Montgomery Clift
Edward Montgomery Clift (17 Oktober 1920 – 23 Julie 1966) was ’n Amerikaanse rolprent- en teaterakteur.[1] In die New York Times se huldeblyk word melding gemaak van sy uitbeelding van "buierige, sensitiewe jong mans".[2]
| Montgomery Clift | |
| |
Publisiteitsfoto van Clift (omstreeks 1948)
| |
| Geboortenaam | Edward Montgomery Clift |
|---|---|
| Geboorte | 17 Oktober 1920 Omaha, Nebraska, VSA |
| Sterfte | 23 Julie 1966 New York, VSA |
| Nasionaliteit | Amerikaans |
| Beroep(e) | Akteur |
| Aktiewe jare | 1933–'66 |
| Rolprente | The Search (1948) A Place in the Sun (1951) From Here to Eternity (1953) |
| Internet-rolprentdatabasis-profiel | |
Hy het dikwels buitestanders en "slagoffer-helde" gespeel;[3] voorbeelde sluit in die aansiensoeker in George Stevens se A Place in the Sun, die angstige Katolieke priester in Alfred Hitchcock se I Confess, die gedoemde soldaat Robert E. Lee Prewitt in Fred Zinnemann se From Here to Eternity, en die geboeliede Joodse soldaat in Edward Dmytryk se The Young Lions.
Ná ’n motorongeluk in 1956, waarin hy geskend is, en die misbruik van alkohol en voorskrifmedisyne het hy wispelturig geword. Hy het egter sy rolprentloopbaan voortgesit met rolle soos die "roekelose, alkoholistiese rodeoryer met ’n moederfiksasie" in John Huston se The Misfits, die titelrol in Huston se Freud: The Secret Passion en die konsentrasiekamp-slagoffer in Stanley Kramer se Judgment at Nuremberg."[4]
Clift is tydens sy loopbaan vier keer vir ’n Oscar benoem: drie vir beste akteur en een vir beste manlike byspeler.[5]
Vroeë lewe
wysigClift is in Omaha, Nebraska gebore. Sy pa, William Brooks Clift, was ’n ondervoorsitter van die Omaha National Trust Company.[6] Sy ma was Ethel Fogg Anderson. Hulle is in 1914 getroud.[7] Clift het ’n tweelingsuster, Roberta (ook bekend as Ethel), en ’n broer, William Brooks Clift jr., gehad.[8]
Die kinders se ma het hulle tuis onderrig en hulle het eers in hul tienerjare ’n gewone skool bygewoon. Die aanpassing was moeilik, veral vir Montgomery, en hy het akademies nie goed gevaar nie. Hy het onderrig in onder meer Frans, Duits en Italiaans gekry.
Loopbaan
wysig
Clift het sy akteursloopbaan op 15 op Broadway begin en 10 jaar lank toneelgespeel voordat hy Hollywood toe getrek het. Hy het in 1941 die Pulitzer-prys vir drama gewen vir sy rol in die verhoogstuk There Shall Be No Night
Sy eerste filmrol was teenoor John Wayne in die 1948-rolprent Red River, wat in 1946 geskiet en in 1948 uitgereik is. Sy tweede prent was The Search. Hy was ongelukkig met die gehalte van die draaiboek en het die grootste deel daarvan oorgeskryf. Die prent is vir ’n Oscar vir beste draaiboek benoem, maar die oorspronklike skrywers het die krediet gekry. Clift self het ’n benoeming vir beste akteur gekry.
Clift se volgende rol was in The Heiress, wat hy aanvaar het om te keer dat hy dieselfde rolle bly speel. Hy was weer eens ongelukkig met die draaiboek en het nie oor die weg gekom met die meeste ander akteurs nie, onder andere sy medester Olivia de Havilland.
Die ateljee het Clift voor die uitreiking van die prent in 1949 as ’n sekssimbool bemark. Hy was gewild onder vroue, wat kwaai briewe vir De Havilland geskryf het omdat haar karakter Clift s’n verwerp in die laaste toneel. Clift was ongelukkig oor sy vertoning en het die première vroeg verlaat.[9] Sy volgende prent was The Big Lift. Hoewel hy weer lof vir sy toneelspel gekry het, het die prent by die loket misluk.
Beste jare
wysigAan die begin van die 1950's was Clift een van die mees gesogte akteurs in Hollywood; sy enigste direkte mededinger was Marlon Brando. Volgens Elizabeth Taylor (soos aangehaal in Patricia Bosworth se biografie oor Clift), "kon Monty die grootste ster in die wêreld gewees het as hy in meer flieks gespeel het". Clift was bekend daarvoor dat hy kieskeurig met rolle was.
Sy karakter in sy volgende prent, A Place in the Sun (1951), is een van sy ikoniese rolle. Die ateljee het twee van die grootste sterre van destyds gebruik (Clift en Taylor) in wat verwag is ’n lokettreffer sou wees vanweë hul status as sekssimbole.[9] Clift is weer vir ’n Oscar vir beste akteur benoem. Hy het baie goed vir sy rol voorberei, onder meer deur ’n nag in ’n tronk deur te bring. Marlon Brando was so geraak deur sy vertoning dat hy vir Clift gestem het om die Oscar te wen, en hy was seker Clift sou wen. Clift het weer vir Brando gestem vir sy rol in A Streetcar Named Desire. A Place in the Sun het groot aandag in die pers gekry en Charlie Chaplin het dit "die beste rolprent oor Amerika" genoem. Clift en Taylor is as die mooiste paartjie in Hollywood beskryf en die belangstelling in die prent is verder aangewakker deur gerugte dat hulle ook in die regte lewe ’n paartjie was.
Clift se volgende rol was in Alfred Hitchcock se I Confess. Hy het weer sy rol so deeglik voorberei dat hy in ’n Katolieke kerk gebly het om priesters te bestudeer. Die prent was ’n mislukking by die loket weens die omstredenheid van Clift se karakter (’n Katolieke priester), wat romaties by ’n vrou betrokke raak.[9]
Clift het waarskynlik die hoogtepunt van sy loopbaan bereik met die klassieke prent van 1953 From Here to Eternity. Hy het besonder hard aan sy rol as Robert E. Lee Prewitt gewerk. Hy het sy karakter se dood so goed uitgebeeld dat van die ander akteurs en werkers gehuil het. Sy medester Burt Lancaster het agterna gesê hy was so bang dat Clift hom sou oorskadu dat hy gebewe het tydens hul eerste toneel saam. Clift het weer eens ’n Oscar-benoeming gekry vir beste akteur. Hy het verloor teen William Holden, wat gewen het vir Stalag 17. Clift was na bewering ongewild onder die grootkoppe in Hollywood oor sy weiering om hom neer te lê by Hollywood-standaarde. Hy het byvoorbeeld geweier om oor sy privaat lewe te praat, het premières en partytjies vermy, was gewoonlik nie beskikbaar vir onderhoude nie en het verkies om nie in Los Angeles te woon nie.
Sy laaste voltooide prent voor sy motorongeluk was Terminal Station (ook bekend as "Indiscretion of an American Wife"). Hy het weer eens lof ontvang vir sy spel, maar die prent is lou ontvang by die publiek weens die dooierige draaiboek.[9]
Clift en Brando, wat ook in Omaha gebore is, het die reputasie van Hollywood-mededingers gehad vanweë beide se vinnige opgang en effens soortgelyke manier van toneelspel. Clift was een van James Dean se helde en Dean het hom soms gebel "net om sy stem te hoor".[9]
Motorongeluk
wysigOp die aand van 12 Mei 1956, terwyl hy aan Raintree County gewerk het, was Clift in ’n ernstige ongeluk toe hy teen ’n telefoonpaal vasgery het ná ’n ete by die huis van Taylor, sy medester in Raintree Country en ’n goeie vriendin, en haar man Michael Wilding in Beverly Hills. Sy kakebeen en neus is gebreek en sy sinus gekraak, en hy het verskeie wonde aan sy gesig gehad wat plastiese snykunde geverg het.[10]
Ná ’n herstelperiode van twee maande het hy na die stel teruggekeer om die rolprent te voltooi. Die ateljee was bekommerd, maar hy het hulle gerusgestel dat dit ’n sukses sal wees, al was dit net omdat mense dit sou kom kyk om te sien hoe sy gesig ná die ongeluk verander het. Weens die pyn het hy alkohol en pynstillers gebruik. Van toe tot met sy dood het sy gesondheid redelik vinnig agteruitgegaan.
Loopbaan ná die ongeluk
wysig
Clift het nooit fisiek of geestelik herstel van die ongeluk nie. Sy loopbaan daarna is deur die toneelspelafrigter Robert Lewis beskryf as "die langste selfmoord in Hollywood se geskiedenis" weens Clift se beweerde misbruik van alkohol en pynstillers.[11] Hy het wispelturig begin optree in die openbaar en sy vriende daarme in die verleentheid gestel. Hy het egter nog tien jaar lank toneelgespeel. Sy volgende drie prente was Lonelyhearts (1958), The Young Lions (1958) en Suddenly, Last Summer (1959). In 1960 het hy saam met Lee Remick gespeel in Elia Kazan se Wild River.
Clift het daarna gespeel in John Huston se The Misfits (1961), wat beide Marilyn Monroe en Clark Gable se laaste rolprent was. Monroe, wat ook gesukkel het met emosionele probleme en middelgebruik, het Clift in 1961 in ’n onderhoud beskryf as "die enigste mens wat ek ken wat in ’n slegter toestand as ek is".
Teen die tyd dat Clift aan John Huston se Freud: The Secret Passion (1962) geskiet het, het sy leefwyse sy gesondheid begin aantas. Universal Studios het hom gedagvaar omdat hy voortdurend laat was en dit die prent sy begroting laat oorskry het. Die saak is later buite die hof geskik. Die prent het verskeie pryse gewen vir die draaiboek en regie, maar Clift self het niks gewen nie. In middel 1961, verskeie maande ná die aanvanklike uitreiking van The Misfits, het Clift op die TV-program The Hy Gardner Show verskyn en lank gepraat oor die uitreiking van sy huidige prent asook die ongeluk in 1956 en die gevolge daarvan. Hy het ook gepraat oor sy rolprentloopbaan en sy behandeling deur die pers. Tydens die onderhoud het Gardner genoem dit is die "eerste en laaste verskyning van Montgomery Clift in ’n TV-onderhoudprogram".
Sy laaste Oscar-benoeming was vir beste manlike byspeler vir sy rol in Judgment at Nuremberg (1961), ’n rol van 12 minute. Volgens die regisseur, Stanley Kramer, was Clift in daardie stadium ’n wrak en het hy gesukkel om sy woorde te onthou.
Dood
wysigOp 22 Julie 1966 het Clift die grootste deel van die dag in sy slaapkamer in sy huis in New York deurgebring. Sy laaste woorde was dié aand aan sy inwonende sekretaris, Lorenzo James, toe hy vir hom gesê het hy gaan nog ’n rukkie wakker wees om te lees of televisie te kyk. Halfsewe die volgende oggend wou James hom wakker maak, maar sy kamerdeur was gesluit. James het geen antwoord gekry toe hy klop nie en het met ’n leer opgeklim tot by die kamervenster. Hy het Clift dood aangetref.
In die lykskouing is bevind hy is aan ’n hartaanval dood. Daar word algemeen geglo dat Clift se dwelmmisbruik vir sy gesondheidsprobleme verantwoordelik was. Hy is in Brooklyn in New York begrawe.
Verhoudings
wysigPatricia Bosworth, wat toegang gehad het tot Clift se familie en mede-akteurs, het in haar biografie geskryf: "Monty het verhoudings met mans en vroue gehad. Ná sy ongeluk was hy onder meer aan pynstillers verslaaf en dit het ernstig geword. Sy diepste verhoudings was emosioneel en met ou vriende; hy was onwrikbaar getrou aan vroue soos Elizabeth Taylor, Libby Holman, Nancy Walker en Ann Lincoln".[9]
Elizabeth Taylor het ’n groot rol in sy lewe gespeel. Hy het haar ontmoet toe sy veronderstel was om saam met hom na die première van The Heiress te gaan. Hulle het saam gespeel in A Place in the Sun, Raintree County en Suddenly, Last Summer. Omdat Clift in die middel 60's as werkloos beskou is, het Taylor haar salaris op die spel geplaas sodat hy saam met haar in Reflections in a Golden Eye kon speel.[9] Hy is dood voor die verfilming begin het. Clift en Taylor was goeie vriende tot met sy dood.
Clift het ook ’n verhouding met die bekende choreograaf Jerome Robbins gehad.[12]
Pryse en benoemings
wysig
Clift is vereer met ’n ster op die Hollywood Walk of Fame en is vier keer vir ’n Oscar benoem:
- 1948: Beste akteur – The Search
- 1951: Beste akteur – A Place in the Sun
- 1953: Beste akteur – From Here to Eternity
- 1961: Beste manlike byspeler – Judgment at Nuremberg
Filmografie
wysig| Jaar | Prent | Rol | Notas |
|---|---|---|---|
| 1948 | Red River | Matthew "Matt" Garth | |
| The Search | Ralph "Steve" Stevenson | Vir Oscar benoem vir beste akteur | |
| 1949 | The Heiress | Morris Townsend | |
| 1950 | The Big Lift | Sers. Danny MacCullough | |
| 1951 | A Place in the Sun | George Eastman | Vir Oscar benoem vir beste akteur |
| 1953 | I Confess | Vader Michael William Logan | Regie deur Alfred Hitchcock |
| Terminal Station | Giovanni Doria | Ook bekend as Indiscretion of an American Wife | |
| From Here to Eternity | Wrn. Robert E. Lee "Prew" Prewitt | Vir Oscar benoem vir beste akteur | |
| 1957 | Raintree County | John Wickliff Shawnessy | |
| 1958 | Lonelyhearts | Adam White | |
| The Young Lions | Noah Ackerman | ||
| 1959 | Suddenly, Last Summer | Dr. Cuckrowicz | |
| 1960 | Wild River | Chuck Glover | Regie deur Elia Kazan |
| 1961 | The Misfits | Perce Howland | |
| 1961 | Judgment at Nuremberg | Rudolph Petersen | Vir Oscar benoem vir beste manlike byspeler Vir BAFTA benoem vir beste akteur Vir Golden Globe benoem vir beste manlike byspeler – speelprent |
| 1962 | Freud: The Secret Passion | Sigmund Freud | |
| 1966 | The Defector | Prof. James Bower |
Verhoogrolle
wysig- As Husbands Go (1933)
- Fly Away Home (1935)
- Jubilee (1935)
- Yr. Obedient Husband (1938)
- Eye On the Sparrow (1938)
- The Wind and the Rain (1938)
- Dame Nature (1938)
- The Mother (1939)
- There Shall Be No Night (1940; Pulitzer-prys vir drama)
- Out of the Frying Pan (1941)
- Mexican Mural (1942)
- The Skin of Our Teeth (1942)
- Our Town (1944)
- The Searching Wind (1944)
- Foxhole in the Parlor (1945)
- You Touched Me (1945)
- The Seagull (1954)
Verwysings
wysig- ↑ Huldeblyk, Variety, 27 Julie 1966.
- ↑ "Montgomery Clift Dead at 45". The New York Times (in Engels). 24 Julie 1966. p. 61, Sondag-bladsy. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 November 2012.
- ↑ Philip French se Screen Legends, The Observer Review, 17 Januarie 2010.
- ↑ The Observer Review, 17 Januarie 2010
- ↑ "Montgomery Clift". Oscars.com. Besoek op 1 Februarie 2010.
- ↑ LaGuardia, bl. 6
- ↑ LaGuardia, bl. 5
- ↑ Krampner, Jon (2006). Female Brando: The Legend of Kim Stanley. New York: Back Stage Books. p. 78. ISBN 978-0-8230-8847-8.
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 Bosworth
- ↑ "Montgomery Clift Official Site" (in Engels). Cmgww.com. 23 Julie 1966. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 November 2016. Besoek op 2 Mei 2010.
- ↑ Clarke, Gerald. "Books: Sunny Boy". Time Magazine 20 Februarie 1978.
- ↑ Acocella, Joan (28 Mei 2001). "American Dancer". The New Yorker (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 Maart 2014. Besoek op 25 April 2013.
Bronne
wysig- Bosworth, Patricia (1978). Montgomery Clift: A Biography. Hal Leonard Corporation, 2007. Ook New York: Bantam Books, 1979); oorspronklik gepubliseer deur Harcourt, 1978. ISBN 0-87910-135-0 (H. Leonard), 0-553-12455-2 (Bantam).
- Capua, Michelangelo (2002). Montgomery Clift: A Biography. McFarland. ISBN 978-0-7864-1432-1.
- Kramer, Stanley and Thomas M. Coffey (1997). A Mad, Mad, Mad, Mad World: A Life in Hollywood. ISBN 0-15-154958-3.
- LaGuardia, Robert (1977). Monty: A Biography of Montgomery Clift. New York, Avon Books. ISBN 0-380-01887-X (sagteband)
- McCann, Graham (1991). Rebel Males: Clift, Brando and Dean. H. Hamilton. ISBN 978-0-241-12884-8.
Eksterne skakels
wysig- Montgomery Clift papers, 1933–1966, Billy Rose-teaterafdeling, New York Openbare Biblioteek vir die Uitvoerende Kunste
- Montgomery Clift papers, Additions, 1929–1969, Billy Rose-teaterafdeling, New York Openbare Biblioteek vir die Uitvoerende Kunste
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Montgomery Clift.
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
