Vassilis Georgakis is a Ph.D. Candidate at Panteion University of Social and Political Sciences, Department of Political Science and History. He was born in Athens in 1990. He completed his BA and MA studies in the Department of History and Archaeology at the University of Ioannina. He has worked in the Institute for Mediterranean Studies, in the research project “Morality and Economy: Issues of morality in the public discourse about market and profit in Greece, late 19th century-first half of the 20th century”, under the guidance of Researcher and Historian Nikos Potamianos. Since 2018 he participates in the project taking place in Astypalaia, Dodecanese, concerning the lime kilns of the island, under the guidance of Associate Professor Leda Papastefanaki. He also works in a private project focusing on the manganese mines in the island of Andros. His main research interest concerns the social and political aspects of the transition of the Greek society towards modernity (late 19th century – Interwar Period).
The period 1912-1922 was a turning point in the history of the Greek state. The three consecutive... more The period 1912-1922 was a turning point in the history of the Greek state. The three consecutive wars it participated in (Balkan Wars 1912-1913, First World War 1917-1918, Greek-Turkish War 1919-1922), the National Schism which divided Greek society, the disastrous end of the Asia Minor campaign (known as the Catastrophe) and the exodus of 1.5 million Christians from Anatolia, completely changed the character of Greek society compared to the 19th century. As the country entered the Interwar period, new motifs emerged: statism, the intensification of the conflict between labour and capital, and the entrance of women into the public sphere. In this article we will examine women’s collective action during the period 1915-1916 on the issue of the cost of living and food shortages, and the way in which they contributed to the shaping of the Greek Interwar period.
Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αποτέλεσε μία περίοδο συνεχούς εκδημοκρατισμού της ελληνικής πολιτ... more Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αποτέλεσε μία περίοδο συνεχούς εκδημοκρατισμού της ελληνικής πολιτικής ζωής. Η εισαγωγή της καθολικής (για άρρενες) ψηφοφορίας με το σύνταγμα του 1864 και η αποδοχή της δεδηλωμένης από το στέμμα δημιούργησαν τις συνθήκες για την εμπέδωση του κοινοβουλευτισμού, με την πολιτική διαπάλη να λαμβάνει χώρα εντός ενός κοινά αποδεκτού αστικοδημοκρατικού πλαισίου. Ο Εθνικός Διχασμός ήρθε να καταρρακώσει ακριβώς αυτές τις σταθερές του ελληνικού πολιτικού συστήματος. ο πλήρης παραγκωνισμός του κοινοβουλίου από τον Κωνσταντίνο, η τρομοκρατία του μοναρχικού παρακράτους που κορυφώθηκε στα Νοεμβριανά του 1916 και η κατάσταση εξαίρεσης που επέβαλλαν οι Φιλελεύθεροι την περίοδο 1917-1920 προοικονομούσαν τον ελληνικό Μεσοπόλεμο. Η δυναμική του διχασμού έγκειτο στην ορμητική είσοδο των μαζών στην κεντρική πολιτική σκηνή, κυρίως στο πλευρό του Κωνσταντίνου, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα του Συνδέσμους Επιστράτων.
Εκδοχές της ηθικής οικονομίας. Ιστορικές και θεωρητικές μελέτες, 2021
Όταν τον χειμώνα του 1912-1913 ο ελληνικός στρατός προωθούνταν προς τα Γιάννινα, τα συναισθήματα ... more Όταν τον χειμώνα του 1912-1913 ο ελληνικός στρατός προωθούνταν προς τα Γιάννινα, τα συναισθήματα των αγροτικών πληθυσμών της Ηπείρου δεν μπορεί παρά να ήταν αυτά της χαράς. Οι εθνικιστές διανοούμενοι των Αθη-νών της εποχής δεν αμφέβαλλαν πως αυτή η χαρά πήγαζε από την προσάρ-τηση της περιοχής στο ελληνικό κράτος, χωρίς ωστόσο η πλειονότητα να λαμβάνει υπόψη της το περιεχόμενο που η έννοια της «απελευθέρωσης» είχε αποκτήσει στο μυαλό των αγροτών και ιδίως των κολίγων των τσιφλι-κιών που κάλυπταν τις πεδιάδες της Πρέβεζας, της Φιλιππιάδας και της Πα-ραμυθιάς. Η απελευθέρωση δεν είχε αφηρημένο περιεχόμενο, αλλά πολύ συγκεκριμένο: τη διανομή της γης των τσιφλικιών, δημοσίων και ιδιωτικών και την κατάργηση πολλών (αν όχι όλων των) φόρων. Οι προσδοκίες αυτές σύντομα διαψεύστηκαν. Η νέα πολεμική περιπέτεια που πρόβαλε με το ξέσπασμα του Μεγάλου Πολέμου το 1914 και ο Εθνικός Διχασμός, η διαμάχη που προκλήθηκε επ' αφορμή της συμμετοχής ή όχι στον πόλεμο, δημιούργησε νέες περιπλοκές. Ο Διχασμός αποτέλεσε ένα πραγματικό κάθετο ρήγμα που διαπέρασε το σύ-νολο της ελληνικής κοινωνίας. Η σκληρή αυτή σύγκρουση που μετατράπηκε σε χαμηλής έντασης εμφύλιο πόλεμο είχε απτές επιπτώσεις στο σύνολο του ελληνικού πληθυσμού. Ο Συμμαχικός Αποκλεισμός του 1916-1917 έφερε την Ελλάδα στα πρόθυρα του λιμού και ανάγκασε τα χαμηλότερα στρώματα να στραφούν προς την κατεύθυνση της συλλογικής διεκδίκησης. Αν στα αστικά κέντρα τον τόνο των διαδηλώσεων τον έδιναν κυρίως οι φορείς της εργατι-κής τάξης και τα λα κά στρώματα, στην ύπαιθρο της Ηπείρου οι αγροτικοί πληθυσμοί στράφηκαν αντανακλαστικά στην άμεση δράση, δηλαδή, κυρίως στη ληστεία. Στο άρθρο αυτό θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε τα κίνητρα πίσω από τη στάση των αγροτικών πληθυσμών κατά τη διάρκεια του Εθνικού Δι-χασμού. Απαραίτητο οδηγό σε αυτή την προσπάθεια αποτελούν τα έργα του E. P. Thompson και του James Scott, ο οποίος, προεκτείνοντας την προβλη-ματική της ανίχνευσης της ηθικής οικονομίας, έβαλε στο επίκεντρο τη νοο-τροπία των αγροτικών πληθυσμών καθώς και τις αντιλήψεις τους ως προς το κοινωνικό γίγνεσθαι.
To παρόν άρθρο βασίζεται στην εισήγησή μου στην ημερίδα "Κόσμοι της Εργασίας: Ιστορία και Ιστοριο... more To παρόν άρθρο βασίζεται στην εισήγησή μου στην ημερίδα "Κόσμοι της Εργασίας: Ιστορία και Ιστοριογραφία" που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στις 28 Σεπτεμβρίου 2019, στα πλαίσια του ΠΜΣ "Νεότερος και Σύγχρονος Κόσμος: Ιστορία, Λαογραφία, Ανθρωπολογία" του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
The period 1912-1922 was a turning point in the history of the Greek state. The three consecutive... more The period 1912-1922 was a turning point in the history of the Greek state. The three consecutive wars it participated in (Balkan Wars 1912-1913, First World War 1917-1918, Greek-Turkish War 1919-1922), the National Schism which divided Greek society, the disastrous end of the Asia Minor campaign (known as the Catastrophe) and the exodus of 1.5 million Christians from Anatolia, completely changed the character of Greek society compared to the 19th century. As the country entered the Interwar period, new motifs emerged: statism, the intensification of the conflict between labour and capital, and the entrance of women into the public sphere. In this article we will examine women’s collective action during the period 1915-1916 on the issue of the cost of living and food shortages, and the way in which they contributed to the shaping of the Greek Interwar period.
Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αποτέλεσε μία περίοδο συνεχούς εκδημοκρατισμού της ελληνικής πολιτ... more Το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αποτέλεσε μία περίοδο συνεχούς εκδημοκρατισμού της ελληνικής πολιτικής ζωής. Η εισαγωγή της καθολικής (για άρρενες) ψηφοφορίας με το σύνταγμα του 1864 και η αποδοχή της δεδηλωμένης από το στέμμα δημιούργησαν τις συνθήκες για την εμπέδωση του κοινοβουλευτισμού, με την πολιτική διαπάλη να λαμβάνει χώρα εντός ενός κοινά αποδεκτού αστικοδημοκρατικού πλαισίου. Ο Εθνικός Διχασμός ήρθε να καταρρακώσει ακριβώς αυτές τις σταθερές του ελληνικού πολιτικού συστήματος. ο πλήρης παραγκωνισμός του κοινοβουλίου από τον Κωνσταντίνο, η τρομοκρατία του μοναρχικού παρακράτους που κορυφώθηκε στα Νοεμβριανά του 1916 και η κατάσταση εξαίρεσης που επέβαλλαν οι Φιλελεύθεροι την περίοδο 1917-1920 προοικονομούσαν τον ελληνικό Μεσοπόλεμο. Η δυναμική του διχασμού έγκειτο στην ορμητική είσοδο των μαζών στην κεντρική πολιτική σκηνή, κυρίως στο πλευρό του Κωνσταντίνου, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα του Συνδέσμους Επιστράτων.
Εκδοχές της ηθικής οικονομίας. Ιστορικές και θεωρητικές μελέτες, 2021
Όταν τον χειμώνα του 1912-1913 ο ελληνικός στρατός προωθούνταν προς τα Γιάννινα, τα συναισθήματα ... more Όταν τον χειμώνα του 1912-1913 ο ελληνικός στρατός προωθούνταν προς τα Γιάννινα, τα συναισθήματα των αγροτικών πληθυσμών της Ηπείρου δεν μπορεί παρά να ήταν αυτά της χαράς. Οι εθνικιστές διανοούμενοι των Αθη-νών της εποχής δεν αμφέβαλλαν πως αυτή η χαρά πήγαζε από την προσάρ-τηση της περιοχής στο ελληνικό κράτος, χωρίς ωστόσο η πλειονότητα να λαμβάνει υπόψη της το περιεχόμενο που η έννοια της «απελευθέρωσης» είχε αποκτήσει στο μυαλό των αγροτών και ιδίως των κολίγων των τσιφλι-κιών που κάλυπταν τις πεδιάδες της Πρέβεζας, της Φιλιππιάδας και της Πα-ραμυθιάς. Η απελευθέρωση δεν είχε αφηρημένο περιεχόμενο, αλλά πολύ συγκεκριμένο: τη διανομή της γης των τσιφλικιών, δημοσίων και ιδιωτικών και την κατάργηση πολλών (αν όχι όλων των) φόρων. Οι προσδοκίες αυτές σύντομα διαψεύστηκαν. Η νέα πολεμική περιπέτεια που πρόβαλε με το ξέσπασμα του Μεγάλου Πολέμου το 1914 και ο Εθνικός Διχασμός, η διαμάχη που προκλήθηκε επ' αφορμή της συμμετοχής ή όχι στον πόλεμο, δημιούργησε νέες περιπλοκές. Ο Διχασμός αποτέλεσε ένα πραγματικό κάθετο ρήγμα που διαπέρασε το σύ-νολο της ελληνικής κοινωνίας. Η σκληρή αυτή σύγκρουση που μετατράπηκε σε χαμηλής έντασης εμφύλιο πόλεμο είχε απτές επιπτώσεις στο σύνολο του ελληνικού πληθυσμού. Ο Συμμαχικός Αποκλεισμός του 1916-1917 έφερε την Ελλάδα στα πρόθυρα του λιμού και ανάγκασε τα χαμηλότερα στρώματα να στραφούν προς την κατεύθυνση της συλλογικής διεκδίκησης. Αν στα αστικά κέντρα τον τόνο των διαδηλώσεων τον έδιναν κυρίως οι φορείς της εργατι-κής τάξης και τα λα κά στρώματα, στην ύπαιθρο της Ηπείρου οι αγροτικοί πληθυσμοί στράφηκαν αντανακλαστικά στην άμεση δράση, δηλαδή, κυρίως στη ληστεία. Στο άρθρο αυτό θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε τα κίνητρα πίσω από τη στάση των αγροτικών πληθυσμών κατά τη διάρκεια του Εθνικού Δι-χασμού. Απαραίτητο οδηγό σε αυτή την προσπάθεια αποτελούν τα έργα του E. P. Thompson και του James Scott, ο οποίος, προεκτείνοντας την προβλη-ματική της ανίχνευσης της ηθικής οικονομίας, έβαλε στο επίκεντρο τη νοο-τροπία των αγροτικών πληθυσμών καθώς και τις αντιλήψεις τους ως προς το κοινωνικό γίγνεσθαι.
To παρόν άρθρο βασίζεται στην εισήγησή μου στην ημερίδα "Κόσμοι της Εργασίας: Ιστορία και Ιστοριο... more To παρόν άρθρο βασίζεται στην εισήγησή μου στην ημερίδα "Κόσμοι της Εργασίας: Ιστορία και Ιστοριογραφία" που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά στις 28 Σεπτεμβρίου 2019, στα πλαίσια του ΠΜΣ "Νεότερος και Σύγχρονος Κόσμος: Ιστορία, Λαογραφία, Ανθρωπολογία" του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Uploads
The literature is also published there, and we will try to update it in the spring: https://moral-economy.ims.forth.gr/?page_id=925&lang=en
period.
The literature is also published there, and we will try to update it in the spring: https://moral-economy.ims.forth.gr/?page_id=925&lang=en
period.