79360 Sila-Nunam
 | Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
 | |
| Ontdekking | |
|---|---|
| Ontdek deur | Jane Luu David C. Jewitt Chadwick A. Trujillo Jun Chen [1] |
| Datum | 3 Februarie 1997 |
| Plek van ontdekking | Mauna Kea-sterrewag |
| Kleinplaneet-benaming | (79360) Sila-Nunam |
| Alternatiewe name | 1997 CS29 |
| Kleinplaneet-kategorie | TNV (cubewano)[2][3] |
| Wentelbaaneienskappe[4] | |
| Epog 13 Januarie 2016 | |
| Afelium | 44,8452 AE |
| Perihelium | 43,3862 AE |
| Halwe lengteas | 44,1157 AE |
| Wentelperiode | 293,02 jaar (107 026 dae) |
| Gem. anomalie | 331,884° |
| Baanhelling | 2,240951° |
| Lengteligging van stygende nodus | 304,34152° |
| Periheliumhoek | 222,597° |
| Natuurlike satelliete | 1 |
Fisiese eienskappe |
|
| Afmetings | ≈ 250±30 km (Sila) ≈ 235±28 km (Nunam) (335+41−42 km (saam)[5][6][7] |
| Massa | 1,084 ± 0,022×1019 kg (saam)[6] |
| Gem. digtheid | 0,72+0,37−0,22 g/cm3 |
| Rotasieperiode | 300,24 uur |
| Sideriese rotasieperiode | 12,50995 ± 0,00036 dae[8] |
| Temperatuur | ~42 K |
| Skynmagnitude | 21,54-21,78 (2014-2015) |
| Absolute magnitude | (saam) 5,5,[9] (individueel) 6,2 & 6,3 (verskil = 0,12),[5] 5,2[4] |
79360 Sila-Nunam, wat die voorlopige naam 1997 CS29 gehad het, is ’n dubbele, koue[6] klassieke Kuipergordelvoorwerp (cubewano) met twee komponente van byna eenderse grootte wat anderkant Neptunus in die Sonnestelsel geleë is. Die stelsel se naam is ’n kombinasie van die twee liggame s’n: Sila en Nunam.[10]
Beskrywing
[wysig | wysig bron]Sila-Nunam is op 3 Februarie 1997 by die Mauna Kea-sterrewag in Hawaii ontdek en is op 22 Oktober 2002 deur die Hubble-ruimteteleskoop as ’n dubbele voorwerp geëien. Die twee komponente is genoem na gode van die Inuïete. Sila is die god van die lug, weer en lewenskrag. Nunam is die aardgodin, in sommige tradisies Sila se vrou.[4]
Sila-Nunam is ’n dinamies koue klassieke stelsel (cubewano). Dit wentel baie na aan ’n 4:7-resonansie met Neptunus.[7]
Sedert dit bekend geword het dat dit ’n dubbelstelsel is waarvan die een liggaam 95% so groot soos die ander is, word die deursnee bereken op 243 en 230 km. Die liggame is baie rooi in sigbare lig en het ’n plat spektrum in die naby-infrarooi.[11][12]
Sila en Nunam se grootte is so naby mekaar dat dit as ’n dubbele cubewano beskou kan word. Hulle wentel op ’n afstand van 2 777 km van mekaar en voltooi ’n omwenteling elke 12,51 dae.[6] Albei se oppervlak is blykbaar aangevul deur stof van die ander vanweë botsings met mekaar.[13]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ "List Of Transneptunian Objects" (in Engels). Kleinplaneetsentrum. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 Oktober 2008. Besoek op 2 Augustus 2010.
- ↑ "MPEC 2009-R09 :Distant Minor Planets (2009 SEPT. 16.0 TT)" (in Engels). Kleinplaneetsentrum. 4 September 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 April 2010. Besoek op 4 Oktober 2009.
- ↑ Marc W. Buie. "Orbit Fit and Astrometric record for 79360" (2 Februarie 2009 met 142 waarnemings) (in Engels). SwRI (Space Science Department). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2019. Besoek op 4 Oktober 2009.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 "JPL Small-Body Database Browser: 79360 Sila-Nunam (1997 CS29)" (2014-01-28 last obs) (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 April 2020. Besoek op 25 Maart 2016.
- ↑ 5,0 5,1 "(79360) Sila-Nunam". Wm. Robert Johnston (in Engels). 11 Januarie 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 September 2019. Besoek op 12 Januarie 2012.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 W.M. Grundy; S.D. Benecchi; D.L. Rabinowitz; et al. (2012). "Mutual events in the Cold Classical transneptunian binary system Sila and Nunam". Icarus. 220: 74–83. arXiv:1204.3923. Bibcode:2012Icar..220...74G. doi:10.1016/j.icarus.2012.04.014.
- ↑ 7,0 7,1 Muller, T.G.; Lellouch, E.; Stansberry, J.; et al. (2010). ""TNOs are Cool": A survey of the trans-Neptunian region I. Results from the Herschel science demonstration phase (SDP)". Astronomy and Astrophysics. 518: L146. arXiv:1005.2923. Bibcode:2010A&A...518L.146M. doi:10.1051/0004-6361/201014683.
- ↑ David L. Rabinowitz; Susan D. Benecchi; William M. Grundy; Anne J. Verbiscer (2014). "The rotational light curve of (79360) Sila–Nunam, an eclipsing binary in the Kuiper Belt". Icarus. 236: 72–82. arXiv:1404.0244. Bibcode:2014Icar..236...72R. doi:10.1016/j.icarus.2014.03.046.
- ↑ Stephen C. Tegler. "Kuiper Belt Object Magnitudes and Surface Color" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Februarie 2020. Besoek op 1 Augustus 2010.
- ↑ Sila – Nunam Mutual Events (Lowell)
- ↑ Grundy, W.M.; Buie, M.W.; Spencer, J. R. (2005). "Near-Infrared Spectrum of Low-Inclination Classical Kuiper Belt Object (79360) 1997 CS29". The Astronomical Journal. 130 (3): 1299–1301. Bibcode:2005AJ....130.1299G. doi:10.1086/431958.
- ↑ Fornasier, S.; Barucci, M.A.; de Bergh, C.; et al. (2009). "Visible spectroscopy of the new ESO large programme on trans-Neptunian objects and Centaurs: final results". Astronomy and Astrophysics. 508 (1): 457–465. arXiv:0910.0450. Bibcode:2009A&A...508..457F. doi:10.1051/0004-6361/200912582.
- ↑ Rabinowitz, et al. (2009). "Evidence for Recent Resurfacing of the Binary Kuiper Belt Object 1997 CS29".
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- 79360 Sila-Nunam by die JPL Small-Body Database
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
