Heliaia
D Heliaia oder Heliaea (altgriech. ἠλιαία, hēliaía isch s oberste Gricht im antike Athen gsi.
D Zämmesetzig vo dr Heliaia
[ändere | Quälltäxt bearbeite]S Gricht het us 6'000 Richder bestande. Die si jeedes Joor us de männlige Bürger, wo elter as drissgi gsi si, usgloost worde, us jeedere Füüle säggshundert.[1] Wär Schulde bi dr Staatskasse gha het, enträchdet gsi isch, körperlig oder gäistig invalid gsi isch und wäge däm s Verfaare nid het chönne verfolge, het nid chönne Richder wärde.[2]
Wär in welem Fall het müesse Richder si, isch von ere Losmaschine bestimmt worde.[3]. Es het je noch Fall underschiidlig vili Richder gee, vo 201 bis 501 bzw. 1001 bis 1501 Heliaste und in bsundrige Aagläägehäite alli säggsduusig.
Zueständigkäit
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Ursprünglig het d Heliaia nume über Chlaage gege Archonte und Beamti entschiide. Dr Ephialtes het 461 d Volksversammlig (Ekklesia) drzuebrocht, im Areopag (Ἄρειος πάγος), wo as Machtwärkzüüg vo de Oligarche gulte het, die mäiste Kompetänze wägznee und uf d Heliaia z überdrääge.[4] Dr Areopag isch denn nume no für d Bluetgrichtsbarkäit, (Mord und Brandstifdig)[5] und für Sakrals zueständig bliibe, und d Heliaia het in fast alle Zivil- und Stroofsache grichdet.[6]
Es het zwäi Arte vo Chlaage ge, die öffentlige, wo jede Bürger het chönne e Chlaag iiräiche, und die zivile, wo nume dr Gschädigt das het chönne mache.
S Verfaare
[ändere | Quälltäxt bearbeite]D Heliaia het an alle Arbetsdääg dagt, usser wenn d Volksversammlig (Ekklesia) zämmedräte isch. D Sitzige häi under em freie Himmel stattgfunde .[7]
Dr vorsitzend Beamti (ἡγεμών hegemon) het d Bardeie und d Züüge vorglaade, d Richder usgloost und d Resultat vo sinere Vorundersuechig vorgläit. Denn si d Chlääger, die Aaklagte und d Züüge an d Räije choo. Es het käini Apfikäät gee und jeede het sälber müesse ussääge, aber vili häi vorhäär d Hilf vom ene Logograaf in Aaspruch gnoo.
D Richder häi schliesslig ghäim abgstimmt ooni vorhär z beroote. Abgstimmt häi si mit Stimmstäi us Bronse, wo si in Urne doo häi. Wenn s Määss vo dr Stroof het müesse bestimmt wärde, het s e zwäiti Abstimmig gee.
D Urdäil
[ändere | Quälltäxt bearbeite]In Zivil- und Stroofsache het s chönne Gäldstroofe gee, in Stroofsache au Körperstroofe wie d Doodesstroof oder d Atimia (ἀτιμία, dr Verlust vo de Bürgerrächt), mänggisch isch au no en Entäignig oder d Verbannig (ἀειφυγία) derzuechoo.
Berüemti Persoone wo vom Athener Gricht verurdäilt worde si, si dr Sokrates gsi und dr Perikles.
Weblingg
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Fuessnoote
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- ↑ Aristoteles, Der Staat der Athener, 24 und 62.1 Archivlink (Memento vom 22. Februar 2008 im Internet Archive)
- ↑ Aristoteles, Der Staat der Athener, 63.3 (Memento vom 22. Februar 2008 im Internet Archive) Archivlink (Memento vom 22. Februar 2008 im Internet Archive) (änglisch)
- ↑ Aristoteles, Der Staat der Athener, 64 (Memento vom 22. Februar 2008 im Internet Archive) Archivlink (Memento vom 22. Februar 2008 im Internet Archive) (änglisch)
- ↑ Plutarch, Perikles 9 (englisch)
- ↑ Demosthenes, Kranzrede 18,133 (änglisch)
- ↑ Aristoteles, Politika, 2.1274a (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) (änglisch)
- ↑ Demosthenes, Kranzrede 18,196 (Site cha nüme abgrüeft wärde; Suche im Webarchiv) (änglisch)