| dbo:abstract
|
- Ekliptika je průsečnice, v níž rovina dráhy Země kolem Slunce protíná nebeskou sféru. Slovo je odvozeno od řec. ekleipsis a lat. eclipsis - zatmění, protože právě v nejtěsnější blízkosti ekliptiky nastávají zatmění Slunce a Měsíce. Z pohledu zemského pozorovatele se Slunce jeví tak, jakoby se pohybovalo na pozadí hvězd. Ekliptika je dráha, kde je Slunce zobrazeno na dráze vzhledem ke hvězdám. Země dokončí svůj orbit kolem Slunce za 365 dní. Ekliptika má tvar kružnice a protíná nebeský rovník ve dvou bodech. Jeden se nazývá jarní a druhý podzimní. S nebeským rovníkem svírá ekliptika úhel přibližně 23°. V nejsevernějším bodě, kde je Slunce v období letního slunovratu, se ekliptiky dotýká obratníku Raka, v nejjižnějším bodě, kde je Slunce v období zimního slunovratu se ekliptika dotýká obratníku Kozoroha. Při pohledu ze Země putuje Slunce po ekliptice a prochází přitom během roku různými souhvězdími, která nazýváme zvířetníková souhvězdí. Blízko ekliptiky najdeme i všechny planety sluneční soustavy i Měsíc. (cs)
- L'eclíptica és la línia corba creada per la posició on es «veu» el Sol, al llarg de l'any, en el seu «moviment aparent», vist des de la Terra imaginada «fixa». Està formada per la intersecció del pla de l'òrbita terrestre amb l'esfera celeste. És la línia recorreguda pel Sol al llarg d'un any respecte del «fons immòbil» dels estels. El seu nom prové del llatí ecliptĭca ('línia'), i del grec ἐκλειπτική (ekleiptiké), relatiu als eclipsis. El pla de l'eclíptica és el pla geomètric que conté l'òrbita de la Terra al voltant del Sol i, en conseqüència, també el recorregut anual aparent del Sol observat des de la Terra. Aquest pla es troba inclinat uns 23° 27′ pel que fa al pla de l'equador celeste. Formalment, el pla de l'eclíptica és el pla perpendicular al moment angular del sistema terra-lluna en el seu moviment al voltant del sol que passa pel centre de la terra, i l'eclíptica la intersecció d'aquest pla amb l'esfera celeste. (ca)
- مسار الشمس (تسمى أحيانًا دائرة البروج) هو الطريق الذي تتحرك فيه الشمس عبر السماء، حيث تبدو الشمس كأنها تدور في سماء الأرض، مع أن ما يحدث في الواقع هو أن الأرض تدور حول الشمس. وتتحرك الشمس في دائرة من الكرة السماوية تقسمها نصفين. والكواكب الثلاثة عشر الواقعة ضمن دائرة (مسار الشمس) تُسمَّى الأبراج السماوية، وتُسمَّى المنطقة التي تغطّيها هذه الأبراج بمنطقة البروج أو دائرتها. وكان الفلكيون القدماء يستخدمون نقطة تقاطع مسار الشمس وخط الاستواء السماوي كنقطة ابتدائية لحساب المواقع في السماء. يقطعُ مسارُ الشمس (في وسط دائرة البروج) مستوى الاستواء السماوي بزاوية ميل تسمى ميل دائرة البروج وتقدر بحوالي 23°27' وهي متغيرة نتيجة اللذان يحدثان تغييرا في وضعي كل من دائرة البروج ومستوى الاستواء بالنسبة للنجوم الثوابت. تتواجد الشمس في حوالي 21 مارس و 23 سبتمبر في نقطة تقاطع مسار الشمس مع خط الاستواء السماوي. وهذان هما وقتي تساوي الليل والنهار (الاعتدالين)، وتسميان بنقطتي الربيع والخريف على التوالي. وفي حوالي 21 يونيو تصل الشمس إلى أقرب نقطة إلى الشمال على مسارها، وفي حوالي 21 ديسمبر إلى أقرب نقطة إلى الجنوب. وهذان هما وقتي بداية الصيف والشتاء وتسميان بنقطتي الانقلاب (نقطتي انقلاب الشمس) على التوالي. وكل من نقاط الربيع والخريف والصيف والشتاء تبعد كلٌ منها عن الأخرى بمقدار 90° في المقياس السماوي. تُشكل الكواكب مع الشمس ما يُعرف بـ سهل مسار الشمس أو سهل النظام الشمسي. وترجع هذه التسمية إلى أن مدارات الكواكب كلها تقع على مستوى واحد تقريباً، بحيث لا تميل عن بعضها إلا بشكل ضئيل. ونتيجة لهذا فالقمر والكواكب يكونون بالقرب دائماً من مسار الشمس. والكواكب القزمة تميل بشكل أكبر من الكواكب عن مسار الشمس، فمثلاً، بلوتو يميل عنه بزاوية 17ْ وهاوميا بـ 22.28ْ. ويميل محور دوران الأرض عن مسار الشمس بزاوية 23.5°، وهذا هو سبب حدوث الفصول. ولمسار الشمس قطبان شمالي وجنوبي، قطب البروج الشمالي يقع في كوكبة التنين وقطب البروج الجنوبي يقع في كوكبة أبو سيف. أما الكوكبات التي تنزلها الشمس في مسيرها فهي اثنا عشر كوكبةً هم: الحمل؛ والثور؛ والتوأمان؛ والسرطان؛ والأسد؛ والعذراء؛ والميزان؛ والعقرب؛ والقوس؛ والجدي؛ والدلو؛ والحوت. وعندما تكمل الشمس مسيرها حول الأرض تشكل ما يسمى وهو المستوى الذي رسمته الشمس جراء مسيرها. (ar)
- Η εκλειπτική είναι το μέσο επίπεδο που διαγράφει ο Ήλιος στην ουράνια σφαίρα, καθώς αυτός αλλάζει θέση στον ουρανό κατά τη διάρκεια ενός έτους, ή πιο σωστά το μέσο επίπεδο κίνησης της Γης γύρω από τον Ήλιο. Όπως είναι γνωστό η Γη είναι αυτή που περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο, όμως φαινομενικά ο Ήλιος μοιάζει να είναι αυτός που περιφέρεται γύρω από τη Γη, συμπληρώνοντας την περιφορά του σε ένα έτος. Η ετήσια αυτή «κίνηση» του Ήλιου δεν είναι εύκολα αντιληπτή λόγω της περιστροφής της Γης γύρω από τον άξονά της (σε διάστημα μιας ημέρας), και δεν πρέπει να ταυτίζεται με την ημερήσια πορεία του Ήλιου από την Ανατολή στη Δύση. Η φαινομενική αυτή περιφορά του Ήλιου γύρω από τη Γη διαγράφει ένα επίπεδο που όταν προεκταθεί τέμνει την ουράνια σφαίρα κατά μέγιστο κύκλο. Ο μέγιστος αυτός κύκλος της ουράνιας σφαίρας ονομάζεται εκλειπτική. Με διαφορετικά και πιο απλά λόγια, και αν θυμηθούμε ότι η Γη είναι αυτή που κινείται στην πραγματικότητα, η εκλειπτική είναι το επίπεδο πάνω στο οποίο διαγράφεται η τροχιά της Γης γύρω από τον Ήλιο. Το επίπεδο της εκλειπτικής ταυτίζεται σχεδόν με το επίπεδο πάνω στο οποίο διαγράφονται οι τροχιές των περισσότερων πλανητών, καθώς και με τον ισημερινό του Ήλιου. Τούτο συμβαίνει λόγω της κοινής καταγωγής όλων των βασικών σωμάτων του Ηλιακού μας Συστήματος από τον ίδιο πρωτοπλανητικό δίσκο. Σημειώνεται ότι η ονομασία της εκλειπτικής προήλθε από την ελληνική γλώσσα επειδή σε αυτό το επίπεδο παρατηρούνται οι εκλείψεις. (el)
- Die Ekliptik ist die scheinbare Bahn der Sonne durch den Fixsternhimmel, wie sie von der Erde aus im Laufe eines Jahres gesehen wird. Die reale Erdbahn um die Sonne liegt auf dieser Ekliptikebene. Auch der Mond und alle Planeten liegen bis auf wenige Grad Abweichung auf der Ekliptikebene. Auf der Himmelskugel ist die Ekliptik ein Großkreis. Die Ekliptik wurde bereits im frühen Altertum entdeckt. Zwar nicht am Tag, aber in der Dämmerung ist die Position der Sonne auf dem Hintergrund der Sterne zu erkennen. Die Sonne durchläuft im Jahr eine feste Abfolge von 12 Sternbildern (nach antiker Einteilung) bzw. 13 Sternbildern (nach heutiger Einteilung). Eine etwa 20 Grad breite Zone um die Ekliptik heißt Tierkreis. Die Tierkreiszeichen sind nach den 12 antiken Sternbildern des Tierkreises benannt. Der nördliche und der südliche Ekliptikpol sind die beiden Schnittpunkte der Himmelskugel mit einer Geraden, die durch den Erdmittelpunkt geht und senkrecht auf der Ekliptikebene steht. Die Ebene der Ekliptik liegt nicht in der Ebene des Erdäquators, der durch die tägliche Rotation der Erde um die eigene Achse festgelegt ist, sondern ist um einen Winkel von ca. 23,5° verkippt. Dieser Winkel heißt Schiefe der Ekliptik und gibt auch den Winkelabstand der Ekliptikpole von den Himmelspolen an. Vom Polarstern ausgehend liegt der nördliche Ekliptikpol etwa im selben Abstand wie das Sternbild Großer Wagen, aber im Sternbild Drache. Die vom Erdmittelpunkt aus gedachte Projektion des Erdäquators auf die Himmelskugel heißt Himmelsäquator. Die Ebene der Ekliptik wird also durch die jährliche Bahn der Erde um die Sonne bestimmt, die Ebene des Äquators durch die tägliche Rotation der Erde um die eigene Achse. (de)
- La ekliptiko estas la (imaga) ebeno en kosmo, en kiu orbitas la Tero ĉirkaŭ la Suno. La orbitoj de la aliaj planedoj de Suno ne estas ekzakte en la ekliptiko, sed ankaŭ ne tro malproksimaj de ĝi. La rotacia akso de Tero ne estas orta al la ekliptiko, sed havas al ĝia ortanto angulon de ĉirkaŭ 23° 26'. Tiu angulo kaŭzas la fenomenon de ŝanĝiĝantaj sezonoj. Ĝi ne estas konstanta, sed varias (kun periodo de ĉirkaŭ 40.000 jaroj) inter 21° 55' kaj 24° 18', influante la klimaton de Tero. Ĝi nun estas malkreskanta; ĉirkaŭ ĝi atingos mezan valoron de 23°06' kaj ĉirkaŭ la jaro 25 000 minimuman valoron. (eo)
- The ecliptic or ecliptic plane is the orbital plane of the Earth around the Sun. From the perspective of an observer on Earth, the Sun's movement around the celestial sphere over the course of a year traces out a path along the ecliptic against the background of stars. The ecliptic is an important reference plane and is the basis of the ecliptic coordinate system. (en)
- La eclíptica es la línea curva por donde «transcurre» el Sol alrededor de la Tierra, en su «movimiento aparente» visto desde la Tierra. Está formada por la intersección del plano de la órbita terrestre con la esfera celeste. Es la línea recorrida por el Sol a lo largo de un año respecto del «fondo inmóvil» de las estrellas. Su nombre proviene del latín ecliptĭca (linĕa), y este del griego ἐκλειπτική (ekleiptiké), relativo a los eclipses. El plano de la eclíptica es el plano medio de la órbita de la Tierra alrededor del Sol. Contiene a la órbita de la Tierra alrededor del Sol y, en consecuencia, también al recorrido anual aparente del Sol observado desde la Tierra. Este plano se encuentra inclinado unos 23°27' con respecto al plano del ecuador terrestre. Formalmente, el plano de la eclíptica es el plano perpendicular al momento angular del sistema Tierra-Luna en su movimiento alrededor del Sol que pasa por el centro de la Tierra, y la eclíptica la intersección de este plano con la esfera celeste. (es)
- Ekliptika (latinetik ecliptica (lerroa), eta hau grezieratik εκλειπτική, eklipseekin zerikusia duena) Lurrak eguzkiaren inguruan egiten duen orbita duen planoa da, baita, itxuraz, Eguzkiak, izarren hondo geldiarekiko, urte betean zeharkatzen duen lerroa ere. Eguzki Sistemako planeta gehienen orbitak ekliptikan edo honengandik oso gertu daude (Pluton ezik. Honen orbita eszentrikoak eta ekliptikarekiko oso okertua egoteak, planeta kategoria galdu izanaren arrazoietako bat izan zen). Eguzki Sistema hau materiazko disko erraldoi batetik eratu zen, eta, beraz, argazkiak adierazten duen bezala, zeruan, bere mugimendua ekliptikatik gertu gertatzen da, nondik, itxuraz, eguzkia mugitzen den. Ekliptikaren zeihartasuna zeru-ekuatorearekiko, gutxi gora-behera, 23,5ºkoa da, eta, lehen aldiz, Eratostenes astronomoak neurtu zuen K. a. III. mendean eta 23º 51' 19"ko balioa lortu zuen. Hala ere, historialari batzuek, aipaturiko astronomo greziarrak lortu zuen balioa 24ºkoa zela iradokitzen dute, ondorengo zehaztea Klaudios Ptolemaiosena delarik. Urtean 365,25 egun igaro ondoren eta zirkunferentzia batek 360º dituenez, eguzkiak, itxuraz, egunean gradu bat zeharkatzen du ekliptikan zehar. Mugimendu hau mendebaldetik ekialderakoa da eta zeru-esferaren ekialdetik mendebalderako mugimenduren aurkakoa. Urteko edozein garaitan, eguzkiaren kontrako aldean aurkitzen diren izarrak agertzen dira gauez, Lurrak bira egin eta argitzen duenean, eguzkiaren argiaren eraginagatik, bere norantza berean aurkitzen diren izarrak giza begiarentzako ikusezin geratzen baitira. Umeen parke batean bezala, plataforma biragarri baten gainean muntatuak beti kanporantz begira, konstelazioak, Lurrak eguzkiaren inguruan bere orbita betetzen duen heinean, gaueko zeruan mugitzen joaten dira urtean zehar, gure begietatik desagertuz eta urte bete geroago posizio berean berriz agertuz. Dena dela, hori, ekliptikatik gertu gertatzen da, begirada plano horretatik aldentzen den heinean, iparraldean zein hegoaldean egon, hemisferioaren arabera, izarren mugimendua egun eta hilabeteen igaroan geroz eta txikiagoa baita, birtualki geldi egotera heltzeraino urtean zehar zeru poloen inguruan, Hartz Txikia iparraldeko hemisferioan eta Hegoaldeko Gurutzea hegoaldekoan dauden bezala. Batez ere lehena, nabigatzaileen erreferentzia izan da mendeetan zehar gauean kostalde arriskutsutik aldentzeko, portu ziurrerantz norabidea mantenduz. Ekliptika, ohi, 12 zatitan banatuta dago, non beste hainbeste konstelazio aurkitzen diren (izatez 13 dira) Zodiakoa osatzen dutenak, horrela, Eguzkiak, hilabete bakoitzean Zodiakoko zeinuetako bat zeharkatzen duelarik, hain zuzen ere, gauean ikusten ez den huraxe. Ekliptika, zeru ekuatorearekin kontrako bi puntutan mozten da, ekinozioa izena hartzen dutenak. Eguzkia ekinozioetatik agertzen denean, eguna eta gauaren iraupena, gutxi gora-behera berbera da Lur osoan (12 ordu inguru). Zeru ekuatorearekiko iparralderen dagoen ekliptikaren puntuak, udako solstizio izena hartzen du iparraldeko hemisferioan eta negukoa hegoaldekoan. Hegoaldereneko puntuarekin alderantziz gertatzen da. Hain zuzen ere, Lurraren errotazio ardatzaren eta ekliptikaren planoaren arteko perpendikulartasun eza da urtaroak eratzen dituena. Ilargiaren orbita, gutxi gora-behera, ekliptikarekiko 5º okertua dago. Ilbete edo Ilberrian, Ilargiak ekliptika gurutzatzen badu, eklipsea gertatzen da, eguzki eklipsea edo ilargiarena, Lurra eta Ilargiaren posizioen arabera. (eu)
- Le plan écliptique est, de manière absolue, le plan géométrique contenant l’orbite de la Terre autour du Soleil. (fr)
- Is é an t-éiclipteach bealach na gréine timpeall na spéire (is é sin, i gcomparáid leis na réaltaí) i rith na bliana mar a fheictear dúinn é. Tá sé suite ar aon leibhéal, go bunúsach, le fithis an Domhain timpeall ar an nGrian. Is minic a thagraíonn an focal don leibhéal sin féin. Ní hionann é an t-éiclipteach agus an meánchiorcal neamhaí, atá bunaithe ar chasadh an Domhain timpeall ar a ais féin - is é an meánchiorcal neamhaí fortheilgean an mheánchiorcail dhomhanda ar an sféar neamhaí (is é sin, ar an "liathróid" shamhailteach a gceaptar na réaltaí a bheith suite taobh istigh di). Trasnaíonn an t-éiclipteach an meánchiorcal neamhaí faoi dhó in aghaidh na bliana - ar lá chónocht an fhómhair agus ar lá chónocht an earraigh. (ga)
- Ekliptika adalah jalur yang dilalui oleh suatu benda dalam mengelilingi suatu titik pusat sistem koordinat tertentu. Ekliptika pada benda langit merupakan suatu bidang edar berupa garis khayal yang menjadi jalur lintasan benda-benda langit dalam mengelilingi suatu titik pusat sistem tata surya. Seandainya bumi dijadikan sebagai titik pusat sistem koordinat, maka ekliptika merupakan bidang edar yang dilalui oleh benda-benda langit seperti planet dan matahari untuk mengelilingi bumi. Dan bila Matahari dijadikan sebagai titik pusat sistem koordinat, maka ekliptika merupakan bidang yang terbentuk sebagai lintasan orbit bumi yang berbentuk elips Ekliptika adalah jalur yang dilalui oleh suatu benda dalam mengelilingi suatu titik pusat sistem koordinat tertentu. Ekliptika pada benda langit merupakan suatu bidang edar berupa garis khayal yang menjadi jalur lintasan benda-benda langit dalam mengelilingi suatu titik pusat sistem tata surya. (in)
- L'eclittica è il percorso apparente che il Sole compie in un anno rispetto allo sfondo della sfera celeste. Si tratta dell'intersezione della sfera celeste con il piano geometrico, detto piano eclittico o piano dell'eclittica, su cui giace l'orbita terrestre. È dunque il cerchio massimo della sfera celeste geocentrica di raggio pari alla distanza tra il centro del Sole e il centro della Terra. Il nome deriva da eclissi poiché è sul piano dell'eclittica che si produce l'allineamento di tre astri, tipico di tale fenomeno astronomico. Il piano eclittico andrebbe distinto dal piano eclittico invariabile che è perpendicolare al vettore somma dei momenti angolari di tutti i piani orbitali planetari, tra i quali il momento angolare di quello di Giove è il principale contributore nel sistema solare. Attualmente il piano eclittico è inclinato rispetto al piano eclittico invariabile di circa 3°. (it)
- ( 다른 뜻에 대해서는 황도 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 황도(黃道, ecliptic)는 지구에서 보기에 태양이 하늘을 1년에 걸쳐 이동하는 경로로, 황도좌표계의 기준이다. 지구는 태양을 중심으로 공전하므로 황도면은 지구의 공전면과 공면점 관계이다. 지구 표면에서는 일출과 일몰 등 태양의 일주 운동이 존재하여 배경 항성에 대한 움직임을 가리기 때문에, 황도를 일반 관측자가 알아채기는 쉽지 않다. (ko)
- Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi. Płaszczyzna ekliptyki zawiera w sobie orbitę Ziemi. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą blisko tej płaszczyzny. Wzdłuż ekliptyki usytuowane są konstelacje zodiakalne. Nachylenie płaszczyzny równika niebieskiego względem ekliptyki powoli zmienia się w czasie i aktualnie wynosi 23°26′14″, co jest następstwem nachylenia osi Ziemi. Kąt ten po raz pierwszy wyznaczono w Chinach około 1100 roku p.n.e. Dokonano tego na podstawie obserwacji długości cienia rzucanego przez gnomon. Nachylenie płaszczyzny orbity Księżyca względem ekliptyki wynosi ~5°. Ponieważ rok składa się średnio z 365,25 dni, a kąt pełny ma 360°, Słońce zdaje się przesuwać o około 1° dziennie wzdłuż linii ekliptyki. Ruch ten odbywa się z zachodu na wschód przeciwstawnie do dobowego ruchu sfery niebieskiej ze wschodu na zachód. Ekliptyka i równik niebieski przecinają się w dwóch miejscach zwanych punktem Barana i punktem Wagi. Gdy Słońce się w nich pojawia, następuje zrównanie dnia z nocą, to znaczy noc i dzień trwają około 12 godzin w każdym punkcie na Ziemi. Kiedy Słońce osiąga najdalej oddalony na północ od równika niebieskiego punkt, na półkuli północnej mamy do czynienia z letnim przesileniem, natomiast na półkuli południowej z przesileniem zimowym. Gdy Słońce znajdzie się w punkcie najdalej oddalonym na południe, sytuacja jest odwrotna. Gdy Księżyc w pełni lub nowiu znajduje się dostatecznie blisko przecięcia jego orbity z ekliptyką (węzła orbity), na części Ziemi można zaobserwować zjawisko zaćmienia. W przypadku pełni będzie to zaćmienie Księżyca, związane z jego przejściem przez półcień lub cień Ziemi, w nowiu będzie to zaćmienie Słońca, związane z rzucaniem cienia lub półcienia Księżyca na Ziemię. (pl)
- 黄道（こうどう、英: ecliptic）とは、天球上における太陽の見かけ上の通り道（大円）をいう。 (ja)
- De ecliptica of schijnbare zonneweg is de schijnbare jaarlijkse baan van de zon ten opzichte van de sterren aan de hemelbol. Het vlak van de ecliptica bevat dus zowel het middelpunt van de zon als dat van de aarde. Van de zon uit gezien is de ecliptica de jaarlijkse baan van de aarde om de zon. De 20 graden brede band van 12 (eigenlijk 13) sterrenbeelden waar de ecliptica doorheen loopt wordt de dierenriem of zodiak genoemd. Op de kaartjes van de sterrenbeelden is de ecliptica meestal als rode stippellijn aangegeven en de dierenriem ligt er als een soort vlak omheen/overheen. De ecliptica is een grote cirkel die een hoek van 23°26' maakt met de hemelequator. Zij snijdt de hemelequator in het lentepunt (de zon staat in die richting op 21 maart), rechte klimming 0 uur, declinatie 0°. In het lentepunt beweegt de zon zich van het zuidelijk naar het noordelijk halfrond van de hemelbol, in het herfstpunt van het noordelijk naar het zuidelijk halfrond. De grootste noordelijke en zuidelijke declinaties worden door de zon bereikt op 21 of 22 juni (zomerpunt, rechte klimming 6 uur, declinatie 23,44° noord) en op 21 of 22 december (winterpunt, rechte klimming 18 uur, declinatie 23,44° zuid). De banen van de Maan en de meeste planetenbanen liggen ongeveer in hetzelfde vlak als die van de aarde. Deze liggen aan de hemel dus in de buurt van de ecliptica. In iets mindere mate geldt dit ook voor Mercurius (7°). Alleen Eris (44°) en Pluto (17°) hebben een baan die sterk afwijkt van het vlak van de ecliptica. De baan van de Maan heeft een helling van 5,1° ten opzichte van de ecliptica. Dit heeft tot gevolg dat tijdens de meeste maancycli geen zons- en maansverduisteringen voorkomen. Dit is alleen het geval als de Maan in een knoop staat, de punten waar de ecliptica en het baanvlak van de Maan elkaar snijden. Hiermee hangt het begrip eclipticapool samen. Een denkbeeldige lijn door de zon, die een hoek van 90° met het eclipticavlak maakt, wijst in de noordelijke- en zuidelijke hemelbol respectievelijk naar twee punten, dit zijn de eclipticapolen. Deze denkbeeldige as wijst niet naar dezelfde punten als de as van de aarde, doordat de aardas gekanteld is ten opzichte van de ecliptica. De noordelijk eclipticapool bevindt zich in de buurt van de ster Aldibah in het sterrenbeeld Draak. De ecliptica-as valt ook niet precies samen met de draaiingsas van de zon die wijst naar de galactische hemelpolen, omdat de ecliptica bepaald wordt door de baan die de Aarde om de zon beschrijft. (nl)
- Ekliptikan är den tänkta bana på himlen som solen verkar flytta sig utmed under året. Det är egentligen jordens bana runt solen som orsakar ändringen i solens skenbara riktning. Ekliptikan lutar från himmelsekvatorn med 23,44 grader. De två punkterna där ekliptikan korsar himmelsekvatorn är kända som dagjämningspunkterna. Eftersom solsystemet är relativt platt är planeternas banor också nära ekliptikans plan. Dessutom ligger zodiakens stjärnbilder längs ekliptikan. Det här gör att ekliptikan är en mycket användbar referenslinje för alla som försöker hitta planeterna eller zodiakens stjärnbilder, eftersom alla bokstavligen "följer solen". På grund av ekliptikans lutning, oblikvitet, på 23,44 grader ändras solens höjd över horisonten vid lokal middag under årets gång när den följer ekliptikans väg över himlen. Detta är orsaken till årstiderna. På sommaren står solen högt upp på himlen vid lokal middag och förblir ovanför horisonten mer än tolv timmar norr respektive söder om tropikerna. Under respektive vinter står solen tvärtom lågt på himlen vid lokal middag och förblir ovanför horisonten mindre än tolv timmar på dessa platser. Dessutom mottas solljuset vid jordens norra respektive södra halva med en mer direkt vinkel på sommaren, vilket betyder att det givna området på ytan tar emot mer energi per sekund på sommaren än på vintern. Skillnaden i dagens längd och mottagen energi per areaenhet leder till skillnaderna i temperatur som man kan uppleva på sommaren och vintern. Ju närmare man kommer polarregionerna, desto mer påtaglig blir skillnaden mellan årstiderna. (sv)
- Экли́птика (от лат. (linea) ecliptica, от др.-греч. ἔκλειψις — затмение) — большой круг небесной сферы, по которому происходит видимое с Земли годичное движение Солнца относительно звёзд. Соответственно, плоскость эклиптики — это плоскость обращения Земли вокруг Солнца (плоскость земной орбиты). Современное, более точное определение эклиптики — сечение небесной сферы плоскостью орбиты обращения вокруг Солнца барицентра системы Земля — Луна. Все известные планеты Солнечной системы и большинство других тел в ней движутся вблизи плоскости эклиптики в том же направлении, что и Земля. Созвездия, лежащие в плоскости эклиптики, называются зодиакальными созвездиями. Плоскость эклиптики является фундаментальной плоскостью эклиптической системы координат, в которой координаты светила выражаются эклиптической широтой и эклиптической долготой. (ru)
- Em astronomia, eclíptica é a projeção sobre a esfera celeste da trajetória aparente do Sol observada a partir da Terra. A razão do nome provém do fato de que os eclipses somente são possíveis quando a Lua está muito próxima do plano que contém a eclíptica. O eixo eclíptico, por sua vez, é a reta perpendicular à eclíptica que passa pelo centro da Terra. (pt)
- 黄道是太阳在天球上的轨迹，它是黄道坐标系的基准。另外，黄道也指太阳视运动轨迹所在的平面，它和地球绕太阳的轨道共面（看起来像是太阳绕着地球转）。太阳的视运动轨迹并不能经常被观测到，地球自转产生了日出与日落的变化。 黃道是在一年當中太陽在天球上的視路徑，看起來它在群星之間移動的路徑，明顯的也是行星在每年中所經過的路徑。更明確的說，它是球狀的表面（天球）與黃道平面的交集；以幾何學來描述，它是包含地球環繞太陽運行的平均軌道平面。 是垂直所有行星軌道平面角動量和的平面，而木星應該是最主要的影響者。目前的黃道平面與不變黃道平面夾角約1.5°。 西方的黃道（ecliptic）一詞是從蚀（eclipse）發生的地方延伸出來的。 由于地球公转受到月球和其他行星的摄动，地球公转轨道并不是严格的平面，即在空间产生不规则的连续变化，这种变化包括多项短周期的和一项缓慢的长期运动。短周期运动可以通过一定时期内的平均加以消除，消除了周期运动的轨道平面称为瞬时平均轨道平面。黄道的严格定义是：地月系质心绕太阳公转的瞬时平均轨道平面与天球相交的大圆。 (zh)
- Еклі́птика (від грец. έκλειψις — затьмарення) — уявна лінія (велике коло) небесної сфери, вздовж якої центр сонячного диска протягом року пересувається серед зірок. Оскільки річний рух Сонця відбиває реальне обертання Землі (а точніше — системи Земля-Місяць) по орбіті, екліптика фактично є слідом від перетину небесної сфери з площиною земної орбіти. Ця площина називається площиною екліптики. Вона є основною в екліптичній системі небесних координат. Кут нахилу площини екліптики до небесного екватора дорівнює куту нахилу площини екватора Землі до площини її орбіти й становить близько 23°26’21". Він піддається невеликим коливанням (нутації) із періодом 18,6 років та амплітудою 18,42", а також іншим незначним коливанням.Точки перетину екліптики з небесним екватором називають точками рівнодення. Походження назви від грецького "затьмарення" пов'язано з тим, що місячні й сонячні затемнення відбуваються лише тоді, коли Місяць у своєму русі небосхилом перетинає екліптику. Екліптика проходить через 12 сузір'їв, що називаються зодіакальними сузір'ями, та сузір'я Змієносця. (uk)
|
| rdfs:comment
|
- La ekliptiko estas la (imaga) ebeno en kosmo, en kiu orbitas la Tero ĉirkaŭ la Suno. La orbitoj de la aliaj planedoj de Suno ne estas ekzakte en la ekliptiko, sed ankaŭ ne tro malproksimaj de ĝi. La rotacia akso de Tero ne estas orta al la ekliptiko, sed havas al ĝia ortanto angulon de ĉirkaŭ 23° 26'. Tiu angulo kaŭzas la fenomenon de ŝanĝiĝantaj sezonoj. Ĝi ne estas konstanta, sed varias (kun periodo de ĉirkaŭ 40.000 jaroj) inter 21° 55' kaj 24° 18', influante la klimaton de Tero. Ĝi nun estas malkreskanta; ĉirkaŭ ĝi atingos mezan valoron de 23°06' kaj ĉirkaŭ la jaro 25 000 minimuman valoron. (eo)
- The ecliptic or ecliptic plane is the orbital plane of the Earth around the Sun. From the perspective of an observer on Earth, the Sun's movement around the celestial sphere over the course of a year traces out a path along the ecliptic against the background of stars. The ecliptic is an important reference plane and is the basis of the ecliptic coordinate system. (en)
- Le plan écliptique est, de manière absolue, le plan géométrique contenant l’orbite de la Terre autour du Soleil. (fr)
- ( 다른 뜻에 대해서는 황도 (동음이의) 문서를 참고하십시오.) 황도(黃道, ecliptic)는 지구에서 보기에 태양이 하늘을 1년에 걸쳐 이동하는 경로로, 황도좌표계의 기준이다. 지구는 태양을 중심으로 공전하므로 황도면은 지구의 공전면과 공면점 관계이다. 지구 표면에서는 일출과 일몰 등 태양의 일주 운동이 존재하여 배경 항성에 대한 움직임을 가리기 때문에, 황도를 일반 관측자가 알아채기는 쉽지 않다. (ko)
- 黄道（こうどう、英: ecliptic）とは、天球上における太陽の見かけ上の通り道（大円）をいう。 (ja)
- Em astronomia, eclíptica é a projeção sobre a esfera celeste da trajetória aparente do Sol observada a partir da Terra. A razão do nome provém do fato de que os eclipses somente são possíveis quando a Lua está muito próxima do plano que contém a eclíptica. O eixo eclíptico, por sua vez, é a reta perpendicular à eclíptica que passa pelo centro da Terra. (pt)
- 黄道是太阳在天球上的轨迹，它是黄道坐标系的基准。另外，黄道也指太阳视运动轨迹所在的平面，它和地球绕太阳的轨道共面（看起来像是太阳绕着地球转）。太阳的视运动轨迹并不能经常被观测到，地球自转产生了日出与日落的变化。 黃道是在一年當中太陽在天球上的視路徑，看起來它在群星之間移動的路徑，明顯的也是行星在每年中所經過的路徑。更明確的說，它是球狀的表面（天球）與黃道平面的交集；以幾何學來描述，它是包含地球環繞太陽運行的平均軌道平面。 是垂直所有行星軌道平面角動量和的平面，而木星應該是最主要的影響者。目前的黃道平面與不變黃道平面夾角約1.5°。 西方的黃道（ecliptic）一詞是從蚀（eclipse）發生的地方延伸出來的。 由于地球公转受到月球和其他行星的摄动，地球公转轨道并不是严格的平面，即在空间产生不规则的连续变化，这种变化包括多项短周期的和一项缓慢的长期运动。短周期运动可以通过一定时期内的平均加以消除，消除了周期运动的轨道平面称为瞬时平均轨道平面。黄道的严格定义是：地月系质心绕太阳公转的瞬时平均轨道平面与天球相交的大圆。 (zh)
- مسار الشمس (تسمى أحيانًا دائرة البروج) هو الطريق الذي تتحرك فيه الشمس عبر السماء، حيث تبدو الشمس كأنها تدور في سماء الأرض، مع أن ما يحدث في الواقع هو أن الأرض تدور حول الشمس. وتتحرك الشمس في دائرة من الكرة السماوية تقسمها نصفين. والكواكب الثلاثة عشر الواقعة ضمن دائرة (مسار الشمس) تُسمَّى الأبراج السماوية، وتُسمَّى المنطقة التي تغطّيها هذه الأبراج بمنطقة البروج أو دائرتها. وكان الفلكيون القدماء يستخدمون نقطة تقاطع مسار الشمس وخط الاستواء السماوي كنقطة ابتدائية لحساب المواقع في السماء. (ar)
- L'eclíptica és la línia corba creada per la posició on es «veu» el Sol, al llarg de l'any, en el seu «moviment aparent», vist des de la Terra imaginada «fixa». Està formada per la intersecció del pla de l'òrbita terrestre amb l'esfera celeste. És la línia recorreguda pel Sol al llarg d'un any respecte del «fons immòbil» dels estels. El seu nom prové del llatí ecliptĭca ('línia'), i del grec ἐκλειπτική (ekleiptiké), relatiu als eclipsis. (ca)
- Ekliptika je průsečnice, v níž rovina dráhy Země kolem Slunce protíná nebeskou sféru. Slovo je odvozeno od řec. ekleipsis a lat. eclipsis - zatmění, protože právě v nejtěsnější blízkosti ekliptiky nastávají zatmění Slunce a Měsíce. Z pohledu zemského pozorovatele se Slunce jeví tak, jakoby se pohybovalo na pozadí hvězd. Ekliptika je dráha, kde je Slunce zobrazeno na dráze vzhledem ke hvězdám. Země dokončí svůj orbit kolem Slunce za 365 dní. (cs)
- Die Ekliptik ist die scheinbare Bahn der Sonne durch den Fixsternhimmel, wie sie von der Erde aus im Laufe eines Jahres gesehen wird. Die reale Erdbahn um die Sonne liegt auf dieser Ekliptikebene. Auch der Mond und alle Planeten liegen bis auf wenige Grad Abweichung auf der Ekliptikebene. Auf der Himmelskugel ist die Ekliptik ein Großkreis. Der nördliche und der südliche Ekliptikpol sind die beiden Schnittpunkte der Himmelskugel mit einer Geraden, die durch den Erdmittelpunkt geht und senkrecht auf der Ekliptikebene steht. (de)
- Η εκλειπτική είναι το μέσο επίπεδο που διαγράφει ο Ήλιος στην ουράνια σφαίρα, καθώς αυτός αλλάζει θέση στον ουρανό κατά τη διάρκεια ενός έτους, ή πιο σωστά το μέσο επίπεδο κίνησης της Γης γύρω από τον Ήλιο. Σημειώνεται ότι η ονομασία της εκλειπτικής προήλθε από την ελληνική γλώσσα επειδή σε αυτό το επίπεδο παρατηρούνται οι εκλείψεις. (el)
- Ekliptika (latinetik ecliptica (lerroa), eta hau grezieratik εκλειπτική, eklipseekin zerikusia duena) Lurrak eguzkiaren inguruan egiten duen orbita duen planoa da, baita, itxuraz, Eguzkiak, izarren hondo geldiarekiko, urte betean zeharkatzen duen lerroa ere. Eguzki Sistemako planeta gehienen orbitak ekliptikan edo honengandik oso gertu daude (Pluton ezik. Honen orbita eszentrikoak eta ekliptikarekiko oso okertua egoteak, planeta kategoria galdu izanaren arrazoietako bat izan zen). (eu)
- La eclíptica es la línea curva por donde «transcurre» el Sol alrededor de la Tierra, en su «movimiento aparente» visto desde la Tierra. Está formada por la intersección del plano de la órbita terrestre con la esfera celeste. Es la línea recorrida por el Sol a lo largo de un año respecto del «fondo inmóvil» de las estrellas. Su nombre proviene del latín ecliptĭca (linĕa), y este del griego ἐκλειπτική (ekleiptiké), relativo a los eclipses. (es)
- Is é an t-éiclipteach bealach na gréine timpeall na spéire (is é sin, i gcomparáid leis na réaltaí) i rith na bliana mar a fheictear dúinn é. Tá sé suite ar aon leibhéal, go bunúsach, le fithis an Domhain timpeall ar an nGrian. Is minic a thagraíonn an focal don leibhéal sin féin. (ga)
- Ekliptika adalah jalur yang dilalui oleh suatu benda dalam mengelilingi suatu titik pusat sistem koordinat tertentu. Ekliptika pada benda langit merupakan suatu bidang edar berupa garis khayal yang menjadi jalur lintasan benda-benda langit dalam mengelilingi suatu titik pusat sistem tata surya. (in)
- L'eclittica è il percorso apparente che il Sole compie in un anno rispetto allo sfondo della sfera celeste. Si tratta dell'intersezione della sfera celeste con il piano geometrico, detto piano eclittico o piano dell'eclittica, su cui giace l'orbita terrestre. È dunque il cerchio massimo della sfera celeste geocentrica di raggio pari alla distanza tra il centro del Sole e il centro della Terra. (it)
- Ekliptyka (z gr. έκλειψις 'zaćmienie') – okrąg wielki na sferze niebieskiej, po którym w ciągu roku pozornie porusza się Słońce obserwowane z Ziemi. Płaszczyzna ekliptyki zawiera w sobie orbitę Ziemi. Orbity wszystkich planet Układu Słonecznego leżą blisko tej płaszczyzny. Wzdłuż ekliptyki usytuowane są konstelacje zodiakalne. Nachylenie płaszczyzny równika niebieskiego względem ekliptyki powoli zmienia się w czasie i aktualnie wynosi 23°26′14″, co jest następstwem nachylenia osi Ziemi. Kąt ten po raz pierwszy wyznaczono w Chinach około 1100 roku p.n.e. Dokonano tego na podstawie obserwacji długości cienia rzucanego przez gnomon. Nachylenie płaszczyzny orbity Księżyca względem ekliptyki wynosi ~5°. (pl)
- De ecliptica of schijnbare zonneweg is de schijnbare jaarlijkse baan van de zon ten opzichte van de sterren aan de hemelbol. Het vlak van de ecliptica bevat dus zowel het middelpunt van de zon als dat van de aarde. Van de zon uit gezien is de ecliptica de jaarlijkse baan van de aarde om de zon. De 20 graden brede band van 12 (eigenlijk 13) sterrenbeelden waar de ecliptica doorheen loopt wordt de dierenriem of zodiak genoemd. Op de kaartjes van de sterrenbeelden is de ecliptica meestal als rode stippellijn aangegeven en de dierenriem ligt er als een soort vlak omheen/overheen. (nl)
- Экли́птика (от лат. (linea) ecliptica, от др.-греч. ἔκλειψις — затмение) — большой круг небесной сферы, по которому происходит видимое с Земли годичное движение Солнца относительно звёзд. Соответственно, плоскость эклиптики — это плоскость обращения Земли вокруг Солнца (плоскость земной орбиты). Современное, более точное определение эклиптики — сечение небесной сферы плоскостью орбиты обращения вокруг Солнца барицентра системы Земля — Луна. (ru)
- Ekliptikan är den tänkta bana på himlen som solen verkar flytta sig utmed under året. Det är egentligen jordens bana runt solen som orsakar ändringen i solens skenbara riktning. Ekliptikan lutar från himmelsekvatorn med 23,44 grader. De två punkterna där ekliptikan korsar himmelsekvatorn är kända som dagjämningspunkterna. (sv)
- Еклі́птика (від грец. έκλειψις — затьмарення) — уявна лінія (велике коло) небесної сфери, вздовж якої центр сонячного диска протягом року пересувається серед зірок. Оскільки річний рух Сонця відбиває реальне обертання Землі (а точніше — системи Земля-Місяць) по орбіті, екліптика фактично є слідом від перетину небесної сфери з площиною земної орбіти. Ця площина називається площиною екліптики. Вона є основною в екліптичній системі небесних координат. (uk)
|
