Mjaft!
Mjaft! (albanisch für “Gnueg!”) isch e albanischi Proteschtbewegig wo mit Aktione un Protescht uf d Problem vo Albanie ufmerchsam mache wot un sich gäge Apathi unter de Bürger un vorallem jungi Lüt wendet. Mjaft! isch 2003 gründet worre un het sich sytdäm mit diversi Theme bschäfftigt. D Aktivitäte reiche vo direkti Proteschtaktione, Petitione un Gsetzesvorschläg im Parlament, bis züe gmeinnützigi Projekt.
2004 het Mjaft! vo dr UNO de Prys für Zivilgsellschafte erhalte.
Ziil
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Mjaft! het sich syt dr Gründig mit verschidni Theme bschäfftigt. Züe de Houptheme ghöre:
- ineffizienti Poltik, Korruption un Behördewillkür
- d Umwältverschmutzig
- schlächti Gsundheits un Ussbildigsystem (bsunders s niidrigi Erziehigsbudget)
- Armut un Arbeitslosigkeit
- Diskrimiinierig vo Minderheite un Fraue
- langsame Fortschritt uf em Wäg i d EU
- diskrimiinierig vo Albaner im Ussland
- Bluetrache wo zum Deil i Nordalbanie wyder ussbroche isch
- e schlächti un zerfallendi Infrastruktur
Züe ussfüerlichere Informatione über d einzelne Aktione, lüeg unte.
Usserdäm organisiert Mjaft! jeds Joor s sognannti Mjaft Fest, e 2-dägigs Feschtival wo syt 2004 stattfindet un de albanische Jugendlichi öbis biete sol.
Züe de Projekt vo Mjaft! zähle e Debatiirprogram i de albanische Schüele, alphabetiisierigs-Massnahme i de Gmeinde mit em höggschte Aateil vo Analphabete, Betreuig vo Minderheite wie z. B. de Roma, un Feriekurs wo albanischi Jugendlichi us Albanie, Kosovo un Mazedonie zämmebringe söt.
D Chern vo dr Organiisation bstoot uss enere chlyne Aazaal vo vollbschäftigti Mitarbeiter, enere grössri Aazaal vo Freiwilligi, un viili Sympatisante. Mjaft! wird vorallem vum Büro z Tirana us gleitet, het aber Ableger i de meischte grössre Stedt vo Albanie. D Mitarbeiter un Freiwilligi sin im Durchschnitt arg jung. So sin d feschte Mitarbeiter im Durchschnitt mitte Zwanzig; d Freiwilligi sin als no jünger.
Finanziert wird Mjaft! vorallem durch ussländischi Stiftunge un Botschafte.
Ursprüng un Aktivitete
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Mjaft! het sich us Studente un Freiwilligegruppe bildet. E Grossdeil vo de Organiisatore sin Albaner gsi wo im Ussland studiert gha hen un nooch Albanie zruggkeert sin. Dr Direktor vo Mjaft!, dr Erion Veliaj seit dezüe: “Mjaft! het mit spontani Unterhaltige zwüsche Fründ aagfange über was i Albanie schiefgoht. D grossi Frog isch natürlich gsi, wie cha mers richte, isch doo öbis wo mer cha mache. Un so hen mer üs entschiede e Kampagne gäge Apathi z starte; gäge d Datsach dass d Lüt zun ere Realität resigniert hen wo se gmeint hen nüt chönne z ändre”. D Mjaft! Kampagne isch im März 2003 gstartet worre um d Bürger us dr Apathi z ryse. D Ziil vo derre Kampagne sin so formuliert worre: "S isch Zit für alli Albaner wo die Gsellschaft sich wyterentwickle sehe wenn, z sage “Mir langts un i wirr die Zuständ nümmi lenger toleriere”. S isch Zit für alli Bürger z sage “Gnueg mit Korruption, Armut, un Ignoranz. Gnueg mit Gwalt, Schmuggel, Verschmutzig, un unethischi Politik. Gnueg mit Wassermangel un chaibi Stromussfäll. Gnueg mit Bluetrache. Gnueg mit zerfallendi Gsundheits un Ussbildig Syschtem. Gnueg mit Bürokrati, Schlooglöcher un Matsch. Un Gnueg mit unzrychender EU Integration. Bisch du einer vo denne wo GNUEG! seit?"
D Kampagne isch viir Monet lang gloffe un durch de grossi Erfolg het sich d Kampagne züenere Organiisation gwandelt.
2003
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Im Septämber 2003 het Mjaft! landeswyti Debate organisiert unterem Moto këtu vendos unë! (Hiir entscheid i!) als Vorbereitig uf d Komunalwahle wo im Oktober hen stattgfunde.
- Im Oktober het Mjaft! Protescht organisiert wo de Ruggtritt vum Inneminischter durchgsetzt hen. Dr Inneminschter het vorher e Journalischt chrankehuusryf gschloo gha.
- Im Novämber het Mjaft! Unterschrifte für e Petition gäge d Misshandlig vo albanischi Gaschtarbeiter durch d griechischi Regierig gsammelt. Noochdäm 20.000 Unterschrifte gsammelt worre sin un glychzitig d griechischi Regierig unter Drugg gsetzt worre isch, het s griechischi Parlament de Ywandrer Anti-Deskrimiinierig Akt verabschiedet.
- Im Dezämber het Mjaft! e Erhöhig vum Erziehigsbudget um 700 Millione Lek durchgsetzt.
2004
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Im Jänner het Mjaft! nooch dr Karaburun-Tragödie e öffentlichi Trauerfeier vor em Büro vum Minischterpresidente organisiert, öbis wo d Regierig het versäumt gha.
- Aafang 2004 het Mjaft! gäge d Erhöhig vo Strom un Telefongebüüre demonschtriert. Unter andrem het Mjaft! vor em Büro vum Premierminischter zirka fuffzig Stromgeneratore ufgställt un uf ei Schloog aagschaltet. Usserdäm hen Aktivischte vo Mjaft! über s Büro vo KESH (de albanische Stromaabieter) Chlopapiir gworfe. Durch die Aktione het d Pryserhöhig vum Strom müesse zruggnomme werre un d Telefongebüüre hen müesse gsenkt werre.
- Im Mai het Mjaft! e Aktion gäge d Ändrig vum Staatsprotokol durchgfüert. Dr doomaligi Premierminischter, dr Fatos Nano het s Staatsprotokol so gändert dass synere Frau dr Titel vo dr “First Lady” züegfalle isch (aastatt dr Frau vum Presidente, wo e Witwer gsi isch). Mjaft! het dodruf e Aktion organisiert wo e Grupp vo jungi Maidli i Brautchleider vor em Büro vum Premierminischter um d Hand vum Fatos Nano aaghalte hen. Dä Protescht gilt bis hüt als d glungenschti Aktion vo Mjaft!.
- Im Juni het Mjaft! zämme mit andri Gruppe d Plän vo dr Regierig Abfall us Italie z importiere zum scheitre broocht.
- Im Juli sin Verträter vo Mjaft! vor de US Kongress glade worre.
- Im Auguscht het Mjaft! drgäge proteschtiert dass mehreri hundert Albaner unrächtmässig kei Studieerlaubnis für Italie erhalte hen.
- Noochdäm Fordrige nooch Erhöhige vum Erziehigsbudget kei Wirkung zeigt hen, het Mjaft! e Aktion durchgfüert wo e Esel als Schüeler verchleidet un mit eme Schild “des Budget füert züe Ignoranz” un "Dummheit choscht nüt" i s Parlament gfüert worre isch. Uf Grund vo derre Aktion het s Parlament tatsächlig s Budget erhöht.
2005 bis 2006
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Noochem Tsunami z Südoschtasie vo 2004 het Mjaft! e albanischs Hilfeteam zämmegstellt. E Grupp vo 8 albanischi Ärzt het z Indonesie humaniteri Hilf gleischtet.
- Im Früehjohr het Mjaft! de nordalbanische Gmeinde wo durch de bsunders harti Winter betroffe gsi sin Hilfe gleischtet.
- Im März het Mjaft! gäge d Eröffnig vom ene Kasino im Zentrum vo Tirana
demonschtriert.
- Im Vorfäld vo de Wahle wo im Juli stattgfunde hen, het Mjaft d shkunde votën Kampagne gstartet wo jungi Lüt het solle zum wähle bringe. Usserdäm het Mjaft! eini vo de erschti Stimmungsumfrage i Albanie durchfüere loo.
- Wo e Grupp vo ehemoligi Guantanamohäftlich us China nooch ihrer Freilassig nooch Albanie abgschobe worre isch het Mjaft! de Aawalt vonene beroote. D Flüchtling hen nüt chönne nooch China zrugg wyl ihri Minderheit dört verfolgt wird.
- Im Mai 2006 het Mjaft! d sognannti jeto gjelbër (läb grüen) Kampagne gstartet. E Karavane vo Freiwilligi isch vo Tirana us durch d wichtigschte Städt vo Albanie greisst (Peshkopi, Shkodra, Fier, Vlora, Saranda, Gjirokastra, Korça, Pogradec un Elbasan). I jedere Stadt isch e öffentlichi Diskussionsrund abghalte worre mit em Ziil d Bvölkrig uf d ökologische Problem ufmerchsam zmache. Usserdäm hen Freiwillige e Ufrüümaktion durchgfüert un d Städt vo Abfall gsüübert. Usserdäm sin jedere Stadt Abfalleimer gspendet worre.
- Im Mai het Mjaft! gäge e Verfassungsbruch durch de Premierminischter, de Sali Berisha, demonschtriert. Unter andrem sin z Tirana Plakat ufghängt worre miteme Foti vum Sali Berisha un em Hywys mer söt ihm e Kopi vo dr Verfassig gää wemmer ihn träffe dät. D Plakat sin bald druf vo Unbekannti wyder abgrisse worre.
- Im Auguscht het Mjaft! e Kampagne für e bessri Wasserqualität gstartet.
Kritik
[ändere | Quälltäxt bearbeite]Mjaft! isch mehrmols i d Kritik groote. So het KESH Mjaft! als e Bewegig vo Söldner bezeichnet wo doodefür zahlt werret uf de Stroosse z demonschtriere. Zum Teil isch Mjaft! au vo dr Bundespolizei devo abghalte worre Aktione durchzfüere un se sin als Terrorischte bezeichnet worre. D Lokalpolizei vo Tirana duldet d Aktione vo Mjaft! hiigäge meischtens. Dr Arber Mazniku vo Mjaft! seit züe derre Kritik “Mer sin uf em Balkan; s git e Verschwörigtheori über alles. S wird bhauptet dass mer für de CIA schaffe, oder au de KGB; warschynts schaffe mer au für irget e usserirdischi Macht wo Wandel wot herbiifüere”.
Usserdäm isch Mjaft! vor de Wahle durch de Aafüerer vo dr Opposition, em Sali Berisha, heftig kritisiert worre wyl d Ergebniss vonere Umfrag, wo im Uftroog vo Mjaft! vonere unabhänigi Organisation durchgfüert worre isch, ihm kei chloori Mehrheit bscheert het. Nooch de Wahle isch Mjaft! vo viile Bürger kritisiert worre wyl d neui Regierig vo ihne nüt im glyche Mass kritisiert worre isch wie d vorigi.
Weblink
[ändere | Quälltäxt bearbeite]- Offizielli Syte (uf Albanisch un Änglisch)