Grondboontjiebotter
Grondboontjiebotter is 'n voedselproduk wat gewoonlik bestaan uit geroosterde of gemaalde grondboontjies, gewoonlik gesout en ietwat versoet. Dit word algemeen verkoop in kruidenierswinkels, maar kan ook tuis gemaak word. Talle verskillende soorte is beskikbaar; waarvan "glad" en "korrelrig" die gewildste is, maar heuning-geroosterde, heelneut-variasies en dié gemeng met sjokolade kan ook gevind word. Romerige grondboontjiebotter word verkry deur die hele mengsel baie fyn te maal. Die korrelrige soorte word verkry deur heel stukke grondboontjies terug te voeg by die mengsel nadat dit gemaal is.
Gronboontjiebotter word gebruik op toebroodjies (veral die bekende grondboontjiebotter- en stroop- of konfyttoebroodjie), lekkergoed ("Blackcat" se grondboontjiestafies, kan as 'n voorbeeld genoem word), beskuitjies of koekies en ook in ander gebak. Dit is 'n groot bron van proteïene, en is baie gewild onder kinders. Elvis Presley het 'n bekende weergawe van die grondboontjiebotter- en konfyttoebroodjie gemaak met piesang (óf fyngemaal óf heel) wat gebak of diep gebraai is, en heel waarskynlik spek bevat het.
Grondboontjiebotter is hoofsaaklik gewild in die Verenigde State, die Verenigde Koninkryk, Kanada, Australië, Nederland en Suid-Afrika, terwyl bitter min kennis daarvan geneem word in ander dele van Europa. Dit is ook baie gewild, nou wel as 'n ontbyt, in dele van die Midde-Ooste waar Amerikaners 'n sterk teenwoordigheid in die begin van die 20ste eeu handhaaf het. Dit word dikwels beskryf as 'n voedselsoort waarmee 'n mens moet grootword om dit te kan waardeer. Die meeste mense wat dit nie gewoond is nie vind die smaak daarvan baie vreemd. In hierdie geval kan daar paralelle getrek word met Marmite, gewild in Brittanje en Suid-Afrika, Cenovis, gewild in Switserland, en Vegemite, gewild in Australië.
Vir mense met 'n allergie vir grondboontjies, kan grondboontjiebotter noodlottige anafalaktiese skok veroorsaak.
Die grondboontjieplant is vatbaar vir die grondswam wat aflatoksien produseer, en kontaminasie van grondboontjiebotter is moontlik.
Het u geweet...
- Dat pindakaas volgens die woordeboek 'n sinoniem is vir grondboontjiebotter, en dat dit dieselfde is as die Nederlandse naam.