Stratigrafie

Strata in Salta, Argentinië

Stratigrafie is die studie van die veranderende voorkoms van die aarde. Hierdie studierigting, waarby ook die paleogeografie (die rekonstruksie van die vroeë geografie van die aarde) betrokke is, handel veral oor die relatiewe ouderdom, die opeenvolging en die oorsprong van sedimentêre gesteentes. Die verspreiding van gesteentelae en -formasies, die volgorde waarin hulle neergelê is en die vervorming waaraan dié formasies blootgestel is, word bestudeer.

Sedimentêre prosesse

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: sedimentêre gesteente.

Die stratigrafie van sedimente kan net verstaan word as die plaaslike omstandighede tydens die sedimentasie verduidelik word.

Walther se beginsel

'n Voorbeeld is die stratigrafie van kuslyne. Langs 'n seestrand sal sedimentêre fasies 'n geleidelike afname in korrelgrootte vertoon vanaf gebiede ver bokant die getysone na gebiede ver onder die golfbasis.

Aan kuste is veranderinge in seevlak een van die sleutelveranderlikes wat beïnvloed hoe die strata ontwikkel. Seevlakverandering is voortdurend. Sedimentneerlegging langs kuslyne is ook deurlopend tydens hierdie veranderinge in die seevlak. Wanneer dit styg, noem ons dit 'n transgressie. Wanneer dit val 'n regressie. As die watervlak styg migreer die fasies na die kus. As dit daal, tydens 'n regressie, migreer die fasies seewaarts. Hierdie beginsel is na die Duitse geoloog Johannes Walther vernoem. Dit beskryf hoe veranderinge in seevlak lei tot veranderinge in die stratigrafiese stapeling van strata.

Later veranderings

Die stratigrafie vereis dus kennis van die vormingprosesse van sedimentêre gesteentes. Maar dit is nie voldoende nie omdat gesteentelae wat op 'n bepaalde plek aangetref word later aan vervorming blootgestaan kan hê en daar bv. metamorfe gesteentes gevorm is.

Korrelasie

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Korrelasie (geologie).

Wat op een plek aangetref word, verskil ook dikwels van die lae wat elders gevind word, maar daar is ook ooreenkomste. Die studie van stratigrafie vereis ook 'n kennis van die korrelasie met wat op ander plekke gevind word.

Diskordansie

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: diskordansie.

Soms word jonger lae bo-op gesteentes gevind wat baie ouer is en neerslae uit die tyd daartussen ontbreek. Dit word diskordansie genoem en kan net verklaar word as daar insigte is oor wat in die tussentyd met hierdie gebied gebeur het. Ystydperke kan bv. hele bergkettings afgeslyp het. Bv. die kriogenium is 'n periode waarin dit 'n groot rol gespeel het.