Globu aerostáticu
Un globu aerostáticu[1] ye una aeronave aerostática non propulsada que se sirve del principiu de los fluyíos d'Arquímedes pa volar, entendiendo'l aire como un fluyíu.
| Globu aerostáticu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Aeróstatu y aeronave sin propulsión (es)  | |||||
 | |||||
| Historia | |||||
| Operadores |
| ||||
 | |||||
_logo.png){kind=logo}
Siempres tán compuestos por una bolsa que zarra una masa de gas más llixeru que l'aire y de ende que se conozan popularmente como globu. Na parte inferior d'esta bolsa puede dir una estructura sólida denomada barquilla o se-y puede "arreyar" cualquier tipu de cuerpu, como por casu un sensor.
Como nun tienen nengún tipu de propulsor, los globos aerostáticos se "dexen llevar" poles corrientes d'aire, anque sí hai dellos tipos que pueden controlar la so elevación.
N'agostu de 1709, el sacerdote brasilanu Bartolomeu de Gusmão fixo la primer demostración d'ascensión aérea en globu d'aire caliente non tripuláu na Casa d'Indies de Lisboa, ante la corte del rei Xuan V de Portugal.
Los hermanos Montgolfier realizaron la primer demostración pública del so nuevu inventu'l 4 de xunu de 1783 en Francia. El so suañu de llegar hasta'l cielu fixo realidá. La idea del globu aerostáticu empezó a xestase cuando los hermanos taben sentaos frente a una fogata. Notaron que'l fumu alzábase y pensaron na oportunidá d'aprovechar dicha cualidá.
Dempués de dellos esperimentos, entendieron que l'aire caliente ye más llixeru que'l fríu, polo que tiende a xubir. Decidieron crear una máquina que dexara volar con esti principiu.
Joseph y Jacques Montgolfier llanzaron el so primer modelu en setiembre de 1782. El vuelu inicial demostró que la so teoría taba no cierto. El 4 de xunu de 1783 realizaron una demostración pública con un globu aerostáticu de diez metros de diámetru nun mercáu francés. Taba construyíu con tela y papel.
Más de 130.000 persones quedaron anonadadas cuando en setiembre del mesmu añu volvió volar en Versalles. Lluis XVI, María Antonieta y la corte francesa guardaron el momentu. Un gallu, una oveya y un coríu fueron los sos tripulantes.
Xusto n'ochobre d'esi añu viaxaron per primer vegada humanos. Jean-François Pilâtre de Rozier foi'l valiente pioneru.
En payares de 1792, los ensayos realizaos por un grupu d'artilleros, nel Real Colexu d'Artillería de Segovia y dempués ante'l rei Carlos IV d'España, del vuelu d'un globu aerostáticu, toos ellos empobinaos por Louis Proust, fueron los primeres realizaos nel ámbitu militar.
El 22 d'ochobre de 1797, el desacobardáu André Jacques Garnerin saltó con un paracaíes dende un globu que volaba a gran altor sobre'l cielu de París.
Vuelos históricos en globu
editarEl 21 de marzu de 1999, el suizu Bertrand Piccard y el británicu Brian Jones remataron la vuelta al mundu en globu aerostáticu ensin realizar escales, en percorriendo 46.759 quilómetros a bordu del Breitling Jones III en 19 díes, 21 hores y 55 minutos.
N'España
editarEl primer vuelu documentáu foi n'Estremadura de Plasencia a Coria el 10 de marzu de 1784. http://bdh-rd.bne.es/viewer.vm?id=0000053481.
La primer ascensión d'una persona intentar en Aranjuez el francés Charles Bouché el 6 de xunu[2] de 1784, pero resultó mancáu al esbarrumbase'l globu cuando empecipiaba l'ascensu. Sicasí, foi l'italianu Vicente Lunardi quien consigue ser el primeru en xubir el 12 d'agostu de 1792. El fechu tuvo llugar nos xardinos del parque del Bon Retiru de Madrid, volando mientres una hora hasta la villa de Daganzo, cerca d'Alcalá de Henares.[3] El mesmu Lunardi repite ascensión el 8 de xineru de 1793, pero esta vegada na llocalidá madrilana d'Aranjuez.
Casi un sieglu más tarde, el 15 d'avientu de 1884 créase'l Serviciu Militar de Aerostación, a partir de la 4ª Compañía del Batallón de Telégrafos, pal emplegu de globos aerostáticos y dirixibles, dedicada al estudiu y xeres d'observación. En 1896 creóse como unidá independiente la Compañía de Aerostación.
La reina rexente María Cristina d'Habsburgu-Lorena, nuna visita a les maniobres que dicha Compañía efectuaba na Casa de Campo de Madrid, fixo una ascensión nun globu cautivo'l 27 de xunu de 1889.
Na actualidá, la ciudá d'Igualada, na provincia de Barcelona, ye la sede del European Balloon Festival, la concentración de globos aerostáticos más importante d'España[4] y del sur d'Europa, que se celebra cada añu nel mes de xunetu dende 1997. Igualada tamién ye la sede d'Ultramagic, l'únicu fabricante d'España y el segundu mayor fabricante mundial de globos aerostáticos d'aire caliente.[5] La producción añal de la empresa asitiar ente los 80 y 120 globos, destinando cerca del 80% a la esportación.
N'Iberoamérica
editarEn Xalapa, Veracruz, Méxicu, foi José María Alfaro quien llogró alzar un globu aerostáticu d'aire caliente y de cubierta impermeable en 1784.[6] Casi un añu más tarde, el domingu 6 de febreru de 1785, el militar Antonio María Fernández alzó un globu más pequeñu nel puertu de Veracruz.[7] Mientres 1785 hubo dellos otros vuelos en Veracruz[8] (delles resultaos fueron "prósperos" y otros "adversos").[9]
La primer constancia del vuelu d'un globu aerostáticu en Venezuela foi cuando González Torres de Navarra yera gobernador y capitán xeneral de la provincia de Venezuela na dómina colonial. El 20 de xineru de 1785 realizóse una exhibición pa festexar el cumpleaños del monarca. La dimensión del globu yera de dolce vares de diámetru (aproximao diez m) y na composición de la cubierta utilizó aceite y papel.[10]
Paez ser que'l primera aeronauta de Cuba foi'l francés Eugenio Roberston, quien el 19 de marzu de 1828 alzar nun globu aerostáticu dende la Plaza d'Armes de L'Habana.[11] Adolfo Theodore realizó tres ascensiones en 1830. Sicasí, el primer paisanu que consiguió un vuelu d'estes carauterístiques foi José Domingo Blineau, que realizó una primer ascensión el 3 de mayu de 1831 y una segunda en 1833.[12]
Otru de los pilotos cubanos foi Matias Perez[13], que fizo dos vuelos en globu dende la ciudá de L'Habana. El primeru tuvo llugar el 12 de xunu de 1856, segundu vuelu realizar el 29 de xunu de 1856, pero jamas regresu.
El primer vuelu en globu en Perú efectuar na Plaza de Acho de Lima el 24 de setiembre de 1840 al cargu de José María Flores.[14]
A lo llargo de tol sieglu XIX sirvió tamién pa fines bélicos. Mientres la Guerra de la Triple Alianza, un globu aerostáticu cautivu del exércitu brasilanu dexó reparar a l'artillería paraguaya. Esta observación tuvo llugar el 6 de xunetu de 1866, cuando l'inxenieru militar arxentín d'orixe polacu Roberto A. Chodasiewicz convertir nel primer militar llatinoamericanu n'alzase en globu.[15]
Los arxentinos Aarón de Anchorena y Jorge Newbery realizaron el 25 d'avientu de 1907 col llexendariu globu «Pampero»,[16] que'l primeru traxera dende Francia, el primer vuelu en cruciar el Ríu de la Plata. El 17 d'ochobre del añu siguiente, el «Pampero» sumía en plenu vuelu, posiblemente enfusándose nel mar; los sos tripulantes yeren Eduardo Newbery, hermanu de Jorge, y el sarxentu Romero.[17] Tamién foi Newbery quien en 1909 pilotó per primer vegada'l globu aerostáticu «Furacán», dende Belgrano al Brasil.
L'arxentín José María Flores foi'l primeru en xubir en globu en Colombia, el 12 de xunu de 1843 na ciudá de Popayán. Presentóse darréu en Bogotá el 27 de setiembre d'esi mesmu añu xubiendo nel so globu dende l'edificiu del Colexu de La nuesa Señora del Rosario "Universidá del Rosario", nun accidentáu vuelu, cuando se vio obligáu a saltar de la canastilla del globu agarráu a una cuerda, mientres el globu bastiar a tierra. Los pormenores d'esti vuelu apaecen publicaos nel periódicu "El Constitucional de Cundinamarca" del 1 d'ochobre de 1843.[18] Por cuenta de la conmemoración de los doscientos años d'independencia de Colombia, en xunetu de 2009 realizóse'l primera esplegue de globos aerostáticos en gran cantidá. En Bogotá, más de 40 globos derrompieron los cielos de la ciudá aterrizando en distintos puntos de la ciudá.[19] En 1875 el mexicanu Antonio Guerrero ufiertó un espectáculu d'acrobacia na ciudá de Medellín a bordu del so globu y en plenu parque Berrio.[20]
El 1 d'abril de 1987, los arxentinos Rodolfo Hossinger y Eduardo Pablo Aráoz cruciaron per primer vegada'l Ríu de la Plata con un globu d'aire caliente, xuniendo'l aeroparque Jorge Newbery de Buenos Aires, Arxentina, con una zona rural cercana a la estancia presidencial de la Répública Oriental del Uruguái, na redoma de Colonia del Sacramento.
Ver tamién
editarReferencies
editar- ↑ Real Academia Española. Diccionariu Avezáu
- ↑ Delles fontes indiquen que tuvo llugar el día 5.
- ↑ Historia del sector aeronáuticu (1) por José Antonio Barragán (Eads-Casa), ESTRATEXES, Añu IV Nº 16 Mayu-Xunu de 2005.
- ↑ El Periódico, xunetu de 2008, Globos nel cielu d'Igualada
- ↑ El Periodico, Once meses en globu
- ↑ Gazeta de Méxicu del miércoles 19 de mayu de 1784, , p. 82 - testualmente namái diz que "Quedara fabricando nesti Pueblu un Globu Aërostático, asemeyáu al qu'espresen les últimes Gazetas de Madrid, trabayáu por D. Josef María Alfaro: consta como de 18 vares castellanes, y créese tenga l'efectu que se desea, según l'arreglu y curiáu con que se construyó, lo que se va avisar al Públicu". Nun diz que lo haya voláu nin qu'hubiera una persona a bordu. De toes formes, ye'l primeru de que se tien noticia nel continente americanu.
- ↑ Gazeta de Méxicu del martes 22 de febreru de 1785, p. 253, testualmente diz: "Don Antonio Maria Fernandez, Capitán del Reximientu Provincial de Tlaxcala, natural d'esti Puertu, de la so vecindá y Comerciu, dispunxo una Nave atmosférica ó Globu aërostático de papel, de trés vares y cuarta d'altu, y seis y media de circunferencia, ... saleó orizontalmente daqué más de media llegua pola sablera ..." De la mesma manera, nun paez que llevara persona a bordu.
- ↑ Gazeta de Méxicu, martes 8 de marzu de 1785, p. 259, testualmente diz: "El gustu y embeleso que produció nesti Puertu la física diversión del Glovo aërostático de que se dio noticia na anterior, motivó a reproducila anque con desigual sucesu, por accidentes imprevistos a que ta suxeta dicha Máquina, pola débil materia de la so construcción de papel.
- ↑ [http://hemerotecadigital.bne.es/datos1/numeros/internet/M%C3%A9xico/Gazeta%20de%20M%C3%A9xico%20%281784%29/1785/178504/17850405/17850405_00000.pdf#page=1 Gazeta de Méxicu, martes 5 d'abril de 1785, p. 277
- ↑ Carlos E. García, Tres momento na Historia de la Ciencia y la Téunica en Venezuela. TF, xunetu de 2004, vol.22, non.87, p.341-352. ISSN 0798-2968.
- ↑ Voló como Matías Pérez Archiváu 2017-10-17 en Wayback Machine por Rolando Aniceto.
- ↑ El primer globonauta cubanu por Lucas Garve, Prensa Independiente de Cuba.
- ↑ Matías Pérez (aeronauta)
- ↑ Muséu Aeronáuticu de Perú - FAP Archiváu 2011-02-26 en Wayback Machine.
- ↑ Fuercia Aérea Arxentina Archiváu 2007-12-21 en Wayback Machine, el 19 d'avientu de 2007.
- ↑ De 1200 m³ de gas, nesta ocasión d'allumáu.
- ↑ Dr. Eduardo Newbery, vuelu a la gloria, por Ricardo J. Leggieri, Revista del Muséu, añu 21 Nº 38, avientu de 2006, páxs. 8-10.
- ↑ [1], El Constitucional de Cundinamarca.
- ↑ [2], Alberto Silva Borrero, Biblioteca Luis Ángel Arango.
- ↑ [3], Luis Latorre Mendoza, Llibru d'Oru de Medellín, Editorial Bedout.
Enllaces esternos
editar- [4] Cameron Balloons. Primer fabricante mundial de globos aerostáticos. La fábrica ta allugada en Bristol, Inglaterra.
- [5] Ultramagic, empresa de fabricación de globos española
- [6] Empresa de fabricación de globos checa
- TreeCreativity Lorraine Mondial Air Ballons - 2011
Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Globu aerostáticu.
Datos: Q183951- Multimedia: Balloon aircraft