Türkiye Cumhuriyeti, kalkınma ve sanayi inşa etme isteğini gerçekleştirmek için tarıma ve tarımsa... more Türkiye Cumhuriyeti, kalkınma ve sanayi inşa etme isteğini gerçekleştirmek için tarıma ve tarımsal sanayiye öncelik vermişti. Sanayi alanında kalkınabilmek için gerekli sermayeyi yaratmak bu politikaya bağlıydı. I. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarında şekerin temini ve fiyatı konusunda yaşanan sıkıntılar Cumhuriyet yöneticilerini bu alanda bir sanayi kurmaya yöneltti. 1926 yılında Şeker İnhisar İdaresi’nin kurulmasıyla üretim ve tüketim üzerinde devlet kontrolü sağlandı. 1935 yılında mevcut dört şeker fabrikası Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi altında birleştirildi. 1951 yılına gelindiğinde Demokrat Parti hükümeti Türkiye’de şeker sanayisinin genişletilmesine karar verdi. Demokrat Parti döneminde 11 şeker fabrikası daha kuruldu. Böylece şeker fabrikaları güçlü bir ekonomi sisteminin vazgeçilmez bir unsuru haline gelmişti. Demokrat Parti her ne kadar ekonomide özel teşebbüsü ilke olarak kabul etmişse de şeker fabrikalarının kurulma süreci göstermiştir ki devlet desteği olmadan böyle bir sanayi hamlesi gerçekleştirilemezdi. Bu çalışmanın amacı liberal politika ilkesiyle yola çıkmış olan Demokrat Parti’nin şeker örneğinde ortaya koyduğu ekonomi performansını detaylandırmaktır. Araştırma gerçekleştirilirken dönemin raporları, araştırma eserler, arşiv belgeleri, süreli ve resmi yayınlar incelenmiştir.
History Studies International Journal Of History , 2021
Pamuk ve dokumacılık hem Osmanlı Devleti hem de Cumhuriyet yönetimi için stratejik bir üründür. S... more Pamuk ve dokumacılık hem Osmanlı Devleti hem de Cumhuriyet yönetimi için stratejik bir üründür. Sanayi İnkılabının ardından Osmanlı'da el tezgahlarının çökmesi ekonomik yapıyı bağımlı bir duruma düşürmüştü. Osmanlı'dan bağımlı ve çökmüş bir ekonomik miras devralan Cumhuriyet yönetimi büyük miktarda ithalata sebep olan bu ürünün hem üretimini hem de işlenmesini zaruri görmekteydi. Bu alandaki ithalatı azaltmak aynı zamanda da ham pamuk ihracatını artırarak ülkeye gelir getirmek dönemin tarım politikaları açısından tamamlayıcı bir durumdu. Bu doğrultuda pamuk ıslah istasyonları açıldı. Yurt dışına öğrenciler gönderildiği gibi yurt dışından da uzmanlar getirildi. Kalite ve standardizasyona yönelik çalışmalar yapıldı. Düzenlenen kongrelerde bu konular etraflıca tartışıldı. Bu çalışmada Atatürk dönemi baz alınarak Türkiye'de pamuk üretimi, ihracatı ve dokumacılık doğrultusundaki ekonomik girişimler ele alınmıştır. Bu alanda devletin kurmuş olduğu pamuk işleri teşkilatının faaliyetleri detaylandırılmıştır. Yine çıkarılan kanun ve yönetmelikler verilerek tamamlayıcı bir bakış açısı sunulmuştur. Aynı zamanda Türkiye ve dünya üretim miktarları da karşılaştırılmıştır. Konu incelenirken arşiv belgeleri, Atatürk'ün söylev ve demeçleri, süreli yayınlar, dönemin araştırma kaynakları, zabıt cerideleri ve gazetelerden faydalanılmıştır.
Şarapçılık, Anadolu'da uzun yıllar boyunca ihmal edildi. Cumhuriyet yöneticileri ise kalkınma ist... more Şarapçılık, Anadolu'da uzun yıllar boyunca ihmal edildi. Cumhuriyet yöneticileri ise kalkınma isteğini güçlü bir şekilde hissediyordu. Cumhuriyet'in en önemli kaynağı gümrük ve tekel gelirleriydi. Şarapçılık, sadece üzüm üretimini değil aynı zamanda bağcılığı da kapsayan bir alan olması sebebiyle üretimi ve ihracatı göz ardı edilemezdi. Şarap ihracatından elde edilebilecek gelirler kalkınma amacına hizmet edebilirdi. Tekel İdaresi, bakir olan bu alanda kapsamlı çalışmalar yürüterek açtığı fabrikalar ve numune evleri ile şarap üretimini büyük ölçüde arttırdı. Kalite, standardizasyon ve reklâm faaliyetleri yoğunlaştırıldı. Bu çalışmada dönemin tarım ve kalkınma politikaları doğrultusunda şarapçılığın ekonomiye yaptığı katkılar ele alınacaktır. Bu alanda çıkarılan kanun ve yönetmelikler verilerek tamamlayıcı bir bakış açısı sunulacak ve ardından şarapçılığın gelişim süreci ile birlikte Tekel İdaresi'nin bu alana yapmış olduğu yatırımlar ve şarapçılığın ihracat düzeyindeki katkısı incelenecektir. Bu çalışma şarapçılıkla ilgili erken dönemde Cumhuriyet yönetiminin hangi ekonomik ve sosyal sebeplerle hareket ettiğini ve nasıl bir vizyona sahip olduğunu ortaya çıkarması açısından tamamlayıcı bir bakış açısı sunacaktır.
Türkiye Cumhuriyeti, kalkınma ve sanayi inşa etme isteğini gerçekleştirmek için tarıma ve tarımsa... more Türkiye Cumhuriyeti, kalkınma ve sanayi inşa etme isteğini gerçekleştirmek için tarıma ve tarımsal sanayiye öncelik vermişti. Sanayi alanında kalkınabilmek için gerekli sermayeyi yaratmak bu politikaya bağlıydı. I. Dünya Savaşı ve Millî Mücadele yıllarında şekerin temini ve fiyatı konusunda yaşanan sıkıntılar Cumhuriyet yöneticilerini bu alanda bir sanayi kurmaya yöneltti. 1926 yılında Şeker İnhisar İdaresi’nin kurulmasıyla üretim ve tüketim üzerinde devlet kontrolü sağlandı. 1935 yılında mevcut dört şeker fabrikası Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi altında birleştirildi. 1951 yılına gelindiğinde Demokrat Parti hükümeti Türkiye’de şeker sanayisinin genişletilmesine karar verdi. Demokrat Parti döneminde 11 şeker fabrikası daha kuruldu. Böylece şeker fabrikaları güçlü bir ekonomi sisteminin vazgeçilmez bir unsuru haline gelmişti. Demokrat Parti her ne kadar ekonomide özel teşebbüsü ilke olarak kabul etmişse de şeker fabrikalarının kurulma süreci göstermiştir ki devlet desteği olmadan böyle bir sanayi hamlesi gerçekleştirilemezdi. Bu çalışmanın amacı liberal politika ilkesiyle yola çıkmış olan Demokrat Parti’nin şeker örneğinde ortaya koyduğu ekonomi performansını detaylandırmaktır. Araştırma gerçekleştirilirken dönemin raporları, araştırma eserler, arşiv belgeleri, süreli ve resmi yayınlar incelenmiştir.
History Studies International Journal Of History , 2021
Pamuk ve dokumacılık hem Osmanlı Devleti hem de Cumhuriyet yönetimi için stratejik bir üründür. S... more Pamuk ve dokumacılık hem Osmanlı Devleti hem de Cumhuriyet yönetimi için stratejik bir üründür. Sanayi İnkılabının ardından Osmanlı'da el tezgahlarının çökmesi ekonomik yapıyı bağımlı bir duruma düşürmüştü. Osmanlı'dan bağımlı ve çökmüş bir ekonomik miras devralan Cumhuriyet yönetimi büyük miktarda ithalata sebep olan bu ürünün hem üretimini hem de işlenmesini zaruri görmekteydi. Bu alandaki ithalatı azaltmak aynı zamanda da ham pamuk ihracatını artırarak ülkeye gelir getirmek dönemin tarım politikaları açısından tamamlayıcı bir durumdu. Bu doğrultuda pamuk ıslah istasyonları açıldı. Yurt dışına öğrenciler gönderildiği gibi yurt dışından da uzmanlar getirildi. Kalite ve standardizasyona yönelik çalışmalar yapıldı. Düzenlenen kongrelerde bu konular etraflıca tartışıldı. Bu çalışmada Atatürk dönemi baz alınarak Türkiye'de pamuk üretimi, ihracatı ve dokumacılık doğrultusundaki ekonomik girişimler ele alınmıştır. Bu alanda devletin kurmuş olduğu pamuk işleri teşkilatının faaliyetleri detaylandırılmıştır. Yine çıkarılan kanun ve yönetmelikler verilerek tamamlayıcı bir bakış açısı sunulmuştur. Aynı zamanda Türkiye ve dünya üretim miktarları da karşılaştırılmıştır. Konu incelenirken arşiv belgeleri, Atatürk'ün söylev ve demeçleri, süreli yayınlar, dönemin araştırma kaynakları, zabıt cerideleri ve gazetelerden faydalanılmıştır.
Şarapçılık, Anadolu'da uzun yıllar boyunca ihmal edildi. Cumhuriyet yöneticileri ise kalkınma ist... more Şarapçılık, Anadolu'da uzun yıllar boyunca ihmal edildi. Cumhuriyet yöneticileri ise kalkınma isteğini güçlü bir şekilde hissediyordu. Cumhuriyet'in en önemli kaynağı gümrük ve tekel gelirleriydi. Şarapçılık, sadece üzüm üretimini değil aynı zamanda bağcılığı da kapsayan bir alan olması sebebiyle üretimi ve ihracatı göz ardı edilemezdi. Şarap ihracatından elde edilebilecek gelirler kalkınma amacına hizmet edebilirdi. Tekel İdaresi, bakir olan bu alanda kapsamlı çalışmalar yürüterek açtığı fabrikalar ve numune evleri ile şarap üretimini büyük ölçüde arttırdı. Kalite, standardizasyon ve reklâm faaliyetleri yoğunlaştırıldı. Bu çalışmada dönemin tarım ve kalkınma politikaları doğrultusunda şarapçılığın ekonomiye yaptığı katkılar ele alınacaktır. Bu alanda çıkarılan kanun ve yönetmelikler verilerek tamamlayıcı bir bakış açısı sunulacak ve ardından şarapçılığın gelişim süreci ile birlikte Tekel İdaresi'nin bu alana yapmış olduğu yatırımlar ve şarapçılığın ihracat düzeyindeki katkısı incelenecektir. Bu çalışma şarapçılıkla ilgili erken dönemde Cumhuriyet yönetiminin hangi ekonomik ve sosyal sebeplerle hareket ettiğini ve nasıl bir vizyona sahip olduğunu ortaya çıkarması açısından tamamlayıcı bir bakış açısı sunacaktır.
Uploads
Papers by Ersin Gürdamar
Books by Ersin Gürdamar