Mikroörganisme
’n Mikroörganisme (van die Griekse mikros, "klein", en organismós, "organisme") is ’n mikroskopiese organisme wat eensellig[1] of meersellig kan wees. Die studie van mikroörganismes word mikrobiologie genoem. Die veld het ontstaan nadat die Nederlandse wetenskaplike Antonie van Leeuwenhoek mikroörganismes in 1675 onder ’n mikroskoop ontdek het wat hy self ontwerp het.
Mikroörganismes is baie uiteenlopend en sluit in al die bakterieë en archaea en die meeste van die protosoë. Hulle sluit ook sommige lede van die fungusse, alge en diere soos wieldiertjies in. Baie makrodiere en -plante het jong stadiums wat ook mikroörganismes is. Sommige mikrobioloë sluit ook virusse in, maar ander beskou hulle as nie-lewend.[2][3] Die meeste mikroörganismes is mikroskopies, maar daar is bakterieë soos Thiomargarita namibiensis[4] en sommige protosoë soos Stentor wat met die oog gesien kan word.
Mikroörganismes kom in alle biosfere voor, insluitende in die grond, in warmwaterbronne, op die seebodem en in rotse onder die Aarde se kors. Hulle is uiters belangrik vir die herwinning van voedingstowwe in ekosisteme omdat hulle stowwe ontbind. Aangesien sommige mikroörganismes stikstof kan fikseer, is hulle ’n belangrike deel van die stikstofsiklus, en onlangse studies het getoon mikroörganismes in die lug kan ’n rol speel in neerslag en die weer.[5]
Aanwendings
[wysig | wysig bron]Mikro-organismes is noodsaaklik vir die mens en die omgewing, aangesien hulle deel te neem in die koolstofsiklus | koolstof en stikstof siklusse, asook die vervulling van ander belangrike rolle in feitlik alle ekosisteme, soos herwinning dooie oorblyfsels ander organismes en afvalprodukte deur ontbinding. Mikro-organismes het ook 'n belangrike plek in die meeste hoër-orde meersellige organismes as simbionte. Baie blameer die mislukking van Biosfeer 2 op 'n onbehoorlike balans van mikro-organismes.
Voedselproduksie
[wysig | wysig bron]Mikro-organismes word gebruik om kaas en wrongel maak. Hulle word ook gebruik om brood en pizza deeg te maak
Grond
[wysig | wysig bron]Mikrobes maak voedingstowwe en minerale in die grond beskikbaar aan plante, produseer hormone wat groei stimuleer, stimuleer die plant se immuunstelsel en demp stres reaksies. Oor die algemeen, 'n meer diverse grond microbiome lei tot minder plantsiektes en hoër opbrengs.[6]
Gisting
[wysig | wysig bron]Mikro-organismes word gebruik in brou, wynmaak, bak en ander deur voedsel prosesse. Hulle word ook gebruik om die fermentasieproses in die produksie van gekweek suiwelprodukte soos jogurt en kaas te beheer. Die kulture bied ook geur en aroma, en inhibeer ongewenste organismes.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Madigan M, Martinko J (editors) (2006). Brock Biology of Microorganisms (13th uitg.). Pearson Education. p. 1096. ISBN 0-321-73551-X.
{{cite book}}:|author=has generic name (hulp) - ↑ Rybicki EP (1990). "The classification of organisms at the edge of life, or problems with virus systematics". S Aft J Sci. 86: 182–6. ISSN 0038-2353.
- ↑ LWOFF A (1956). "The concept of virus". J. Gen. Microbiol. 17 (2): 239–53. doi:10.1099/00221287-17-2-239. PMID 13481308.
- ↑ Max Planck Society Research News Release Accessed 15 September 2012
- ↑ Christner BC, Morris CE, Foreman CM, Cai R, Sands DC (2008). "Ubiquity of biological ice nucleators in snowfall". Science. 319 (5867): 1214. Bibcode:2008Sci...319.1214C. doi:10.1126/science.1149757. PMID 18309078.
{{cite journal}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Vrieze, Jop de (14 Augustus 2015). "The littlest farmhands". Science. 349 (6249): 680–683. doi:10.1126/science.349.6249.680. ISSN 0036-8075. PMID 26273035.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- "Uncharted Microbial World: Microbes and Their Activities in the Environment" Geargiveer 27 Mei 2008 op Wayback Machine Verslag van die Amerikaanse Akademie van Mikrobiologie
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
