Njala
| Njala | |
|---|---|
| |
| bul | |
| |
| ooi | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Spesie: | T. angasii
|
| Binomiale naam | |
| Tragelaphus angasii (Gray, 1849)
| |
Die njala (Tragelaphus angasii) is 'n wildsbok wat in Suid-Afrika aangetref word. Die naam is afkomstig van die Swahili-benaming vir die diere.
Volwasse njalas het 'n gemiddelde massa van 130 kg en 'n hoogte van ongeveer 105 cm. Die bul het lang, gedraaide horings wat tot 83 cm lank kan word. Die njala word ook beskou as die diersoort waar die skeiding tussen bulle/ramme en koeie/ooie plaasvind.
Die manlike njala is 'n bul en die vroulike njala 'n ooi. Manlike wildsbokke groter as njalas word bulle genoem en kleiner wildsbokke se mannetjies ramme. Vroulike wildsbokke groter as njalas word koeie genoem en kleiner wildsbokke se wyfies ooie.
Die ooi is ses maande dragtig, waarna 'n enkele lam gebore word. Njalas het 'n moontlike lewensduur van agt jaar.
Bou
[wysig | wysig bron]Die njala (Tragelaphus angasi), ook soms basterkoedoe of njalabosbok genoem, is 'n middelgroot wildsbok. Die ram het ʼn skouerhoogte van sowat 105 cm en weeg meer as 130 kg. Sy horings is in 'n spiraal gedraai en gemiddeld sowat 75 cm lank, hoewel horings van 83 cm lank ook al aangetref is.
Die ram het 'n growwe, grysbruin vel met kort maanhare langs die bokant van die nek en die ruggraat, en lang fraiings aan die onderkant van die nek en pens. Daar is ʼn aantal wit dwars strepe oor die flanke en rug en enkele wit vlekke aan die gesig. Die ooi is aansienlik kleiner, het geen horings nie en haar algemene velkleur is rooibruin. Maanhare en die fraiings ontbreek ook, terwyl die wit dwars strepe baie duideliker sigbaar is as by die ram.
Gedrag
[wysig | wysig bron]Njalas hou in dig beboste gebiede naby water. Hulle vreet hoofsaaklik blare, lote en vrugte en suip gereeld water. Hulle is sosiale diere wat in klein familiegroepe wei, maar alleenloperbul of 'n klein trop bulle word soms aangetref.
Njalas is baie waaksame diere wat ʼn skor blaffie gee wanneer hulle skrik. Die ooi is sowat 6 maande dragtig en net een lam word in die lente of somer gebore. Njalas word hoofsaaklik in die oostelike dele van Suider-Afrika asook in die Krugerwildtuin aangetref. Hul voortbestaan is in ʼn stadium bedreig, maar vanweë streng beheermaatreëls teel hulle in die laaste jare weer aan.
Sien ook
[wysig | wysig bron]- Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere
- Lys van Suider-Afrikaanse soogdiere volgens wetenskaplike name
- Suider-Afrikaanse soogdiere en hul ordes
Bronnelys
[wysig | wysig bron]- Wêreldspektrum, 1982, ISBN 0908409621, volume 21, bl. 26
- IUCN SSC Antelope Specialist Group (2008). Tragelaphus angasii. 2008 IUBN Rooi Lys van bedreigde spesies. Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur 2008. Verkry op 29 March 2009.
- Soogdiere van die Krugerwildtuin en ander Nasionale Parke (1979). Saamgestel deur Die Nasionale Parkeraad. 'n Publikasie van die Raad van Kuratore vir Nasionale Parke van die Republiek van Suid-Afrika. ISBN 0-86953-027-5.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]
Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir njala.
