Apatiet

Apatiet
Nickel-Strunz (10)	8.BN.05
Kristalsisteem	heksagonaal
Ruimtegroep	P6₃/m
Strukturbericht-kode	H5₇
* Lys van minerale
Portaal Geologie

'n Apatiet is 'n lid van 'n groot familie minerale met die algemene formule Ca₅(PO₄)₃X. Die apatiete word hoofsaaklik verdeel in drie erkende minerale:

• Fluorapatiet, die volopste vorm - X =F⁻
• Chloroapatiet - X =Cl⁻
• Hidroksielapatiet X =OH⁻

Vervanging is nogtans ook vir kalsium moontlik (deur byv. Sr, Ba, Pb, Na) en vir fosfaat (deur HPO₄, AsO₄, VO₄, SiO₄ en CO₃ ens.)

Aanwending

Apatiet is die volopste fosfaatmineraal wat in feitelik alle soorte stollingsgesteentes gevind word. Soms is dit in pegmatiete of magmatiese neerslae gekonsentreer. Maar dit word ook in metamorfe gesteentes en as sekondêre mineraal in fosfaatgesteentes van sedimentêre oorsprong gevind. Onsuiwer apatietafsettings word fosfaatrots genoem en hulle is 'n belangrike grondstof wat vir kunsmis gebruik word asook vir vervaardiging van fosforsuur. Ongeveer 80% van die fosfaatproduksie in die wêreld kom van fosfaatrots (fosforiet).

Daar word soms apatiet aangetref wat beduidende hoeveelhede lantaniede bevat en as erts daarvan gebruik kan word. Dit is dikwels 'n beter bron omdat dit nie-radioaktief is nie soos sommige tradisionele bronne van hierdie elemente.

Fisie-spore wat in apatiet aangetref word, word algemeen gebruik om die termiese geskiedenis van orogene gordels te bepaal. Die U-Th/He-metode, 'n algemeen aanvaarde metode om die termiese geskiedenis te bepaal word op apatiet toegepas.

Kristalstruktuur

Die heksagonale kristalstruktuur van (fluoro)apatiet is die argetipe van die H5₇-struktuur van die strukturbericht-klassifikasie. Dit bestaan uit 'n vervormde heksagonale digpakking van die tetraëdriese fosfaat-anione. Die oktaëderholtes in hierdie digpakking vorm kanale in die c-rigting wat door die F-ione en 60% van die Ca-ione gevul word. Die res van die Ca-ione vorm driehoeke rondom 'n F-anioon.