Guglielmo Marconi

Guglielmo Marconi
Geboortenaam	Guglielmo Giovanni Maria Marconi
Gebore	25 April 1874 Palazzo Marescalchi, Bologna, Italië
Oorlede	20 Julie 1937 Rome, Italië
Blyplek	Italië
Nasionaliteit	Italië
Alma mater	Universiteit van Bologna
Doktorale promotor(s)	Augusto Righi
Bekend vir	Radio
Toekennings	Nobelprys vir fisika (1909) Albert-medalje (1914) Franklin-medalje (1918) IEEE Erepenning (1920) John Fritz-medalje (1923)
Handtekening

Guglielmo Marconi (Bologna, 25 April 1874 – Rome, 20 Julie 1937) was 'n Italiaanse uitvinder, en bekend as die vader van langafstand radio. Hy het die eerste radio telegraafstelsel ontwikkel, en daarmee draadlose kommunikasie tussen kontinente moontlik gemaak. Hy het ook Marconi se wet geformuleer. Marconi word soms bestempel as die uitvinder van die radio, en hy het die Nobelprys vir fisika in 1909 met Karl Ferdinand Braun gedeel vir die "herkenning van hulle bydra tot die ontwikkeling van draadlose telegrafie". Marconi het die firma The Wireless Telegraph & Signal Company in 1897 in Brittanje gestig, en later daarmee die eerste kommersiële sukses in radio bereik. Hy het gereeld op die werk van ander fisikuste en eksperimenteerders staat gemaak, en daarop voortgebou. Marconi het in 1924 die Italiaanse adellike titel markies ontvang, en dus Marchese Marconi geword.

Jeug

Marconi was die jongste seun van die Italiaanse landeienaar Giuseppe Marconi (1823-1904) en sy Ierse vrou Annie Jameson (1840-1920). In sy jeug was hy nie 'n goeie, of begeesterde student nie. Dit was eers nadat hy op die ouderdom van dertien by die Tegniese Instituut van Livorno beland het, en met fisika en skeikunde vertroud geraak het, dat sy belangstelling geprikkel is. Maar ten spyte hiervan kon hy nie die toelatingseksamen aan die universiteit van Bologna slaag nie. Sy moeder het toe daarvoor gesorg dat hy by Augusto Righi, 'n familievriend wat 'n fisika professor aan die universiteit was, privaat les sou kry. Deur Righi, wat destyds navorsing oor radiogolwe gedoen het, het Marconi blootstelling aan die werke van Maxwell, Hertz en andere gekry.

Draadlose telegrafie

Marconi het in 1890 op sy ouers se landgoed met radiogolwe begin eksperimenteer. Na verskeie pogings en verbeterings slaag hy daarin om met tuisgemaakte toestelle draadlose seine te versend oor afstande van omtrent 2 km. Dit was aansienlik beter as die afstande van slegs tientalle meters wat vroeër deur Heinrich Hertz bereik is. Omdat die Italiaanse regering nie in sy werk belang gestel het nie, emigreer hy in 1896 na Brittanje, en neem hy sy radioapparaat saam. Deur familie en vriende word hy aan die hoof van die Britse Poskantoor, William Henry Preece, voorgestel. Met die steun van Preece verkry Marconi op 2 Junie 1896 die wêreld se eerste patent vir sy draadlose telegrafiestelsel.

Hy demonstreer sy stelsel met groot sukses aan 'n amptelike afvaardiging van die Britse posdiens en die leër, deur 'n sein oor die 15 km wye Kanaal van Bristol te stuur. Met die hulp van sy vennote en sy moeder se familie rig hy in 1897 die Wireless Telegraph & Signal Company op. Dit was 'n direkte voorloper van The Marconi Company wat aan die einde van die twintigste eeu deel van BAE Systems sou word. Marconi se uitvinding verkry die steun van invloedryke bewonderaars, waaronder koningin Victoria. Die draadlose stelsel het haar in staat gestel om boodskappe tussen haar woning op die eiland Wight en die koninklike jag te stuur.

Transatlantiese uitsending

Lansering van die vlieërs waarmee die antenne van die radiostasie in Newfoundland opgehys word

Met die toestemming van die Franse regering word daar by Wimereux in Pas-de-Calais 'n uitsaaistasie opgerig. Op 27 Maart 1899 word die eerste radioberig oor die Engelse Kanaal gestuur. Hy rig ook permanente draadlose stasies op in 'n vuurtoring op die eiland Wight, by Bournemouth en later in Poole.

Alhoewel dit nou duidelik was dat Marconi se stelsel werk, het mense gedink dat die kromming van die aarde die sendafstand van die radio tot minder as 300 km sou beperk. Op 12 Desember 1901 bewys Marconi hulle egter verkeerd, toe hy die eerste draadlose morsekodesein oor die Atlantiese Oseaan gestuur het. Die uitsending het van Poldhu in Cornwall tot by St. John's in Newfoundland getrek, 'n afstand van by die 3200 km. Die verklaring vir die feit dat die aarde se kromming nie belangrik was nie, is eers later bepaal toe daar ontdek is dat radiogolwe deur die ionosfeer weerkaats word. Hierdie deurbraak in interkontinentale kommunikasie maak Marconi wêreldberoemd. Hy kon egter eers in 1903 'n volledige transatlantiese telegram afstuur.

Latere werk

Tussen 1902 en 1912 patenteer hy verskeie nuwe uitvindings. In 1902, gedurende 'n vaart op die SS Philadelphia, ontdek hy dat radiogolwe beter in die aand ontvang word as gedurende die dag. Hierdie daglig-effek sou later bydra tot die ontdekking van die ionosfeer. In dieselfde jaar patenteer hy die magnetiese detektor, wat vir baie jare die standaard draadlose ontvanger gebly het.

Die horisontale ontvanger word in 1905 deur Marconi gepatenteer, en in 1912 volg daar 'n tydsgereguleerde vonkopwekker, waarmee 'n bestendiger dragolf geskep kon word. In 1913 is hy in 'n ernstige motorongeluk betrokke, en verloor hy sy regteroog. Ten spyte van sy sigsgestremdheid word hy 'n luitenant in die Italiaanse leër, en later 'n kaptein-luitenant in die vloot gedurende die Eerste Wêreldoorlog. Hy was 'n lid van die Italiaanse regeringsafvaardiging na die Verenigde State in 1917, en ook by die Vredeskonferensie van Parys in 1919. Hy teken verdrae met Oostenryk en Bulgarye namens die Italiaanse owerheid.

Persoonlike lewe

Familie

Op 16 Maart 1905 trou Marconi met Beatrice O'Brien (1882-1976). Hy skei van haar in 1924 en die huwelik word nietig verklaar deur die Rooms-Katolieke Kerk. Op 15 Junie 1927 trou hy met die gravin Maria Cristina Bezzi-Scali (1900-1994). Mussolini was een van die getuies by die bruilof gewees. Marconi het 'n seun Giulio (1910-1971), en twee dogters Degna (1908-1998) en Gioia (1916-1996) by sy eerste vrou gehad en een dogter, Elettra (1930), by sy tweede vrou.

Fascisme

Alhoewel Marconi al sedert 1923 'n aanhanger van fascisme was, het hy eers na sy tweede huwelik aktief geword. In 1930 is hy deur Mussolini benoem as president van die Italiaanse akademie (Accademia d'Italia), en hierdeur het hy outomaties lid geword van die Fascistiese Groot Raad (Gran Consiglio del Fascismo). Hy voer ook pro-fascistiese debatte op die radio en skryf artikels daaroor in koerante.

Nalatenskap

Marconi het na 'n hartaanval in 1937 op 63-jarige ouderdom gesterf. Hy het 'n groot staatsbegrafnis ontvang, en radiostasies oor die hele wêreld het twee minute van stilte gehandhaaf, as eerbetoon aan hom.

Marconi was nie in die eerste plek 'n wetenskaplike nie, maar eerder 'n geesdriftige amateur wat daarin geslaag het om praktiese toepassings vir nuwe wetenskaplike ontdekkings te ontwikkel. Hy het die kommersiële belang van die uitvindings ingesien, en 'n winsgewende bedryf daarmee opgebou, met die wens om 'n wêreldmonopolie te bekom.

Alhoewel sy uitvindings aanvanklik bedoel was vir die vervanging van die bestaande telegraafverbindings, het dit duidelik geword dat die draadlose telegraafstelsel uiters geskik was vir kommunikasie tussen skepe, en veral in die geval van nood. Tydens die ondergang van die Titanic in 1912 is daar 703 mense gered nadat die RMS Carpathia 'n noodoproep van die Titanic ontvang het. Die oproep is uitgestuur met 'n apparaat van Marconi. 'n Direkte gevolg van hierdie ramp was dat alle skepe daarna verplig was om radiosenders te installeer.

Marconi raak ook verwikkel in 'n patentedispuut met Nikola Tesla. Volgens Tesla het Marconi 17 jaar lank sy patente geskend. In 1943 verklaar die Amerikaanse Hooggeregshof die meeste van Marconi se patente ongeldig.

Notas

• Hierdie artikel is 'n vertaling uit die Nederlandse en Engelse Wikipedias

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Guglielmo Marconi.