5 τινας αὐτῶν συλλαβὼν κατέϕαγον. ἔπειτα δὲ ὁ πανουργότατος
ἐκεῖνος, ὃς
εἶπεν ὅτι ὄνομα ἑαυτῷ Οὔτις εἴη, παρέσχε μοι ϕάρμακόν τι, ἥδιστον
μὲν
πιεῖν, δεινότατον δέ. πάντα γὰρ εὐθὺς ἐδόκει μοι περιϕέρεσθαι πιόντι,
καὶ οὐκέτι ὅλως ἐν ἐμαυτῷ ἦν· τέλος δὲ εἰς ὕπνον ἐνέπεσον. ὁ δὲ
μοχλόν
τινα ἀποξύνας καὶ πυρώσας ἐτύϕλωσέ με καθεύδοντα. καὶ ἐκ τουτῶν
10 τυϕλός εἰμι, ὦ Ποσειδόν.
(based on Lucian)
οἴκαδε home, homewards
ἐπανέρχομαι ἐπανῆλθον I return
ἄντρον-ου τό cave
ἐπιβουλεύομαι I plot against (+ dat)
ποίμνιον -ου τό flock

3
ἐπέθηκα (irreg aor) I put in place
πέτρα -ας ἡ rock, stone

ἀνακαίω ἀνέκαυσα I kindle, light
συλλαμβάνω συνέλαβον I seize
πανοῦργος -ον villainous, crafty

5
Οὔτις Noman (false name assumed by Odysseus)
Φάρμακον -ου τό drug
πίνω ἔπιον I drink
ὅλως completely
μοχλός -οῦ ὁ stake, pole

8
ἀποξύνω ἀπώξυνα I sharpen
πυρόω ἐπύρωσα I put (something) in the fire
τυϕλόω ἐτύϕλωσα I blind
τυϕλός -ή -όν blind
Ποσειδῶν -ῶνος ό Poseidon

10
AS Passages
21 The Athenian general Thrasyllus makes an unsuccessful attack on

Ephesus.
Θράσυλλος δὲ ἑβδόμη καὶ δεκάτῃ ἡμέρᾳ μετὰ τὴν εἰσβολὴν εἰς

Ἔϕεσον
ἀπέπλευσε, καὶ τοὺς μὲν ὁπλίτας πρὸς τὸν Κορησσὸν ἀποβιβάσας,
τοὺς
δὲ ἱππέας καὶ πελταστὰς καὶ ἐπιβάτας καὶ τοὺς ἄλλους πάντας πρὸς τὸ
ἕλος ἐπὶτ ὰἕτερα τῆς πόλεως, ἅμα τῇ ἡμέρᾳ προσῆγε δύο στρατόπεδα
5 καί τῇ πόλει προσέβαλλεν ἀμφοτέρωθεν. οἱ δ' ἐκ τῆς πόλεως Ἐϕέσιοι
καὶ
οἱ σύμμαχοι οὓς Τισσαϕέρνης αἰσθόμενος τοῦτο τὸ ἐπιχείρημα ἤγαγε
πρῶτον μὲν πρὸς τοὺς ὁπλίτας τοὺς ἐν Κορησσῷ ἐβοήθησαν τούτους
δέ
τρεψάμενοι καὶ ἀποκτείναντες ἐξ αὐτῶν ὡς ἑκατὸν καὶ εἰς τὴν
θάλατταν
καταδιώξαντες πρὸς τοὺς παρὰ τὸ ἕλος ἐτράποντο. ἔϕυγον δὲ κἀκεῖ οἱ
10 ’Αθηναῖοι, καὶ ἀπώλοντο αὐτῶν ὡς τριακόσιοι. οἱ δὲ Ἐϕέσιοι
τροπαῖον
ἐνταῦθα ἔστησαν καὶ ἕτερον πρὸς τῷ Κορησσῷ. οἱ δ' ’Αθηναῖοι τοὺς
νεκροὺς ὑποσπόνδους ἀπολαβόντες ἀπέπλευσαν εἰς Νότιον.
Xenophon, Hellenica I. 2. 7-11 (adapted)

Θράσυλλος -ου ὁ Thrasyllus
ἕβδομος (-η -ον) καί
δέκατος (-η -ον) seventeenth

Ἔφεσος-ου ἡ Ephesus
Κορησσός -οῦ ὁ Coressus

2
ἀποβιβάζω ἀπεβίβασα I disembark (someone), put ashore
ἐπιβάτης -ου ὁ marine (soldier on board ship but not rowing)
ἕλος-ους τό marsh
ἐπὶ τὰ ἕτερα at the other side
στρατόπεδον -ου τό (here) division (of army)

4
ἀμφοτέρωθεν from both sides
Ἐφέσιοι -ων οἱ Ephesians, people of Ephesus
Τισσαϕέρνης -ου ὁ Tissaphernes (a Persian provincial governor)
ἐπιχείρημα -ατος τό attack
κἀκεῖ = καὶ ἐκεῖ (crasis)

9
ὑπόσπονδος -ον under oath
Νότιον -ου τό Notium

22 While the Spartan governor of Byzantium is away visiting his Persian
ally, the city is betrayed to the Athenians.
ἐν δέ Βυζαντίῳ ἦν Κλέαρχος Λακεδαιμόνιος ἁρμοστής καὶ σὺν αὐτῷ

Μεγαρεῖς καὶ ἄρχων αὐτῶν Ἕλιξος καὶ Βοιωτοὶ καὶ τούτων ἄρχων
Κοιρατάδας. οἱ δὲ ’Αθηναῖοι, ὡς οὐδέν ἐδύναντο διαπράξασθαι κατ'
ἰσχύν, ἔπεισάν τινας τῶν Βυζαντίων προδοῦναι τὴν πόλιν. Κλέαρχος
δέ
5 ὁ ἁρμοστὴς οἰόμενος οὐδένα ἂν τοῦτο ποιῆσαι, καταστήσας δέ ἅπαντα
ὡς ἐδύνατο κάλλιστα καὶ ἐπιτρέψας τὰ ἐν τῇ πόλει Κοιρατάδᾳ καὶ
Ἑλίξῳ, διέβη παρὰ τὸν Φαρνάβαζον εἰς τὸ πέραν τοῦ Ἑλλησπόντου,
μισθόν τε τοῖς στρατιώταις παρὰ αὐτοῦ ληψόμενος καὶ ναῦς
συλλέξων.
ἐπεὶ δ' ἐξέπλευσεν ὁ Κλέαρχος, οἱ προδιδόντες τὴν πόλιν τῶν
Βυζαντίων
10 νυκτός ἀνοίξαντες τὰς πύλας εἰσήγαγον τὸ στράτευμα καὶ τόν
Ἀλκιβιάδην. ὁ δέ Ἕλιξος καὶ ὁ Κοιρατάδας οὐδέν τούτων εἰδότες
ἐβοήθουν μετὰ πάντων εἰς τὴν ἀγοράν ἐπεὶ δὲ πάντα οἱ πολέμιοι
κατεῖχον, οὐδὲν ἔχοντες ὅ τι ποιήσαιεν, παρέδοσαν σϕᾶς αὐτούς.

Βυζἀντιον -ου τό Byzantium
Κλέαρχος-ου ὁ Clearchus
ἁρμοστής -οῦ ὁ governor
Μεγαρεῖς -έων οἱ Megarians, people of Megara
Ἕλιξος -ου ὁ Helixus

2
Βοιωτοί -ῶν οἱ Boeotians, people of Boeotia
Κοιρατάδας -ου ὁ Coeratadas

ἰσχύς-ύος ἡ force
Βυζάντιοι -ων οἱ Byzantines, people of Byzantium
Οἴομαι I think
5
Φαρνάβαζος-ου ὁ Pharnabazus (a Persian provincial governor)
Πέραν far side, opposite side
Ἑλλήσποντος -ου ὁ Hellespont
ἀνοίγνυμι ἀνέῳξα I open
’Αλκιβιάδης -ου ὁ Alcibiades

11
κατέχω I control
23 The Athenian general Conon, blockaded by the Spartans at Mytilene,
succeeds in getting a message to Athens.
ὁ δέ Κόνων ἐπεὶ ἐπολιορκεῖτο καὶ κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν, καὶ
σίτον οὐδαμόθεν ἦν εὐπορῆσαι, οἱ δὲ ἄνθρωποι πολλοὶ ἐν τῇ πόλει
ἦσαν καί οἱ Ἀθηναῖοι οὐκ ἐβοήθουν διά τό μὴ πυνθάνεσθαι ταῦτα,
καθελκύσας τῶν νεῶν τὰς ἄριστα πλεούσας δύο ἐπλήρωσε πρὸ
ἡμέρας,
5 ἐξ ἁπασῶν τῶν νεῶν τοὺς ἀρίστους ἐρέτας ἐκλέξας καὶ τοὺς ἐπιβάτας
εἰς κοίλην ναῦν μεταβιβάσας. ὕστερον δὲ ἐξέπλευσαν ἔξω τοῦ λιμένος,
καὶ ἡ μὲν ἐπὶ Ἑλλησπόντου ὥρμησεν, ἡ δέ εἰς τό πέλαγος. οἱ δὲ
πολέμιοι
τὰς ἀγκύρας ἀποκόπτοντες ἐβοήθουν τεταραγμένοι, τυχόντες ἐν τῇ γῇ
ἀριστοποιούμενοι·εἰσβάντες δέ ἐδίωκον τήν εἰς τὸ πέλαγος
ἀϕορμήσασαν,
10 και ἅμα τῷ ἡλίῳ δύνοντι κατέλαβον, καὶ κρατήσαντες μάχῃ,
ἀναδησάμενοι ἀπῆγον εἰς τὸ στρατόπεδο ν αὐτοῖς ἀνδράσιν. ἡ δ' ἐπὶ
τοῦ
Ἑλλησπόντου ϕυγοῦσα ναῦς διέφυγε, καί ἀϕικομένη εἰς τὰς ’Αθήνας
ἐξαγγέλλει τὴν πολιορκίαν.

Κόνων -ωνος ὁ Conon
οὐδαμόθεν from nowhere
εὐπορέω I get a supply of
Καθἑλκω I launch
ἐρέτης -ου ὁ rower, oarsman

5
ἐκλέγω I select
κοῖλος -η -ον lit hollow, here lower part of, hold
μεταβιβάζω μετεβίβασα 1 transfer (someone)
ἐπί (+ gen) (here) towards

7
Ἑλλήσποντος -ου ὁ Hellespont
ὁρμάω I set out
πέλαγος -ους τό open sea
ἄγκυρα -ας ἡ anchor
ἀριστοποιέομαι I have breakfast

9
δύνω I go down, set (of the sun)
καταλαμβάνω I catch up with, overtake
ἀναδέομαι I take in tow
πολιορκία -ας ἡ blockade

24 Alcibiades unsuccessfully tries to warn the Athenians stationed in an
exposed position of the danger of an attack by the Spartan fleet under
Lysander.
οἱ δὲ Ἀθηναῖοι ἅμα τῷ ἡλίῷ ἀνίσχοντι ἐπὶ τῷ λιμένι παρετάξαντο ὡς

εἰς ναυμαχίαν, ἐπεὶ δὲ οὐκ ἀντανήγαγε Λύσανδρος, καὶ τῆς ἡμέρας
ὀψὲ
ἦν, ἀπέπλευσαν πάλιν εἰς τοὺς Αἰγός ποταμούς. Λύσανδρος δέ τὰς
ταχίστας τῶν νεῶν ἐκέλευεν ἕπεσθαι τοῖς Ἀθηναίοις, ἐπειδὰν δὲ
ἐκβῶσι,
5 κατιδόντας ὅ τι ποιοῦσιν ἀποπλεῖν καὶ αὐτῷ ἐξαγγεῖλαι. καὶ οὐ
πρότερον
ἐξεβίβασεν ἐκ τῶν νεῶν πρὶν αὑται ἧκον. ’Αλκιβιάδης δὲ κατιδὼν ἐκ
τῶν
τειχῶν τούς μὲν ’Αθηναίους ἐν αἰγιαλῷ ὁρμοῦντας καὶ πρὸς οὐδεμιᾷ
πόλει, τὰ δ' ἑπιτήδεια ἐκ Σηστοῦ μετιόντας πεντεκαίδεκα στάδια ἀπὸ
τῶν νεῶν, τούς δὲ πολεμίους ἐν λιμένι καὶ πρὸς πόλει ἔχοντας πάντα,
10 οὐκ ἐν καλῷ ἔϕη αὐτούς ὁρμεῖν, ἀλλὰ ιιεθορμίσαι εἰς Σηστὸν παρῄνει
πρός τε λιμένα καὶ πρὸς πόλιν "ἐκεῖ γὰρ ὄντες ναυμαχήσετε," ἔϕη,
"ὅταν
βούλησθε." οἱ δέ στρατηγοὶ ἐκέλευσαν αὐτον ἀπιέναι αὐτοὶ γάρ νῦν
στρατηγεῖν, οὐκ ἐκεῖνον.
Xenophon, Hellenica II. 1. 23-6 (adapted)

ἀνίσχω I rise, come up
παρατάσσομαι I form in line
ἀντανάγω I put out to sea in return
Λύσανδρος -ου ὁ Lysander
ὀψέ late
2
Αἰγος ποταμοί οἱ Aegospotami (lit Goat Rivers)
ἐκβαίνω I disembark, put ashore
καθοράω I observe
ἐκβιβάζω I disembark (someone) (here understand his troops)
αἰγιαλός -οῦ ὁ beach, shore

7
ὁρμέω I am moored
Σηστός -οῦ ἡ Sestus
μέτειμι I fetch
πεντεκαίδεκα fifteen
στάδιον -ου τό stade (just under 200 metres)

8
μεθορμίζω I change my mooring, sail instead
παραινέω I urge, encourage

25 The Athenians under siege unsuccessfully attempt negotiations with
King Agis and with the Spartan authorities.
οἱ δ' ’Αθηναῖοι πολιορκούμενοι κατὰ γῆν καὶ κατὰ θάλατταν ἠπόρουν

τί χρὴ ποιεῖν. ἐπεὶ δέ παντελῶς ἤδη ὁ σῖτος ἐπελελοίπει, ἔπεμψαν
πρέσβεις παρ'’Αγιν, βουλόμενοι σύμμαχοι εἶναι Λακεδαιμονίοις
ἔχοντες
τά τείχη καὶ τὸν Πειραῖα, καὶ ἐπὶ τούτοις συνθήκας ποιεῖσθαι. ὁ δὲ
5 αὐτούς εἰς Λακεδαίμονα ἐκέλευεν ἰέναι οὐ γάρ εἶναι κύριος αὐτός.
ἐπεὶ δ' ἀπήγγειλαν οἱ πρέσβεις ταῦτα τοῖς Ἀθηναίοις, ἔπεμψαν αὐτούς
εἰς Λακεδαίμονα. οἱ δ' ἐπεὶ ἦσαν ἐν Σελασίᾳ καὶ ἐπύθοντο οἱ ἔϕοροι
αὐτῶν ἃ ἔλεγον, ὄντα οἷαπερ καὶ πρὸς Ἀγιν, αὐτόθεν αὐτοὺς ἐκέλευον
ἀπιέναι, καὶ εἴ τι δέονται εἰρήνης, κάλλιον ἥκειν βουλευσαμένους. οἱ
δὲ
10 πρέσβεις ἐπεὶ ἧκον οἴκαδε καὶ ἀπήγγειλαν ταῦτα εἰς τὴν πόλιν, ἀθυμία
ἐνέπεσε πᾶσιν ᾤοντο γὰρ ἀνδραποδισθήσεσθαι, καί ἕως ἂν πέμπωσιν
ἐτέρους πρέσβεις, πολλούς τῷ λιμῷ ἀπολεῖσθαι. περὶ δὲ τῶν τειχῶν
τῆς
καθαιρέσεως οὐδεὶς ἐβούλετο συμβουλεύειν.
Xenophon, Hellenica II. 2. 10-15 (adapted)

παντελῶς entirely, completely
ἐπιλείπω plpf ἐπελελοίπη I am used up
Ἀγις-ιδος ὁ Agis
Πειραιεύς -ῶς ὁ Piraeus
συνθήκη -ης ἡ agreement, treaty

4
Λακεδαίμων -ονος ἡ Sparta
κύριος -α -ον with full powers

Σελασία -ας ἡ Selasia
ἔϕορος-ου ὁ ephor (important Spartan magistrate)
αὐτόθεν from there

8
ἀθυμία -ας ή despondency
οἴομαι I think
ἀνδραποδίζω
fut pass ἀνδραποδισθήσομαι I enslave
λιμός -ου ὁ hunger, starvation

12
καθαίρεσις -εως ἡ demolition

26 The Thirty Tyrants with the backing of a Spartan garrison begin a reign
of terror in Athens. When the moderate politician Theramenes voices
opposition, his life is put in danger.
τούτων δὲ γενομένων, ὡς ἐξόν ἤδη ποιεῖν αὐτοῖς ὅ τι βούλοιντο,

πολλούς
μὲν ἔχθρας ἕνεκα ἀπέκτεινον, πολλούς δέ χρημάτων, ἔδοξε δ' αὐτοῖς,
ὅπως ἔχοιεν καὶ τοῖς ϕρουροῖς χρήματα διδόναι, καὶ τῶν μετοίκων ἕνα
ἕκαστον λαβεῖν, καὶ αὐτούς μὲν ἀποκτεῖναι, τὰ δὲ χρήματα αὐτῶν
5 ἀποσημήνασθαι. ἐκέλευον δὲ καὶ τὸν Θηραμένην λαβεῖν ὅντινα
βούλοιτο.
ὁ δ' ἀπεκρίνατο· "ἀλλ' οὐ δοκεῖ μοι," ἔϕη, "καλὸν εἶναι φάσκοντας
βελτίστους εἶναι ἀδικώτερα τῶν συκοϕαντῶν ποιεῖν. ἐκεῖνοι μὲν γάρ
παρ'
ὧν χρήματα λαμβάνοιεν ζῆν εἴων, ἡμεῖς δὲ ἀποκτενοῦμεν μηδέν
ἀδικοῦντας, ἵνα χρήματα λαμβάνωμεν; πῶς οὐ ταῦτα τῷ παντὶ ἐκείνων
10 ἀδικώτερα;" οἱ δ' ἐμποδὼν νομίζοντες αὐτὸν τῷ ποιεῖν ὅ τι βούλοιντο,
ἐπιβουλεύουσιν αὐτῷ, καὶ ἰδίᾳ πρὸς τοὺς βουλευτὰς ἄλλος προς ἄλλον
διέβαλλον ὡς λυμαινόμενον τὴν πολιτείαν, καὶ παραγγείλαντες
νεανίσκοις οἳ ἐδόκουν αὐτοῖς θρασύτατοι εἶναι ξιϕίδια ὑπὸ μάλης
ἔχοντας παραγενέσθαι, συνέλεξαν τὴν βουλήν.
Xenophon, Hellenica II. 3. 21-3

ἔχθρα -ας ἡ enmity, hatred
ϕρουρός-οῦ ὁ guard
μέτοικος-ου ὁ metic (free-born non-Athenian living in Athens)
ἀποσημαίνομαι I confiscate
Θηραμένης -ους ὁ Theramenes

5
ϕάσκων -ουσα -ον (gen -οντος) used as participle of ϕημί

συκοφάντης -ου ὁ informer, often implying blackmailer
ἐμποδών in the way of, an obstacle to (+ dal)
βουλευτής -ο ῦ ὁ member of the Boule, councilor
διαβάλλω I slander
12
λυμαίνομαι I damage
πολιτεία -ας ἡ constitution, state
παραγγέλλω I order (+ dat)
νεανίσκος -ου ὁ young man
ξιϕίδιον -ου τό dagger

13
μάλη -ης ἡ armpit
παραγίγνομαι 1 am present
27 The Spartan King Agesilaus defeats a force of Persian cavalry which
has been harassing his army.
αἰσθόμενος δὲ Ἀγησίλαος βοηθεῖν ἐκέλευσε τοὺς ἱππέας, οἱ δ' αὖ

Πέρσαι ὡς εἰδον τὴν βοήθειαν, ἡθροίσθησαν καὶ ἀντιπαρετάξαντο
παμπληθέσι τῶν ἱππέων τάξεσιν. ἔνθα δή ὁ ’Αγησίλαος γιγνώσκων ὅτι
τοῖς μὲν πολεμίοις οὔπω παρείη τὸ πεζόν, αὐτῷ δὲ οὐδὲν ἀπείη τῶν
5 παρεσκευασμένων, καιρὸν ἡγήσατο μάχην συνάψαι, εἰ δύναιτο.
σϕαγιασάμενος οὖν τὴν μὲν ϕάλαγγα εὐθὺς ἦγεν ἐπὶ τούς
παρατεταγμένους ἱππέας, ἐκ δὲ τῶν ὁπλιτῶν ἐκέλευσε τὰ δέκα ἀϕ'
ἥβης
θεῖν ὁμόσε αὐτοῖς, τοῖς δὲ πελτασταῖς εἰπε δρόμῳ ὑϕηγεῖσθαι.
παρήγγειλε δὲ καὶ τοῖς ἱππεῦσιν ἐμβάλλειν, ὡς αὑτοῦ τε καὶ παντὸς
τοῦ
10 στρατεύματος ἑπομένου. τοὺς μὲν δὴ ἱππέας ἐδέξαντο οἱ Πέρσαι· ἑπεὶ
δ'
ἃμα πάντα τὰ δεινὰ παρῆν, ἐνέκλιναν, καὶ οἱ μὲν αὐτῶν εὐθὺς ἐν τῷ
ποταμῷ ἔπεσον, οἱ δ' ἄλλοι ἔϕευγον. οἱ δ' Ἓλληνες ἐπακολουθοῦντες
αἱροῦσι καὶ τὸ στρατόπεδον αὐτῶν.
Xenophon, Hellenica III. 4. 22-4

’Αγησίλαος -ου ὁ Agesilaus
Πέρσαι -ων οἱ Persians
ἀντιπαρατάσσομαι I take a stand in opposition
παμπληθής -ές in full force, with full complement
πεζόν-οῦ τό infantry force

4
συνάπτω συνῆψα I join
σϕαγιάζω ἐσϕαγιασάμην I sacrifice

ϕάλαγξ -αγγος ἡ phalanx, line of battle
δέκα ἀϕ' ἥβης ten-year class, men with ten years' service, lit ten
(years on) from ἥβη = recruiting age (about eighteen)

7
θέω I run, charge (at, + dat)
ὁμόσε straight on, to close quarters
ὑϕηγέομαι I lead the way
παραγγέλλω I send word to, order (+ dat)
ἐμβάλλω I attack (+ dat)

9
ἐγκλίνω ἐνέκλινα I give way
ἐπακολουθέω I follow
28 The Spartan King Agesilaus is recalled from service in Asia by a crisis
at home.
Ἀγησίλαος μὲν δὴ ἐν τούτοις ἦν. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι ἐπεὶ σαϕῶς

ᾔσθοντο τὰς μεγίστας πόλεις συνεστηκυίας ἐπὶ πολέμῳ πρὸς ἑαυτούς,
ἐν κινδύνῳ τε τὴν πόλιν ἐνόμισαν καὶ στρατεὺειν ἀναγκαῖον ἡγήσαντο
εἶναι. καὶ αὐτοὶ μὲν ταῦτα παρεσκευάζοντο, εὐθὺς δὲ ἐπὶ τὸν
’Αγησίλαον
5 πέμπουσιν Ἐπικυδίδαν. ὁ δὲ ἐπεὶ ἀϕίκετο, τά τε ἄλλα διηγεῖτο ὡς ἔχοι,
καὶ ὅτι ἡ πόλις κελεύοι αὐτὸν βοηθεῖν ὡς τάχιστα τῇ πατρίδι. ὁ δὲ
’Αγησίλαος ἐπεὶ ἤκουσε, χαλεπῶς μὲν ἤνεγκεν, ἐνθυμούμενος οἵων
ἐλπίδων ἀπεστερεῖτο, ὅμως δὲ συγκαλέσας τοὺς συμμάχους ἐδήλωσε
τὰ
ὑπὸ τῆς πόλεως παραγγελλόμενα, καὶ εἶπεν ὅτι ἀναγκαῖον εἴη βοηθεῖν
10 τῇ πατρίδι. "ἐὰν μέντοι τὰ τῆς πόλεως καλῶς γένηται, εὖ ἐπίστασθε,"
ἔϕη,
"ὦ ἄνδρες σύμμαχοι, ὅτι οὐκ ἐπιλήσομαι ὑμῶν, ἀλλὰ πάλιν παρέσομαι
πράξων ὧν ὑμεῖς δεῖσθε." ἀκούσαντες δὲ ταῦτα πολλοὶ μὲν
ἐδάκρυσαν,
πάντες δὲ ἐψηϕίσαντο βοηθεῖν μετ' ’Αγησιλάου τῇ Λακεδαίμονι.
Xenophon, Hellenica IV. 2. 1-4 (adapted)

’Αγησίλαος-ου ὁ Agesilaus
ἀναγκαῖος -ον necessary
Ἐπικυδίδας (acc -αν) ὁ Epicydidas
ἐνθυμέομαι I consider, think about
ἐλπίς -ίδος ἡ hope

8
παραγγέλλω I order
ψηϕίζομαι ἐψηϕισάμην I vote
29 The Mantineans, after becoming independent as a result of a treaty,
decide to fortify their city. The Spartan King Agesilaus unsuccessfully
urges them not to do this without Sparta's permission.
καὶ οἱ Μαντινεῖς, ὡς ἤδη αὐτόνομοι παντάπασιν ὄντες, συνῆλθον τε

πάντες καὶ ἐψηϕίσαντο μίαν πόλιν τήν Μαντίνειαν ποιεῖν καὶ τειχίζειν
τὴν πόλιν. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι ἡγοῦντο, εἰ τοῦτο ἄνευ τῆς σϕετέρας
γνώμης ἔσοιτο, χαλεπὸν ἔσεσθαι. πέμπουσιν οὖν Ἀγησίλαον
πρεσβευτὴν
5 πρὸς τοὺς Μαντινέας, ὅτι ἐδόκει πατρικὸς ϕίλος αὐτοῖς εἶναι, ἐπεὶ δὲ
ἀϕίκετο πρὸς αὐτούς, τὸν μὲν δῆμον τῶν Μαντινέων οἱ ἄρχοντες οὐκ
ἤθελον συγκαλέσαι, πρὸς δὲ σϕᾶς αὐτοὺς ἐκέλευον λέγειν ὅτου
δέοιτο.
ὁ δέ ὑπισχνεῖτο αὐτοῖς, ἐὰν νῦν ἐπίσχωσι τῆς τειχίσεως, ποιήσειν ὥστε
μετὰ τῆς τῶν Λακεδαιμονίων γνώμης καὶ μὴ δαπανηρῶς τειχισθῆναι
τὴν
10 πόλιν. ἐπεὶ δὲ ἀπεκρίναντο ὅτι ἀδύνατον εἴη ἐπισχεῖν. δεδογμένον ἤδη
πάσῃ τῇ πόλει τειχίζειν, ἐκ τούτου ὁ μὲν ’Αγησίλαος ἀπῄει
ὀργιζόμενος·
στρατεύειν γε μέντοι ἐπ' αὐτοὺς οὐ δυνατὸν ἐδόκει εἶναι, ἐπ'
αὐτονομίᾳ
τῆς εἰρήνης γεγενημένης.
Xenophon, Hellenica VI. 5. 3-5 (adapted)

Μαντινεῖς -έων οἱ Mantineans, people of Mantinea
αὐτόνομος -ον independent
παντάπασιν in all respects, entirely
Μαντίνεια -ας ἡ Mantinea

2
’Αγησίλαος -ου ὁ Agesilaus
πρεσβευτής -οῦ ὁ ambassador
πατρικός -ή -όν ancestral, hereditary
ὲπίσχω I desist, hold back (from, + gen)
τείχισις -εως ἡ building walls, fortifying

8
δαπανηρός -ά -όν expensive
αὐτονομία -ας ἡ independence

30 Cephisodotus urges that Athens and Sparta should take turns to hold
the united command, instead of dividing it between Athens at sea and
Sparta on land, as proposed by a previous speaker.
Κηφισόδοτος δὲ παρελθών, "ἄνδρες Ἀθηναῖοι, " ἔφη, " οὐκ

αἰσθάνεσθε
ἐξαπατώμενοι; ἀλλ' ἐὰν ἀκούσητέ μου, ἐγὼ ὑμῖν αὐτίκα μάλα
ἐπιδείξω.
ἤδη γὰρ ἡγήσεσθε κατὰ θάλατταν. Λακεδαιμόνιοι δὲ ἐὰν ὑμῖν
συμμαχῶσι, δῆλον ὅτι πέμψουσι τοὺς μὲν τριηράρχους
Λακεδαιμονίους
5 καὶ ἴσως τοὺς ἐπιβάτας, οἱ δέ ναῦται δῆλον ὅτι ἔσονται ἢ Εἵλωτες ἤ
μισθοφόροι, οὐκοῦν ὑμεῖς μὲν τούτων ἡγήσεσθε. οἱ δὲ Λακεδαιμόνιοι
ὅταν
παραγγείλωσιν ὑμῖν κατὰ γῆν στρατείαν, δῆλον ὅτι πέμψετε τοὺς
ὁπλίτας
καὶ τοὺς ἱππέας, οὑκοῦν οὕτως ἐκεῖνοι μὲν ὑμῶν αὐτῶν γίγνονται
ἡγεμόνες, ὑμεῖς δὲ τῶν ἐκείνων δούλων καί ἐλαχίστου ἀξίων.
ἰσαίτερον
10 οὖν ἐστιν ἐν μέρει μὲν ἑκατέρους ἡγεῖσθαι τοῦ ναυτικοῦ, ἐν μέρει δὲ
τοῦ
πεζοῦ, καὶ τούς τε Λακεδαινονίους, εἴ τι ἀγαθόν ἐστιν ἐν τῇ κατὰ
θάλατταν ἀρχῇ, τούτου μετέχειν, καὶ ἡμᾶς ἐν τῇ κατὰ γῆν. ''
ἀκούσαντες
ταῦτα οἱ Ἀθηναῖοι ἐψηφίσαντο κατὰπενθήμερον ἐκατέρους ἡγεῖσθαι.
Xenophon, Hellenica VII. 1. 12-14 (adapted)

Κηφισόδοτος -ου ὁ Cephisodotus
αὐτίκα Straightaway
αυμμαχέω I fight jointly
τριήραρχος -ου ὁ trierarch, captain of a warship

5
Εἵλως -ωτος ὁ Helot (Spartan slave)
μισθοφόρος -ου ὁ mercenary
παραγγέλλω I give orders to (someone dat) for (something acc)
στρατεία -ας ἡ expedition, campaign
μέρος -ους τό turn

10
πεζόν -οῦ τό infantry force
μετέχω I share (+ gen)
ψηφίζομαι ἐψηφισάμην I vote
κατὰ πενθήμερον for five days at a time

31 One of the metics (resident aliens) in Athens describes how the
oligarchic government of the Thirty Tyrants planned to extort money
from them by false political charges.
ὁ ἐμὸς πατὴρ ἐπείσθη μὲν ὑπὸ Περικλέους εἰς ταύτην τὴν γῆν
ἀϕικέσθαι,
ἔτη δὲ τριάκοντα οὕτως ᾤκησεν ὥστε μήτε τοὺς ἄλλους ἀδικεῖν μήτε
ὑπὸ
τῶν ἄλλων ἀδικεῖσθαι. ἐπειδὴ δ' οἱ τριάκοντα πονηροὶ ὄντες εἰς τὴν
ἀρχὴν κατέστησαν, ϕάσκοντες χρῆναι τοὺς ἀδίκους ἐξελάσαι ἐκ τῆς
5 πόλεως καὶ τοὺς λοιποὺς πολίτας ἐπ' ἀρετὴν καί δικαιοσύνην
τραπέσθαι,
τοιαῦτα λέγοντες οὐ τοιαῦτα ἐποίησαν. ἔλεγον γὰρ τῶν τριάκοντά
τινες
περὶ τῶν μετοίκων, ὡς εἶέν τινες τῇ πολιτεία ἀχθόμενοι· καλλίστην
οὖν
εἶναι πρόϕασιν τιμωρεῖσθαι μὲν δοκεῖν, τῷ δὲ ἔργῳ χρηματίζεσθαι·
πάντως δὲ τὴν μὲν πόλιν πένεσθαι, τὴν δὲ ἀρχὴν δεῖσθαι χρημάτων.
καὶ
10 τοὺς ἀκούοντας οὐ χαλεπῶς ἔπειθον· ἀποκτείνειν μὲν γὰρ ἀνθρώπους
περὶ
οὐδενὸς ἡγοῦντο, λαμβάνειν δὲ χρήματα περὶ πολλοῦ ἐποιοῦντο.
ἔδοξεν
οὖν αὐτοῖς δέκα συλλαβεῖν, τούτων δὲ δύο πένητας, ἵνα ἔχωσιν
ἀπολογίαν ὡς οὐ χρημάτων ἕνεκα ταῦτα πέπρακται.
Lysias, XII. 4-7 (adapted)

Περικλῆς -έους ὁ Pericles
πονηρός-ά -όν wicked, villainous
ϕάσκων -ουσα -ον (gen -οντος) used as participle of ϕημί
δικαιοσύνη -ης ἡ justice

μέτοικος -ου ὁ metic (free-born non-Athenian living in Athens)
7
πολιτεία -ας ἡ constitution
ἄχθομαι (here) I object to, oppose (+ dat)
πρόϕασις -εως ἡ pretext, excuse
χρηματίζομαι I make money
πάντως completely
9
πένομαι I am poor
περὶ πολλοῦ ποιοῦμαι I regard as important, make a priority
συλλαμβάνω I arrest
πένης -ητος ὁ poor man
απολογία -ας ἡ defence, excuse

13
32 Lysias describes how he escaped from the Thirty Tyrants, who
executed his brother Polemarchus and seized the family property.
ταῦτα διανοηθεὶς ἔϕευγον, ἐκείνων ἐπὶ τῇ αὐλείῳ θύρᾳ τὴν ϕυλακὴν

ποιουμένων· τριῶν δὲ θυρῶν οὐσῶν, ἃς ἔδει με διελθεῖν, ἃπασαι
ἀνεωγμέναι ἔτυχον. ἀϕικόμενος δὲ εις Ἀρχένεω τοῦ ναυκλήρου
ἐκεῖνον
πέμπω εἰς ἄστυ, πευσόμενον περὶ τοῦ ἀδελϕοῦ· ἥκων δὲ ἔλεγεν ὅτι
5 Ἐρατοσθἐνης ἀτὸν ἐν τῇ ὁδῷ λαβὼν εἰς τὸ δεσμωτήριον ἀπαγάγοι.
Πολεμάρχῳ δὲ παρήγγειλαν οἱ τριάκοντα πίνειν κώνειον, πρὶν τὴν
αἰτίαν
εἰπεῖν δι' ἥντινα ἔμελλεν ἀποθανεῖσθαι· οὕτω πολλοῦ ἐδέησε κριθῆναι
καὶ
ἀπολογήσασθαι. καὶ ἔχοντες μὲν ἑπτακοσίας ἀσπίδας τῶν ἡμετέρων,
ἔχοντες δὲ ἀργύριον καὶ χρυσόν τοσοῦτον καὶ ἔπιπλα ὅσα οὐδεπώποτε
10 ᾤοντο κτήσεσθαι, καὶ ἀνδράποδα εἴκοσι καὶ ἑκατόν, ὧν τὰ μὲν
βέλτιστα
ἔλαβον, τὰ δὲ λοιπὰ ἀπέδοντο, εἰς τοσαύτην αἰσχροκἐρδειαν ἀϕίκοντο
ὥστε τῆς Πολεμάρχου γυναικὸς χρυσοῦς ἐλικτῆρας, οὓς ἔχουσα
ἐτύγχανεν, ὅτε τὸ πρῶτον ἦλθεν εἰς τὴν οἰκίαν Μηλόβιος ἐκ τῶν ὤτων
ἐξείλετο.
Lysias, XII. 16-19 (adapted)

διανοέομαι διενοήθην I consider
αὔλειος -ον of the courtyard
ϕυλακή - ῆς ἡ guard, keeping guard
ἀνοίγνυμι pf pass ἀνέῳγμαι I open
Ἀρχένεως -ω ὁ Archeneus
3
ναύκληρος -ου ὁ ship’s captain

Ἐρατοσθένης-ους ὁ Eratosthenes
δεσμωτήριο ν -ου τὁ prison
Πολέμαρχος -ου ὁ Polemarchus
παραγγέλλω I order
6
κώνειον -ου τό hemlock
αἰτία -ας ἡ reason
πολλοῦ δεῖ I am far from
ἀπολογέομαι I defend myself, make a speech of self-defence
ἔπιπλα -ων τά goods, property

9
οὐδεπώποτε never
ἀνδράποδον -ου τό slave
λοιπός -ή -όν left, remaining
ἀποδίδομαι ἀπεδόμην I sell

11
αἰσχροκέρδεια -ας ἡ greed, shameful love of gain
ἐλικτήρ - ῆρος ὁ earring
Μηλόβιος -ου ὁ Melobius
οὖς ὠτός τό ear

33 The prosecutor of Pancleon explains how he tried to show that his
victim was not acitizen of Plataea by talking to Plataeans living in
Athens.
πρῶτον μὲν Εὐθύκριτον, ὃν πρεσβύτατον τε Πλαταιέων ἐγίγνωσκον

καὶ
μάλιστα ᾠόμην εἰδέναι, ἠρόμην εἴ τινα γιγνώσκοι Ἱππαρμοδώρου υἱὸν
Παγκλέωνα Πλαταιέα. ἔπειτα δέ, ἐπειδὴ ἐκεῖνος ἀπεκρίνατό μοι ὃτι
τὸν
Ἱππαρμόδωρον μὲν γιγνώσκοι, υἱὸν δὲ ἐκείνω οὐδένα οὔτε
Παγκλέωνα
5 οὔτε ἄλλον οὐδένα εἰδείη ὄντα, ἠρώτων δὴ καὶ τῶν ἄλλων ὃσους ᾔδη
Πλαταιέας ὄντας. πάντες οὖν ἀγνοοῦντες τὸ ὄνομα αὐτοῦ,
ἀκριβέστατα
ἄν ἔϕασαν με πυθέσθαι ἐλθόντα εἰς τὸν χλωρὸν τυρὸν τῇ ἕνη καὶ νέᾳ·
ταύτῃ γὰρ τῇ ἡμέρᾳ τοῦ μηνὸς ἑκάστου ἐκεῖσε συλλέγεσθαι τοὺς
Πλαταιέας. ἐλθὼν οὖν εἰς τὸν τυρὸν ταύτη τῇ ἡμέρᾳ ἐπυνθανόμην
10 ὐτῶν, εἴ τινα γιγνώσκοιεν Παγκλέωνα πολίτην σϕέτερον. καὶ οἱ μὲν
ἄλλοι οὐκ ἔϕασαν γιγνώσκειν, εἷς δέ τις εἶπεν ὅτι τῶν μὲν πολιτῶν
οὐδενὶ εἰδείη τοῦτο ὄν τὸ ὄνομα, δοῦλον μέντοι ἔϕη ἐαυτοῦ ἀϕεστῶτα
εἶναι Παγκλέωνα.
Lysias, XXIII. 5-7

Εὐθύκριτος-ου ὁ Euthycritus
Πλαταιεύς -ἐως Plataean, person from Plataea (a town in central Greece, long
ὁ allied with Athens)
Ἱππαρμόδωρος Hipparmodorus
2 -ου ὁ
Παγκλεών -ονος Pancleon

ὁ
ἀκριβής -ές exact

χλωρὸς τυρός lit fresh cheese, i.e. cheese market
τῇ ἕνῃ καὶ νέᾳ lit on the old and new (understand day), i.e.
on the last day of the month (when markets were held)

7
μήν μηνός ὁ month

34 Lysias praises the Athenians who fought the Persians at Marathon.
καὶ γάρ τοι πολλὰ καλὰ καὶ θαυμαστὰ οἱ ἡμέτεροι πρόγονοι διὰ τὴν
αὑτῶν ἀρετὴν εἰργάσαντο. μόνοι γὰρ ὑπὲρ ἁπάσης τῆς Ἑλλάδος πρὸς
πολλὰς μυριάδας τῶν βαρβάρων διεκινδύνευσαν, ὁ γὰρ τῆς Ἀσίας
βασιλεὺς οὐκ ἀγαπῶν τοῖς ὑπάρχουσιν ἀγαθοῖς, ἀλλ' ἐλπίζων καὶ τὴν
5 Εὐρώπην δουλώσεσθαι, ἔστειλε πεντήκοντα μυριάδας στρατιάν,
ἡγησάμενοι δέ, εἰ τήνδε τὴν πόλιν ἢ ἑκοΰσαν ϕίλην ποιήσαιντο ἢ
ἄκόυσαν καταστρέψαιντο, ῥᾳδίως τών πολλῶν Ἑλλήνων ἄρξειν,
ἀπέβησαν εἰς Μαραθῶνα. οἱ δ' ἡμέτεροι πρόγονοι οὐ λογισμῷ εἰδότες
τοὺς ἐν πολέμῳ κινδύνους, ἀλλὰ νομίζοντες τὸν εὐκλεᾶ θάνατον
10 ἀθάνατον περὶ τῶν ἀγαθῶν καταλείπειν λόγον, οὐκ ἐϕοβήθησαν τὸ
πλῆθος τῶν ἐναντίων, ἀλλὰ τῇ αὐτῶν ἀρετῇ μᾶλλον ἐπίστευσαν. Και
αἰσχυνόμενοι ὅτι ἦσαν οἱ βάρβαροι αὐτῶν ἐν τῇ χώρᾳ, οὐκ ἀνέμειναν
πυθέσθαι οὐδὲ βοηθῆσαι τοὺς συμμάχους, ἀλλά μιᾷ γνώμῃ ἐξελθόντες
ὀλίγοι πρὸς πολλούς ἐνίκησαν.
Lysias II. 20-4 (adapted)

θαυμαστός -ή -όν admirable, marvelous
ἐργάζομαι εἰργάσαμην I perform, achieve
μυριάς -άδος ἡ countless host (lit 10,000)
διακινδυνεύω I run desperate risks, gamble everything
Ἀσία -ας ἡ Asia

3
ἀγαπάω (here) I am content
ὑπάρχω I exist, am at hand
Εὐρώπη -ης ἡ Europe

ἄκων -ουσα -ον (gen -οντος) unwilling
καταστρέϕομαι
7
Κατεστρεψάμην I subdue, reduce to submission
ἀποβαίνω I land
Μαραθών -ῶνος ὁ Marathon
λογισμός -οῦ ὁ calculation
εὐκλεής -ές glorious

9
ἀθάνατος -ον immortal
καταλείπω I leave behind
ἀναμἐνω ἀνἐμεινα I wait for

35 Lysias brings his funeral speech for the Athenian war dead to a rousing
conclusion.
εἰ μὲν γὰρ οἷόν τε ἦν τοῖς τοὺς ἐν τῷ πολεμῷ κινδύνους διαϕυγοῦσιν

ἀθανάτους εἶναι τὸν λοιπὸν χρόνον, ἄξιον ἄν ἦν τοῖς ζῶσι τὸν ἅπαντα
χρόνον πενθεῖν τοὺς τεθνεῶτας· νῦν δὲ ἥ τε ϕύσις καὶ νόσων ἥττων
καὶ
γήρως, ὅ τε δαίμων ὁ τὴν ἡμετέραν μοῖραν εἰληχὼ ςἀπαραίτητος. ὥστε
5 προσήκει τούτους εὐ δαιμονεστάτους ἡγείσθαι, οἵτινες ὑπὲρ μεγίστων
καὶ
καλλίστων κινδυνεύσαντες οὕτως τὸν βίον ἐτελεύτησαν, οὐκ
ἐπιτρέψαντες
περὶ αὑτῶν τῇ τύχῃ, οὐδ' ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θάνατον, ἀλλ'
ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον. ἐγὼ μὲν οὖν αὐτοὺς καὶ μακαρίζω τοῦ
θανάτου καὶ ζηλῶ, καὶ μόνοις τούτοις ἀνθρώπων οἶμαι κρεῖττον εἶναι
10 γενέσθαι, οἵτινες, ἐπειδή θνητῶν σωμάτων ἔτυχον, ἀθάνατον μνήμην
διὰ
τὴν ἀρετὴν τὴν αὐτῶν κατέλιπον· ὅμως δ' ἀνάγκη τοῖς ἀρχαίοις ἔθεσι
χρῆσθαι, καὶ θεραπεύοντας τὸν πάτριον νόμον ὀλοϕύρεσθαι τοὺς
θαπτομένους.
Lysias, II. 78-81 (adapted)

διαϕεύγω I escape from
πενθέω I mourn for
θνήσκω pf τέθνηκα I die
ϕύσις -εως ἡ nature

3
γῆρας -ως τό old age

δαίμων -ονος ὁ divine being, deity
μοῖρα-ας ἡ fate
λαγχάνω pf εἴληχα I assign, allocate
ἀπαραίτητος -ον inexorable, not to be moved by prayer

4
προσήκει it is appropriate
ἀναμένω I wait for
αὐτόματος-ον coming of its own accord
ἐκλέγω I choose
μακαρίζω I call (someone) happy (for, + gen)

8
ζηλόω I envy
οἶμαι I think
κρείττων -ον (gen -ονος) better, superior
θνητός -ή -όν mortal

10
μνήμη -ης ἡ memory
καταλείπω I leave behind
ἀρχαῖος -α -ον ancient, old
ἔθος-ους τό custom
πάτριος -α -ον ancestral
12
ὀλοϕύρομαι I mourn for

36 Leocrates flees to Rhodes with alarming accounts of military disaster
at Athens, but heis soon exposed as a liar.
γεγενημένης γὰρ τῆς ἐν Χαιρωνείᾳ μάχης ἐψηϕίσατο ὁ δῆμος τοὺς

στρατηγοὺς τάττειν εἰς τοὺς ϕύλακας τῶν Ἀθηναίων καὶ τών ἄλλων
τῶν
οἰκούντων Ἀθήνησι, καθὼς ἄν αὐτοῖς δοκῇ. Λεωκράτης δὲ τούτων
οὐδενὸς ϕροντίσας, συσκευασάμενος τὰ χρήματα ἃ εἶχεν ἐπὶ τὸν
λέμβον
5 ἐκόμισε, τῆς νεὼς ἤδη περὶ τὴν ἀκτήν ὁρμούσης, καὶ ᾤχετο ϕεύγων.
ἀϕικόμενος δὲ εἰς Ῥόδον ἀπήγγειλεν ὡς τὴν μὲν πόλιν ἐαλωκυιαν
καταλίποι, τὸν δὲ Πειραιέα πολιορκούμενον, αὐτὸς δὲ μόνος
διασωθεὶς
ἥκοι. οὕτω δὲ σϕόδρα ταῦτα ἐπίστευσαν οἱ Ῥόδιοι ὥστε οἱ ἔμποροι οἱ
παρεσκευασμένοι Ἀθήναζε πλεῖν ἐξείλοντο ἐκ τῶν πλοίων τὸν σῖτον
καὶ
10 τὰ ἄλλα χρήματα διὰ τοῦτον, ἐπειδὴ μέντοι ἀϕικνεῖτο Ἀθήνηθεν πλοῖα
εἰς τὴν Ῥόδον καὶ ϕανερὸν ἥν ὅτι οὐδὲν δεινὸν ἐγεγόνει περὶ τὴν
πόλιν,
ὁ Λεωκράτης ϕοβηθεὶς ἐκπλεῖ πάλιν ἐκ τῆς Ῥόδου καὶ ἀϕικνεῖται εἰς
Μέγαρα.
Lycurgus, In Leocratem 16-21 (adapted)

Χαιρώνεια -ας ἡ Chaeronea
Ἀθήνησι in Athens
καθώς as, just as
Λεωκράτης -ους ὁ Leocrates

3
ϕροντίζω ἐφρόντισα I take notice

συσκευάζομαι
συνεσκευασάμην I pack up
λέμβος-ου ὁ small boat
ὁρμέω I am moored, lie at anchor

5
οἵχομαι I am gone, take myself off
Ῥόδος-ου ἡ Rhodes
ἁλίσκομαι pf ἐάλωκα I am captured
Πειραιεύς -ώς ό Piraeus
Ῥόδιοι -ων οἱ Rhodians, people of Rhodes

8
ἔμπορος-ου ὁ merchant, trader
Ἀθήναζε to Athens
Ἀθήνηθεν from Athens
ϕανερός -ά -όν clear, obvious
Μέγαρα -ων τά Megara

13
37 Socrates describes how he and a friend went to the house of Callias
where the famous sophist Protagoras was staying on his visit to
Athens.
δοκεῖ οὖν μοι, ὁ θυρωρός, εὐνοῦχος τις, κατήκουεν ἡμῶν. κινδυνεύει

δὲ
διὰ τὸ πλῆθος τῶν σοφιστῶν ἄχθεσθαι τοῖς φοιτῶσιν εἰς τὴν οἰκίαν·
ἐπειδὴ γοῦν ἐκρούσαμεν τὴν θύραν, ἀνοίξας καὰ ἰδὼν ἡμᾶς, " ἔα,"
ἔφη,
"σοφισταί τινες· οὐ σχολὴ αὐτῷ." καὶ ἅμα ἀμφοῖν τοῖν χεροῖν τὴν
θύραν
5 πάνυ προθύμως ὡς οἷος τ' ἦν ἐπήραξε. καὶ ἡμεῖς πάλιν ἐκρούομεν, καὶ
ὃς ἐγκεκλῃμἐνης τῆς θύρας ἀποκρινόμενος εἶπεν, "ὦ ἄνθρωποι," ἔφη,
"οὐκ
ἀκηκόατε, ὅτι οὐ σχολὴ αὐτῷ;" "ἀλλ' ὠγαθέ," ἔφην ἐγώ, "οὔτε παρὰ
Καλλίαν ἥκομεν οὔτε σοφισταί ἐσμεν. ἀλλὰ θάρρει· Πρωταγόραν γάρ
τοι
δεόμενοι ἰδεῖν ἤλθομεν· εἰσάγγειλον οὖν." μόλις οὖν ποτὲ ἡμῖν ὁ
10 ἄνθρωπος ἀνέῳξε τὴν θύραν· ἐπειδὴ δὴ εἰσήλθομεν, κατελάβομεν
Πρωταγόραν ἐν τῷ προστῷῳ περιπατοῦντα, ἑξῆς δ' αὐτῷ
συμπεριεπάτουν
Καλλίας ὁ Ἱππονίκου καὶ ἄλλοι τινές. τούτων δὲ ὄπισθεν ἠκολούθουν
πολλοὶ τῶν λεγομένων ἐπακούοντες.
Plato, Protagoras 314d-315a (adapted)

θυρωρός -οῦ ὁ door-keeper
εὐνοῦχος-ου ὁ eunuch
κατακούω I hear
σοφιστής -ου ὁ sophist
ἄχθομαι I am annoyed
2
φοιτάω I come frequently
κρούω I knock
ἀνοίγνυμι ἀνέῳξα I open
ἔα ha!
σχολή -ῆς ἡ time, spare time

4
ἄμφω -οῖν both
πάνυ very
ἐπαράσσω ἐπήραξα I slam
ἐγκλείω pf pass ἐγκέκλῃμαι I close, shut
ὠγαθέ = ὦ ἀγαθέ (crasis)

7
Καλλίας -ου ὁ Callias
Πρωταγόρας -ου ὁ Protagoras
καταλαμβάνω κατέλαβον I find, catch
προστῷον -ου τό portico
περιπατέω I walk around

11
ἑξῆς next to, with (+ dat)
Ἱππόνικος -ου ὁ Hipponicus
ἀκολουθέω I follow
38 Alcibiades tells fellow-guests at a symposium about the bravery of
Socrates in battle.
ὅτε γὰρ ἡ μάχη ἦν ἐξ ἧς ἐμοὶ καὶ τὰ ἀριστεῖα ἔδοσαν οἱ στρατηγοί,

οὐδεὶς ἄλλος ἐμὲ ἔσωσεν ἀνθρώπων ἤ οὗτος, τετρωμένον οὐκ ἐθέλων
ἀπολιπεῖν, ἀλλὰ συνδιέσωσε καὶ τὰ ὅπλα καὶ αὐτὸν ἐμέ. καὶ ἐγὼ μέν,
ὦ Σώκρατες, καὶ τότε ἐκέλευον σοὶ διδόναι τὰ ἀριστεῖα τοὺς
στρατηγούς,
5 καὶ τοῦτό γε μοι οὔτε μέμψῃ οὔτε ἐρεῖς ὅτι ψεύδομαι· ἀλλὰ γὰρ τῶν
στρατηγῶν βουλομένων ἐμοὶ διδόναι τὰ ἀριστεῖα, αὐτὸς
προθυμότερος
ἐγένου τῶν στρατηγῶν ἐμὲ λαβεῖν ἢ σαυτόν. ἔτι τοίνυν, ὦ ἀνδρες,
ἄξιον
ἦν θεάσθαι Σωκράτη, ὅτε ἀπὸ Δηλίου φυγῇ ἀνεχώρει τὸ στράτευμα·
ἔτυχον γὰρ παραγενόμενος ἵππον ἔχων, πεζῇ δ' ἀνεχώρει οὗτός τε ἅμα
10 καὶ Λάχης. ἐνταῦθα δὴ ἐθεασάμην Σωκράτη, πρῶτον μὲν ὅσον περιῆν
Λάχητος τῷ ἔμφρων εἶναι, ἔπειτα δὲ δῆλος ἦν παντὶ καὶ πάνυ
πόρρωθεν
ὅτι, εἴ τις ἅψεται τούτου τοῦ ἀνδρός, μάλα ἐρρωμένως ἀμυνεῖται.
Plato, Symposium 220d-221b (adapted)

ἀριστεῖον -ου τό prize for bravery
τιτρώσκω pf pass τέτρωμαι I wound
συνδιασῴζω I help to rescue
Σωκράτης-ους ὁ Socrates
μέμφομαι fut μέμψομαι I blame, find fault with

5
τοίνυν what is more
Δήλιον -ου τό Delium

στράτευμα -ατος τό army
παραγίγνομαι I am present
Λάχης -ητος ὁ Laches

10
περίειμι I surpass, am superior to (+ gen)
ἔμφρων -ον (gen -ονος) prudent, rational
πάνυ very
πόρρωθεν from far off
ἐρρωμένως strongly
12
39 After the death of the Persian King Darius, a dispute arises between his
two sons Artaxerxes and Cyrus.
ἐπεὶ δὲ ἐτελεύτησε Δαρεῖος καὶ κατέστη εἰς τὴν βασιλείαν

Ἀρταξέρξης,
Τισσαφέρνης διαβάλλει τὸν Κῦρον πρὸς τὸν ἀδελφὸν ὡς ἐπιβουλεύοι
αὐτῷ. ὁ δὲ πείθεταί τε καὶ συλλαμβάνει Κῦρον ὡς ἀποκτενῶν ἡ δὲ
μήτηρ ἐξαιτησαμένη αὐτὸν ἀποπὲμπει πάλιν ἐπὶ τὴν ἀρχήν. ὁ δ' ὡς
5 ἀπῆλθε κινδυνεύσας καὶ ἀτιμασθείς, βουλεύεται ὅπως μήποτε ἔτι
ἔσται
ἐπὶ τῷ ἀδελφῷ, ἀλλά, ἤν δύνηται, βασιλεύσει ἀντ' ἐκείνου. Παρύσατις
μὲν δὴ ἡ μήτηρ ὑπῆρχε τῷ Κύρῳ, φιλοῦσα αὐτὸν μᾶλλον ἢ τὸν
βασιλεύοντα Ἀρταξέρξην. ὅστις δ' ἀφικνοῖτο τῶν παρὰ βασιλέως πρὸς
αὐτὸν πάντας εὖ ποιήσας ἀπέπεμπετο ὥστε αὐτῷ μᾶλλον φίλους εἶναι
ἢ
10 βασιλεῖ. καὶ τῶν παρ' ἑαυτῷ δὲ βαρβάρων ἐπεμελεῖτο ὡς πολεμεῖν τε
ἱκανοὶ εἴησαν καὶ εὐνοικῶς ἔγοιεν αὐτῷ. τὴν δὲ Ἑλληνικὴν δύναμιν
ἥθροιζεν ὡς μάλιστα ἐδύνατο ἐπικρυπτόμενος, ὅπως ὅτι
ἀπαρασκευότατον
λάβοι βασιλέα.
Xenophon, Anabasis I. 1. 3-6 (adapted)

Δαρεῖος-ου ὁ Darius
Ἀρταξέρξης -ου ὁ Artaxerxes
Τισσαφέρνης-ου ὁ Tissaphernes
διαβάλλω I falsely accuse
Κῦρος-ου ὁ Cyrus
2
ἐπιβουλεύω I plot against (+ dat)

ἐξαιτέομαι I intercede for, gain pardon for
ἀρχή -ῆς ἡ (here) province
ἀτιμάζω aor pass ἠτιμάσθην I disgrace (someone), insult

5
ἐπί (+ dat) (here) in the power of
Παρύσατις -ιδος ἡ Parysatis
ὑπάρχω (here) I support, side with (+ dat)
ἐπιμελέομαι I pay attention to (+ gen)
εὐνοικῶς ἔχω I feel kindly towards (+ dat)

11
ἐπικρύπτομαι I act secretly, conceal my purpose
ἀπαράσκευος -ον unprepared

40 Orontas offers the rebel prince Cyrus help against the army of the King
of Persia, but is exposed as a traitor.
Ὀρόντας δὲ Πέρσης ἀνὴρ γένει τε προσήκων βασιλεῖ καὶ τὰ πολέμια

λεγόμενος ἐν τοῖς ἀρίστοις Περσῶν ἐπιβουλεύει Κύρῳ καὶ πρόσθεν
πολεμήσας, καταλλαγεὶς δέ. οὗτος Κύρῳ εἶπεν ὅτι, εἰ δοίη ἱππέας
χιλίους,
τοὺς προκατακαίοντας ἱππέας ἢ ἀποκτείνειε ἂν ἐνεδρεύσας ἢ ζῶντας
5 πολλοὺς αὐτῶν ἂν ἕλοι καὶ κωλύσειε τοῦ καίειν ἐπιόντας, καὶ
ποιήσειεν
ὥστε μήποτε δύνασθαι αὐτοὺς ἰδόντας τὸ Κύρου στράτευμα βασιλεῖ
διαγγείλαι. τῷ δὲ Κύρῳ ἀκούσαντι ταῦτα ἐδόκει ὠφέλιμα εἶναι. ὁ δ'
Ὀρόντας νομίσας ἑτοίμους εἶναι αὑτῷ τοὺς ἱππέας γράφει ἐπιστολὴν
παρὰ βασιλέα ὅτι ἥξοι ἔχων ἱππέας ὡς ἂν δύνηται πλείστους· ἀλλὰ
10 φράσαι τοῖς αὑτοῦ ἱππεῦσιν ἐκέλευεν ὡς φίλιον αὐτον ὑποδέχεσθαι.
ἐνῆν
δὲ τῇ ἐπιστολῇ καὶ τῆς πρόσθεν φιλίας ὑπομνήματα καὶ πίστεως.
ταύτην
τήν ἐπιστολὴν δίδωσι πιστῷ ἀνδρί, ὡς ᾤετο· ὁ δὲ λαβὼν Κύρῳ
δίδωσιν.
ἀναγνοὺς δὲ αὐτὴν ὁ Κῦρος συλλαμβάνει Ὀρόνταν.
Xenophon, Anabasis I. 6. 1-4 (adapted)

Ὀρόντας (acc -αν) ὁ Orontas
Πέρσης -ου ὁ Persian (man)
προσήκων -ουσα -ον related to (+ dat)
ἐπνβουλεύω I plot against (+ dat)
Κῦρος -ου ὁ Cyrus

2
καταλλάσσω
aor pass κατηλλάγην I reconcile
προκατακαίω I burn all before me, burn as I advance
ἐνδρεύω I ambush
ὠφέλιμος -ον useful

7
φράζω ἔφρασα I instruct (+ dat)
ὑπόμνημα -ατος τό reminder
πίστις -εως ἡ fidelity
13
41 The story of how the young Xenophon joined the expedition of Cyrus
after consulting Socrates and the Delphic oracle.
ἦν δέ τις ἐν τῇ στρατιᾷ Ξενοϕῶν Ἀθηναῖος, δς οὔτε στρατηγὸς οὔτε

λοχαγὸς οὔτε στρατιώτης ὢν συνηκολούθει, ἀλλὰ Πρόξενος αὐτὸν
μετεπέμψατο οἴκοθεν ξένος ὢν ἀρχαῖος· ὑπισχνεῖτο δὲ αὐτῷ, εἰ ἔλθοι,
ϕίλον αὐτὸν Κύρῳ ποιήσειν. ὁ μέντοι Ξενοϕῶν ἀναγνοὐς τὴν
ἐπιστολὴν
5 ἀνακοινοῦται Σωκράτει τῷ Ἀθηναίῳ περὶ τῆς πορείας, καὶ ὁ Σωκράτης
συμβουλεύει τῷ Ξενοϕῶντι ἐλθόντα εἰς Δελϕοὺς ἀνακοινοῦσθαι τῷ
θεῷ
περὶ τῆς πορείας, ἐλθὼν δ' ὁ Ξενοϕῶν ἐπήρετο τὸν Ἀπόλλω τίνι ἂν
θεῶν
θύων καὶ εὐχόμενος κάλλιστα καὶ ἄριστα ἔλθοι τὴν ὁδὸν ἣν ἐπινοεῖ
καὶ
καλῶς πράξας σωθείη. καὶ ἀνεῖλεν αὐτῷ ὁ Ἀπόλλων θεοῖς οἷς ἔδει
θὑειν.
10 ἐπεὶ δὲ πάλιν ἦλθε, λέγει τὴν μαντείαν τῷ Σωκράτει. ὁ δ' ἀκούσας
ᾐτιᾶτο
αὐτὸν ὅτι οὐ τοῦτο πρῶτον ἠρώτα, πότερον λῷον εἴη πορεύεσθαι ἢ
μένειν. "ἐπεὶ μέντοι οὕτως ἤρου, ταῦτ', "ἔϕη, "χρὴ ποιεῖν ὅσα ὁ θεὸς
ἐκέλευσεν."
Xenophon, Anabasis III. 1. 4-7 (adapted)

Ξενοϕῶν -ῶντος ὁ Xenophon
λοχαγό ς-οῦ ὁ captain
συνακολουθέω I accompany (here understand the expedition)
Πρόξενος-ου ὁ Proxenus
3 ἀρχαῖος -α -ον old

Κῦρος-ου ὁ Cyrus
ἀνακοινόομαι I consult (+ dat)
Σωκράτης-ους ὁ Socrates
πορεία -ας ἡ journey
συμβουλεύω I advise (+ dat)

6
Δελϕοί - ῶν οἱ Delphi
ἐπερωτάω ἐπηρόμην I ask
Ἀπόλλων -ωνος ὁ
(acc here Ἀπόλλω) Apollo
ἐπινοέω I plan, have in mind

8
ἀναιρέω ἀνεῖλον I reply
μαντεία-ας ἡ oracle, oracular response
αἰτιάομαι I find fault with
λῴων -ον (gen -ονος) better

42 Xenophon's troops suffer hardship marching through deep snow.
ἐντεῦθεν ἐπορεύοντο διὰ χιόνος πολλῆς καὶ πεδίου σταθμοὺς τρεῖς, ὁ

δὲ τρίτος ἐγένετο χαλεπός καὶ ἄνεμος Βορέας ἐνάντίος ἔπνει ἀποκαίων
πάντα καὶ πηγνὺς τοὺς ἀνθρώπους, ἔνθα δὴ τῶν μάντεών τις εἶπε
σϕαγιάσασθαι τῷ ἀνέμῳ, καὶ σϕαγιάζεται· καὶ πᾶσι δὴ περιϕανῶς
ἔδοξεν
5 λῆξαι τὸ χαλεπὸν τοῦ πνεύματος, ἦν δὲ τῆς χιόνος τὸ βάθος ὄργυα·
ὥστε καὶ τῶν ὑποζυγίων καὶ τῶν ἀνδραπόδων πολλὰ ἀπώλετο καὶ τῶν
στρατιωτῶν ὡς τριάκοντα, διεγένοντο δὲ τὴν νύκτα πῦρ καίοντες·
ξύλα
δ' ἦν ἐν τῷ σταθμῷ πολλά, ἐντεῦθεν δὲ τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν ὅλην
ἐπορεύοντο διὰ χιόνος, καὶ πολλοὶ τῶν ἀνθρώπων ἐβουλιμίασαν.
Ξενοϕῶν
10 δὲ καταλαμβάνων τοὺς πίπτοντας ἠγνόει ὅ τι τὸ πάθος εἴη. ἐπειδὴ δὲ
εἶπέ
τις αὐτῷ ὅτι σαϕῶς βουλιμιῶσι κἄν τι ϕάγωσιν ἀναστήσονται, περιὼν
περὶ τὰ ὑποζύγια, εἴ πού τι ὁρῴη βρωτόν, διεδίδου αὐτοῖς. ἐπειδὴ δέ τι
ϕάγοιεν, ἀνίσταντο καὶ ἐπορεύοντο.
Xenophon, Anabasis IV. 5. 3-9 (adapted)

χιών -όνος ἡ snow
σταθμός-οῦ ὁ day’s march
Βορέας -ου ὁ North (wind)
πνέω (here) I blow
ἀποκαίω (here) I blast

2
πήγνυμι (here) I cause to freeze
σϕαγιάζομαι ἐσϕαγιασάμην I sacrifice, make a sacrifice

περιϕανῶς very clearly
λήγω ἔληξα abate, become less strong
πνεῦμα -ατος τό wind

5
βάθος-ους τό depth
ὄργυα -ᾶς ἡ fathom (six feel)
ὑποζύγιον -ου τό baggage animal
ἀνδράποδον -ου τό slave
διαγίγνομαι I get through, survive (something)

7
ξύλον -ου τό wood, piece of wood
ὅλος-η -ον whole
βουλιμιάω ἐβουλιμίασα I suffer from hunger-sickness
καταλαμβάνω I overtake, catch up with

10
πάθος-ους τό (here) trouble, cause of suffering
κἄν = καὶ ἐάν (crcisis)
βρωτός -ή -όν edible
διαδίδωμι I distribute
43 A Macronian serving under Xenophon acts as an interpreter between
the Greeks and hiscountrymen.
ἐντεῦθεν δ' ἐπορεύθησαν οἱ Ἕλληνες διὰ Μακρώνων σταθμοὺς τρεῖς,

καὶ
τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ ἀϕίκοντο ἐπὶ τὸν ποταμὸν ὃς ὥριζε τὴν ἐκείνων
χώραν.
οἱ δὲ Μάκρωνες κατ' ἀντιπέραν παρατεταγμένοι λίθους ἔρριπτον. ἔνθα
δὴ
προσέρχεται Ξενοϕῶντι τῶν πελταστῶν ἀνὴρ Ἀθήνησι ϕάσκων
5 δεδουλευκέναι, λέγων ὅτι γιγνώσκοι τὴν ϕωνὴν τῶν ἀνθρώπων. "καὶ
οἶμαι," ἔϕη, "ἐμὴν ταύτην πατρίδα εἶναι· καὶ εἰ μή τι κωλύει, ἐθέλω
αὐτοῖς διαλεχθῆναι." "ἀλλ' οὐδὲν κωλύει," ἔϕη, "ἀλλὰ διαλέγου καὶ
μάθε
πρῶτον τίνες εἰσίν." ἐρωτήσαντος δὲ τοῦ ἀνδρός, εἶπον ὅτι Μάκρωνες
εἶεν. "ἐρώτα τοίνυν," ἔϕη, "αὐτοὺς τί χρῄζουσιν ἡμῖν πολέμιοι εἶναι."
οἱ
10 δ' ἀπεκρίναντο "ὅτι ὑμεῖς ἐπὶ τὴν ἡμετέραν χώραν ἔρχεσθε." λέγειν
ἐκέλευον οἱ στρατηγοὶ ὅτι οὐ κακῶς γε ποιήσοντες ἀπέρχονται εἰς τήν
Ἑλλάδα, ἐπὶ θάλατταν βουλόμενοι ἀϕικέσθαι. ἠρώτων ἐκεῖνοι εἰ δοῖεν
ἂν
τούτων τὰ πιστά· οἱ δ' ἔϕασαν καὶ δοῦναι καὶ λαβεῖν ἐθέλειν.
Xenophon, Anabasis IV. 8. 1-7 (adapted)

Μάκρωνες -ων οἱ Macronians
σταθμός -οῦ ὁ day’s march
ὁρίζω I form the boundary of
κατ' ἀντιπέραν on the other side
Ἀθήνησι in Athens
4
οἶμαι I think
χρῄζω I want
πιστόν -οῦ τό pledge

44 Xenophon justifies to his comrades his treatment of Philesius, accusing
him of havingintended to bury a wounded man alive.
"οἷον δὲ τὸ πρᾶγμα ἐγένετο ἀκούσατε·" ἔϕη ὁ Ξενοϕῶν, "καὶ γὰρ

ἄξιον.
ἀνὴρ κατελείπετο διὰ τὸ μηκέτι δύνασθαι πορεύεσθαι. καὶ ἐγὼ τὸν μὲν
ἄνδρα τοσοῦτον ἐγίγνωσκον ὅτι εἷς ἡμῶν εἴη· ἠνάγκασα δὲ σέ, ὦ
Φιλήσιε, τοῦτον ἄγειν ὡς μὴ ἀπόλοιτο· καὶ γὰρ, ὡς ἐγὼ οἶμαι,
πολέμιοι
5 ἡμῖν ἐϕείποντο. ἐπεὶ δὲ προύπεμψά σε καταλαμβάνω αὖθις σὺν τοῖς
ὀπισθοϕύλαξι προσιὼν βόθρον ὀρύττοντα ὡς κατορύξοντα τὸν
ἄνθρωπον,
καὶ ἐπιστὰς έπῄνουν σε. ἐπεὶ δὲ παρεστηκότων ἡμῶν ἐκίνησε τὸν πόδα
ὁ
ἀνήρ, ἀνέκραγον οἱ παρόντες ὅτι ζῇ ὁ ἀνήρ, σὺ δ' εἶπας 'ὁ μὲν
κινησάτω
ὁπόσα γε βούλεται· ἐγὼ δ' αὐτὸν οὐκ ἄξω.' ἐνταῦθα ἔπαισά σε· ἔδοξας
10 γάρ μοι εἰδότι ἐοικέναι ὅτι ἔζη. σὺ δ' ἀπεκρίνω 'τί οὖν; ἧττόν τι
ἀπέθανε
δι' ὀλιγοῦ;' ἐγὼ δ' εἶπον 'καὶ γὰρ ἡμεῖς πάντες ἀποθανούμεθα· τούτου
οὖν
ἕνεκα ζῶντας ἡμᾶς δεῖ κατορυχθῆναι;'"
Xenophon, Anabasis V. 8. 7-11 (adapted)

Καταλείπω I leave (something) behind
Φιλήσιος -ου ὁ Philesius
οἶμαι I think
καταλαμβάνω I overtake, catch up with

5
ὀπισθοϕύλακες -ων οἱ rearguard
βόθρος -ου ὁ hole, pit
ὀρύττω I dig
κινέω I move (something)
ἀνακράζω ἀνέκραγον I cry out, shout

8
παίω I strike
εοικα I resemble, look like (+ dat)

45 The king of the Assyrians encourages his troops before their battle
against the Persian King Cyrus the Great.
ἄνδρες Ἀσσύριοι, νῦν δεῖ ἄνδρας ἀγαθοὺς εἶναι· νῦν γὰρ ὑπὲρ ψυχῶν
τῶν ὑμετέρων ὁ ἀγών ἐστι καὶ ὑπὲρ γῆς ἐν ᾑ ἐγένεσθε καὶ οἴκων ἐν οἷς
ἐτράϕητε, καὶ ὑπὲρ γυναικῶν τε καὶ τέκνων καὶ περὶ πάντων ὧν ἔχετε
ἀγαθῶν. νικήσαντες μὲν γὰρ ἁπάντων τούτων ὑμεῖς ὥσπερ πρότερον
5 κύριοι ἔσεσθε· εἰ δὲ ἡττηθήσεσθε, εὖ ἴστε ὅτι παραδώσετε ταῦτα
πάντα
τοῖς πολεμίοις. ἅτε οὖν νίκης ἐρῶντες μένοντες μάχεσθε. μῶρος δὲ τις
ἂν εἴη εἰ ζῆν βουλόμενος ϕεύγειν πειρῷτο, εἰδὼς ὅτι οἱ μὲν νικῶντες
σῴζονται, οἱ δὲ ϕεύγοντες ἀποθνήσκουσι μᾶλλον τῶν μενόντων.
μῶρος
δὲ καὶ εἴ τις χρημάτων ἐπιθυμῶν ἧτταν προσίεται. τίς γὰρ οὐκ οἶδεν
ὅτι
10 οἱ μὲν νικῶντες τά τε ἑαυτῶν σῴζουσι καὶ τὰ τῶν ἡττωμένων
προσλαμβάνουσιν, οἱ δὲ ἡττώμενοι ἅμα ἑαυτούς τε καὶ τὰ ἑαυτῶν
πάντα
ἀποβάλλουσιν;
Xenophon, Cyropaedia III. 3. 44-5 (adapted)

Ἀσσύριοι -ων οἱ Assyrians
ψυχή -ῆς ἡ life
τρέϕω aor pass ἐτράϕην I bring up, rear
τέκνον -ου τό child
κύριος -α -ον in control

5
ἡττάομαι fut ἡττηθήσομαι I am defeated, beaten
ἐράω I long for, love passionately (+ gen)

ἐπιθυμέω I desire, covet (+ gen)
ἡττα -ης ἡ defeat
προσίεμαι I accept
9
προσλαμβάνω I receive in addition

46 The victorious Corcyraeans take advantage of their naval supremacy,
but finally Corinth sends another expedition against them.
μετὰ δὲ τὴν ναυμαχίαν οἱ Κερκυραῖοι τροπαῖον στήσαντες ἐπὶ τῇ

Λευκίμμῃ τῆς Κερκυραίας ἀκρωτηρίῳ τοὺς μὲν ἄλλους οὓς ἔλαβον
αἰχμαλώτους ἀπέκτειναν, Κορινθίους δὲ δήσαντες εἶχον. ὕστερον δέ,
ἐπειδὴ οἱ Κορίνθιοι καὶ οἱ ξύμμαχοι ἡσσημένοι ταίς ναυσὶν
ἀνεχώρησαν
5 ἐπ' οἴκου, τῆς θαλάσσης ἁπάσης ἐκράτουν τῆς κατ' ἐκεῖνα τὰ χωρία οἱ
Κερκυραῖοι, καὶ πλεύσαντες ἐς Λευκάδα τὴν Κορινθίων ἀποικίαν τῆς
γῆς
τὰ πολλὰ ἔτεμον καὶ Κυλλήνην τὸ Ἠλείων λιμένα ἐνέπρησαν, ὅτι ναῦς
καὶ χρήματα παρέσχον Κορινθίοις. τοῦ τε χρόνου τὸν πλεῖστον μετὰ
τὴν
ναυμαχίαν ἐπεκράτουν τῆς θαλάσσης καὶ τοὺς τῶν Κορινθίων
ξυμμάχους
10 ἐπιπλέοντες διέϕθειρον, μέχρι οὗ Κορίνθιοι πέμψαντες ναῦς καὶ
στρατιὰν,
ἐπεὶ σϕῶν οἱ ξύμμαχοι ἐπόνουν, ἐστρατοπεδεύοντο ἐπὶ Ἀκτίῷ ϕυλακῆς
ἕνεκα τῆς τε Λευκάδος καὶ τῶν ἄλλων πόλεων ὅσαι σϕίσιν ϕίλιαι
ἦσαν.
ἀντεστρατοπεδεύοντο δὲ καὶ οἱ Κερκυραῖοι ἐπὶ τῇ Λευκίμμῃ ναυσί τε
και
πεζῷ.
Thucydides, I. 30 (adapted)
ΚερκυραΙοι-ων οί Corcyraeans
Λευκίμμη -ης ή Leucimme
άκρωτήριον -ου τό promontory, headland
Κερκυραια -ας ή Corcyra

3 Κορίνθιοι -ων οἱ Corinthians
δέω I put in chains, imprison
ἡσσάομαι pf ἥσσημαι I am defeated
ἐπ' οἴκου home, homewards
κατά (+ acc) (here) in
Λευκάς -άδος ἡ Leucas

6
ἀποικία -ας ἡ colony
Κυλλήνη -ης ή Cyllene
Ἠλεῖοι -ων οἱ Eleans, people of Elis
ἐμπίμπρημι ἐνέπρησα I set fire
μέχρι οὗ until
10
*Ακτιον -ου τό Actium
ϕυλακή -ῆς ἡ keeping guard
πεζός -οῦ ὁ infantry

47 A Spartan herald is sent away from Athens without a hearing, and told
that theAthenians will not negotiate while the Spartans are on the
march.
τοσαῦτα εἰπὼν καὶ διαλύσας τὸν ξύλλογον ὁ Ἀρχίδαμος Μελήσιππον

πρῶτον ἀποστέλλει ἐς τὰς 'Αθήνας τὸν Διακρίτου ἄνδρα Σπαρτιάτην,
εἴ
πως ἐνδοῖεν οἱ 'Αθηναῖ οι ὁρῶντες σϕᾶς ἤδη ἐν ὁδῷ ὂντας. οἱ δὲ οὐ
προσεδέξαντο αὐτόν ἐς τὴν πόλιν οὐδ' ἐπὶ τὸ κοινόν· πρότερον γὰρ
5 ἐνίκησεν ἡ τοῦ Περικλέους γνώμη, κήρυκα καὶ πρεσβείαν μή
προσδέχεσθαι Λακεδαιμονὶων ἐξεστρατευμένων ἀποπέμπουσιν οὖν
αὐτὸν
πρὶν ἀκοῦσαι καὶ ἐκέλευον ἐκτὸς ὅρων εἶναι αὐθημερὸν, τό τε λοιπὸν
ἀναχωρήσαντας ἐπὶ τὰ σφέτερα αὐτῶν, ἤν τι βούλωνται,
πρεσβεύεσθαι.
ξυμπέμπουσί τε τῷ Μελησίππῳ ἀγωγούς, ὅπως μηδενὶ ξυγγένηται. ὁ δ'
10 ἐπειδή ἐπὶ τοῖς ὅροις ἐγένετο καὶ ἔμελλε διαλύσεσθαι, ἐπορεύετο
τοσόνδε
εἰπὼν ὅτι "ἥδε ἡ ἡμέρα τοῖς Ἕλλησι μεγάλων κακῶν ἄρξει". ὡς δὲ
ἀφίκετο ἐς τὸ στρατόπεδον καὶ ἔγνω ὁ Ἀρχίδαμος ὅτι οἱ Ἀθηναῖοι
οὐδέν
πω ἐνδώσουσιν, οὕτω δὴ ἄρας τῷ στρατῷ προὐχώρει ἐς τὴν γῆν
αὐτῶν.
Thucydides, II. 12 (adapted)

διαλύω I dissolve, end (something)
ξύλλογος -ου ὁ meeting, assembly
Ἀρχίδαμος -ου ὁ Archidamus
Μελήσιππος -ου ὁ Melesippus
Διάκριτος -ου ὁ Diacritus

2
Σπαρτιάτης -ου ὁ Spartiate, Spartan citizen
ἐνδίδωμι I give in, surrender
Περικλῆς -έους ὁ Pericles
πρεσβεία -ας ἡ embassy
ἐκτός outside (+ gen)

7
ὅρος-ου ὁ boundary
ἀυθημερόν on the same day
πρεσβεύομαι I send ambassadors
ἀγωγός-οῦ ὁ escort
διαλύομαι (here) I part company, leave

10
πω yet
αἴρω (here) I set out
προχωρέω I advance
48 Alexander receives miraculous guidance to the desert shrine of Zeus
Ammon.
ἐντεῦθεν δὲ ἐς τὴν μεσόγαιαν ἐτράπετο, ἵνα τὸ μαντεῖον ἦν τοῦ

Ἄμμωνος. ἔστι δὲ ἐρήμη τε ἡ ὁδὸς καὶ ψάμμος ἡ πολλὴ αυτῆς καὶ
ἄνυδρος. ὕδωρ δὲ ἐξ οὐρανοῦ πολὺ Ἀλεξάνδρῳ ἐγένετο, καὶ τοῦτο ἐς
τὸ
θεῖον ἀνηνέχθη. ἀνηνέχθη ἐς τὸ θεῖον καὶ τόδε· νότος ἐπεὶ ἂν πνεύσῃ
ἐν
5 ἐκείνῳ τῷ χωρίῳ, τὴν ψάμμον ἐπιφέρει, ὥστε σημεῖα οὐκ ἔστι κατὰ
τήν
ὁδὸν οὔτε που ὄρος οὔτε δένδρον οὔτε γήλοφοι ἀνεστηκότες, οἷστισιν
οἱ
ὁδῖται τεκμαίροιντο ἂν τὴν πορείαν, ὥσπερ οἱ ναῦται τοῖς ἄστροις·
ἀλλά
ἐπλανᾶτο γὰρ ἡ στρατιὰ Ἀλεξάνδρῳ καὶ οἱ ἡγεμόνες τῆς ὁδοῦ
ἀμφίβολοι
ἦσαν. φημὴ δὲ ἐστι δράκοντας δύο ἰέναι πρὸ τοῦ στρατεύματος φωνὴν
10 ἱέντας, καὶ τούτοις Ἀλέξανδρον κελεῦσαι ἔπεσθαι τοὺς ἡγεμόνας
πιστεύσαντας τῳ θείῳ· τοὺς δὲ ἡγήσασθαι τὴν ὁδὸν τήν τε ἐς τό
μαντεῖον καὶ ὀπίσω αὖθις.
Arrian, Anabasis III. 3. 3-5 (adapted)

μεσογαια -ας ἡ interior, inland region
Ἅμμων -ωνος ὁ Ammon(Egyptian god identified with Zeus)
ψάμμος-ου ἡ sand
ἄνυδρος-ον waterless
Ἀλέξανδρος-ου ὁ Alexander
3
θεῖος -α -ον divine

ἀναφέρω aor pass ἀνηνέχθην (here) I attribute
νότος-ου ὁ south wind
πνέω ἔπνευσα (here) I blow
σημεῖον -ου τό mark, landmark

5
γήλοφος-ου ὁ hill
ὁδίτης-ου ὁ traveller
τεκμαίρομαι I judge
πορεία-ας ἡ route
ἄστρον -ου τό star

7
πλανάομαι I wander
ἀμφίβολος -ον uncertain, doubtful
φημή -ῆς ἡ report, rumour
δράκων-οντος ὁ serpent
ὀπίσω back
12
49 Alexander meets the Indian prince Porus whose army he has defeated.
Ἀλέξανδρος δὲ προσιππεύσας ξὺν ὀλίγοις τῶν ἑταίρων ἀπαντᾷ τῷ

Πώρῳ.
καὶ ἐπιστήσας τὸν ἵππον τό τε μέγεθος ἐθαύμαζε καὶ τὸ κάλλος τοῦ
Πώρου καὶ ὅτι οὐ δεδουλωμένος τῇ γνώμῃ ἐφαίνετο. ἔνθα δὴ
Ἀλέξανδρος
πρῶτος προσειπὼν αὐτὸν λέγειν ἐκέλευσεν ὅ τι γενέσθαι ἐαυτῷ
ἐθέλοι.
5 Πώρος δὲ ἀποκρίνασθαι λέγεται· "βασιλικῶς μοι χρῆσαι, ᾦ
Ἀλέξανδρε."
καὶ Ἀλέξανδρος ἡσθεὶς τῷ λόγῳ, "τοῦτο μὲν ἔσται σοι," ἔφη, "ἐμοῦ
ἓνεκα·
σὺ δὲ σαυτοῦ ἕνεκα ὅ τι σοὶ φίλον ἀξίου." ὁ δὲ πάντα ἔφη ἐν τούτῳ
ἐνεῖναι. καὶ Ἀλέξανδρος τούτω ἔτι μᾶλλον τῷ λόγῳ ἡσθεὶς τὴν τε
ἀρχήν
τῷ Πώρῳ τῶν τε αὐτῶν Ἰνδῶν ἔδωκεν καὶ ἄλλην ἔτι χώραν πρὸς τῇ
10 πάλαι οὔσῃ πλείονα τῆς πρόσθεν προσέθηκεν· καὶ οὕτως αὐτός τε
βασιλικῶς κεχρημένος ἦν ἀνδρὶ ἀγαθῷ καὶ ἐκείνῳ ἐκ τούτου ἐς
ἅπαντα
πιστῷ ἐχρήσατο.
Arrian .Anabasis V. 19. 1-3 (adapted)

'Αλέξανδρος -ου ὁ Alexander
Προσιππεύω I ride up
ἀπαντάω I meet (+ dat)
Πῶρος -ου ὁ Porus
ἐφίστημι ἐπίστησα I bring (something) to a halt, pull (something) up

2
μέγεθος -ους τό size, stature

κάλλος -ους τό beauty, handsomeness
βασιλικῶς royally, like a king
Ἰνδοί -ῶν οἱ Indians

50 Pausanias describes how Megalopolis has fallen from its former
greatness.
εἰ δὲ ἡ Μεγάλη πόλις προθυμίᾳ τε τῇ πάσῃ συνοικισθεῖσα ὑπό

Ἀρκάδων
καὶ ἐπὶ μεγίσταις τῶν Ἑλλήνων ἐλπίσιν ἐς αὐτὴν κόσμον τὸν ἁπαντα
καὶ
ἐὐδαιμονίαν τὴν ἀρχαίαν ἀφῄρηται καὶ τὰ πολλά ἐστιν αὑτῆς ἐρείπια
ἐφ' ἡμῶν, θαύμα οῦδὲν ἐποιησάμην, εἰδώς τὸ δαιμόνιον νεώτερα ἀεί
τινα
5 ἐθέλον ἐργάζεσθαι, καὶ ὁμοίως τὰ πάντα τά τε ἐχυρὰ καὶ τά ἀσθενῆ
καὶ
τὰ γιγνόμενά τε καὶ ὁπόσα ἀπόλλυται μεταβάλλουσαν τὴν τύχην, καὶ
ὅπως ἄν δοκῇ μετὰ ἰσχυρᾶς ἀνάγκης ἄγουσαν. Μυκῆναι μέν γε, τοῦ
πρὸς
Ἰλίῳ πολέμου τοῖς Ἕλλησιν ἡγησαμένη, καὶ Νῖνος, ἔνθα ἦν Ἀσσυρίοις
βασιλεία, καὶ Βοιώτιαι Θῆβαι προστῆναι τοῦ Ἑλληνικοῦ ποτε
ἀξιωθεῖσαι.
10 αἱ μέν ἠρήμωνται πανώλεθροι, τὸ δὲ ὄνομα τῶν Θηβῶν ἐς ἀκρόπολιν
μόνην καὶ οἰκήτορας καταβέβηκεν οὐ πολλούς.
Pausanias, VIII, 33. 1-2 (adapted)

Μεγάλη πόλις ἡ Megalopolis (lit Great City)
προθυμία -ας ἡ eagerness, enthusiasm
συνοικίζω aor pass συνωκίσθην I found, establish
'Αρκάδες -ων οἱ Arcadians, people of Arcadia

1
κόσμος-ου ὁ glory
εὐδαιμονία -ας ἡ prosperity
ἀρχαῖος -α -ον ancient, old
ἐρείπια -ων τά ruins

3
ἐπί (+ gen) (here) in the time of
θαῦμα -ατος τό wonder, surprise
δαιμόνιον -ου τό deity, divine being
ἐργάζομαι I produce, accomplish
ἐχυρός -ά -όν strong

5
μεταβάλλω I change
Μυκῆναι -ων αί Mycenae
Ἴλιον -ου τό Ilium, Troy
Νῖνος -ου ἡ Nineveh
Ἀσσύριοι -ων οἱ Assyrians

8
βασιλεία -ας ἡ kingdom
Βοιώτιος -α -ον Boeotian, of Boeotia
Θῆβαι -ων αἱ Thebes
ἐρημόω pf pass ἠρήμωμαι I abandon, make desolate

10
πανώλεθρος -ον utterly destroyed
ἀκρόπολις -εως ἡ acropolis, citadel
οἰκήτωρ -ορος ὁ inhabitant

Easy Verse Passages
51 A messenger describes to the Taurian King Thoas the escape of

Orestes and Iphigenia.
ἐπεὶ πρὸς ἀκτάς ἤλθομεν θαλασσίας,

οὗ ναύς Όρέστου κρύφιος ἦν ὡρμισμένη,
ἡμᾶς μέν, οὓς σὺ δεσμά συμπέμπεις ξένων
ἔχοντας, ἐξένευσ1 ἀποστῆναι πρόσω
5 Ἀγαμέμνονος παῖς, ὡς ἀπόρρῆτον φλόγα
θύουσα καὶ καθαρμὸν ὃν μετῴχετο,
αὐτὴ δ' ὄπισθε δέσμ' ἔχουσα τοῖν ξένοιν
ἔστειχε χερσί. καὶ τάδ' ἦν ὕποπτα μέν,
ἤρεσκε μέντοι σοῖσι προσπόλοις, ἄναξ.
Euripides, Iphigenia in Tauris 1327-35

θαλάσσιος -α -ον of the sea
Ὀρέστης -ου ὁ Orestes
κρύφιος -α -ον hidden
ὁρμίζω pf pass ὥρμισμαι I moor
ἐξένευσ' = ἐξένευσε (elision)

4
ἐκνεύω ἐξένευσα I give a sign to
πρόσω (here) at a distance
Ἀγαμέμνων -ονος ὁ Agamemnon

ἀπόρρητος-ον secret, not to be spoken of
φλόξ φλογός ἡ flame

5
καθαρμός -οῦ ὁ offering made to achieve purification
μετοίχομαι I seek for
δ' = δὲ (elision)
δέσμ' =δέσμα (elision)
στείχω I walk
8
τάδ' = τάδε (elision)
ὕποπτος-ον suspicious
ἀρέσκω I am pleasing
πρόσπολος-ου ὁ servant
ἄναξ ἄνακτος ὁ lord

9
52 Andromache bewails her fate, now that Neoptolemus has left her for a
Spartan bride.
καὶ πρὶν μὲν ἐν κακοῖσι κειμένην ὅμως

ἐλπίς μ' ἀεὶ προσῆγε σωθέντος τέκνου
ἀλκήν τιν' εὑρεῖν κἀπικούρησιν κακῶν·
ἐπεὶ δὲ τὴν Λάκαιναν Ἑρμιόνην γαμεῖ
5 τοὐμὸν παρώσας δεσπότης δοῦλον λέχος,
κακοῖς πρὸς αὐτῆς σχετλίοις ἐλαύνομαι.
λέγει γὰρ ὥς νιν φαρμάκοις κεκρυμμένοις
τίθημ' ἄπαιδα καὶ πόσει μισουμένην,
αὐτὴ δὲ ναίειν οίκον ἀντ' αὐτῆς θέλω
10 τόνδ', ἐκβαλοῦσα λέκτρα τἀκείηνς βίᾳ·
ἁγὼ τὸ πρῶτον οὐχ ἑκοῦσ' ἐδεξάμην,
νῦν δ' ἐκλέλοιπα· Ζεὺς τάδ' εἰδείη μέγας.
Euripides, Andromache 26-37

μ' = με (elision)
τέκνον-ου τό child
ἀλκή -ῆς ἡ protection
τιν' = τινά (elision)

3
κἀπικούρησιν = καὶ ἐπικούρησιν
ἐπικούρησις -εως ἡ help
Λάκαινα -ης ἡ Spartan woman
Ἑρμιόνη -ης ἡ Hermione

τοὐμόν = τὸ ἐμόν (crasis)
5
παρωθέω παρέωσα I push aside, spurn
δοῦλος -η -ον of a slave
λέχος-ους τό bed
σχέτλιος -α -ον cruel
νιν her
7
φάρμακον-ου τό drug
τίθημ' = τίθημι (elision)
ἄπαις gen ἄπαιδος childless
πόσις-εως ὁ husband
ναίω I live in, inhabit

9
οἶκος-ου ὁ house
ἀντ' = ἀντί (elision)
θέλω = ἐθέλω
τόνδ' = τόνδε (elision)
λέκτρον -ου τό bed (here pl for sg)

10
τἀκείνης = τὰ ἐκείνης (crasis)

ἁγώ = ἃ ἐγώ (crasis)
ἑκοῦσ' = ἑκοῦσα (elision)
ἐκλείπω pf ἐκλέλοιπα 1 abandon, leave

12
53 An old peasant contrasts Agamemnon’s success at Troy with his tragic
homecoming.
ἐς γῆν ἔπλευσε Τρῳάδ' Ἀγαμέμνων ἄναξ·

κτείνας δὲ τὸν κρατοῦντ' ἐν Ἰδαίᾳ χθονὶ
Πρίαμον ἑλών τε Δαρδάνου κλεινὴν πόλιν
ἀφίκετ' ἐς τόδ' Ἂργος, ὑψηλῶν δ' ἐπὶ
5 ναῶν ἔθηκε σκῦλα πλεῖστα βαρβάρων.
κἀκεῖ μὲν ηὐτύχησεν· ἐν δὲ δώμασιν
θνῄσκει γυναικὸς πρὸς Κλυταιμήστρας δόλῳ
καὶ τοῦ θυέστου παιδὸς Αἰγίσθου χερί.
χὠ μὲν παλαιά σκῆπτρα Ταντάλου λιπών
10 ὄλωλεν, Αἴγισθος δὲ βασιλεύει χθονός,
ἄλογον ἐκείνου Τυνδαρίδα κόρην ἔχων.
Euripides, Electra 3-13

Τρῳάδ' = Τρῳάδα (elision)
Τρῳάς gen -άδος Trojan, of Troy
Ἀγαμέμνων -ονος ὁ Agamemnon
ἄναξ ἄνακτος ὁ lord
κτείνω ἔκτεινα I kill

2
κρατοῦντ' = κρατοῦντα (elision)
Ἰδαῖος -α -ον of Ida (mountain near Troy)
χθών χθονός ή land
Πρίαμος -ου ὁ Priam (king of Troy)

3 Δάρδανος -ου ὁ Dardanus (founder of Troy)
κλεινός -ή -όν famous
ἀφίκετ' = ἀφίκετο (elision)
τόδ' = τόδε (elision)
Ἄργος -ους τό Argos
ὑψηλός -ή -όν high, lofty

4
δ' = δὲ (elision)
ναός -ου ὁ temple (here pl for sg)
σκῦλον -ου τό spoil, (piece of) booty
κἀκεῖ = καὶ ἐκεῖ (crasis)
εὐτυχέω I have good luck, am successful

[6]
δῶμα -ατος τό house (here pl for sg)
θνῇσκω I die, am killed
Κλυταιμήστρα -ας ἡ Clytemnestra
Θυέστης -ου ὁ Thyestes
Αἴγισθος -ου ὁ Aegisthus

[8]
Χερί = χειρί
χὠ = καὶ ὁ (crasis)
σκῆπτρον -ου τό sceptre (symbol of royal power; here pl for sg)
Τάνταλος -ου ὁ Tantalus
ὄλωλα (intr pf of ὄλλυμι) I have perished

[10]
ἄλοχος -ου ἡ wife
Τυνδαρίς -ίδος ἡ (daughter) of Tyndareus
κόρη -ης ἡ daughter

54 Praxithea, wife of King Erechtheus of Athens, agrees to save the city
by the sacrifice of their daughter.
ἐγὼ δὲ δώσω παῖδα τὴν ἐμὴν κτανεῖν.

λογίζομαι δὲ πολλά· πρῶτα μὲν πόλιν
οὐκ ἄν τιν' ἄλλην τῆσδε βελτίω λαβεῖν,
ᾗ πρῶτα μὲν λεὼς οὐκ ἐπακτὸς ἄλλοθεν,
5 ὅστις δ' ἀπ' ἄλλης πόλεος οἰκίζει πόλιν
λόγῳ πολίτης ἐστί, τοῖς δ' ἔργοισιν οὔ.
ἔπειτα τέκνα τοῦδ' ἕκατι τίκτομεν,
ὡς θεῶν βωμοὺς πατρίδα τε ῥυώμεθα.
πόλεως δ' ἁπάσης τοὔνομ' ἕν, πολλοὶ δέ νιν
10 ναίουσι· τούτους πῶς διαφθεῖραί με χρή,
ἐξόν γε πάντων μίαν ὕπερ δοῦναι θανεῖν;
Euripides, Fragment 360 (Erechtheus) 4-7, 11, 13-18

κτείνω ἔκτανον I kill
λογίζομαι I take into account
τιν' = τινά (elision)
ᾗ where
λεώς -ώ ὁ people
4
ἐπακτός -ή -όν introduced, brought in
ἄλλοθεν from elsewhere
δ' = δέ (elision) (and in lines 6 and 9)
ἀπ' = ἀπό (elision)

5 πόλεος = πόλεως
οἰκίζω I go to live in, settle in
τοῦδ' = τοῦδε (elision)
ἕκατι for the sake of (foll gen)
τίκτω I produce, give birth to

7
ῥύομαι I protect, defend
τοὔνομ' = τὸ ὄνομα (crasis)
νιν it
ναίω I live in, inhabit
θνῄσκω ἔθανον I die

11
55 Demophon declares that he will neither kill his own child nor expect
any of his peopleto make a similar sacrifice. He describes the likely
consequences of such action, andasks for help.
ἐγὼ δ' ἔχω μέν, ὡς ὁρᾷς, προθυμίαν

τοσήνδ' ἐς ὑμᾶς· παῖδα δ' οὔτ' ἐμὴν κτενῶ
οὔτ' ἄλλον ἀστῶν τῶν ἐμῶν ἀναγκάσω
ἄκονθ'· ἑκὼν δὲ τίς κακῶς οὕτω φρονεῖ,
5 ὅστις τὰ φίλτατ' ἐκ χερῶν δώσει τέκνα;
καὶ νῦν πυκνὰς ἂν συστάσεις ἂν εἰσίδοις,
τῶν μὲν λεγόντων ὡς δίκαιος ἦ ξένοις
ἱκέταις ἀρήγειν, τῶν δὲ μωρίαν ἐμοῦ
κατηγορούντων· εἰ δὲ δὴ δράσω τόδε,
10 οἰκεῖος ἤδη πόλεμος ἐξαρτύεται.
ταῦτ' οὖν ὅρα σὺ καὶ συνεξεύρισχ' ὅπως
αὐτοί τε σωθήσεσθε καὶ πέδον τόδε.
Euripides, Heraclidae 410-21

δ' = δὲ (elision) (and in line 2)
προθυμία -ας ἡ good will, eagerness to help
τοσόνδ' = τοσόνδε (elision)
τοσόσδε -ήδε -όνδε = τοσοῦτος -αύτη -οῦτο
2 οὔτ' = οὔτε (elision)
κτείνω fut κτενῶ I kill
ἀστός -οῦ ὁ citizen
ἄκονθ' = άκοντα (elision)

φίλτατ' = φίλτατα (elision)
5 χερῶν = χειρῶν
πυκνός -ή -όν crowded
σύστασις -εως ἡ meeting
ἱκέτης -ου ὁ suppliant (person claiming refuge or seeking help)
8 ἀρήγω I help (+ dat)
μωρία -ας ἡ foolishness
οἰκεῖος -α -ον (here) civil (lit domestic)
ἐξαρτύω I get (something) ready, prepare
ταῦτ' = ταῦτα (elision)
11 συνεξεύρισχ' = συνεξεύρισκε (elision)
συνεξευρίσκω I join in discovering
πέδον -ου τό land

56 Alcmena asks a messenger why Iolaus, after capturing her enemy
Eurystheus, has spared his life.
Αλ. ὦ Ζεῦ, χρόνῳ μὲν τἄμ' ἐπεσκέψω κακά,

χάριν δ' ὅμως σοι τῶν πεπραγμένων ἔχω·
ὦ τέκνα, νῦν δὴ νῦν ἐλεύθεροι πόνων,
ἐλεύθεροι δὲ τοῦ κακῶς ὀλουμένου
5 Εὐρυσθέως ἔσεσθε καὶ πόλιν πατρὸς
ὄψεσθε, κλήρους δ' ἐμβατεύσετε χθονός
καὶ θεοῖς πατρῴοις θύσεθ', ᾧν ἀπειργμένοι
ξένοι πλανήτην εἴχετ' ἄθλιον βίον.
ἀτάρ τί κεύθωνἸόλεως σοφόν ποτε
10 Εὐρυσθέως ἐφείσαθ' ὥστε μὴ κτανεῖν;
Αγ. τό σὸν προτιμῶν, ὥς νιν ὀφθαλμοῖς ἴδοις
ἀλόντα καὶ σῇ δεσποτούμενον χερί.
Euripides, Heraclidae 869-70, 873-80, 883-4

τἄμ = τά ἐμά (crasis and elision)
ἐπισκέπτομαι ἐπεσκεψάμην I look upon, pay attention to
δ' = δέ (elision)
ὀλούμενος -η -ον
4
intrfut part of ὄλλυμ (lit) about to perish; phrase with κακῶς = accursed
Εὐρυσθεύς -έως ὁ Eurystheus
κλῆρος -ου ὁ estate, plot of land
ἐμβατεύω I take possession of

χθών χθόνος ἡ land
6
θύσεθ' = θύσετε (elision)
ἀπείργω pf pass ἀπείργμαι I keep (someone) away, cut off
πλανήτης gen -ου (here as adj) wandering, of a wanderer
εἴχετ' = εἴχετε (elision)
ἄθλιος -α -ον miserable, wretched

8
ἀτάρ but
κεύθω I conceal
Ἰόλεως -ώ ὁ lolaus
ἐϕείσαθ' = ἐϕείσατο (elision)
ϕείδομαι ἐϕεισάμην I spare (someone, + gen)

10
κτείνω ἔκτανον I kill
προτιμάω I act in deference to
ἁλίσκομαι ἑάλων I am captured
δεσποτέω I control
χερί = χερί
12
57 Athene foretells problems on their way home from Troy for the Greeks
who have offended her. She asks Poseidon to help in making their
voyage difficult, and he agrees.
Αθ. καὶ Ζεὺς μὲν ὄμβρον καὶ χάλαζαν ἄσπετον

πέμψει δνοφώδη τ' αἰθέρος φυσήματα·
ἐμοὶ δὲ δώσειν φησὶ πῦρ κεραύνιον,
βάλλειν Ἀ χαιοὺςναῦς τε πιμπράναι πυρί.
5 σὺ δ' αὖ, τὸ σόν, παράσχες Αἰγαῖον πόρον
τρικυμίαις βρέμοντα καὶ δίναις ἁλός,
πλῆσον δὲ νεκρῶν κοῖλον Εὐβοίας μυχόν,
ὡς ἄν τὸ λοιπὸν τἄμ' ἀνάκτορ' εὐσεβεῖν
εἰδῶσ' Ἀχαιοὶ θεούς τε τοὺς ἄλλους σέβειν.
10 Πο. ἔσται τάδ'· ἡ χάρις γὰρ οὐ μακρῶν λόγων
δεῖται· ταράξω πέλαγος Αἰγαίας ἁλός.
Euripides, Troades 78-88

ὄμβρος-ου ὁ rain
χάλαζα -ης ἡ hail
ἄσπετος -ον incessant
δνοφώδης gen -ους dark
τ' = τε (elision)
2
αἰθήρ -έρος ὁ (here) wind
φύσημα -ατος τό blast
κεραύνιος -ον of lightning
Ἀχαιοί -ῶν οἱ Achaeans, i.e. Greeks

πίμπρημι inf πιμπράναι I bum
4
δ' = δέ (elision)
αὖ in turn
Αἰγαῖος -α -ον of the Aegean Sea
πόρος-ου ὁ path
τρικυμία -ας ἡ huge wave

6
βρέμω I roar
δίνη -ης ἡ whirlpool, eddy
ἅλς ἁλός ἡ sea, sea-water
πίμπλημι aor impv πλῆσον I fill
κοῖλος -η -ον hollow, deep

7
Εὔβοια-ας ἡ Euboea (large island north of Attica)
μυχός -οῦ ὁ bay, creek
τἄμ' = τὰ ἐμά (crasis)
ἀνάκτορ' = ἀνάκτορα (elision)
ἀνάκτορον -ου τό temple

8
εὐσεβέω I revere
εἰδῶσ' = εἰδῶσι (elision)
σέβω I worship, honour
χάρις -ιτος ἡ favour

10
πέλαγος-ους τό open sea

58 Hecuba tells Polymestor he has betrayed her by killing her son
Polydorus who hadbeen entrusted to his care.
χρῆν σ', εἴπερ ἦσθα τοῖς Ἀχαιοῖσιν φίλος,

τὸν χρυσὸν ὃν φῂς οὐ σὸν ἀλλὰ τοῦδ' ἔχειν
δοῦναι φέροντα πενομένοις τε καὶ χρόνον
πολὺν πατρῴας γῆς ἀπεξενωμένοις·
5 σὺ δ' οὐδὲ νῦν πω σῆς ἀπαλλάξαι χερὸς
τολμᾷς, ἔχων δὲ καρτερεῖς ἔτ' ἐν δόμοις.
καὶ μὴν τρέφων μὲν ὥς σε παῖδ' ἐχρῆν τρέφειν
σώσας τε τὸν ἐμόν, εἶχες ἄν καλὸν κλέος·
ἐν τοῖς κακοῖς γὰρ ἁγαθοὶ σαφέστατοι
10 φίλοι· τὰ χρηστὰ δ' αὖθ' ἕκαστ' ἔχει φίλους.
Euripides, Hecuba 1218-27

σ' = σε (elision)
εἴπερ if indeed
Ἀχαιοί -ῶν οἱ Achaeans, i.e. Greeks
τοῦδ' = τοῦδε (elision)
πένομαι I am poor
3
πατρῷος -α -ον native, ancestral
ἀποξενόω I banish, pass I live away
πω yet
ἀπαλλάσσω ἀπήλλαξα I let (something) go
χερός = χειφός
5
κατερέω I persist
ἔτ' = ἔτι (elision)
δόμος-ου ὁ house
μήν indeed
τρέφω I bring (someone) up, tend

7
παῖδ' = παῖδα (elision)
κλέος-ους τό good repute
ἁγαθοί οἱ ἀγαθοί (crasis)
χρηστός -ή -όν good, prosperous
10
αὖθ' = αὖθι (elision) = αὖθις
ἕκαστ' = ἕκαστα (elision)

59 Medea rebukes Jason who has abandoned her for a new royal bride.
ὦ παγκάκιστε, τοῦτο γάρ σ' εἰπεῖν ἔχω

γλώσσῃ μέγιστον εἰς ἀνανδρίαν κακόν·
ἦλθες πρὸς ἠμᾶς, ἦλθες ἔχθιστος γεγώς
θεοῖς τε κἀμοὶ παντί τ' ἀνθρώπων γένει;
5 οὔτοι θράσος τόδ' ἐστὶν οὔδ' εὐτολμία,
φίλους κακῶς δράσαντ' ἐναντίον βλέπειν,
ἀλλ' ἡ μεγίστη τῶν ἐν ἀνθρώποις νόσων
πασῶν, ἀναίδει'· εὖ δ' ἐποίησας μολών·
ἐγώ τε γὰρ λέξασα κουφισθήσομαι
10 ψυχὴν κακῶς σὲ καὶ σὺ λυπήσῃ κλύων.
Euripides, Medea 465-74

πὰγκακος -ον utterly bad
σ' = σέ (elision)
ἀνανδρία -ας ἡ unmanly behaviour
κἀμοί = καὶ ἐμοί (crasis)
τ' = τε (elision)
4
οὔτοι =indeed not
θράσος-ους τό boldness
τόδ' = τόδε (elision)
οὔδ' = οὔδε (elision)
εὐτολμία -ας ἡ courage, daring

5
δράσαντ' (understand σέ as subject) = δράσαντα (elision)
ἐναντίον (here) in the face
βλέπω I look
ἀλλ' = ἀλλά (elision)

7
ἀναίδει' = ἀναίδεια
ἀναίδεια -ας ἡ shamelessness
βλώσκω ἔμολον I come
κουφίζω fut pass κουφισθήσομαι I relieve

9
ψυχή -ῆς ἡ (here) feelings
λυπέομαι I am grieved
κλύω I hear
60 Jason rebukes Medea who has murdered their children.
ὦ μῖσος, ὦ μέγιστον ἐχθίστη γύναι

θεοῖς τε κἀμοὶ παντί τ' ἀνθρώπων γένει,
ἥτις τέκνοισι σοῖσιν ἐμβαλεῖν ξίφος
ἔτλης τεκοῦσα, κἄμ' ἄπαιδ' ἀπώλεσας·
5 καὶ ταῦτα δράσασ' ἥλιόν τε προσβλέπεις
καὶ γαῖαν, ἔργον τλᾶσα δυσσεβέστατον;
ὄλοι'. ἐγὼ δὲ νῦν φρονῶ, τότ' οὐ φρονῶν,
ὅτ' ἐκ δόμων σε βαρβάρου τ' ἀπὸ χθονὸς
Ἕλλην' ἐς οἶκον ἠγόμην, κακὸν μέγα,
10 πατρός τε καὶ γῆς προδότιν ἥ σ' ἐθρέψατο.

μῖσος -ους τό hated creature
κἀμοί = καὶ ἐμοί (crasis)
τ' = τε (elision)(and in line 8)
τλάω ἔτλην I dare

4
τίκτω ἔτεκον I give birth
κἄμ' = καὶ ἐμέ (crasis)
ἄπαιδ' = ἄπαιδα (elision)
ἄπαις gen -δος childless
δράσασ' δράσασα
5
προσβλέπω I look at
γαῖα-ας ἡ = γῆ
δυσσεβής -ές unholy, impious
ὄλοι' = ὄλοιο (elision)
ὄλλυμι aor mid ὠλόμην (mid) I perish

7
φρονέω (here) I am in my senses
τότ' = τότε (elision)
ὅτ' = ὅτε (elision)
χθών χθονός ἡ land
Ἕλλην gen -ηνος Greek

9
προδότις-ιδος ἡ betrayer
σ' = σέ (elision)
τρέφω ἔθρεψα I bring up, rear

A2 Prose Passages
61 The Spartan leader, Teleutias, encourages his troops with a considerate

and patriotic address.
ἐκ δὲ τούτου οἱ Λακεδαιμόνιοι Τελευτίαν αὖ ἐκπέμπουσιν ἐπὶ ταύτας

τὰς
ναῦς ναύαρχον. ὡς δὲ εἶδον αὐτὸν ἥκοντα οἱ ναῦται, ὑπερήσθησαν. ὁ
δ'
αὐτοὺς συγκαλέσας εἶπε τοιάδε· "ὦ ἄνδρες στρατιῶται, ἐγὼ χρήματα
μὲν
οὐκ ἔχων ἥκω· ἐὰν μέντοι θεὸς ἐθέλῃ καὶ ὑμεῖς συμπροθυμῆσθε,
5 πειράσομαι τὰ ἐπιτήδεια ὑμῖν ὡς πλεῖστα πορίζειν. εὖ δ' ἴστε, ἐγὼ ὅταν
ὑμῶν ἄρχω, εὔχομαι οὐδὲν ἧττον ζῆν ὑμᾶς ἢ καὶ ἐμαυτόν· ἐγὼ δὲ νὴ
τοὺς θεοὺς καὶ δεξαίμην ἂν αὐτὸς μᾶλλον δύο ἡμέρας ἄσιτος ἢ ὑμᾶς
μίαν γενέσθαι. ὥστε ὅταν ὑμεῖς πλήρη ἔχητε τὰ ἐπιτήδεια, τότε καὶ ἐμὲ
ὄψεσθε ἀφθονώτερον διαιτώμενον· ἐὰν δὲ ἀνεχόμενόν με ὁρᾶτε καὶ
ψύχη
10 καὶ θάλπη καὶ ἀγρυπνίαν, οἴεσθε καὶ ὑμεῖς ταῦτα πάντα καρτερεῖν. καὶ
γὰρ ἡ πόλις ἡ ἡμετέρα, ὦ ἄνδρες στρατιῶται, εὖ ἴστε ὅτι τἀγαθὰ καὶ τὰ
καλὰ ἐκτήσατο οὐ ῥᾳθυμοῦσα, ἀλλὰ ἐθέλουσα καὶ πονεῖν καὶ
κινδυνεύειν, ὁπότε δέοι."
Xenophon, Hellenica V. 1. 13-16

ὑπερήδομαι I am overjoyed
συμπροθυμέομαι I join eagerly with
διαιτάομαι I live (my life)
ψῦχος-ους τό cold
θάλπος -ους τό heat
62 After the Battle of Leuctra the Thebans appeal in vain to the Athenians
for help against the Spartans. They are more successful with Jason,
king of Pherae.
οἱ δὲ Θηβαῖοι εὐθὺς μὲν μετὰ τὴν μάχην ἔπεμψαν εἰς Ἀθήνας ἄγγελον
ἐστεφανωμένον, καὶ ἅμα μὲν τῆς νίκης τὸ μέγεθος ἔφραζον, ἅμα δὲ
βοηθεῖν ἐκέλευον, λέγοντες ὡς νῦν ἐξείη Λακεδαιμονίους πάντων ὧν
ἐπεποιήκεσαν αὐτοὺς τιμωρήσασθαι. τῶν δὲ 'Αθηναίων ἡ βουλὴ
5 ἐτύγχανεν ἐν ἀκροπ όλει καθημένη. ἐπεὶ δ' ἤκουσαν τὸ γεγενημένον,
ὅτι
μὲν σφόδρα ἠνιάθησαν πᾶσι δῆλον ἐγένετο· οὔτε γὰρ ἐπὶ ξένια τὸν
κήρυκα ἐκάλεσαν, περί τε τῆς βοηθείας οὐδὲν ἀπεκρίναντο. καὶ
Ἀθήνηθεν μὲν οὕτως ἀπῆλθεν ὁ κῆρυξ. πρὸς μέντοι Ίάσονα, σύμμαχον
ὄντα, ἔπεμπον σπουδῇ οἱ Θηβαίοι, κελεύοντες βοηθεῖν, διαλογιζόμενοι
πῇ
10 τὸ μέλλον ἀποβήσοιτο. ὁ δ' εὐθὺς τριήρεις μὲν ἐπλήρου, ὡς βοηθήσων
κατά θάλατταν, συλλαβὼν δὲ τὸ ξενικὸν καὶ τοὺς περὶ αὑτὸν ἱππέας,
καίπερ ἀκηρύκτῳ πολέμῳ τῶν Φωκέων χρωμένων, πεζῇ διεπορεύθη
εἰς
τὴν Βοιωτίαν, ἐν πολλαῖς τῶν πόλεων πρότερον ὀφθεὶς ἢ ἀγγελθεὶς ὅτι
πορεύοιτο.
Xenophon, Hellenica VI. 4. 19-21

ἀνιάω I distress, grieve
διαλογίζομαι I reckon, work out
ξενικόν -οῦ τό mercenary force
ἀκήρυκτος -ον unheralded, i.e. undeclared, unofficial
63 Philip the comedian, having failed to raise a laugh at a dinner-party, is
gloomy about his future career.
δειπνούντων δὲ αὐτῶν, Φίλιππος γελοῖόν τι εὐθὺς ἐπεχείρει λέγειν, ἵνα

δὴ
ἐπιτελοίη, ὧνπερ ἕνεκα ἐκαλεῖτο ἑκάστοτε ἐπὶ τὰ δεῖπνα. ὡς δ' οὐκ
ἐκίνησε γέλωτα, τότε μὲν ἀχθεσθεὶς φανερὸς ἐγένετο. αὖθις δ' ὀλίγον
ὕστερον ἄλλο τι γελοῖον ἐβούλετο λέγειν. ὡς δὲ οὐδὲ τότε ἐγέλασαν
ἐπ'
5 αὐτῷ, ἐν τῷ μεταξὺ παυσάμενος τοῦ δείπνου κατέκειτο. καὶ ὁ
Καλλίας,
"τί τοῦτ'," ἔφη, "ὦ Φίλιππε; ἀλλ' ἦ ὀδύνη σε εἴληφε;" καὶ ὅς
ἀναστενάξας,
"ναὶ μὰ Δί'," ἔφη, "ὦ Καλλία, μεγάλη γε. ἐπεὶ γὰρ γέλως ἐξ ἀνθρώπων
ἀπόλωλεν, ἔρρει τὰ ἐμὰ πράγματα. πρόσθεν μὲν γὰρ τούτου ἕνεκα
ἐκαλούμην ἐπὶ τὰ δεῖπνα. ἵνα εὐφραίνοιντο οἱ συνόντες· νῦν δὲ τίνος
10 ἕνεκα καλεῖ μέ τις; οὔτε γὰρ ἔγωγε σπουδάσαι ἄν δυναίμην μᾶλλον
ἤπερ
ἀθάνατος γενέσθαι, οὔτε μὴν ὡς ἀντικληθησόμενος καλεῖ μέ τις, ἐπεὶ
πάντες ἴσασιν ὅτι ἀρχὴν οὐδὲ νομίζεται εἰς τὴν ἐμὴν οἰκίαν δεῖπνον
προσφέρεσθαι." καὶ ἀπεμύττετό τε καὶ τῇ φωνῇ σαφῶς κλαίειν
ἐφαίνετο.
Xenophon, Symposium 1. 14-15

ἐπιτελέω I fulfil
ἄχθομαι I am vexed, annoyed
ὀδύνη -ης ἡ pain
ἀναστενάχω I groan aloud
ἔρρω I am lost, done for, clean gone
εὐφραίνομαι I enjoy myself
ἀρχὴν οὐδέ not at all
νομίζεται it is customary
ἀπομύττομαι I blow my nose
64 In the course of a mission to broker peace between the Armenians and
the Chaldaeans,Cyrus has just taken a Chaldaean hill fort; he treats the
prisoners mercifully, and offersthem the choice of peace or war.
ἐν δὲ τούτῳ προσάγουσι τῷ Κύρῳ τοὺς αἰχμαλώτους δεδεμένους, τοὺς

δέ
τινας καὶ τετρωμένους· ὡς δὲ εἶδεν, εὐθὺς λύειν μὲν ἐκέλευσε τοὺς
δεδεμένους, τοὺς δὲ τετρωμένους ἰατροὺς καλέσας θεραπεύειν
ἐκέλευσεν·
ἔπειτα δὲ ἔλεξε τοῖς Χαλδαίοις ὅτι ἥκοι οὔτε ἀπολέσαι ἐπιθυμῶν
ἐκείνους
5 οὔτε πολεμεῖν δεόμενος, ἀλλ' εἰρήνην βουλόμενος ποιῆσαι Ἀρμενίοις
καὶ
Χαλδαίοις. "πρὶν μὲν οὖν ἔχεσθαι τὰ ἄκρα οἶδ' ὅτι οὐδὲν ἐδεῖσθε
εἰρήνης· τὰ μὲν γὰρ ὑμέτερα ἀσφαλῶς εἴχε, τὰ δὲ τῶν Ἀρμενίων ἤγετε
καὶ ἐφέρετε· νῦν δὲ ὁρᾶτε ἐν οἵῳ ἐστέ. ἐγὼ οὖν ἀφίημι ὑμᾶς οἴκαδε
τοὺς
εἰλημμένους, καὶ δίδωμι ὑμῖν σὺν τοῖς ἄλλοις Χαλδαίοις
βουλεύσασθαι
10 εἴτε βούλεσθε πολεμεῖν ἡμῖν εἴτε φίλοι εἶναι. καὶ ἢν μὲν πόλεμον
αἱρῆσθε, μηκέτι ἥκετε δεῦρο ἄνευ ὅπλων, εἰ σωφρονεἶτε· ἢν δὲ
εἰρήνης
δοκῆτε δεῖσθαι, ἄνευ ὅπλων ἥκετε* ὡς δέ καλῶς ἕξει τὰ ὑμέτερα, ἢν
φίλοι γένησθε, ἐμοὶ μελήσει."
Xenophon, Cyropaedia III. 2. 12-13

τιτρώσκω (pf pass τέτρωμαι) I wound
ἄγω καὶ φέρω I pillage and plunder
65 Cyrus hears news of the death and funeral of Abradatas.
ὁ δὲ Κῦρος καλέσας τινὰς τῶν παρόντων ὑπηρετῶν, "εἴπατέ μοι," ἔφη,

"ἑώρακέ τις ὑμῶν Ἀβραδάταν; θαυμάζω γάρ," ἔφη, "ὅτι πρόσθεν
θαμίζων
ἐφ' ἡμᾶς νῦν οὐδαμοῦ φαίνεται. τῶν οὖν ὑπηρετῶν τις ἀπεκρίνατο ὅτι
"ὦ
δέσποτα, οὐ ζῇ, ἀλλ' ἐν τῇ μάχῃ ἀπέθανεν ἐμβαλὼν τὸ ἅρμα εἰς τοὺς
5 Αἰγυπτίους· οἱ δ' ἄλλοι πλὴν τῶν ἑταίρων αὐτοῦ ἐξέκλιναν, ὥς φασιν,
ἐπεὶ τὸ στῖφος εἶδον τὸ τῶν Αἰγυπτίων. καὶ νῦν γε," ἔφη, "λέγεται
αὐτοῦ
ἡ γυνὴ ἀνελομένη τὸν νεκρὸν καὶ ἐνθεμένη εἰς τὴν ἁρμάμαξαν, ἐν
ᾗπερ
αὐτὴ ὠχεῖτο, προσκεκομικέναι αὐτὸν ἐνθάδε ποι πρὸς τὸν Πακτωλὸν
ποταμόν, καὶ τοὺς μὲν εὐνούχους καὶ τοὺς θεράποντας αὐτοῦ ὀρύττειν
10 φασὶν ἐπὶ λόφου τινὸς θήκην τῷ τελευτήσαντι· τὴν δὲ γυναῖκα
λέγουσιν
ὡς κάθηται χαμαὶ κεκοσμηκυῖα οἷς εἶχε τὸν ἄνδρα, τὴν κεφαλήν αὐτοῦ
ἔχουσα ἐπὶ τοῖς γόνασι." ταῦτα ἀκούσας ὁ Κῦρος ἐπαίσατο ἄρα τὸν
μηρὸν καὶ εὐθὺς ἀναπηδήσας ἐπὶ τὸν ὅππον λαβὼν χιλίους ἱππέας
ἤλαυνεν ἐπὶ τὸ πάθος.
Xenophon, Cyropaedia VII. 3. 2-6

θαμίζω I come frequently
στῖφος -ους τό massed ranks
ἁρμάμαξα -ης ἡ carriage
θήκη-ης ἡ grave
κοσμέω I adorn
μηρός-οῦ ὁ thigh
66 Xenophon, addressing his troops before battle with the Persians,
encourages them to trust in the gods, as their ancestors had before
them.
πολλαὶ ἡμῖν καὶ καλαὶ ἐλπίδες εἰσὶ σωτηρίας, πρῶτον μὲν γὰρ ἡμεῖς
μὲν
ἐμπεδοῦμεν τοὺς τῶν θεῶν ὅρκους, οἱ δὲ πολέμιοι ἐπιωρκήκασί τε καὶ
τὰς
σπονδὰς παρὰ τοὺς ὅρκους λελύκασιν. οὕτω δ' ἐχόντων εἰκὸς τοῖς μὲν
πολεμίοις ἐναντίους εἶναι τοὺς θεούς, ἡμἶν δὲ συμμάχους, οἵπερ ἱκανοί
5 εἰσι καὶ τοὺς μεγάλους ταχὺ μικροὺς ποιεῖν καὶ τοὺς μικρούς, κἂν ἐν
δεινοῖς ὦσι, σῴζειν εὐπετῶς, ὅταν βούλωνται. ἔπειτα δὲ ἀναμνήσω
ὑμᾶς
καὶ τοὺς τῶν προγόνων τῶν ἡμετέρων κινδύνους, ἵνα εἰδῆτε ὡς
ἀγαθοῖς
τε ὑμῖν προσήκει εἶναι σώζονταί τε σὺν τοῖς θεοῖς καὶ ἐκ πάνυ δεινῶν
οἱ
ἀγαθοί. ἐλθόντων μὲν γὰρ Περσῶν καὶ τῶν σὺν αὐτοῖς παμπληθεῖ
στόλῳ
10 ὡς ἀφανιούντων τὰς Ἀθήνας, ὑποστῆναι αὐτοὶ Ἀθηναῖοι τολμήσαντες
ἐνίκησαν αὐτούς. καὶ εὐξάμενοι τῇ Ἀρτέμιδι, ὁπόσους κατακάνοιεν
τῶν
πολεμίων, τοσαύτας χιμαίρας καταθύσειν τῇ θεῷ, ἐπεὶ οὐκ εἶχον
ἱκανὰς
εὑρεῖν, ἔδοξεν αὐτοῖς κατ' ἐνιαυτὸν πεντακοσίας θύειν, καὶ ἔτι νῦν
ἀποθύουσιν.
Xenophon, Anabasis III. 2. 10-12

ἐμπεδόω I stand by
ἐπιορκέω I swear falsely
εὐπετῶς easily
εὔχομαι (here) I promise (in prayer), I vow
κατακαίνω = κατακτείνω
χίμαιρα-ας ἡ she-goat
67 Socrates queries the argument that it is safer to have no fixed home
than to stay in one's own city.
"ἀλλ' ἐγώ τοι," ἔϕη, "ἵνα μὴ πάσχω ταῦτα, οὐδ' εἰς πολιτείαν ἐμαυτόν
κατακλείω, ἀλλὰ ξένος πανταχοῦ εἰμι." καὶ ὁ Σωκράτης ἔϕη · "τοῦτο
μέντοι ἤδη λέγεις δεινὸν πάλαισμα. τοὺς γάρ ξένους, ἐξ οὗ ὅ τε Σίνις
καὶ ὁ Σκείρων καὶ ὁ Προκρούστης ἀπέθανον, οὐδεὶς ἔ τι ἀδικεῖ· ἀλλά
5 νῦν οἱ μὲν πολιτευόμενοι ἐν ταῖς πατρίσι καὶ νόμους τίθενται, ἵνα μὴ
ἀδικῶνται, καὶ ταῖς πόλεσιν ἐρύματα περιβάλλονται, καὶ ὅπλα κτῶνται
οἷς ἀμυνοῦνται τούς ἀδικοῦντας, καὶ πρὸς τούτοις ἄλλους ἔξωθεν
συμμάχους κατασκευάζονται· καὶ οἱ μὲν ταῦτα πάντα κεκτημένοι
ὅμως
ἀδικοῦνται· σὺ δὲ οὐδὲν μὲν τούτων ἔχων, ἐν δὲ ταῖς ὁδοῖς, ἔνθα
10 πλεῖστοι ἀδικοῦνται, πολὺν χρόνον διατρίβων, εἰς ὁποίαν δ' ἂν πόλιν
ἀϕίκη, τῶν πολιτῶν πάντων ἥττων ὤν, καὶ τοιοῦτος, οἵοις μάλιστα
ἐπιτίθενται οἱ βουλόμενοι ἀδικεῖν, ὅμως διὰ τὸ ξένος εἶναι οὐκ ἂν οἴει
ἀδικηθῆναι; ἦ διότι αἱ πόλεις σοι κηρύττουσιν ἀσϕαλείαν καὶ
προσιόντι
καὶ ἀπιόντι, θαρρεῖς;"
Xenophon, Memorabilia II. 1. 13

I confine
κατακλείω
trick
πάλαισμα -ατος τό
Sinis (a legendary bandit)

Σίνις -ιδος ὁ
Sciron (another legendary bandit)

Σκείρων -ωνος ὁ
Procrustes (yet another legendary bandit)

Προκρούστης -ου ὁ
68 Socrates explains to Glaucon that a man must benefit his city if he
wants to be respected.
μετά δέ ταῦτα ὁ Σωκράτης, "οὐκοῦν," ἔϕη, "τοῦτο μέν, ὦ Γλαύκών,

δῆλον, ὅτι, εἴπερ τιμᾶσθαι βούλει, ὠϕελητέα σοι ἠ πόλις ἐστί;" "πάνυ
μὲν
οὖν," ἔϕη. "πρὸς θεῶν," ἔϕη, "μὴ τοίνυν ἀποκρύψη, ἀλλ' εἰπὲ ἡμῖν ἐκ
τίνος ἄρξῃ τὴν πόλιν εὐεργετεῖν." ἐπεὶ δέ ὁ Γλαύκων διεσιώπησεν, ὡς
ἄν
5 τότε σκοπῶν ὁπόθεν ἄρχοιτο, "ἆρ'," ἔϕη ὁ Σωκράτης, "ὥσπερ ϕίλου
οἶκον
εἰ αὐξῆσαι βούλοιο, πλουσιώτερον αὐτὸν ἐπιχειροίης ἂν ποιεῖν, οὕτω
καί
τὴν πόλιν πειράσῃ πλουσιωτέραν ποιῆσαι;" "πάνυ μὲν οὖν," ἔϕη.
"οὐκοῦν
πλουσιωτέρα γ' ἂν εἴη προσόδων αὐτῇ πλειόνων γενομένων;" "εἰκὸς
γοῦν,"
ἔϕη. "λέξον δὴ," ἔϕη, "ἐκ τίνων νῦν αἱ πρόσοδοι τῇ πόλει καὶ πόσαι
τινές
10 εἰσι; δῆλον γάρ ὅτι ἔσκεψαι, ἵνα, εἰ μέν τινες αὐτῶν ἐνδεῶς ἔχουσιν,
ἐκπληρώσῃς, εἰ δὲ παραλείπονται, προσπορίσῃς." "ἀλλὰ μὰ Δί'," ἔϕη ὁ
Γλαύκων, "ταῦτά γε οὐκ ἐπέσκεμμαι."
Xenophon, Memorabilia III. 6. 3-5

I keep something hidden, am secretive
ἀποκρύπτομαι
annual revenues
πρόσοδοι -ων αἱ
I am deficient
ἐνδεῶς ἔχω
I am missing
παραλείπομαι
69 Charmides, son of Glaucon, is encouraged by Socrates to take an
active part in public life.
Χαρμίδην δὲ τὸν Γλαύκωνος ὁρῶν ἀξιόλογον μὲν ἄνδρα ὄντα καὶ

πολλῷ
δυνατώτερον τῶν τὰ πολιτικὰ τότε πραττόντων, ὀκνοῦντα δὲ
προσιέναι τῷ
δήμῳ καὶ τῶν τῆς πόλεως πραγμάτων ἐπιμελεῖσθαι, "εἰπέ μοι," ἔϕη, "ὦ
Χαρμίδη, εἴ τις ἱκανὸς ὢν τούς στεϕανίτας ἀγῶνας νικᾶν καὶ διὰ τοῦτο
5 αὐτός τε τιμᾶσθαι καὶ τὴν πατρίδα ἐν τῇ 'Έλλάδι εὐδοκιμωτέραν ποιεῖν
μὴ θέλοι ἀγωνίζεσθαι, ποῖόν τινα τοῦτον νομίζοις ἂν τὸν ἄνδρα εἶναι;"
"δῆλον ὅτι," ἔϕη, "μαλακόν τε καὶ δειλόν." "εἰ δέ τις," ἔϕη, "δυνατὸς
ὢν
τῶν τῆς πόλεως πραγμάτων ἐπιμελόμενος τήν τε πόλιν αὔξειν καὶ
αὐτός
διὰ τοῦτο τιμᾶσθαι, ὀκνοίη δὴ τοῦτο πράττειν, οὐκ ἂν εἰκότως δειλὸς
10 νομίζοιτο;" " ἴσως," ἔϕη· "ἀτὰρ πρὸς τί με ταῦτ' ἐρωτᾷς;" "ὅτι," ἔϕη,
"οἶμαί
σε δυνατὸν ὄντα ὀκνεῖν ἐπιμελεῖσθαι, καὶ ταῦτα ὧν ἀνάγκη σοι
μετέχειν
πολίτῃ γε ὄντι."
Xenophon, Memorabilia III. 7. 1-2

major championship (a contest in which the) prize was a crown)
στεϕανίτης ἀγών
but
ἀτάρ
70 Socrates exposes a flaw in the attitude of the sophist Hippias, who has
tried to make fun of him for always saying the same things.
διὰ χρόνου γὰρ ἀϕικόμενος ὁ 'Ιππίας Ἀθήναζε παρεγένετο τῷ

Σωκράτει
λέγοντι πρός τινας ὡς θαυμαστὸν εἴη τό, εἰ μέν τις βούλοιτο σκυτέα
διδάξασθαί τινα εἶναι ἢ τέκτονα, μὴ ἀπορεῖν ὅποι ἂν πέμψας τούτου
τύχοι, ἐὰν δέ τις βούληται ἢ αὐτὸς μαθεῖν τὸ δίκαιον ἢ υἱὸν
διδάξασθαι,
5 μὴ εἰδέναι ὅποι ἂν ἐλθὼν τύχοι τούτου, καὶ ὁ μὲν 'Ιππίας ἀκούσας
ταῦτα ὥσπερ ἐπισκώπτων αὐτόν," ἔτι γὰρ σύ," ἔϕη, "ὦ Σώκρατες,
ἐκεῖνα
τὰ αὐτὰ λέγεις ἃ ἐγὼ πάλαι ποτέ σου ἤκουσα;" καὶ ὁ Σωκράτης, " ὃ δέ
γε τούτου δεινότερον," ἔϕη, "ὦ 'Ιππία, οὐ μόνον ἀεὶ τὰ αὐτὰ λέγω,
ἀλλὰ
καὶ περὶ τῶν αὐτῶν· σύ δ' ἴσως διὰ τὸ πολυμαθὴς εἶναι περὶ τῶν αὐτῶν
10 οὐδέποτε τὰ αὐτὰ λέγεις." "ἀμέλει," ἔϕη, "πειρῶμαι καινόν τι λέγειν
ἀεί."
"πότερον," ἔϕη, "καὶ περὶ ὧν ἐπίστασαι; οἷον περὶ γραμμάτων ἐάν τις
ἔρηταί σε πόσα καὶ ποῖα Σωκράτους ἐστίν, ἄλλα μὲν πρότερον, ἄλλα
δὲ νῦν πειρᾷ λέγειν; ἢ περὶ ἀριθμῶν τοῖς ἐρωτῶσιν εἰ τὰ δὶς πέντε δέκα
ἐστίν, οὐ τὰ αὐτὰ νῦν ἃ καὶ πρότερον ἀποκρίνη;"
Xenophon, Memorabilia IV. 4. 5-7

cobbler, shoemaker
σκυτεὺς -έως ὁ
I make fun of
ἐπισκώπτω
of course
ἀμέλει
71 After King Archidamus has spoken, the ephor Sthenelaidas condemns
a self-justifying speech of the Athenians who have wronged Spartan
allies. He encourages his countrymen to declare war upon them.
καὶ ὁ μὲν Ἀρχίδαμος τοιαῦτα εἶπεν· παρελθὼν δὲ Σθενελαίδας

τελευταῖος, εἷς τῶν ἐϕόρων τότε ὤν, ἔλεξεν ὧδε. "τοὺς μὲν λόγους
τοὺς
πολλοὺς τῶν Ἀθηναίων οὐ γιγνώσκω· ἐπαινέσαντες γὰρ πολλὰ
ἑαυτοὺς
οὐδαμοῦ ἀντεῖπον ὡς οὐκ ἀδικοῦσι τοὺς ἡμετέρους ξυμμάχους καὶ τὴν
5 Πελοπόννησον· καίτοι εἰ πρὸς τοὺς Μήδους ἐγένοντο ἀγαθοὶ τότε,
πρὸς
δ' ἡμᾶς κακοὶ νῦν, διπλασίας ζημίας ἄξιοί εἰσιν, ὅτι ἀντ' ἀγαθῶν κακοὶ
γεγένηνται. ἡμεῖς δὲ ὁμοῖοι καὶ τότε καὶ νῦν ἐσμέν, καὶ τοὺς
ξυμμάχους,
ἢν σωϕρονῶμεν, οὐ περιοψόμεθα ἀδικουμένους οὐδὲ μελλήσομεν
τιμωρεῖν.
ἄλλοις μὲν γὰρ χρήματά ἐστι πολλὰ καὶ νῆες καὶ ἵπποι, ἡμῖν δὲ
10 ξύμμαχοι ἀγαθοί, οὓς οὐ παραδοτέα τοῖς Ἀθηναίοις ἐστίν, ἀλλὰ
τιμωρητέα ἐν τάχει καὶ παντὶ σθένει. ψηϕίζεσθε οὖν, ὦ Λακεδαιμόνιοι,
ἀξίως τῆς Σπάρτης τὸν πόλεμον, καὶ μήτε τοὺς Ἀθηναίους ἐᾶτε
μείζους
γίγνεσθαι μήτε τοὺς ξυμμάχους καταπροδιδῶμεν, ἀλλὰ ξὺν τοῖς θεοῖς
ἐπίωμεν ἐπὶ τοὺς ἀδικοῦντας."
Thucydides, I. 85-6
(here) I understand
γιγνώσκω
double, twofold
διπλάσιος -α -ον
I overlook
περιοράω
(here) I am slow to
μέλλω
72 The Athenians are asked to keep a check on the violent behaviour of
Pausanias the Spartan. He is subsequently recalled home.
Παυσανίας δὲ ὁ Κλεομβρότου ἐκ Λακεδαίμονος στρατηγός τῶν

Ἑλλήνων
ἐξεπέμϕθη μετὰ εἴκοσι νεῶν ἀπὸ Πελοποννήσου· ξυνέπλεον δὲ καὶ
Ἀθηναῖοι τριάκοντα ναυσὶ καὶ τῶν ἄλλων ξυμμάχων πλῆθος. καὶ
ἐστράτευσαν ἐς Κύπρον καὶ αὐτῆς τὰ πολλά κατεστρέψαντο, καὶ
ὕστερον
5 ἐς Βυζάντιον Μήδων ἐχόντων, καὶ ἐξεπολιόρκησαν. ἤδη δὲ βιαίου
ὄντος
αὐτοῦ οἵ τε ἄλλοι Ἕλληνες ἤχθοντο καὶ οὐχ ἥκιστα οἱ Ἴωνες καὶ ὅσοι
ἀπὸ βασιλέως νεωστὶ ἡλευθέρωντο· ϕοιτῶντές τε πρὸς τοὺς
Ἀθηναίους
ἠξίουν αὐτοὺς ἡγεμόνας σϕῶν γίγνεσθαι καὶ τῷ Παυσανίᾳ μὴ
ἐπιτρέπειν,
ἤν που βιάζηται. οἱ δὲ Ἀθηναῖοι ἐδέξαντό τε τοὺς λόγους καὶ
προσεῖχον
10 τὴν γνώμην ὡς οὐ περιοψόμενοι τἆλλά τε καταστησόμενοι ᾗ ϕαίνοιτο
ἄριστα αὐτοῖς. ἐν τούτῳ δὲ οἱ Λακεδαιμόνιοι μετεπέμποντο
Παυσανίαν·
καὶ γὰρ ἀδικία πολλὴ κατηγορεῖτο αὐτοῦ ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων, καὶ
τυραννίδος μᾶλλον ἐϕαίνετο μίμησις ἢ στρατηγία.
Thucydides, I. 94
I subdue
καταστρέϕομαι
I am vexed, annoyed
ἄχθομαι
I go repeatedly
ϕοιτάω
(here) I beg
ἀξιόω
I give heed, pay attention to

γνώμην προσέχω
I overlook
περιοράω
imitation
μίμησις -εως ἡ
73 While the Peloponnesians ravage Attica, the Athenians, under Pericles,
make a naval attack on the coast of the Peloponnese.
οἱ δὲ Πελοποννήσιοι ἐπειδὴ ἔτεμον τὸ πεδίον, παρῆλθον ἐς τὴν

παραλίαν
μέχρι Λαυρείου, οὗ τὰ ἀργύρεια μέταλλά ἐστιν Ἀθηναίοις. καὶ πρώτον
μὲν ἔτεμον ταύτην ᾗ πρὸς Πελοπόννησον ὁρᾷ, ἔπειτα δὲ τὴν πρὸς
Εὔβοιάν τε καὶ Ἄνδρον τετραμμένην. Περικλῆς δὲ στρατηγὸς ὢν καὶ
τότε
5 περὶ τοῦ μὴ ἐπεξιέναι τοὺς Ἀθηναίους τὴν αὐτὴν γνώμην εἶχεν ὥσπερ
καὶ ἐν τῇ προτέρᾳ ἐσβολῇ. ἔτι δ' αὐτῶν ἐν τῷ πεδίῳ ὄντων, πρὶν ἐς τὴν
παραλίαν ἐλθεῖν, ἐκατὸν νεῶν ἐπίπλουν τῇ Πελοποννήσῳ
παρεσκευάζετο,
καὶ ἐπειδὴ ἐτοῖμα ἦν, ἀνήγετο. ξυνεστρατεύοντο δὲ καὶ Χῖοι καὶ
Λέσβιοι
πεντήκοντά ναυσίν. ἀϕικόμενοι δὲ ἐς Ἐπίδαυρον ἔτεμον τῆς γῆς τὴν
10 πολλήν, καὶ πρὸς τὴν πόλιν προσβαλόντες ἐς ἐλπίδα μὲν ἦλθον τοῦ
ἑλεῖν,
οὐ μέντοι προυχώρησέ γε.
Thucydides, II. 55
(here) I ravage, lay waste
τέμνω
coastal region
παραλία-ας ή
Laurium (a district in southern Attica)

Λαύρειον - ου τό
mine
μέταλλον -ου τό
(here) facing (pf part pass of τρέπω)

τετραμμένος -η -ον
naval expedition against

ἐπίπλους-ου ὁ
74 While campaigning in Sicily the Athenians negotiate with various
cities. They eventually approach Syracuse, planning to restore the
people of Leontini to their own territory.
μετὰ δὲ τοῦτο Ἀλκιβιάδης τῇ αὑτοῦ νῇὶ διαπλεύσας ἐς Μεσσήνην καὶ

λόγους ποιησάμενος περὶ ξυμμαχίας πρὸς αὐτούς, ὡς οὐκ ἔπειθεν, ἀλλ'
ἀπεκρίναντο πόλει μὲν ἂν οὐ δέξασθαι, ἀγορὰν δ' ἔξω παρέξειν,
ἀπέπλει
ἐς τὸ Ῥήγιον. καὶ εὐθύς ξυμπληρώσαντες ἐξήκοντα ναῦς ἐκ πασῶν οί
5 στρατηγοὶ καὶ τὰ ἐπιτήδεια λαβόντες παρέπλεον ἐς Νάξον, τὴν ἄλλην
στρατιὰν ἐν Ῥηγίῳ καταλιπόντες καὶ ἕνα σϕῶν αὐτῶν. Ναξίων δέ
δεξαμένων τῇ πόλει παρέπλεον ἐς Κατάνην. καὶ ὡς αὐτοὺς οἱ
Καταναῖοι
οὐκ ἐδέχοντο (ἐνῆσαν γαρ αὐτόθι ἄνδρες τὰ Συρακοσίων βουλόμενοι),
ἐκομίσθησαν ἐπὶ τὸν Τηρίαν ποταμόν, καὶ αὐλισάμενοι τῇ ὑστεραίᾳ
ἐπὶ
10 Συρακούσας ἔπλεον ἐπὶ κέρως ἔχοντες τὰς ἄλλας ναῦς· δέκα δέ τῶν
νεῶν
προύπεμψαν ἐς τὸν μέγαν λιμένα πλεῦσαί τε καὶ κηρῦξαι ἀπὸ τῶν
νεῶν
ὅτι Ἀθηναίοι ἥκουσι Λεοντίνους ἐς τὴν ἐαυτῶν κατοικιοῦντες.
Thucydides, VI. 50
Rhegium (a town in southern Italy)
Ῥήγιον -ου τό
the Terias (a river in Sicily)

Τηρίας-ου ὁ
I encamp
αὐλίζομαι
I keep in single file

ἐπὶ κέρως ἔχω
the people of Leontini

Λεοντῖνοι -ων οἱ
75 A force of Thracian mercenaries commits a series of atrocities in the
Boeotian town of Mycalessus. The Thebans come to the rescue and
kill most of the Thracians as they try to board their ships.
ἐσπεσόντες δὲ οἱ Θρᾷκες ἐς τὴν Μυκαλησσὸν τάς τε οἰκίας καὶ τὰ ἱερὰ

ἐπόρθουν καὶ τοὺς ἀνθρώπους ἐϕόνευον ϕειδόμενοι οὔτε πρεσβυτέρας
οὔτε νεωτέρας ἡλικίας, ἀλλὰ πάντας ἑξῆς, ὅτῳ ἐντύχοιεν, καὶ παῖδας
καὶ
γυναῖκας κτείνοντες, καὶ προσέτι καὶ ὑποζύγια καὶ ὅσα ἄλλα ἔμψυχα
5 ἴδοιεν· τό γὰρ γένος τὸ τῶν Θρακῶν ϕονικώτατόν ἐστιν. καὶ
ἐπιπεσόντες
διδασκαλείῳ παίδων, ὅπερ μέγιστον ἦν αὐτόθι καὶ ἄρτι ἔτυχον οἱ
παῖδες
ἐσεληλυθότες, κατέκοψαν πάντας· καὶ ξυμϕορὰ τῇ πόλει πάσῃ
οὐδεμιᾶς
ἥσσων μᾶλλον ἑτέρας ἀδόκητός τε ἐπέπεσεν αὗτη καὶ δεινή. οἱ δὲ
Θηβαῖοι αἰσθόμενοι ἐβοήθουν, καὶ καταλαβόντες προκεχωρηκότας
ἥδη
10 τοὺς Θρᾷκας οὐ πολὺ τήν τε λείαν ἀϕείλοντο καὶ αὐτοὺς ϕοβήσαντες
καταδιώκουσιν ἐπὶ τὴν θάλασσαν, οὗ αὐτοις τὰ πλοῖα ὥρμει. καὶ
ἀποκτείνουσιν αὐτῶν ἐν τῇ ἐσβάσει τοὺς πλείστους οὔτε ἐπισταμένους
νεῖν τῶν τ' ἐν τοῖς πλοίοις, ὡς ἑωρῶν τὰ ἐν τῇ γῇ, ὁρμισάντων ἔξω
τοξεύματος τὰ πλοῖα.
Thucydides, VII. 29-30

murderous
ϕονικός -ή -όν
booty, plunder
λεία -ας ἡ
I lie at anchor
όρμέω
I swim
νέω
I anchor, moor
ὁρμίζω
76 As the Peloponnesians approach there is alarm in Athens, and feelings
run high against Pericles. He does his best to keep things calm.
ἐπειδὴ δὲ περὶ Ἀχαρνὰς εἶδον τὸν στρατὸν ἑξήκοντα σταδίους τῆς

πόλεως ἀπέχοντα, οὐκέτι ἀνασχετὸν ἐποιοῦντο, ἀλλ' αὐτοῖς, ὡς εἰκός,
γῆς
τεμνομένης ἐν τῷ ἐμϕανεῖ, ὅ οὔπω ἑωράκεσαν οἵ γε νεώτεροι, οὐδ' οἱ
πρεσβύτεροι πλὴν τὰ Μηδικά, δεινὸν ἐϕαίνετο καὶ ἐδόκει τοῖς τε
ἄλλοις
5 καὶ μάλιστα τῇ νεότητι ἐπεξιέναι καὶ μὴ περιορᾶν. καὶ ἐν πολλῇ ἔριδι
ἦσαν, οἱ μὲν κελεύοντες ἐξιέναι, οἱ δέ τινες οὐκ ἐῶντες. χρησμολόγοι
τε
ᾖδον χρησμοὺς παντοίους, ὡς ἀκροᾶσθαι ἕκαστος ὥρμητο. οἵ τε
Ἀχαρνῆς, ὡς αὐτῶν ἡ γῆ ἐτέμνετο, ἐνῆγον τὴν ἔξοδον μάλιστα. παντί
τε
τρόπῳ ἀνηρέθιστο ἡ πόλις καὶ τὸν Περικλέα ἐν ὀργῇ εἶχον, καὶ ὧν
10 παρῄνεσε πρότερον ἐμέμνηντο οὐδέν, ἀλλ' ἐκάκιζον ὅτι στρατηγὸς ὢν
οὐκ ἐπεξάγοι, αἴτιόν τε σϕίσιν ἐνόμιζον πάντων ὧν ἔπασχον. Περικλῆς
δὲ ὁρῶν αὐτοὺς πρὸς τὸ παρὸν χαλεπαίνοντας καὶ οὐ τὰ ἄριστα
ϕρονοῦντας, ἐκκλησίαν τε οὐκ ἐποίει αὐτῶν οὐδὲ ξύλλογον οὐδένα,
τήν
τε πόλιν ἐϕύλασσε καὶ δι' ἡσυχίας μάλιστα ὅσον ἐδύνατο εἶχεν.
Thucydides, II. 21
Acharnae (a village near Athens)
Ἀχαρναί -ῶν αἱ
bearable, tolerable
ἀνασχετός -όν
(here) I ravage, lay waste

τέμνω
the Persian Wars

Μηδικά - ῶν τά
(here) young people

νεότης -ητος ἡ
περιοράω I overlook, allow
oracle-monger
χρησμολόγος -ου ὁ
I listen to
ἀκροάομαι
I am eager (pf pass of ὁρμάω)

ὥρμημαι
Acharnian
Ἀχαρνεύς -έως ὁ
I encourage, prompt
ἐνάγω
I stir up, excite

ἀνερεθίζω
77 The Peloponnesian leaders Cnemus and Brasidas plan a surprise naval
attack on the Piraeus. At the eleventh hour there is a change of plan,
and they attack the island of Salamis instead.
πρὶν δὲ διαλῦσαι τὸ ναυτικόν, ὁ Κνῆμος καὶ ὁ Βρασίδας ἀρχομένου

τοῦ
χειμῶνος ἐβούλοντο διδαξάντων Μεγαρέων ἀποπειρᾶσαι τοῦ
Πειραιῶς τοῦ
λιμένος τῶν Ἀθηναίων· ἦν δέ ἀϕύλακτος καὶ ἄκλῃστος εἰκότως διὰ τὸ
ἐπικρατεῖν πολὺ τῷ ναυτικῷ. ἐδόκει δὲ λαβόντα τῶν ναυτῶν ἕκαστον
τήν
5 κώπην πεζῇ ἰέναι ἐκ Κορίνθου ἐπὶ τήν πρὸς Ἀθήνας θάλασσαν, καὶ
ἀϕικόμενους κατὰ τάχος ές Μέγαρα καθελκύσαντας ἐκ Νισαίας
τεσσαράκοντα ναῦς, αἳ ἔτυχον αὐτόθι οὖσαι, πλεῦσαι εὐθὺς ἐπὶ τὸν
Πειραιᾶ οὔτε γάρ ναυτικὸν ἦν προϕυλάσσον ἐν αὐτῷ οὐδὲν οὔτε
προσδοκία οὐδεμία μή ἄν ποτε οἱ πολέμιοι ἐξαπιναίως οὕτως
10 ἐπιπλεύσειαν. ὡς δὲ ἔδοξεν αὐτοῖς, καὶ ἐχώρουν εὐθύς. καὶ ἀϕικόμενοι
νυκτὸς καὶ καθελκύσαντες ἐκ τῆς Νισαίας τὰς ναῦς ἔπλεον ἐπὶ μὲν τὸν
Πειραιᾶ οὐκέτι, ὥσπερ διενοοῦντο, καταδείσαντες τὸν κίνδυνον, ἐπὶ δὲ
τῆς Σαλαμῖνος τὸ ἀκρωτήριον τὸ πρὸς Μέγαρα ὀρῶν· καὶ τὴν
Σαλαμῖνα
ἀπροσδοκήτοις ἐπιπεσόντες ἐπόρθουν.
Thucydides, II. 93
Megarians (citizens of Megara)
Μεγαρεῖς -έων οἱ
unbarred
ἄκλῃστος -ον
I launch
καθέλκω (aor καθείλκυσα)
Nisaea (the port of Megara)

Νισαία -ας ἡ
suddenly
ἐξαπιναίως
ἀκρωτήριον -ου τό headland, promontory
78 After the Athenians have captured the long walls between Megara and
its port, Nisaea, Brasidas arrives hoping to prevent further Athenian
action. He fails to gain entrance to Megara and to enlist its aid in an
attempt to recover Nisaea.
Βρασίδας δὲ ὁ Τέλλιδος Λακεδαιμόνιος κατὰ τοῦτον τὸν χρόνον

ἐτύγχανε περὶ Σικυῶνα καὶ Κόρινθον ὤν, ἐπὶ Θρᾴκης στρατείαν
παρασκευαζόμενος, καὶ ὡς ᾔσθετο τῶν τειχῶν τὴν ἅλωσιν, δείσας περί
τε
τοῖς ἐν τῇ Νισαίᾳ Πελοποννησίοις καὶ μὴ τὰ Μέγαρα ληϕθῇ, πέμπει ἔς
τε
5 τοὺς Βοιωτοὺς κελεύων κατὰ τάχος στρατιᾷ ἀπαντῆσαι ἐπὶ
Τριποδίσκον,
καὶ αὐτὸς ἔχων ἦλθεν ἑπτακοσίους μὲν καὶ δισχιλίους Κορινθίων
ὁπλίτας, Σικυωνίων δὲ ἑξακοσίους, οἰόμενος τὴν Νίσαιαν ἔτι
καταλήψεσθαι ἀνάλωτον. ὡς δὲ ἐπύθετο, ἀπολέξας τριακοσίους τοῦ
στρατοῦ, πρὶν ἔκπυστος γενέσθαι, προσῆλθε τῇ τῶν Μεγαρέων πόλει
10 λαθὼν τοὺς Ἀθηναίους ὄντας περὶ τὴν θάλασσαν, βουλόμενος μὲν τῆς
Νισαίας πειρᾶσαι, τὸ δὲ μέγιστον, τὴν τῶν Μεγαρέων πόλιν ἐσελθὼν
βεβαιώσασθαι. καὶ ἠξίου δέξασθαι σϕᾶς, λέγων ἐν ἐλπίδι εἶναι
ἀναλαβεῖν
Νίσαιαν. αἱ δὲ τῶν Μεγαρέων στάσεις ϕοβούμεναι οὐκ ἐδέξαντο· ὁ δέ
Βρασίδας ὡς οὐκ ἔπειθεν, ἀνεχώρησε πάλιν ἐς τὸ ἄλλο στράτευμα.
Thucydides, IV. 70
Tripodiscus (a village near Megara)
Τριποδίσκος -ου ὁ
not captured
ἀνάλωτος -ον
I pick out, select

ἀπολέγω
discovered
ἔκπυστος -ον
I make secure
βεβαιόομαι
(here) I beg
ἀξιόω
(here) political party

στάσις -εως ἡ
79 While Hippias, the Athenian tyrant, is making arrangements for the
Panathenaic procession, his brother Hipparchus is attacked and
murdered in a hurry by the conspirators Harmodius and Aristogiton.
Neither escapes with his life.
καὶ ὡς ἐπῆλθεν ἡ ἑορτή, Ἱππίας μὲν ἔξω ἐν τῷ Κεραμεικῷ καλουμένῳ

μετὰ τῶν δορυϕόρων διεκόσμει ὡς ἕκαστα ἐχρῆν τῆς πομπῆς προιέναι,
ὁ
δὲ Ἁρμόδιος καὶ ὁ Ἀριστογείτων ἔχοντες ἤδη τὰ ἐγχειρίδια ἐς τὸ ἔργον
προῇσαν. καὶ ὡς εἶδόν τινα τῶν ξυνωμοτῶν σϕίσι διαλεγόμενον
οἰκείως
5 τῷ Ἱππίᾳ (ἦν δὲ πᾶσιν εὐπρόσοδος ὁ Ἱππίας), ἔδεισαν καὶ ἐνόμισαν
μεμηνῦσθαί τε καὶ ὅσον οὐκ ἤδη ξυλληϕθήσεσθαι. τὸν λυπήσαντα οὖν
σϕᾶς καὶ δι' ὅνπερ πάντα ἐκινδύνευον ἐβούλοντο πρότερον, εἰ
δύναιντο,
τιμωρήσασθαι, καὶ ὥσπερ εἶχον ὥρμησαν ἔσω τῶν πυλῶν, καὶ
περιέτυχον
τῷ Ἱππάρχῳ παρὰ τὸ Λεωκόρειον καλούμενον, καὶ εὐθύς
ἀπερισκέπτως
10 προσπεσόντες ἔτυπτον καὶ ἀποκτείνουσιν αὐτόν. καὶ ὁ μέν τούς
δορυϕόρους τὸ αὐτίκα διαϕεύγει ὁ Ἀριστογείτων, ξυνδραμόντος τοῦ
ὄχλου, καὶ ὕστερον ληϕθεὶς οὐ ῥᾳδίως διετέθη· Ἁρμόδιος δὲ αὐτοῦ
παραχρῆμα ἀπόλλυται.
Thucydides, VI. 57
the Ceramicus or Potters' Quarter (an area north-west of the Agora)
Κεραμεικός -οῦ ὁ
procession
πομπή -ῆς ἡ
dagger
ἐγχειρίδιον -ου τό
fellow conspirator
ξυνωμότης -ου ὁ
all but, almost

ὅσον οὐ
I happen to meet, bump into (+ dat)
περιτυγχάνω
the Leocorium (a sanctuary, probably in the western part of the Agora)

Λεωκόρειον -ου τό
recklessly
ἀπερισκέπτως
crowd
ὄχλος -ου ὁ
I dispose of
διατίθημι
immediately, on the spot

παραχρῆμα
80 The Athenians panic when they hear of rebellion in Euboea and fear a
Peloponnesian attack on the Piraeus.
λαβόντες δὲ οἱ Πελοποννήσιοι δύο καὶ εἴκοσι ναῦς τῶν Ἀθηναίων καὶ

ἄνδρας τοὺς μὲν ἀποκτείναντες, τοὺς δὲ ζωγρήσαντες τροπαῖον
ἔστησαν.
καὶ ὕστερον οὐ πολλῷ Εὔβοιαν ἅπασαν ἀποστήσαντες καὶ τἆλλα τὰ
περὶ
αὐτὴν καθίσταντο. τοῖς δὲ Ἀθηναίοις ὡς ἦλθε τὰ περὶ τὴν Εὔβοιαν
5 γεγενημένα, ἔκπληξις μεγίστη δὴ τῶν πρὶν παρὲστη. οὔτε γὰρ ἡ ἐν
Σικελίᾳ
ξυμϕορά, καίπερ μεγάλη τότε δόξασα εἶναι, οὔτε ἄλλο οὐδέν πω
οὕτως
ἐϕόβησεν. μάλιστα δ' αὐτοὺς ἐθορύβει, εἰ οἱ πολέμιοι τολμήσουσι
νενικηκότες εὐθὺ ἐπὶ τὸν Πειραιᾶ ἐρῆμον ὄντα νεῶν πλεῖν· καὶ ὅσον
οὐκ
ἐνόμιζον αὐτοὺς παρεῖναι. ὅπερ ἄν, εἰ τολμηρότεροι ἦσαν, ῥᾳδίως ἂν
10 ἐποίησαν, καί, εἰ ἐπολιόρκουν μένοντες, τὰς ἀπ' Ἰωνίας ναῦς
ἠνάγκασαν
ἂν καίπερ πολεμίας οὔσας τῇ ὀλιγαρχίᾳ τοῖς σϕετέροις οἰκείοις καὶ τῇ
ξυμπάσῃ πόλει βοηθῆσαι· καὶ ἐν τούτῳ Ἑλλήσποντός τε ἂν ἦν αὐτοῖς
καὶ Ἰωνία καὶ ὡς εἰπεῖν ἡ Ἀθηναίων ἀρχὴ πᾶσα.
Thucydides, VIII. 95-6

I take alive
ζωγρέω
panic
ἔκπληξις -εως ἡ
all but. almost

ὅσον οὐ
81 The speaker, who is being prosecuted for Eratosthenes' murder by his
relatives, explains how he came to attack him in the first place.
Σώστρατος ἦν μοι ἐπιτήδειος καὶ ϕίλος. τούτῳ ἡλίου δεδυκότος ἰόντι

ἐξ
ἀγροῦ ἀπήντησα. εἰδὼς δ' ἐγὼ ὅτι τηνικαῦτα ἀϕιγμένος οὐδένα
καταλήψοιτο οἴκοι τῶν ἐπιτηδείων, ἐκέλευον συνδειπνεῖν· καὶ
ἐλθόντες
οἴκαδε ὡς ἐμέ, ἐδειπνοῦμεν. ἐπειδὴ δὲ καλῶς αὐτῷ εἶχεν, ἐκεῖνος μὲν
5 ἀπιὼν ᾤχετο, ἐγὼ δ' ἐκάθευδον. ὁ δ' Ἐρατοσθένης, ὦ ἄνδρες,
εἰσέρχεται,
καὶ ἡ θεράπαινα ἐπεγείρασά με εὐθὺς ϕράζει ὅτι ἔνδον ἐστί. κἀγὼ
καταβὰς σιωπῇ ἐξέρχομαι, καὶ ἀϕικνοῦμαι ὡς τὸν καὶ τὸν, καὶ τοὺς
μὲν
οὐκ ἔνδον κατέλαβον, τοὺς δὲ οὐδ' ἐπιδημοῦντας ηὗρον. παραλαβὼν δ'
ὡς
οἷόν τε ἦν πλείστους ἐκ τῶν παρόντων ἐβάδιζον. καὶ δᾷδας λαβόντες
ἐκ
10 τοῦ ἐγγύτατα καπηλείου εἰσερχόμεθα, ἀνεωγμένης τῆς θύρας ὑπὸ τῆς
θεραπαίνης. ὤσαντες δὲ τὴν θύραν τοῦ δωματίου οἱ μὲν πρῶτοι
εἰσιόντες
ἔτι εἴδομεν αὐτὸν κατακείμενον παρὰ τῇ γυναικί, οἱ δ' ὕστερον ἐν τῇ
κλίνῃ γυμνὸν ἑστηκότα. ἐγὼ δ', ὦ ἄνδρες, πατάτας καταβάλλω αὐτόν.
Lysias, I. 22-5
close friend
ἐπιτήδειος -ου ὁ
at that hour
τηνικαῦτα
this one and that one

ὁ καὶ ὁ
I am in town
ἐπιδημέω
torch
δᾴς δᾳδός ἡ
shop, pub
καπηλεῖον -ου τό
I push
ὠθέω
I strike
πατάσσω
82 The speaker, who is on trial for assault with intention to kill, explains
in court how a boy to whom they were both attracted was the origin of
the first violent encounter between himself and Simon, his accuser.
πυθόμενος γὰρ ὅτι τὸ μειράκιον ἦν παρ' ἐμοί, ἐλθὼν ἐπὶ τὴν οἰκίαν τὴν
ἐμὴν νύκτωρ μεθύων, ἐκκόψας τὰς θύρας εἰσῆλθεν εἰς τὴν
γυναικωνῖτιν,
ἔνδον οὐσῶν τῆς τε ἀδελϕῆς τῆς ἐμῆς καὶ τῶν ἀδελϕιδῶν, αἳ οὕτω
κοσμίως βεβιώκασιν ὥστε καὶ ὑπὸ τῶν οἰκείων ὁρώμεναι αἰσχύνεσθαι.
5 οὗτος τοίνυν εἰς τοῦτο ἦλθεν ὕβρεως ὥστ' οὐ πρότερον ἠθέλησεν
ἀπελθεῖν, πρὶν αὐτὸν ἡγούμενοι δεινὰ ποιεῖν οἱ παραγενόμενοι καὶ οἱ
μετ' αὐτοῦ ἐλθόντες, ἐπὶ παῖδας κόρας καὶ ὀρϕανὰς εἰσίοντα,
ἐξήλασαν
βίᾳ. καὶ τοσούτου ἐδέησεν αὐτῷ μεταμελῆσαι τῶν ὑβρισμένων, ὥστε
ἐξευρὼν οὗ ἐδειπνοῦμεν ἀτοπώτατον πρᾶγμα καὶ ἀπιστότατον
ἐποίησεν, εἰ
10 μή τις εἰδείη τὴν τούτου μανίαν. ἐκκαλέσας γάρ με ἔνδοθεν, ἐπειδὴ
τάχιστα ἐξῆλθον, εὐθύς με τύπτειν ἐπεχείρησεν· ἐπειδὴ δὲ αὐτὸν
ἠμυνάμην, ἐκστὰς ἔβαλλέ με λίθοις. καὶ ἐμού μὲν ἁμαρτάνει,
Ἀριστοκρίτου δέ, ὃς παρ' ἐμὲ ἦλθε μετ' αὐτοῦ, βαλὼν λίθῳ συντρίβει
τὸ
μέτωπον.
Lysias, III. 6-8

boy
μειράκιον -ου τό
I am drunk
μεθύω
women's apartments
γυναικωνῖτις -ιδος ἡ
niece
ἀδελϕιδῆ -ῆς ἡ
decently, discreetly
κοσμίως
τοσούτου δέω I am so far from (+ inf)
strange, extraordinary
ἄτοπος -ον
I fracture
συντρίβω
forehead
μέτωπον -ου τό
83 Before the Athenian Council a crippled man launches an attack upon
his accuser, who has brought an action against him to disqualify him
from his state pension.
οὐ πολλοῦ δέω χάριν ἔχειν, ὦ βουλή, τῷ κατηγόρῳ, ὅτι μοι

παρεσκεύασε
τὸν ἀγῶνα τουτονί. πρότερον γὰρ οὐκ ἔχων πρόϕασιν ἐϕ' ἧς τοῦ βίου
λόγον δοίην, νυνὶ διὰ τοῦτον εἶληϕα. καὶ πειράσομαι τῷ λόγῳ τοῦτον
μὲν
ἐπιδεῖξαι ψευδόμενον, ἐμαυτὸν δὲ βεβιωκότα μέχρι τῆσδε τῆς ἡμέρας
5 ἐπαίνου μᾶλλον ἄξιον ἢ ϕθόνου· διὰ γὰρ οὐδὲν ἄλλο μοι δοκεῖ
παρασκευάσαι τόνδε μοι τὸν κίνδυνον οὗτος ἢ διὰ ϕθόνον. καίτοι
ὅστις
τούτοις ϕθονεῖ οὓς οἱ ἄλλοι ἐλεοῦσι, τίνος ἂν ὑμῖν ὁ τοιοῦτος
ἀποσχέσθαι δοκεῖ πονηρίας; οὐ μὲν γὰρ ἕνεκα χρημάτων με
συκοϕαντεί,
οὐδ' ὡς ἐχθρὸν ἑαυτοῦ με τιμωρεῖται· διὰ γὰρ τὴν πονηρίαν αὐτοῦ
οὔτε
10 ϕίλῳ οὔτε ἑχθρῷ πώποτε ἐχρησάμην αὐτῷ. ἤδη τοίνυν, ὦ βουλή,
δῆλός
ἐστι ϕθονῶν, ὅτι τοιαύτῃ κεχρημένος συμϕορᾷ τούτου βελτίων εἰμὶ
πολίτης, καὶ γὰρ οἶμαι δεῖν, ὦ βουλή, τὰ τοῦ σώματος δυστυχήματα
τοῖς
τῆς ψυχῆς ἐπιτηδεύμασιν ἰᾶσθαι.
Lysias, XXIV. 1
I am not far from (+ inf)
οὐ πολλοῦ δέω
(here) action (i.e. legal action)

ἀγών -ῶνος ὁ
I give an account
λόγον δίδωμι
I pity
ἐλέω
ἀπέχομαι I refrain from (+ gen)
I accuse falsely, slander

συκοϕαντέω
activity, pursuit, practice

ἐπιτήδευμα -ατος τό
I heal
ἰάομαι
84 The speaker recalls his successful command of the trireme which he
had equipped for the city.
τὸν δὲ χρόνον ὃν ἐτριηράρχουν, ἡ ναῦς ἄριστά μοι ἔπλει παντὸς τοῦ

στρατοπέδου, τεκμήριον δὲ τούτου ὑμῖν μέγιστον ἐρῶ. πρῶτον μὲν
γὰρ
Ἀλκιβιάδης, ὃν ἐγὼ περὶ πολλοῦ ἂν ἐποιησάμην μὴ συμπλεῖν μοι, οὔτε
ϕίλος ὢν οὔτε συγγενὴς ἔπλει ἐπὶ τῆς ἐμῆς νεώς. καίτοι ὑμᾶς οἶμαι
5 εἰδέναι ὅτι στρατηγὸς ὤν, ᾧ ἐξῆν ποιεῖν ὅ τι ἐβούλετο, οὐκ ἄν ποτε
ἀνέβη ἐπ' ἄλλην ναῦν εἰ μὴ τὴν ἄριστα πλέουσαν, μέλλων αὐτὸς
κινδυνεύσειν. καίτοι οὕτω παρεσκευασμένην τριήρη πόσα οἴεσθε
ἀνηλωκέναι χρήματα; ἢ πόσα τοὺς πολεμίους εἰργάσθαι κακά; ἢ πόσα
τήν πόλιν εὖ πεποιηκέναι; τεκμήριον δὲ τούτου μέγιστον· ὅτε γὰρ ἐν
τῇ
10 τελευταίᾳ ναυμαχίᾳ αἱ νῆες διεϕθάρησαν, οὐδενός μοι συμπλέοντος
στρατηγοῦ ἐγὼ τήν τε ἐμαυτοῦ ναῦν ἐκόμισα καὶ τὴν Ναυσιμάχου
ἔσωσα. καὶ ταύτα οὐκ ἀπὸ τύχης ἐγένετο, ἀλλ' ἀπὸ παρασκευῆς
τῆς ἐμῆς· εἶχον γὰρ χρήμασι πείσας κυβερνήτην Φαντίαν ἅπαντα τὸν
χρόνον, ὃς ἐδοκεῖ τῶν Ἑλλήνων ἄριστος εἶναι.
Lysias, XXI. 6-10

(here) I cost
ἀναλίσκω
pf inf of ἐργάζομαι
εἰργάσθαι
85 Andocides relates in court some of his dealings with the mutilators of
the Herms.
διὰ ταῦτα εἶπον τῇ βουλῇ ὅτι εἰδείην τοὺς ποιήσαντας, καὶ ἐξέδειξα τὰ
γενόμενα, ὅτι εἰσηγήσατο μὲν πινόντων ἡμῶν ταύτην τὴν βουλὴν
Εὐϕίλητος, ἀντεῖπον δὲ ἐγώ, καὶ τότε μὲν οὐ γένοιτο δι' ἐμέ. ὕστερον
δ'
ἐγὼ μὲν ἐν Κυνοσάργει ἐπὶ πωλίον ὅ μοι ἦν ἀναβὰς ἔπεσον καὶ τὴν
5 κλεῖν συνετρίβην καὶ τὴν κεϕαλὴν κατεάγην, ϕερόμενός τε ἐπὶ κλίνης
ἀπεκομίσθην οἴκαδε. αἰσθόμενος δ' Εὐϕίλητος ὡς ἔχοιμι, λέγει πρὸς
αὐτοὺς ὅτι πέπεισμαι ταῦτα συμποιεῖν καὶ ὡμολόγηκα αὐτῷ μεθέξειν
τοῦ ἔργου καὶ περικόψειν τὸν Ἑρμῆν τὸν παρὰ τὸ Φορβαντεῖον. ταῦτα
δ'
ἔλεγεν ἐξαπατῶν ἐκείνους· καὶ διὰ ταῦτα ὁ Ἑρμῆς ὃν ὁρᾶτε πάντες, ὁ
10 παρὰ τὴν πατρῷαν οἰκίαν τὴν ἡμετέραν, ὃν ἡ Αἰγηὶς ἀνέθηκεν, οὐ
περιεκόπη μόνος τῶν Ἑρμῶν τῶν Ἀθήνησιν, ὡς ἐμοῦ τοῦτο
ποιήσοντος,
ὡς ἔϕη πρὸς αὐτοὺς Εὐϕίλητος. οἱ δ' αἰσθόμενοι δεινὰ ἐποίουν, ὅτι
εἰδείην μὲν τὸ πρᾶγμα, πεποιηκὼς δὲ οὐκ εἴην.
Andocides, De Mysteriis 61-3

Cynosarges (a gymnasium on the outskirts of Athens)
Κυνόσαργες -ους τό
pony
πωλίον -ου τό
(here) collar-bone
κλείς -ειδός ἡ (acc here κλεῖν)
I break
συντρίβω
I break, fracture
κατάγνυμι
shrine of Phorbas (charioteer of Theseus, and an Attic hero)

Φορβαντεῖον -ου τό
the Aegeid tribe

Ἀιγηίς -ίδος ἡ
86 When news arrives in Athens that Philip has taken Elatea, the
Councillors take swift action. Early the following day the news is
brought to the Assembly.
ἑσπέρα μὲν γὰρ ἦν, ἧκε δ' ἀγγέλλων τις ὡς τοὺς πρυτάνεις ὡς Ἐλάτεια
κατείληπται. καὶ μετά ταῦτα οἱ μὲν εὐθὺς ἐξαναστάντες μεταξὺ
δειπνοῦντες τοὺς ἐκ τῶν σκηνῶν τῶν κατὰ τὴν ἀγορὰν ἐξεῖργον, οἱ δὲ
τοὺς στρατηγοὺς μετεπέμποντο καὶ τὸν σαλπιγκτὴν ἐκάλουν· καὶ
θορύβου
5 πλήρης ἦν ἡ πόλις. τῇ δ' ὑστεραίᾳ ἅμα τῇ ἡμέρᾳ οἱ μὲν πρυτάνεις τὴν
βουλὴν ἐκάλουν εἰς τὸ βουλευτήριον, ὑμεῖς δ' εἰς τὴν ἐκκλησίαν
ἐπορεύεσθε, καὶ πρὶν ἐκείνην χρηματίσαι καὶ προβουλεῦσαι πᾶς ὁ
δῆμος
ἄνω καθῆτο. καὶ μετὰ ταῦτα ὡς ἦλθεν ἡ βουλὴ καὶ ἀπήγγειλαν οἱ
πρυτάνεις τὰ προσηγγελμέν' ἑαυτοῖς καὶ τὸν ἥκοντα παρήγαγον
κἀκεῖνος
10 εἶπεν, ἠρώτα ὁ κῆρυξ "τίς ἀγορεύειν βούλεται;" παρῄει δ' οὐδείς.
πολλάκις δὲ τοῦ κήρυκος ἐρωτῶντος οὐδὲν μᾶλλον ἀνίστατ' οὐδεὶς,
ἁπάντων μὲν τῶν στρατηγῶν παρόντων, ἁπάντων δὲ τῶν ῥητόρων,
καλούσης δὲ τῆς κοινῆς τῆς πατρίδος ϕωνῆς τὸν ἐροῦνθ' ὑπὲρ
σωτηρίας.
Demosthenes, De Corona 169

presidents (i.e. of the Council)
πρυτάνεις -εων οἱ
booth, stall
σκηνή -ῆς ἡ
I clear out
ἐξείργω
trumpeter
σαλπιγκτής -οῦ ὁ
(here) I get down to business

χρηματίζω
(here) I prepare an agenda

προβουλεύω
(lit up) on the slope (i.e. of the Pnyx)
ἄνω
87 Socrates arrives back in Athens after a spell in the army at Potidaea.
His friends in Taureas' wrestling school greet him and ask him for
news.
ἥκομεν τῇ προτεραίᾳ ἑσπέρας ἐκ Ποτειδαίας ἀπὸ τοῦ στρατοπέδου,

οἷον
δὲ διὰ χρόνου ἀφιγμένος ἀσμένως ᾖα ἐπὶ τὰς συνήθεις διατριβάς. καὶ

δὴ
καὶ εἰς τὴν Ταυρέου παλαίστραν τὴν καταντικρὺ τοῦ τῆς Βασίλης
ἱεροῦ
εἰσῆλθον, καὶ αὐτόθι κατέλαβον πάνυ πολλούς, τοὺς μὲν καὶ ἀγνῶτας
5 ἐμοί, τοὺς δὲ πλείστους γνωρίμους. καὶ με ὡς εἶδον εἰσιόντα ἐξ
ἀπροσδοκήτου, εὐθὺς πόρρωθεν ἠσπάζοντο ἂλλος ἂλλοθεν· Χαιρεφῶν
δέ,
ἅτε καὶ μανικὸς ὤν, ἀναπήδησας ἐκ μέσων ἔθει πρός με, καὶ μου
λαβόμενος τῆς χειρός, "ὦ Σώκρατες," ἦ δ' ὅς, "πῶς ἐσώθης ἐκ τῆς
μάχης;"
ὀλίγον δὲ πρὶν ἡμᾶς ἀπιέναι μάχη ἐγεγόνει ἐν τῇ Ποτειδαίᾳ, ἣν ἄρτι
10 ἦσαν οἱ τῇδε πεπυσμένοι. καὶ ἐγὼ πρὸς αὐτὸν ἀποκρινόμενος,
"οὑτωσί,"
ἔφην, "ὡς σὺ ὁρᾷς." "δεῦρο δή," ἔφη, "καθεζόμενος ἡμῖν διήγησαι· οὐ
γάρ
τί πω πάντα σαφῶς πεπύσμεθα." καὶ ἄμα με καθίζει ἄγων παρὰ
Κριτίαν
τὸν Καλλαίσχρου.
Plato, Charmides 153a-c

Potidaea (a Corinthian colony in Chalcidice)
Ποτείδαια -ας ἡ
inasmuch as, since (+ part)

οἶον
customary, usual
συνήθης -ης
haunts, places of amusement

διατριβαί -ῶν αἱ
opposite (+ gen)
καταντικρύ
the Queen (an otherwise unknown deity)

Βασίλη -ης ἡ
I greet
ἀσπάζομαι
88 At his trial Socrates recalls two occasions when in a public capacity he
proved himself a champion of law and justice.
ἐγὼ γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, ἄλλην μὲν ἀρχὴν οὐδεμίαν πώποτε ἦρξα
ἐν
τῇ πόλει, ἐβούλευσα δέ· καὶ ἔτυχεν ἡμῶν ἡ φυλὴπρυτανεύουσα ὅτε
ὑμεῖς τοὺς δέκα στρατηγοὺς ἐβουλεύσασθε ἁθρόους κρίνειν,
παρανόμως,
ὡς ἐν τῷ ὑστέρῳ χρόνῳ πᾶσιν ὑμῖν ἔδοξεν. τότ' ἐγὼ μόνος τῶν
5 πρυτάνεων ἠναντιώθην ὑμῖν καὶ ἐναντία ἐψηφισάμην· καὶ ἑτοίμων
ὄντων
ἐνδεικνύναι με τῶν ῥητόρων, καὶ ύμῶν κελευόντων, μετὰ τοῦ νόμου
καὶ
τοῦ δικαίου ᾤμην μᾶλλόν με δεῖν διακινδυνεύειν ἢ μεθ' ὑμῶν γενέσθαι
μὴ δίκαια βουλευομένων. καὶ ταῦτα μὲν ἦν ἔτι δημοκρατουμένης τῆς
πόλεως· ἐπειδὴ δὲ ὀλιγαρχία ἐγένετο, οἱ τριάκοντα αὖ
μεταπεμψάμενοί με
10 πέμπτον αὐτὸν εἰς τὴν θόλον προσέταξαν ἀγαγεῖν Λέοντα τὸν
Σαλαμίνιον
ἵνα ἀποθάνοι. τότε μέντοι ἐγὼ οὐ λόγῳ ἀλλ' ἔργῳ αὖ ἐνεδειξάμην ὅτι
ἐμοὶ θανάτου μὲν μέλει οὐδ' ὁτιούῦ, τοῦ δὲ μηδὲν ἄδικον μηδ' ἀνόσιον
ἐργάζεσθαι, τούτου δὲ τὸ πᾶν μέλει. ἐπεὶ γὰρ ἐκ τῆς θόλου ἐξήλθομεν,
οἱ
μὲν τέτταρες ᾤχοντο εἰς Σαλαμῖνα καὶ ἤγαγον Λέοντα, ἐγὼ δὲ ᾠχόμην
15 ἀπιὼν οἴκαδε.
Plato, Apology 32a-d

I hold an office
ἀρχὴν ἄρχω
(here) I serve on the Council

βουλεύω
tribe
φυλή -ῆς ἡ
I hold the presidency (i.e. of the Council)

πρυτανεύω
all together (a reference to the collective judgement passed on the Athenian
ἁθρόος -α generals after the Battle of Arginusae)
-ον
presidents (i.e. of the Council)

πρυτάνεις
-εων οἱ
(here) I denounce
ἐνδείκνυμι
the Thirty (a group of oligarchs briefly in power after the Peloponnesian War)
οἱ
τρίακοντα
the Tholos or Rotunda (a Council building in Athens)

θόλος-ου ἡ
Leon
Λέων-οντος
ὁ
Salaminian, of Salamis
Σαλαμίνιος
-α -ον
not at all
οὐδ' ὁτιοῦν
89 Some travellers first replenish their water supplies and shoot some
strange bulls. Then they arrive at an island made from cheese.
πλεύσαντες οὖν ὅσον τριακοσίους σταδίους νήσῳ μικρᾷ καὶ ἐρήμῃ

προσηνέχθημεν, ἀφ' ἧς ὕδωρ λαβόντες (ἐπελελοίπει γὰρ ἤδη) καὶ δύο
ταύρους ἀγρίους κατατοξεύσαντες ἀπεπλεύσαμεν. οἱ δὲ ταῦροι οὗτοι
τὰ
κέρατα οὐκ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς εἶχον, ἀλλ' ὑπὸ τοῖς ὀφθαλμοῖς, ὥσπερ ὁ
5 Μῶμος ἠξίου. μετ' οὐ πολὺ δὲ εἰς πέλαγος ἐνεβαίνομεν, οὐχ ὕδατος,
ἀλλὰ
γάλακτος· καὶ νῆσος ἐν αὐτῷ ἐφαίνετο λευκὴ πλήρης ἀμπέλων. ἦν δὲ
ἡ
νῆσος τυρὸς μέγιστος, ὡς ὕστερον ἐμφαγόντες ἐμάθομεν, σταδίων
εἴκοσι
πέντε τὸ περίμετρον· αἱ δὲ ἄμπελοι βοτρύων πλήρεις, οὐ μέντοι οἶνον,
ἀλλὰ γάλα ἐξ αὐτῶν ἀποθλίβοντες ἐπίνομεν. ἱερὸν δὲ ἐν μέσῃ τῇ νήσῳ
10 ἀνῳκοδόμητο Γαλατείας τῆς Νηρηίδος, ὡς ἐδήλου τὸ ἐπίγραμμα. ὅσον
οὖν χρόνον ἐκεῖ ἐμείναμεν, σιτίον μὲν ἡμῖν ἡ γῆ ὑπῆρχεν, ποτὸν δὲ τὸ
γάλα τὸ ἐκ τῶν βοτρύων. βασιλεύειν δὲ τῶν χωρίων τούτων ἐλέγετο
Τυρὼ ἡ Σαλμωνέως, ταύτην παρὰ τοῦ Ποσειδῶνος λαβοῦσα τὴν
τιμήν.
Lucian, Vera Historia II. 3

Momus (a literary/mythological character personifying ‘fault-finding’)
Μῶμος-ου ὁ
(cluster of) grapes

βότρυς-υος ἡ
I squeeze out
ἀποθλίβω
Galatea
Γαλατεία -ας ἡ
Nereid, daughter of Nereus, sea-nymph

Νηρηίς-ίδος ἡ
Tyro
Τυρώ-οῦς ἡ
Salmoneus (king of Elis)
Σαλμωνεύς -έως ὁ
90 Some travellers put in at Ogygia, Calypso’s island. They deliver a
letter from Odysseus, now dead, and are then splendidly entertained.
τριταῖοι δ' ἐκεῖθεν τῇ Ὠγυγίᾳ νήσῳ προσσχόντες ἀπεβαίνομεν.

πρότερον
δ' ἐγὼ λύσας τὴν ἐπιστολὴν ἀνεγίνωσκον τὰ γεγραμμένα. ἦν δὲ τοιάδε·
"Ὀδυσσεὺς Καλυψοῖ χαίρειν. ἴσθι με ὡς τὰ πρῶτα ἐξέπλευσα παρὰ
σοῦ
τὴν σχεδίαν κατασκευασάμενος, ναυαγίᾳ χρησάμενον μόλις ὑπο
5 Λευκοθέας διασωθῆναι εἰς τὴν τῶν Φαιάκων χώραν, ὑφ' ὧν εἰς τὴν
οἰκείαν ἀποπεμφθεὶς κατέλαβον πολλοὺς τῆς γυναικὸς μνηστῆρας ἐν
τοῖς
ἡμετέροις τρυφῶντας· ἀποκτείνας δὲ ἅπαντας ὑπὸ Τηλεγόνου ὕστερον
τοῦ
ἐκ Κίρκης μοι γενομένου ἀνῃρέθην, καὶ νῦν εἰμι ἐν τῇ Μακάρων νήσῳ
πάνυ μετανοῶν ἐπὶ τῷ καταλιπεῖν τὴν παρὰ σοὶ δίαιταν καὶ τὴν ὑπὸ
σοῦ
10 προτεινομένην ἀθανασίαν. ἢν οὖν καιροῦ λάβωμαι, ἀποδρὰς ἀφίξομαι
πρὸς σέ." ταῦτα μὲν ἐδήλου ἡ ἐπιστολή· ἐγὼ δὲ προελθὼν ὀλίγον ἀπὸ
τῆς
θαλάττης ηὗρον τὸ σπήλαιον τοιοῦτον οἷον Ὅμηρος εἶπε καὶ αὐτὴν
ταλασιουργοῦσαν. ὡς δὲ τὴν ἐπιστολὴν ἀνέγνω, πρῶτα μὲν ἐπὶ πολὺ
ἐδάκρυεν, ἔπειτα δὲ παρεκάλει ἡμᾶς ἐπὶ ξενία καὶ εἱστία λαμπρῶς.
Lucian, Vera Historia II. 35

on the third day
τριταῖος -α -ον
raft
σχεδία -ας ἡ
Leucothea (a sea goddess)

Λευκοθέα -ας ἡ
suitor
μνηστήρ - ῆρος ὁ
I live sumptuously
τρυφάω
(here) I kill
ἀναιρέω
I repent, change my mind

μετανοέω
way of life
δίαιτα -ης ἡ
I run away
ἀποδιδράσκω
cave
σπήλαιον -ου τό
I spin wool
ταλασιουργέω
I entertain
ἑστιάω
A2 Verse Passages
91 The captive princess Andromache has just learned from a maidservant

that she is in anger from Menelaus and his daughter. As the
conversation continues, she learns that they are plotting to kill her son.
Αν. ὦ φιλτάτη σύνδουλε - σύνδουλος γὰρ εἶ

τῇ πρόσθ' ἀνάσσῃ τῇδε, νῦν δὲ δυστυχεῖ -
τί δρῶσι; ποίας μηχανὰς πλέκουσιν αὖ,
κτεῖναι θέλοντες τὴν παναθλίαν ἐμέ;
5 Θε. τὸν παῖδά σου μέλλουσιν, ὦ δύστηνε σύ,
κτείνειν, ὃν ἔξω δωμάτων ὑπεξέθου.
Αν. οἴμοι· πέπυσται τὸν ἐμὸν ἔκθετον γόνον;
πόθεν ποτ'; ὦ δύστηνος, ὡς ἀπωλόμην.
Θε. οὐκ οἶδ', ἐκείνων δ' ᾐσθόμην ἐγὼ τάδε·
10 φροῦδος δ' ἐπ' αὐτὸν Μενέλεως δόμων ἄπο.
Αν. ἀπωλόμην ἄρ'. ὦ τέκνον, κτενοῦσί σε
δισσοὶ λαβόντες γῦπες· ὁ δὲ κεκλημένος
πατὴρ ἔτ' ἐν Δελφοῖσι τυγχάνει μένων.
Θε. δοκῶ γὰρ οὐκ ἄν ὧδέ σ' ἄν πράσσειν κακῶς
15 κείνου παρόντος· νῦν δ' ἔρημος εἶ φίλων.

I weave, plan
πλέκω
I remove to safety
ὑπεκτίθεμαι
how on earth?
πόθεν ποτέ;
two, a pair of
δισσοί -αί -ά
γύψ γυπός ὁ vulture
Write out and scan lines 4 and 5 of the above passage.

92 A messenger brings news of Aegisthus’ death at Orestes’ hands to
Electra and a chorus of Mycenaean women. She is eager for details.
Αγ. ὦ καλλίνικοι παρθένοι Μυκηνίδες,

νικῶντ' Ὀρέστην πᾶσιν ἀγγέλλω φίλοις,
Ἀγαμέμνονος δὲ φονέα κείμενον πέδῳ
Αἴγισθον· ἀλλὰ θεοῖσιν εὔχεσθαι χρεών.
5 Ηλ. τίς δ' εἶ σύ; πῶς μοι πιστὰ σημαίνεις τάδε;
Αγ. οὐκ οἶσθ' ἀδελφοῦ μ' εἰσορῶσα πρόσπολον;
Ηλ. ὦ φίλτατ', ἔκ τοι δείματος δυσγνωσίαν
εἶχον προσώπου· νῦν δὲ γιγνώσκω σε δή.
τί φῄς; τέθνηκε πατρὸς ἐμοῦ στυγνὸς φονεύς;
10 Αγ. τέθνηκε· δίς σοι ταὔθ', ἅ γοῦν βούλῃ, λέγω.
Ηλ. ὦ θεοί, Δίκη τε πάνθ' ὁρῶσ', ἦλθές ποτε;
ποίῳ τρόπῳ δὲ καὶ τίνι ῥυθμῷ φόνου
κτείνει Θυέστου παῖδα; βούλομαι μαθεῖν.
Euripides, Electra 761-73

servant, attendant
πρόσπολος - ου ὁ
difficulty in recognising
δυσγνωσία -ας ἡ
hateful
στυγνός - ή -όν
(here) manner, kind

ῥυθμός - οῦ ὁ

93 Polynices addresses his mother, after returning to Thebes despite fear
of treachery at the hands of his brother.
μῆτερ, φρονῶν εὖ κοὐ φρονῶν ἀφικόμην

ἐχθροὺς ἐς ἄνδρας· ἀλλ' ἀναγκαίος ἔχει
πατρίδος ἐρᾶν ἅπαντας· ὅς δ' ἄλλως λέγει,
λόγοισι χαίρει τὸν δὲ νοῦν ἐκεῖσ' ἔχει.
5 οὕτω δ' ἐτάρβουν ἐς φόβον τ' ἀφικόμην,
μή τις δόλος με πρὸς κασιγνήτου κτάνῃ,
ὥστε ξιφήρη χεῖρ' ἔχων δι' ἄστεως
κυκλῶν πρόσωπον ἦλθον. ἓν δέ μ' ὠφελεῖ,
σπονδαί τε καὶ σὴ πίστις, ἥ μ' ἐσήγαγε
10 τείχη πατρῷα· πολύδακρυς δ' ἀφικόμην
χρόνιος ἰδὼν μέλαθρα καὶ βωμοὺς θεῶν
γυμνάσιά θ' οἷσιν ἐνετράφην Δίρκης θ' ὕδωρ·
ὧν οὐ δικαίως ἀπελαθεὶς ξένην πόλιν
ναίω, δι' ὄσσων νᾶμ' ἔχων δακρύρροον.
15 ἀλλ' ἐκ γὰρ ἄλγους ἄλγος αὖ σὲ δέρκομαι
ἔχουσαν, οἴμοι τῶν ἐμῶν ἐγὼ κακῶν.
Euripides, Phoenissae 357-73

(here) elsewhere
ἐκεῖσε
I fear
ταρβέω
armed with a sword

ξιφήρης -ες
I turn, revolve
κυκλόω
with many tears

πολύδακρυς gen -υος
after a long time

χρόνιος -α -ον
house
μέλαθρον-ου τό
the Dirce (a river of Thebes)
Δίρκη -ης ἡ
the (two) eyes

ὄσσε τώ (gen ὄσσων)
stream
νᾶμα -ατος τό

94 Hector’s wife, Andromache, laments the imminent death of Astyanax,
her baby son.
ὦ φίλτατ', ὦ περισσὰ τιμηθεὶς τέκνον,

θανεῖ πρὸς ἐχθρῶν μητέρ' ἀθλίαν λιπών.
ἡ τοῦ πατρὸς δέ σ' εὐγένει' ἀποκτενεῖ,
ἣ τοῖσιν ἄλλοις γίγνεται σωτηρία,
5 τὸ δ' ἐσθλὸν οὐκ ἐς καὶρὸν ἦλθε σοὶ πατρός.
ὦ λέκτρα τἀμὰ δυστυχῆ τε καὶ γάμοι,
οἷς ἦλθον ἐς μέλαθρον Ἔκτορός ποτε,
οὐ σφάγιον υίὸν Δαναίδαις τέξουσ' ἐμόν,
ἀλλ' ὡς τύραννον Ἀσιάδος πολυσπόρου.
10 ὦ παῖ, δακρύεις· αἰσθάνει κακῶν σέθεν;
τί μου δέδραξαι χερσὶ κἀντέχῃ πέπλων,
νεοσσὸς ὡσεὶ πτέρυγας ἐσπίτνων ἐμάς;
οὐκ εἶσιν Ἔκτωρ κλεινὸν ἁρπάσας δόρυ
γῆς ἐξανελθὼν σοὶ φέρων σωτηρίαν,
15 οὐ συγγένεια πατρός, οὐκ ἰσχὺς Φρυγῶν.
Euripides, Troades 740-54

(= περισσῶς) exceedingly
περισσά
(here) courage
τὸ ἐσθλόν
sacrificial victim
σφάγιον -ου τό
Greeks (lit descendants of Danaus)

Δαναίδαι -ῶν οἱ
fruitful
πολύσπορος-ον
I lay hold of
δράσσομαι
chick
νεοσσός -οῦ ὁ
συγγένεια -ας ἡ (here) kinsmen (lit kinship)

95 Cities should honour good statesmen, not useless athletes.
κακῶν γὰρ ὄντων μυρίων καθ' Ἑλλάδα

οὐδὲν κακίον ἐστιν ἀθλητῶν γένους.
τίς γὰρ παλαίσας εὖ, τίς ὠκύπους ἀνὴρ
ἢ δίσκον ἄρας ἢ γνάθον παίσας καλῶς
5 πόλει πατρῴᾳ στέφανον ἤρκεσεν λαβών;
πότερα μαχοῦνται πολεμίοισιν ἐν χεροῖν
δίσκους ἔχοντες ἢ δίχ' ἀσπίδων ποσὶ
θείνοντες ἐκβαλοῦσι πολεμίους πάτρας;
οὐδεὶς σιδήρου ταῦτα μωραίνει πέλας
10 στάς· ἄνδρας οὖν ἐχρῆν σοφούς τε κἀγαθοὺς
φύλλοις στέφεσθαι, χὤστις ἡγεῖται πόλει
κάλλιστα σώφρων καὶ δίκαιος ὢν ἀνήρ,
ὅστις τε μύθοις ἔργ' ἀπαλλάσσει κακὰ
μάχας τ' ἀφαιρῶν καὶ στάσεις· τοιαῦτα γὰρ
15 πόλει τε πάσῃ πᾶσί θ' Ἕλλησιν καλά.
Euripides, Fragment 282 (Autolycus)

I wrestle
παλαίω
jaw
γνάθος-ου ἡ
without (+ gen)
δίχα
I strike
θείνω
I am foolish
μωραίνω
I crown, wreathe
στέφω

96 Alcmena, mother of the now-dead Heracles, exults in triumph over the
captured Eurystheus.
ὦ μῖσος, ἥκεις; εἷλέ σ' ἡ Δίκη χρόνῳ;

πρῶτον μὲν οὖν μοι δευρ' ἐπίστρεψον κάρα
καὶ τλῆθι τοὺς σοὺς προσβλέπειν ἐναντίον
ἐχθρούς· κρατῇ γὰρ νῦν γε κοὐ κρατεῖς ἔτι.
5 ἐκεῖνος εἶ σύ - βούλομαι γὰρ ειδέναι -
ὃς πολλὰ μὲν τὸν ὄνθ' ὅπου 'στὶ νῦν ἐμὸν
παῖδ' ἠξίωσας, ὦ πανοῦργ', ἐφυβρίσαι;
τί γὰρ σὺ κεῖνον οὐκ ἔτλης καθυβρίσαι;
ὃς καὶ παρ' Ἅιδην ζῶντά νιν κατήγαγες.
10 κοὐκ ἤρκεσέν σοι ταῦτα τολμῆσαι μόνον,
ἀλλ' ἐξ ἁπάσης κἀμὲ καὶ τέκν' Ἑλλάδος
ἤλαυνες ἱκέτας δαιμόνων καθημένους,
τοὺς μὲν γέροντας, τοὺς δὲ νηπίους ἔτι.
ἀλλ' ηὗρες ἄνδρας καὶ πόλισμ' ἐλεύθερον,
15 οἵ σ' οὐκ ἔδεισαν. δεῖ σε κατθανεῖν κακῶς.
Euripides, Heraclidae 941-9, 953-8

(here) loathsome creature
μῖσος -ους τό
I turn round
ἐπιστρέφω
(pl as noun) children

νηπίος -α -ον

97 Achilles expresses doubts about Clytemnestra’s sanity, as the two
converse about his forthcoming (but imaginary) marriage to her
daughter, Iphigenia.
Aχ. τίς δ' εἶ; τί δ' ἦλθες Δαναιδῶν ἐς σύλλογον

γυνὴ πρὸς ἄνδρας ἀσπίσιν πεϕραγμένους;
Κλ. Λήδας μέν εἰμι παῖς, Κλυταιμήστρα δέ μοι
ὄνομα, πόσις δέ μοὐστὶν Ἀγαμέμνων ἄναξ.
5 Αχ. καλῶς ἔλεξας ἐν βραχεῖ τὰ καίρια.
αἰσχρὸν δέ μοι γυναιξὶ συμβάλλειν λόγους.
Κλ. μεῖνον - τί ϕεύγεις; - δεξιάν τ' ἐμῇ χερὶ
σύναψον, ἀρχὴν μακαρίαν νυμϕευμάτων.
Αχ. τί ϕῇς; ἐγώ σοι δεξιάν; αἰδοίμεθ' ἄν
10 Ἀγαμέμνον', εἰ ψαύοιμεν ὧν μή μοι θέμις.
Κλ. θέμις μάλιστα, τὴν ἐμὴν ἐπεὶ γαμεῖς
παῖδ', ὦ θεᾶς παῖ ποντίας Νηρηίδος.
Αχ. ποὶους γάμους ϕῇς; ἀϕασία μ' ἔχει, γύναι·
εἰ μή τι παρανοοῦσα καινουργεῖς λόγον;
15 οὐπώποτ' ἐμνήστευσα παῖδα σήν, γύναι,
οὐδ' ἐξ Ἀτρειδῶν ἦλθέ μοι λόγος γάμων.
Euripides, Iphigenia at Aulis 825-38, 841-2

Δαναίδαι -ῶν οἱ Greeks (lit descendants of Danaus)
σύλλογος -ου ὁ gathering, assembly
ϕράσσω I hem in, fence around
Λήδα -ας ἡ Leda (mother of Helen and Clytemnestra)
συμβάλλω λόγους I bandy words, converse with (+ dat)
ψαύω I touch (+ gen)

Νηρηίς -ίδος ἡ daughter of Nereus
καινουργέω λόγον I utter strange words
μνηστεύω I woo, court

98 Menelaus relates how, on his return to Greece, he heard of the deaths
of Agamemnon and Clytemnestra.
Ἀγαμέμνονος μὲν γὰρ τύχας ἠπιστάμην

καὶ θάνατον, οἷῳ πρὸς δάμαρτος ὤλετο,
Μαλέᾳ προσίσχων πρῷραν' ἐκ δὲ κυμάτων
ὁ ναυτίλοισι μάντις ἐξήγγειλέ μοι
5 Νηρέως προϕήτης Γλαῦκος, ἀψευδὴς θεός,
ὃς μοι τάδ' εἶπεν ἐμϕανῶς κατασταθείς·
Μενέλαε, κεῖται σὸς κασίγνητος θανών,
λουτροῖσιν ἀλόχου περιπεσὼν πανυστάτοις.
δακρύων δ' ἔπλησεν ἐμέ τε καὶ ναύτας ἐμοὺς
10 πολλῶν, ἐπεὶ δὲ Ναυπλίας ψαύω χθονός,
δοκῶν Ὀρέστην παῖδα τὸν Ἀγαμέμνονος
ϕίλαισι χερσὶ περιβαλεῖν καὶ μητέρα,
ὡς εὐτυχουῦτας, ἔκλυον ἀλιτύπων τινὸς
τῆς Τυνδαρείας παιδὸς ἀνόσιον ϕόνον.
Euripides, Orestes 360-9, 371-4

Μαλέα -ας ἡ Cape Malea (the south-eastern tip of mainland Greece)
προσίσχω = προσέχω
ναυτίλος -ου ὁ = ναύτης
Νηρεύς -έως ὁ Nereus (a sea god)
πανύστατος -η -ον very last, last of all
Ναυπλία -ας ἡ Nauplia (the port of Argos)
ψαύω (here) I reach
ἀλίτυπος -ον (as noun) seaman

Τυνδάρειος -α -ον of Tyndareus (father of Helen and Clytemnestra)

99 The ghost of Polydorus, son of Priam, tells how he was sent to Thrace
during the TrojanWar and eventually killed there by his father’s friend.
πολὺν δὲ σὺν ἐμοὶ χρυσὸν ἐκπέμπει λάθρᾳ

πατήρ, ἵν', εἴ ποτ' 'Ιλίου τείχη πέσοι,
τοῖς ζῶσιν εἴη παισὶ μή σπάνις βίου.
νεώτατος δ' ἦ Πριαμιδῶν, ὃ καί με γῆς
5 ὑπεξέπεμψεν· οὔτε γὰρ ϕέρειν ὅπλα
οὔτ' ἔγχος οἷός τ' ἦ νέῳ βραχίονι.
ἕως μὲν οὖν γῆς ὄρθ' ἔκειθ' ὁρίσματα
πύργοι τ' ἄθραυστοι Τρωικῆς ἦσαν χθονὸς
Ἕκτωρ τ' ἀδελϕὸς οὐμὸς εὐτύχει δορί,
10 καλῶς παρ' ὰνδρὶ Θρηκὶ πατρῴῳ ξένῳ
τροϕαῖσιν ὥς τις πτόρθος ηὐξόμην, τάλας·
ἐπεὶ δὲ Τροία θ' Ἕκτορός τ' ἀπόλλυται
ψυχή, πατρῴα θ' ἑστία κατεσκάϕη,
κτείνει με χρυσοῦ τὸν ταλαίπωρον χὰριν
15 ξένος πατρῴος καὶ κτανὼν ἐς οἶδμ' ἁλός
μεθῆχ', ἵν' αὐτὸς χρυσὸν ἐν δόμοις ἔχη.
Euripides, Hecuba 10-22, 25-7

σπάνις-εως ἡ lack, shortage
βραχίων -ονος ὁ arm
ὅρισμα -ατος τό border, boundary
ἄθραυστος -ον unbroken, unshattered
πτόρθος-ου ὁ sapling, young shoot
κατασκάπτω I destroy utterly, raze to the ground
οἶδμα -ατος τό swell

ἅλς ἁλός ἡ sea

100 Iphigenia, in exile in the land of the Taurians, converses with Pylades
and Orestes, attempting to find out who they are and where they come
from.
Ιϕ. πότερος ἄρ' ὐμῶν ἐνθάδ' ὠνομασμένος

Πυλάδης κέκληται; τόδε μαθεῖν πρῶτον θέλω.
Ορ. ὅδ' εἲ τι δή σοι τοῦτ' ἐν ἡδονῇ μαθεῖν.
Ιϕ. ποίας πολίτης πατρίδος Ἕλληνος γεγώς;
5 Ορ. τί δ' ἄν μαθοῦσα τόδε πλέον λάβοις, γύναι;
Ιϕ. πότερον ἀδελϕὼ μητρός ἐστον ἐκ μιᾶς;
Ορ. ϕιλότητί γ'· ἐσμὲν δ' οὐ κασιγνήτω, γύναι.
Ιϕ. σοὶ δ' ὄνομα ποῖον ἔθεθ' ὁ γεννήσας πατήρ;
Ορ. τὸ μὲν δίκαιον Δυστυχὴς καλοίμεθ' ἄν.
10 Ιϕ. οὐ τοῦτ' ἐρωτῶ· τοῦτο μὲν δὸς τῇ τύχῃ.
Ορ. ἀνώνυμοι θανόντες οὐ γελῴμεθ' ἄν.
Ιϕ. οὐδ' ἄν πόλιν ϕράσειας ἥτις ἐστί σοι;
Ορ. τὸ κλεινόν ῎Αργος πατρίδ' ἐμὴν ἐπεύχομαι.
Ιϕ. πρὸς θεῶν, ἀληθῶς, ὦ ξέν', εἶ κεῖθεν γεγώς;
15 Ορ. ἐκ τῶν Μυκηνῶν γ', αἵ ποτ' ἦσαν ὄλβιαι.
Euripides, Iphigenia in Tauris 492-502, 505, 508-10

γεννάω I beget
ἐπεύχομαι I boast, proudly declare

101 Achilles, the son of Peleus from Pharsalus in Phthia and leader of the
Myrmidons, has come to ask Agamemnon why the Greeks are waiting
on the straits of Euripus rather than sailing for Troy.
ποῦ τῶν Ἀχαιῶν ἐνθάδ' ὁ στρατηλάτης;

τίς ἂν φράσειε προσπόλων τὸν Πηλέως
ζητοῦντά νιν παῖδ' ἐν πύλαις Ἀχιλλέα;
ούκ ἐξἴσου γὰρ μένομεν Εὐρίπου πέλας·
5 οἱ μὲν γὰρ ἡμῶν, ὄντες ἄζυγες γάμων,
οἴκους ἐρήμους ἐκλιπόντες ἐνθάδε
θάσσουσ' ἐπ' άκταῖς, οἱ δ' ἔχοντες εὔνιδας
καὶ παῖδας· οὕτω δεινὸς ἐμπέπτωκ' ἔρως
τῆσδε στρατείας Ἑλλάδ' οὐκ ἄνευ θεῶν.
10 τοὐμὸν μὲν οὖν δίκαιον ἐμὲ λέγειν χρέος,
ἄλλος δ' ὁ χρῄζων αὐτὸς ὑπὲρ αὑτοῦ φράσει.
γῆν γὰρ λιπὼν Φάρσαλον ἠδὲ Πηλέα
μένω 'πὶ λεπταῖς ταισίδ' Εὐρίπου πνοαῖς,
Μυρμιδόνας ἴσχων· οἱ δ' ἀεὶ προσκείμενοι
15 λέγουσ'· Ἀχιλλεῦ, τί μένομεν; πόσον χρόνον
ἔτ' ἐκμετρῆσαι χρὴ πρὸς Ἰλίου στόλον;
Euripides, Iphigenia at Aulis 801-16

servant
πρόσπολος-ου ὁ
under the same circumstances

ἐξ ἴσου
unpaired in (+ gen)
ἄζυξ gen -υγος
I sit
θάσσω
wife
εὖνις -ιδος ἡ
business
χρέος-ους τό
λεπτός -ή -όν (here) gentle
I restrain
ἴσχω
I press upon, am impatient

πρόσκειμαι
I measure out
ἐκμετρέω

102 Jason comes to rescue his children, but discovers, in conversation with
the chorus, thatMedea has already killed them.
Ια. γυναῖκες, αἳ τῆσδ' ἐγγὺς ἕστατε στέγης,

ἆρ' ἐν δόμοισιν ἡ τὰ δείν' εἰργασμένη
Μήδεια τοῖσδ' ἔτ', ἢ μεθέστηκεν φυγῇ;
δεῖ γάρ νιν ἤτοι γῆς γε κρυφθῆναι κάτω,
5 ἤ πτηνόν ἆραι σῶμ' ἐς αἰθέρος βάθος,
εἰ μὴ τυράννων δώμασιν δώσει δίκην·
πέποιθ' ἀποκτείνασα κοιράνους χθονὸς
ἀθῷος αὐτὴ τῶνδε φεύξεσθαι δόμων;
ἀλλ' οὐ γὰρ αὐτῆς φροντίδ' ὡς τέκνων ἔχω·
10 κείνην μὲν οὓς ἔδρασεν ἔρξουσιν κακῶς,
ἐμῶν δὲ παίδων ἦλθον ἐκσώσων βίον.
Χο. ὦ τλῆμον, οὐκ οἶσθ' οἷ κακῶν ἐλήλυθας,
Ἰᾶσον· οὐ γὰρ τούσδ' ἂν ἐφθέγξω λόγους.
Ια. τί δ' ἔστιν; ἦ που κἄμ' ἀποκτεῖναι θέλει;
15 Χο. παῖδες τεθνᾶσι χειρὶ μητρῴᾳ σέθεν.
Ια. οἴμοι τί λέξεις; ὥς μ' ἀπώλεσας, γύναι.
Euripides, Medea 1293-1303, 1306-10

I have departed (intr pf act of μεθίστημι)
μεθέστηκα
winged, on wings
πτηνός -ή όν
(here) height
βάθος-ους τό
unpunished, scot-free
ἀθῷος -ον
I do
ἔρδω (fut ἔρξω)

103 Menelaus, returning from Troy to Greece with a phantom Helen, is
astounded to meet 'the real thing' in Egypt where he has been
shipwrecked.
Με. τίς εἶ; τίν' ὄψιν σήν, γύναι, προσδέρκομαι;

Ελ. σὺ δ' εἶ τίς; αὑτὸς γὰρ σὲ κἄμ' ἔχει λόγος.
Με. οὐπώποτ' εἶδον προσφερέστατον δέμας.
Ελ. ὦ θεοί· θεὸς γὰρ καὶ τὸ γιγνώσκειν φίλους.
5 Με. Ἑλληνὶς εἶ τις ἤ ἐπιχωρία γυνή;
Ελ. Ἑλληνίς· ἀλλὰ καὶ τὸ σὸν θέλω μαθεῖν.
Με. Ἑλένῃ σ' ὁμοίαν δὴ μάλιστ' εἶδον, γύναι.
Ελ. ἐγὼ δὲ Μενέλεῴ γε σέ· οὐδ' ἔχω τί φῶ.
Με. ἔγνως γὰρ ὀρθῶς ἄνδρα δυστυχέστατον.
10 Ελ. ὦ χρόνιος ἐλθὼν σῆς δάμαρτος ἐς χέρας.
Με. ποίας δάμαρτος; μὴ θίγῃς ἐμῶν πέπλων.
Ελ. ἣν σοι δίδωσι Τυνδάρεως, ἐμός πατήρ.
Με. ὦ φωσφόρ' Ἑκάτη, πέμπε φάσματ' εὐμενῆ.
Ελ. οὐ νυκτίφαντον πρόπολον Ἐνοδίας μ' ὁρᾷς.
15 Με. οὐ μὴν γυναικῶν γ' εἷς δυοῖν ἔφυν πόσις.
Ελ. οὐκ ἔστιν ἄλλη σή τις ἀντ' ἐμοῦ γυνή.
Euripides, Helen 557-71, 574

like, similar
προσφερής -ές
(here) divine gift

θεός-οῦ ὁ
(+ gen) I touch
θιγγάνω
Hecate (a goddess of the underworld and of dreams)

Ἑκάτη -ης ἡ
attendant
πρόπολος -ου ὁ
Enodia (another name for Hecate)

Ἐνοδία -ας ἡ
104 Andromache, now Neoptolemus' prisoner, thanks his grandfather,
Peleus, for rescuing her and her son from an attempt on their lives. She
is still worried about their future safety, but Peleus dismisses her fears.
Αν. ὦ πρέσβυ, θεοί σοι δοῖεν εὖ καὶ τοῖσι σοῖς,

σώσαντι παῖδα κἀμε τὴν δυσδαίμονα.
ὅρα δὲ μὴ νῷν εἰς ἐρημίαν ὁδοῦ
πτήξαντες οἵδε πρὸς βίαν ἄγωσί με,
5 γέροντα μὲν σ' ὁρῶντες, ἀσθενῆ δ' ἐμὲ
καὶ παῖδα τόνδε νήπιον· σκόπει τάδε,
μὴ νῦν φυγόντες εἶθ' ἁλῶμεν ὕστερον.
Πη. οὐ μὴ γυναικῶν δειλὸν εἰσοίσεις λόγον·
χώρει· τίς ὑμῶν ἅψεται; κλαίων ἄρα
10 ψαύσει. θεῶν γὰρ οὕνεχ' ἱππικοῦ τ' ὄχλου
πολλῶν θ' ὁπλιτῶν ἄρχομεν Φθίαν κάτα·
ἡμεῖς δ' ἔτ' ὀρθοὶ κοὐ γέροντες, ὡς δοκεῖς,
ἀλλ' εἴς γε τοιόνδ' ἄνδρ' ἀποβλέψας μόνον
τροπαῖον αὐτοῦ στήσομαι, πρέσβυς περ ὤν.

we two, the two of us
νῶι (dat νῷν)
(here) I crouch in ambush against

πτήσσω
infant
νήπιος -α -ον
I touch, lay a hand on

ψαύω
I stare at
ἀποβλέπω

105 A messenger wishing to report the escape of Orestes and Pylades to
Thoas, king of the Taurians, is thwarted by the chorus of women.
Αγ. βεβᾶσι φροῦδοι δίπτυχοι νεανίαι,

φεύγοντες ἐκ γῆς τῆσδε καὶ σεμνὸν βρέτας
λαβόντες ἐν κόλποισιν Ἑλλάδος νεώς.
Χο. ἄπιστον εἶπας μῦθον· ὅν δ' ἰδεῖν θέλεις
5 ἄνακτα χώρας, φρούδος ἐκ ναοῦ συθείς.
Αγ. ποῖ; δεῖ γὰρ αὐτὸν εἰδέναι τὰ δρώμενα.
Χο. οὐκ ἴσμεν· ἀλλὰ στεῖχε καὶ δίωκέ νιν
ὅπου κυρήσας τούσδ' ἀπαγγελεῖς λόγους.
Αγ. ὁρᾶτ', ἄπιστον ὡς γυναικεῖον γένος·
10 μέτεστι χὐμῖν τῶν πεπραγμένων μέρος.
Χο. μαίνῃ· τί δ' ήμῖν τῶν ξένων δρασμοῦ μέτα;
οὐκ εἶ κρατοῦντών πρὸς πύλας ὅσον τάχος;
Αγ. οὔ, πρίν γ' ἄν εἴπῃ τοὔπος ἑρμηνεὺς ὅδε.
ὠή, χαλᾶτε κλῇθρα, τοῖς ἔνδον λέγω,
15 καὶ δεσπότῃ σημήναθ' οὗνεκ' ἐν πύλαις
πάρειμι, καινῶν φόρτον ἀγγέλλων κακῶν.
Euripides, Iphigenia in Tauris 1289, 1291-1302, 1304-6

(here) two
δίπτυχοι -ων
statue, image
βρέτας -εος τό
(here) hold
κόλποι -ων οί
in haste (aor part pass of σεύω)

συθείς
I meet with, find

κυρέω
escape
δρασμός -ου ό
(here) herald, messenger

ἑρμηνεύς -έως ό
Ho there!
ὠή
I loosen, undo
χαλάω
heavy load
φόρτος -ου ό

106 Menelaus, seeking help after being shipwrecked on the shores of
Egypt, learns from amessenger that it wasn't Helen but her double that
he rescued from Troy.
Αγ. Μενέλαε, μαστεύων σε κιγχάνω μόλις

πᾶσαν πλανηθεὶς τήνδε βάρβαρον χθόνα.
Με. τί δ' ἔστιν; οὔ που βαρβάρων συλάσθ' ὕπο;
λέγ'· ὡς φέρεις τι τῇδε τῇ σπουδῇ νέον.
5 Αγ. λέγω πόνους σε μυρίους τλῆναι μάτην.
Με. παλαιὰ θρηνεῖς πήματ'· ἀγγέλλεις δὲ τί;
Αγ. βέβηκεν ἄλοχος σὴ πρὸς αἰθέρος πτυχὰς
λιποῦσα σεμνὸν ἄντρον οὗ σφ' ἐσῴζομεν,
τοσόνδε λέξασ'· "ὦ ταλαίπωροι Φρύγες
10 πάντες τ' Ἀχαιοί, δι' ἔμ' ἐπὶ Σκαμανδρίοις
ἀκταῖσιν Ἥρας μηχαναῖς ἐθνῄσκετε,
δοκοῦντες Ἑλένην οὐκ ἔχοντ' ἔχειν Πάριν.
ἐγὼ δ', ἐπειδὴ χρόνον ἔμειν' ὅσον με χρῆν,
τὸ μόρσιιιον σώσασα, πατέρ' ἐς οὐρανὸν
15 ἄπειμ· φήμας δ' ἡ τάλαινα Τυνδαρὶς
ἄλλως κακὰς ἤκουσεν οὐδὲν αἰτία."
Euripides, Helen 597-8, 600, 602-5, 607-15

I search
μαστεύω
I find
κιγχάνω
I wander
πλανάομαι
I lament
θρηνέω
fold
πτυχή -ῆς ή
of the Scamander (a river of Troy)

Σκαμανδρίος -α -ον
τὸ μόρσιμον the will of destiny
the daughter of Tyndareus (i.e. Helen)

Τυνδαρίς -ίδος ἡ
I have a bad reputation

φήμας κακὰς ἀκούω

107 A servant tells how Alcestis, who has agreed to die for her husband,
Admetus, makesdue preparation for the end of her life.
ἐπεὶ γὰρ ᾔσθεθ' ἡμέραν τὴν κυρίαν

ἥκουσαν, ὕδασι ποταμίοις λευκὸν χρόα
ἐλούσατ', ἐκ δ' ἑλοῦσα κεδρίνων δόμων
ἐσθῆτα κόσμον τ' εὐπρεπῶς ἠσκήσατο·
5 πάντας δὲ βωμούς, οἳ κατ' Ἀδμήτου δόμους,
προσῆλθε κἀξέστεψε καὶ προσηύξατο.
κἄπειτα θάλαμον ἐσπεσοῦσα καὶ λέχος
ἐνταῦθα δή 'δάκρυσε· πᾶν δὲ δέμνιον
ὀφθαλμοτέγκτῳ δεύεται πλημμυρίδι.
10 ἐπεὶ δὲ πολλῶν δακρύων εἶχεν κόρον,
στείχει προνωπὴς ἐκπεσοῦσα δεμνίων,
καὶ πολλὰ θαλάμων ἐξιοῦσ' ἐπεστράφη,
κἄρριψεν αὑτὴν αὖθις ἐς κοίτην πάλιν,
παῖδες δὲ πέπλων μητρὸς ἐξηρτημένοι
15 ἔκλαιον· ἡ δὲ λαμβάνουσ' ἐν ἀγκάλαις
ἠσπάζετ' ἄλλοτ' ἄλλον, ὡς θανουμένη.
Euripides, Alcestis 158-61, 170-1, 175-6, 183-91

(here) appointed
κυρίος -α -ον
(made of) cedar wood

κέδρινος -α -ον
adornment, finery
κόσμος -ου ὁ
I garland
ἐκστέφω
(also in pl) bed

δέμνιον -ου τό
eye-wetting
ὀφθαλμότεγκτος -ον
I soak
δεύω
flood
πλημμυρίς -ίδος ἡ
one’s fill, enough

κόρος -ου ὁ
stooping
προνωπής -ές
hanging from (pf part pass of ἐξαρτάω)

ἐξηρτημένος -η -ον
arm
ἀγκάλη -ης ἡ

108 In discussion with Menelaus and Orestes, Tyndareus expresses his
dissatisfaction withhis two daughters, and asserts his own allegiance to
lawful behaviour. He warnsMenelaus against helping Orestes.
ἐγὼ δὲ μισῶ μὲν γυναῖκας ἀνοσίους,

πρώτην δὲ θυγατέρ', ἣ πόσιν κατέκτανεν·
Ἑλένην τε, τὴν σὴν ἄλοχον, οὔποτ' αἰνέσω
οὐδ' ἂν προσείποιμ'· οὐδὲ σὲ ζηλῶ, κακῆς
5 γυναικὸς ἐλθόνθ' οὕνεκ' ἐς Τροίας πέδον.
ἀμυνῶ δ', ὅσονπερ δυνατός εἰμι, τῷ νόμῳ,
τὸ θηριῶδες τοῦτο καὶ μιαιφόνον
παύων, ὃ καὶ γῆν καὶ πόλεις ὄλλυσ' αεί.
ὡς οὖν ἂν εἰδῇς, Μενέλεως, τοῖσιν θεοῖς
10 μὴ πρᾶσσ' ἐναντί', ὠφελεῖν τοῦτον θέλων,
ἔα δ' ὑπ' ἀστῶν καταφονευθῆναι πέτροις,
ἢ μὴ 'πίβαινε Σπαρτιάδος χθονός.
θυγάτηρ δ' ἐμὴ θανοῦσ' ἔπραξεν ἔνδικα·
ἀλλ' οὐχὶ πρὸς τοῦδ' εἰκὸς ἦν αὐτὴν θανεῖν.
15 ἐγὼ δὲ τἄλλα μακάριος πέφυκ' ἀνήρ,
πλὴν ἐς θυγατέρας· τοῦτο δ' οὐκ εὐδαιμονῶ.
Euripides, Orestes 518-25, 534-41

brutish, savage
θηριώδης -ες
murderous
μιαιφόνος -ον

109 Polymestor is restrained by Agamemnon from laying violent hands on
Hecuba, who has blinded him and murdered his sons. He explains
how, out of self-interest, he came to break faith with Priam.
Αγ. ἴσχ'· ἐκβαλὼν δὲ καρδίας τὸ βάρβαρον

λέγ', ὡς ἀκούσας σοῦ τε τῆσδέ τ' ἐν μέρει
κρίνω δικαίως ἀνθ' ὅτου πάσχεις τάδε.
Πο. λέγοιμ' ἄν. ἦν τις Πριαμιδῶν νεώτατος,
5 Πολύδωρος, Ἑκάβης παῖς, ὃν ἐκ Τροίας ἐμοὶ
πατὴρ δίδωσι Πρίαμος ἐν δόμοις τρέφειν,
ὕποπτος ὤν δὴ Τρωικῆς ἀλώσεως.
τοῦτον κατέκτειν'· ἀνθ' ὅτου δ' ἔκτεινά νιν
ἄκουσον, ὡς εὖ καὶ σοφῇ προμηθίᾳ.
10 ἔδεισα μὴ σοὶ πολέμιος λειφθεὶς ὁ παῖς
Τροίαν ἀθροίση καὶ ξυνοικίση πάλιν,
γνόντες δ' Ἀχαιοὶ ζῶντα Πριαμιδῶν τινα
Φρυγῶν ἐς αἶαν αὖθις ἄρειαν στόλον,
κἄπειτα Θρῄκης πεδία τρίβοιεν τάδε
15 λεηλατοῦντες, γείτοσιν δ' εἴη κακὸν
Τρώων, ἐν ᾧπερ νῦν, ἄναξ, ἐκάμνομεν.
Euripides, Hecuba 1129-44

(impv) hold back!
ἴσχε
foresight
Προμηθία -ας ἡ
I assemble
ἀθροίζω
(here) I people, populate

ξυνοικίζω
land
αἶα -ας ἡ
(here) I ravage
τρίβω
λεηλατέω I plunder

110 Medea, abandoned now by Jason for a younger woman, reminds him
of all her former help.
ἐκ τῶν δὲ πρώτων πρῶτον ἄρξομαι λέγειν.

ἔσωσά σ', ὡς ἴσασιν Ἑλλήνων ὅσοι
ταὐτὸν συνεισέβησαν Ἀργῷον σκάφος,
πεμφθέντα ταύρων πυρπνόων ἐπιστάτην
5 ζεύγλῃσι καὶ σπεροῦντα θανάσιμον γύην·
δράκοντά θ', ὃς πάγχρυσον ἀμπέχων δέρας
σπείραις ἔσῳζε πολυπλόκοις ἄυπνος ὤν,
κτείνασ' ἀνέσχον σοὶ φάος σωτήριον.
αὐτὴ δὲ πατέρα καὶ δόμους προδοῦσ' ἐμοὺς
10 τὴν Πηλιῶτιν εἰς Ἰωλκὸν ἱκόμην
σὺν σοί, πρόθυμος μᾶλλον ἢ σοφωτέρα·
Πελίαν τ' ἀπέκτειν', ὥσπερ ἄλγιστον θανεῖν,
παίδων ὑπ' αὐτοῦ, πάντα τ' ἐξεῖλον δόμον.
καὶ ταῦθ' ὑφ' ἡμῶν, ὦ κάκιστ' ἀνδρῶν, παθὼν
15 προὐδωκας ἡμᾶς, καινὰ δ' ἐκτήσω λέχη.

yoke-strap
ζεύγλη -ης ἡ
field, land (the ‘deadly field’ is a reference to the armed warriors who sprang
γύης -ου ὁ up when Jason had sown dragon’s teeth in the ground)
(here) fleece
δέρας τό
coil
σπεῖρα -ας ἡ
thick-wreathed, tangled
πολύπλοκος
-ον
at the foot of Mt Pelion

Πηλιῶτις
-ιδος (f adj)
Iolcus (a town in Thessaly)

Ἰωλκός -ού
ἡ
Pelias (king of Iolcus)

Πελίας -ου
ὁ

111 Antigone justifies herself to Creon for defying his edicts forbidding the
burial of her brother.
Kp. σὺ δ' εἰπέ μοι μὴ μῆκος, ἀλλά συντόμως,

ᾒδησθα κηρυχθέντα μὴ πράσσειν τάδε;
Αν. ᾒδη· τί δ' οὐκ ἔμελλον; ἐμφανῆ γὰρ ἦν.
Κρ. καὶ δῆτ' ἐτόλμας τούσδ' ὑπερβαίνειν νόμους;
5 Αν. οὐ γάρ τί μοι Ζεὺς ἦν ὁ κηρύξας τάδε,
ούδ' ἡ ξύνοικος τῶν κάτω θεῶν Δίκη
τοιούσδ' ἐν ἀνθρώποισιν ὥρισεν νόμους·
οὐδὲ σθένειν τοσοῦτον ᾠόμην τὰ σὰ
κηρύγμαθ', ὥστ' ἄγραπτα κἀσφαλῆ θεῶν
10 νόμιμα δύνασθαι θνητά γ' ὄνθ' ὑπερδραμεῖν·
οὐ γάρ τι νῦν γε κἀχθές, ἀλλ' ἀεί ποτε
ζῇ ταῦτα, κοὐδεὶς οἶδεν ἐξ ὅτου 'φάνη.
τούτων ἐγὼ οὐκ ἔμελλον, ἀνδρὸς οὐδενὸς
φρόνημα δείσασ', ἐν θεοῖσι τὴν δίκην
15 δώσειν· θανουμένη γὰρ ἐξῄδη, τί δ' οὔ;
κει μὴ σὺ προὐκήρυξας.
Sophocles, Antigone 446-61

briefly
συντόμως
I establish
ὁρίζω
commandments
νόμιμα -ων τά
= καὶ ἐχθές (another form of χθές)

κἀχθές
pride
φρόνημα -ατος τό

112 Electra, believing that her brother Orestes is dead, laments that all her
hopes of revenge are now destroyed.
Ορέστα φίλταθ', ὥς μ' ἀπώλεσας θανών.

ἀποσπάσας γὰρ τῆς ἐμῆς οἴχει φρενὸς
αἵ μοι μόναι παρῆσαν ἐλπίδων ἔτι,
σὲ πατρὸς ἥξειν ζῶντα τιμωρόν ποτε
5 κἀμοῦ ταλαίνης. νῦν δὲ ποῖ με χρὴ μολεῖν;
μόνη γάρ εἰμι, σοῦ τ' ἀπεστερημένη
καὶ πατρός. ἤδη δεῖ με δουλεύειν πάλιν
ἐν τοῖσιν ἐχθίστοισιν ἀνθρώπων ἐμοί,
φονεῦσι πατρός. ἆρά μοι καλῶς ἔχει;
10 ἀλλ' οὔ τι μὴν ἔγωγε τοῦ λοιποῦ χρόνου
ἔσομαι ξύνοικος, ἀλλά τῇδε πρὸς πύλῃ
παρεῖσ' ἐμαυτὴν ἄφιλος αὐανῶ βίον.
πρὸς ταῦτα καινέτω τις, εἰ βαρύνεται,
τῶν ἔνδον ὄντων·ὡς χάρις μέν, ἢν κτάνῃ,
15 λύπη δ', ἐὰν ζῶ·τοῦ βίου δ' οὐδεὶς πόθος.
Sophocles, Electra 808-22

I take away
ἀποσπάω
sinking down
παρεῖσ' ἐμαυτὴν
I waste away (tr)

αὐαίνω
I kill
καίνω
I am angry
βαρύνομαι

113 A passing merchant explains how the Trojan seer, Helenus, captured
by Odysseus, revealed to the Greeks that Troy could be taken only if
they brought back Philoctetes from the island of Lemnos.
ἐγώ σε τοῦτ', ἴσως γὰρ οὐκ ἀκήκοας,

πᾶν ἐκδιδάξω. μάντις ἦν τις εὐγενής,
Πριάμου μὲν υἱός, ὄνομα δ' ὠνομάζετο
Ἕλενος, ὃν οὗτος νυκτὸς ἐξελθὼν μόνος
5 ὁ πάντ' ἀκούων αἰσχρά καὶ λωβήτ' ἔπη
δόλοις Ὀδυσσεὺς εἷλε· δέσμιόν τ' ἄγων
ἔδειξ' Ἀχαιοῖς ἐς μέσον, θήραν καλήν·
ὂς δὴ τά τ' ἄλλ' αὐτοῖσι πάντ' ἐθέσπισεν
καὶ τἀπὶΤροίᾳ πέργαμ ' ὡς οὐ μή ποτε
10 πέρσοιεν , εἰ μὴ τόνδε πείσαντες λόγῳ
ἄγοιντο νήσου τῆσδ' ἐφ' ἧς ναίει τὰ νῦν.
καὶ ταῦθ' ὅπως ἤκουσ' ὁ Λαέρτου τόκος
τὸν μάντιν εἰπόντ', εὐθέως ὑπέσχετο
τὸν ἄνδρ' Ἀχαιοῖς τόνδε δηλώσειν ἄγων.
Sophocles, Philoctetes 603-16

(here) I hear about myself
ἀκούω
insulting
λωβητός -ή -όν
in public
ἐς μέσον
I prophesy
θεσπίζω
the citadel of Troy

τἀπὶ Τροίᾳ πέργαμα
I sack
πέρθω
Laertes (father of Odysseus)

Λαέρτης -ου ὁ
εὐθέως = εὐθύς

114 Jocasta, Oedipus’ wife, has just learned from a messenger that
Polybus, his supposed father, has died in Corinth. Delighted that this
disproves an old prophecy, she sends word to her husband. He comes
out and hears the news for himself.
Ιο. ὦ πρόσπολ', οὐχὶ δεσπότῃ τάδ' ὡς τάχος

μολοῦσα λέξεις; ὦ θεῶν μαντεύματα,
ἵ ν'ἐστέ· τοῦτον Οἰδίπους πάλαι τρέμων
τὸν ἄνδρ' ἔφευγε μὴ κτάνοι· καὶ νῦν ὅδε
5 πρὸς τῆς τύχης ὅλωλεν οὐδέ τοῦδ' ὕπο.
Οι. ὦ φίλτατον γυναικὸς Ἰοκάστης κάρα,
τί μ' ἐξεπέμψω δεῦρο τῶνδε δωμάτων;
Ιο. ἄκουε τἀνδρὸς τοῦδε, καὶ σκόπει κλύων
τὰ σέμν' ἵν' ἥκει τοῦ θεοῦ μαντεύματα.
10 Ot. οὗτος δὲ τίς ποτ' ἐστὶ καὶ τί μοι λέγει;
Ιο. ἐκ τῆς Κορίνθου, πατέρα τὸν σόν ἀγγελῶν
ὡς οὐκέτ' ἄντα Πόλυβον, ἀλλ' ὀλωλότα.
Οι. τί φής, ξέν'; αὐτός μοι σὺ σημήνας γενοῦ.
Αγ. εἰ τοῦτο πρῶτον δεῖ μ' ἀπαγγεῖλαι σαφῶς,
15 εὖ ἴσθ' ἐκεῖνον θανάσιμον βεβηκότα.
Sophocles, Oedipus Tyratmus 945-59

servant
πρόσπολος -ου ἡ
where are you now?

ἵν' ἐστέ
= γύναι (νοc)
γυναικὸς κάρα

115 A messenger announces to Deianira, Heracles’ wife, her husband’s
victory and imminent return. She wants to know what’s keeping the
herald Lichas.
Αγ. δέσποινα Δῃάνειρα, πρῶτος ἀγγέλων

ὄκνου σε λύσω· τὸν γάρ Ἀλκμήνης τόκον
καὶ ζῶντ' ἐπίστω καὶ κρατοῦντα κἀκ μάχης
ἄγοντ' ἀπαρχὰς θεοῖσι τοῖς ἐγχωρίοις.
5 Δη. τίν' εἶπας, ὦ γεραιέ, τόνδε μοι λόγον;
Αγ. τάχ' ἐς δόμους σοὺς τὸν πολύζηλον πόσιν
ἥξειν, φανέντα σὺν κράτει νικηφόρῳ.
Δη. καὶ τοῦ τόδ' ἀστῶν ἢ ξένων μαθὼν λέγεις;
Αγ. ἐν βουθερεῖ λειμῶνι πρὸς πολλοὺς θροεῖ
10 Λίχας ὁ κῆρυξ ταῦτα· τοῦ δ' ἐγὼ κλύων
ἀπῇξ', ὅπως τοι πρῶτος ἀγγείλας τάδε
πρὸς σοῦ τι κερδάναιμι καὶ κτῴμην χάριν.
Δη. αὐτός δέ πῶς ἄπεστιν, εἴπερ εὐτυχεῖ;
Αγ. οὐκ εὐμαρεία χρώμενος πολλῇ, γύναι.
15 κύκλῳ γὰρ αὐτὸν Μηλιεὺς ἅπας λεὼς
κρίνει περιστάς, οὐδ' ἔχει βῆναι πρόσω.
Sophocles, Trachiniae 180-95

(here) fear
ὄκνος-ου ὁ
Alcmena(mother of Heracles)
Ἀλκμήνη -ης ἡ
first-fruits
ἀπαρχαί -ῶν αἱ
of the country, local

ἐγχώριος -ον
much-envied, much-admired
πολύζηλος -ον
= τίνος (interrog)
τοῦ
βουθερής -ές for oxen in the summer
I dart away
ἀπᾁσσω
I profit, gain an advantage

κερδαίνω
ease
εὐμαρεία -ας ἡ
Malian (from the plain of Malis in eastern Greece)

Μηλιεύς gen -έως (adj)
(here) I interrogate
Κρίνω

116 Neoptolemus explains how he knows that Philoctetes will be cured of
his wound and win great glory if he comes to Troy. Philoctetes himself
is less than enthusiastic.
Νε. ὡς δ' οἶδα ταῦτα τῇδ' ἔχοντ' ἐγὼ φράσω.

ἀνὴρ παρ' ἠμῖν ἐστιν ἐκ Τροίας ἁλούς,
Ἕλενος ἀριστόμαντις, ὃς λέγει σαφῶς
ὡς δεῖ γενέσθαι ταῦτα· καὶ πρὸς τοῖσδ' ἔτι,
5 ὡς ἔστ' ἀνάγκη τοῦ παρεστῶτος θέρους
Τροίαν ἀλῶναι πᾶσαν· ἢ δίδωσ' ἑκὼν
κτείνειν ἑαυτόν, ἢν τάδε ψευσθῇ λέγων.
ταῦτ' οὖν ἐπεὶ κάτοισθα, συγχώρει θέλων.
καλὴ γάρ ἡ 'πίκτησις, Ἑλλήνων ἕνα
10 κριθέντ' ἄριστον, τοῦτο μέν παιωνίας
ἐς χεῖρας ἐλθειν, εἷτα τὴν πολύστονον
Τροίαν ἐλόντα κλέος ὑπέρτατον λαβεῖν.
Φι. ὦ στυγνὸς αἰών, τί μ' ἔτι δῆτ' ἔχεις ἄνω
βλέποντα, κοὐκ ἀφῆκας εἰς Ἅιδου μολεῖν;
15 οἴμοι, τί δράσω; πῶς ἀπιστήσω λόγοις
τοῖς τοῦδ', ὃς εὔνους ὤν ἐμοὶ παρῄνεσεν;
Sophocles, Philoctetes 1336-51

gain, benefit
ἐπίκτησις -εως ἡ
(here) in the first place

τοῦτο μέν
healing
παιώνιος -α -ον
highest
ὑπέρτατος -η -ον
hateful
στυγνός -ή -όν
life
αἰών-ῶνος ό
117 Ajax, disappointed at his defeat in the contest for Achilles’ armour,
ponders on what course of action he should take next.
καὶ νῦν τί χρὴ δρᾶν; ὅστις ἐμϕανῶς θεοῖς

ἐχθαίρομαι, μισεῖ δέ μ' Ἑλλήνων στρατός,
ἔχθει δὲ Τροία πᾶσα καὶ πεδία τάδε.
πότερα πρὸς οἴκους, ναυλόχους λιπὼν ἕδρας
5 μόνους τ' Ἀτρείδας, πέλαγος Αἰγαῖον περῶ;
καὶ ποῖον ὄμμα πατρὶ δηλώσω ϕανεὶς
Τελαμῶνι; πῶς με τλήσεταί ποτ' εἰσιδεῖν
γυμνὸν ϕανέντα τῶν ἀριστείων ἄτερ,
ὧν αὐτὸς ἔσχε στέϕανον εὐκλείας μέγαν;
10 οὐκ ἔστι τοὔργον τλητόν. ἀλλὰ δῆτ' ἰὼν
πρὸς ἔρυμα Τρώων, ξυμπεσὼν μόνος μόνοις
καὶ δρῶν τι χρηστόν, εἶτα λοίσθιον θάνω;
ἀλλ' ὧδέ γ' Ἀτρείδας ἂν εὐϕράναιμί που.
οὐκ ἔστι ταῦτα. πεῖρά τις ζητητέα
15 τοιάδ' ἀϕ' ἧς γέροντι δηλώσω πατρὶ
μή τοι ϕύσιν γ' ἄσπλαγχνος ἐκ κείνου γεγώς.
Sophocles, Ajax 457-72

ναύλοχοι ἕδραι naval station, naval base
περάω I cross
ἀριστεῖα -ων τά victory prize
εὔκλεια -ας ἡ glory
ἔρυμα -ατος τό stronghold
λοίσθιον at last
εὐϕραίνω I gladden, delight

πεῖρα -ας ἡ enterprise
ἄσπλαγχνος -ον cowardly, spiritless

118 In the course of a conversation with his wife, Tecmessa, Ajax, before
his suicide, addresses his son, Eurysaces.
Τεκ. ὦ παῖ, πατὴρ καλεῖ σε. δεῦρο προσπόλων

ἄγ' αὐτὸν ὅσπερ χερσὶν εὐθύνων κυρεῖς.
Αι. αἶρ' αὐτόν, αἶρε δεῦρο· ταρβήσει γὰρ οὔ,
νεοσϕαγῆ τοῦτόν γε προσλεύσσων ϕόνον,
5 εἴπερ δικαίως ἔστ' ἐμὸς τὰ πατρόθεν.
ὦ παῖ, γένοιο πατρὸς εὐτυχέστερος,
τὰ δ' ἄλλ' ὁμοῖος· καὶ γένοι' ἂν οὐ κακός.
καίτοι σε καὶ νῦν τοῦτό γε ζηλοῦν ἔχω,
ὁθούνεκ' οὐδὲν τῶνδ' ἐπαισθάνῃ κακῶν·
10 ἐν τῷ ϕρονεῖν γὰρ μηδὲν ἥδιστος βίος,
ἕως τὸ χαίρειν καὶ τὸ λυπεῖσθαι μάθῃς.
ὅταν δ' ἵκῃ πρὸς τοῦτο, δεῖ σ' ὅπως πατρὸς
δείξεις ἐν ἐχθροῖς οἷος ἐξ οἵου 'τράϕης.
τέως δὲ κούϕοις πνεύμασιν βόσκου, νέαν
15 ψυχὴν ἀτάλλων, μητρὶ τῇδε χαρμονήν.
Sophocles, Ajax 541-2, 545-7, 550-9

πρόσπολος -ου ὁ servant
εὐθύνω I guide
κυρέω I happen to (+ part)
νεοσϕαγής -ές newly shed
ἔχω (+ inf) I can, am able
ὁθούνεκα = ὅτι
'τράϕης = ἐτράϕης (aor pass of τρέϕω)

τέως meanwhile
βόσκομαι I feed on, am nurtured by
ἀτάλλω I foster, nurture
χαρμονή - ῆς ἡ joy

119 The avenging Orestes has just killed Aegisthus, and now has a final
conversation with his mother Clytemnestra.
Ορ. ἕπου, πρὸς αὐτὸν τόνδε σὲ σϕάξαι θέλω·

καὶ ζῶντα γάρ νιν κρείσσον' ἡγήσω πατρός.
τούτῳ θανοῦσα ξυγκάθευδ', ἐπεὶ ϕιλεῖς
τὸν ἄνδρα τοῦτον, ὃν δὲ χρῆν ϕιλεῖν στυγεῖς.
5 Κλ. ἐγὼ σ' ἔθρεψα, σὺν δὲ γηράναι θέλω.
Ορ. πατροκτονοῦσα γὰρ ξυνοικήσεις ἐμοί;
Κλ. ἡ Μοῖρα τούτων, ὦ τέκνον, παραιτία.
Ορ. καὶ τόνδε τοίνυν Μοῖρ' ἐπόρσυνεν μόρον.
Κλ. οὐδὲν σεβίζῃ γενεθλίους ἀράς, τέκνον;
10 Ορ. τεκοῦσα γάρ μ' ἔρριψας ἐς τό δυστυχές.
Κλ. κτενεῖν ἔοικας, ὦ τέκνον, τὴν μητέρα.
Ορ. σύ τοι σεαυτήν, οὐκ ἐγώ, κατακτενεῖς.
Κλ. οἲ 'γώ, τεκοῦσα τόνδ' ὄϕιν ἐθρεψάμην.
Ορ. ἔκανες ὃν οὐ χρῆν, καὶ τὸ μὴ χρεὼν πάθε.
Aeschylus, Choephori 904-13, 922-3, 928, 930

γηράσκω (aor inf γηράναι) I grow old
Μοῖρα -ας ἡ fate, destiny
παραίτιος -α -ον partly to blame
πορσύνω I provide
μόρος-ου ὁ doom
σεβίζομαι I have respect for
γενέθλιος -ον (here) of a parent
ἀρά- ᾶς ἡ curse
ὄϕις-εως ὁ snake
καίνω = κτείνω

120 Prometheus, nailed to a mountain crag on the orders of Zeus whom he
had formerly helped, greets Oceanus who has come to give him some
advice.
Πρ. ἔα· τί χρῆμα λεύσσω; καὶ σὺ δὴ πόνων ἐμῶν

ἥκεις ἐπόπτης; πῶς ἐτόλμησας, λιπὼν
ἐπώνυμόν τε ῥεῦμα καὶ πετρηρεϕῆ
αὐτόκτιτ' ἄντρα, τὴν σιδηρομήτορα
5 ἐλθεῖν ἐς αἶαν; ἦ θεωρήσων τύχας
ἐμὰς ἀϕῖξαι καὶ συνασχαλῶν κακοῖς;
δέρκου θέαμα, τόνδε τὸν Διὸς ϕίλον
τὸν συγκαταστήσαντα τὴν τυραννίδα,
οἵαις ὑπ' αὐτοῦ πημοναῖσι κάμπτομαι.
10 Ωκ. ὁρῶ, Προμηθεῦ, καὶ παραινέσαι γέ σοι
θέλω τὰ λῷστα, καίπερ ὄντι ποικίλῳ.
γίγνωσκε σαυτὸν καὶ μεθάρμοσαι τρόπους
νέους· νέος γὰρ καὶ τύραννος ἐν θεοῖς.
[Aeschylus], Prometheus Vinctus 298-310

ἔα (an exclamation of surprise) e.g. aha!
ἐπόπτης -ου ὁ witness, spectator
ἐπώνυμος -ον (here) which shares your name
πετρηρεϕής -ές rock-vaulted
αὐτόκτιτος -ον of one’s own making
σιδηρομήτωρ gen -ορος mother of iron
αἶα -ας ἡ = γῆ
θεωρέω I look at, view

συνασχαλάω I sympathise indignantly with
πημονή - ῆς ἡ = πῆμα
κάμπτω I bend, bow down (tr)
λῷστος -η -ον best
ποικίλος -η -ον subtle, wily
μεθαρμόζομαι (here) I take upon myself, adopt

Appendix: The Iambic Trimeter
All the lines of verse in this collection are written in iambic trimeters, the
normal metre for the spoken parts of Greek tragedy. In its simplest form the
line consists of six feet, each of which is one iambus . Two iambic feet
together produce one iambic metron. Each line therefore has three iambic
metro: hence the name ‘trimeter’.
A completely iambic line looks like this:
Note that, as here, the last syllable in the line may be short.
However, if all lines followed exactly this pattern, speeches would be very
monotonous to listen to. Accordingly, to produce variety, the spondee
was allowed in the first, the third, and the fifth foot. Consider the following
line:
This line has three spondees, but lines with one or two are equally possible.
Further, on the assumption that one long syllable is metrically equivalent to

two shorts, the long syllable of the iambus, or one of the longs of the
spondee, can be, as we say, ‘resolved’, thus producing the tribrach , the
dactyl and the anapaest . A tribrach is allowed in any of the first
four feet, a dactyl in the first or third, and an anapaest regularly in the first.
But an anapaest can also appear in any foot at all except the last, in order to
accommodate a proper name which could otherwise not be used. Look
carefully at the following three lines which have various types of resolution:
A break between words in the middle of a foot is known as a ’caesura’. It is
normal, when scanning, to mark the principal caesura, in the third or the
fourth foot, with either a wavy line or a double line.
Scansion
Observation of the following steps will make the scansion of trimeters an

easy process.
1 First count the number of the syllables in the line. If there are twelve,
each foot must be a iambus or a spondee; if there are thirteen or
fourteen there will be one or two resolved feet.
2 Mark in the syllables which you know to be long or short. The

following general rules will help you.
(i) η, ω, diphthongs, contracted syllables and vowels with a circumflex

accent are always long.
(ii) ε and ο are short, but form a long syllable when followed by ζ, ξ,
ψ, or by two consonants, either in the same word or two different
words. There is one important exception to this rule:
(iii) a short vowel can either remain short or be lengthened when it is

followed, in the same word, by the combination of a ‘mute’ (β, δ, κ, π,
τ, θ, ϕ, χ) with a ‘liquid’ (λ, μ, ν, ρ). Thus the α of e.g. πατρόζ can be
treated as either long or short.
(iv) Final α of the first declension singular is usually long when
preceded by a vowel or a ρ, and short when preceded by any other
consonant. Neuter plural α is short, and ᾳ is always long. Final ι and υ
are generally short.
3 The remaining syllables will now fall into place quite obviously.
Remember that the first syllable of the second, the fourth and the sixth
foot must always be short. And if you are unsure about the last
syllable, mark it with an x.
4 Mark in the principal caesura in the third or fourth foot.

Bloomsbury Academic
An imprint of Bloomsbury Publishing Plc
50 Bedford Square 1385 Broadway

London New York
WC1B 3DP NY 10018
UK USA
www.bloomsbury.com
BLOOMSBURY and the Diana logo are trademarks of Bloomsbury Publishing Plc
First published in 2005 by Bristol Classical Press

an imprint of Gerald Duckworth & Co. Ltd.
Reprinted 2006
Reprinted by Bloomsbury Academic 2013
This electronic edition published 2016
© Stephen Anderson and John Taylor 2005
Stephen Anderson and John Taylor have asserted their right under the Copyright, Designs and
Patents Act, 1988, to be identified as Authors of this work.
All rights reserved.

No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic
or mechanical, including photocopying, recording, or any information storage or retrieval system,
without prior permission in writing from the publishers.
No responsibility for loss caused to any individual or organization acting on or refraining from action
as a result of the material in this publication can be accepted by Bloomsbury or the author.
British Library Cataloguing-in-Publication Data

A catalogue record for this book is available from the British Library.
ISBN: PB: 978-1-8539-9684-9

ePub: 978-1-4725-0274-2
ePDF: 978-1-4725-0273-5
Library of Congress Cataloging-in-Publication Data

A catalog record for this book is available from the Library of Congress.

Stephen Anderson John Taylor - Greek Unseen Translation 2016

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Stephen Anderson John Taylor - Greek Unseen Translation 2016

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Stephen Anderson John Taylor - Greek Unseen Translation 2016

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Contents

Easy Verse Passages

Appendix: The Iambic Trimeter and Scansion

AS (adapted except where stated)

1 The fable of the Town Mouse and the Country Mouse

δύο μύες, ὁ μὲν ἐκ τῶν ἀγρῶν, ὁ δέ ἐκ τῆς πόλεως, ἦσαν ϕίλοι, ὁ δὲ

ἀρουραῖος -α -ον from the country

ἀστικός -ή -όν from the town

δεῖπνον -ου τό dinner

οἷος -a -ου of the sort which

ἀνοίγω ἀνέῳξα I open

ἡσυχία-ας ἡ peace, calm

τρυϕή -ῆς ἡ luxury

Σούνιον -ου τό Cape Sunium (the southern tip of Attica)

ἀκρωτήριον -ου τό promontory, headland

δελϕίς - ῖνος ὁ dolphin

ὑπολαμβάνω ὑπέλαβον I scoop up

θήρ θηρός ὁ animal

ἐγγύς near (+ gen)

Πειραιεύς - ῶς ὁ Piraeus (the port of Athens)

λαμπρός-ά -όν famous

ψεῦδος-ους τό lie, falsehood

κατακολυμβάω I dive down

ὄνειρος -ου ὁ dream

λέων -οντος ὁ lion

κατασκευάζω κατεσκεύασα I prepare

χαρίζομαι fut χαρίσομαι I please, gratify

ζῷον -ου τό animal

καθ' ἡμέραν every day

ψευδής -ές false, lying

aor pass κατεκλείσθην I shut in

δεσμωτήριον -ου τό prison

σκόλοψ -οπος ὁ splinter, sharp piece

λίθος -ου ὁ stone

ὄνυξ -υχος ὁ (finger) nail

πυρετός -οῦ ὁ fever

ὁ Ἄδμητος βασιλεὺς ἦν τῶν Φερῶν, καὶ τῆς Ἀλκήστιδος ἀνήρ· ἐπεὶ δὲ

Φεραί -ῶν αἱ Pherae (a town in northern Greece)

Ἄλκηστις -ιδος ἡ Alcestis

Ἀπόλλων -ωνος ὁ Apollo

ἀρετή -ῆς ἡ virtue, goodness

βίος -ου ὁ life

διάγω I live, spend

κελεύω χαίρειν I say goodbye to

βασίλεια -ων τά palace

ξενίζω ἐξένισα I entertain

ἁρπάζω ἥρπασα I seize, snatch

Θάνατος-ου ὁ Death (here personified)

οὔπω not yet

εὐχή -ῆς ἡ prayer

πηδάω ἐπήδησα I leap

τοῦ δὲ Κόδρου ἐν ταῖς Ἀθήναις βασιλεύοντος οἱ Πελοποννήσιοι εἰς

Ἀθήναν -ων αἱ Athens

Πελοποννήσιοι -ων οἱ Peloponnesians (enemies of Athens)

πρέσβεις -εων οἱ ambassadors, envoys

Δελϕοί -ῶν οἱ Delphi (site of oracle of Apollo)

στολή -ῆς ἡ clothes

πτωχός -οῦ ὁ beggar

ϕρύγανον -ου τό (piece of) firewood