ቀመርነት

ዳይፕሎይድ (ዲፕሎይድ) ሴል እንደ ራስ-ሰር ሴል (ታች) አንድ ክሮሞሶም ከአባት እና ከእናት አንድ ክሮሞሶም ቅርጽ አለው። አንዳንድ ሕዋሳት እንደ ስፐርም እና እንቁላል ያሉ አንድ ክሮሞሶም ንድፍ (ሃፕሎይድ) አላቸው, እና ሲዋሃዱ, የዳበረ እንቁላል በሁለት ክሮሞሶም (ዲፕሎይድ) ይፈጠራል.

ቀመርነት በህዋስ ኒውክሊየስ ውስጥ የሃብለበራሂ ስብስብ ነው። ሕዋሰ ርቢ ( ነባዘር ወይም እንቁላል ) አብዛኛውን ጊዜ የእያንዳንዱን ሃብለበራሂ አንድ ቅጂ የሚያካትት የተሟላ የሃብለበራሂ ስብስብ ይይዛሉ እና የቀመርነት  አለመመጣጠን አብዛኛውን ጊዜ በዘር የሚተላለፍ ከባድ በሽታ ያስከትላል።

የጾታ ክሮሞሶም X እና Yን ጨምሮ 46 ወንድ ክሮሞሶምች ስብስብ።

ኦርጋኒዝም በተፈጥሮ ውስጥ በሁለት ዓይነቶች ይገኛል-ሀፕሎይድ ጋሜቶፊት ( ሃፕሎይድ ) (1n) እና ዳይፕሎይድ ስፖሬ ( ዲፕሎይድ ) (2n)። ሁለት ጋሜት (ጋሜት) ዚጎት (zygote) ይገነባል። የሰው ልጅን በተመለከተ የዲፕሎይድ ዝርያ ሲሆን ትርጉሙ ዳይፕሎይድ ነው፡- 23 ክሮሞሶም (አንዱ X ክሮሞሶም ነው) ከእናትየው እንቁላል እና 23 ክሮሞሶምች (አንደኛው Y ወይም » ከተዳቀለው እንቁላል ነው የሚመጣው። የ X ክሮሞዞምን ከተሸከመ, የተዳቀለው እንቁላል "ሴት" ይሆናል. አንድ መደበኛ የሰው ሕዋስ 46 ክሮሞሶም (ማለትም n=2) ይዟል. ሁለት ሙሉ ስብስቦችን ያቀፈ ነው, እያንዳንዱም ሃፕሎይድ ነው, ማለትም, ሞኖፕሎይድ, ስለዚህ 23 ክሮሞሶም ጥንዶች በሰው ሴል ውስጥ ተፈጥረዋል, በተጨማሪም ለሴት ከ X ክሮሞሶም እና ለወንዶች Y ክሮሞሶም.

በተጨማሪም ትሪፕሎይድ (ትሪፕሎይድ) ያላቸው ፍጥረታት አሉ  ; ወይም ደግሞ tetraploid (tetraploid) ወይም ሄክሳፕሎይድ (ሄክሳፕሎይድ)።

ህዋስ አካል ፣ ህብረህዋሳት እና ፍጥረታት የሚገለጹት ባሏቸው የሃብለበራሂ ስብስቦች ብዛት (“የቀመርነት ደረጃ ”)ይባላል : አንድቀመርነት (1 ስብስብ)፣ ጥንደቀመርነት ወይም ዳይፕሎይድ (2 ስብስቦች)፣ ሳልስቀመርነት (3 ስብስቦች)፣ ራብዕቀመርነት (4 ቡድኖች) ), ሀምስቀመርነት (5 ቡድኖች), ሳድሰቀመርነት (6 ቡድኖች), ሄፕታፕሎይድ ወይም ሳብዕቀመርነት (7 ቡድኖች), ወዘተ. አጠቃላይ ቃል " ብዘሀቀመርነት " ሶስት ወይም ከዚያ በላይ የክሮሞሶም ስብስቦችን ያካተቱ ሴሎችን ለመግለጽ ጥቅም ላይ ይውላል.

ተመልከት

• የሰዎች ጂኖች ዝርዝር
• ፖሊፕሎይድ
• ደካማ ግለሰባዊነት