París
París (francés: Paris) ye la capital de Francia, y tamién la so ciudá más poblada. Asitiada sobro'l ríu Sena, al norte del país, ye'l centru de la rexón Islla de Francia, nomada tamién rexón de París. La ciudá tenía, en 2011, una población de 2.249.975 habitantes, lo que la convertía na quinta mayor de la Xunión Europea. Sicasí, nel so área metropolitana vivíen 12.292.895 habitantes, faciendo d'ella la segunda o tercer mayor ciudá de la Xunión, tres de Londres y Berlín (en función del área de territoriu tomada pa facer la comparanza).
París | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Alministración | |||||
País | Francia | ||||
Instituto público (es) | Metrópolis del Gran París | ||||
Tipu d'entidá | coleutividá territorial francesa con estatus especial[1] | ||||
Alcaldesa de París | Anne Hidalgo (Partíu Socialista) | ||||
Nome oficial | Paris (fr)[2] | ||||
Nome llocal | Paris (fr) | ||||
Nomatu |
Ville-Lumière (fr) The City of Light (en) La Ciudad de la Luz (es) | ||||
Códigu postal |
75116 , 75001 , 75002 , 75003 , 75004 , 75005 , 75006 , 75007 , 75008 , 75009 , 75010 , 75011 , 75012 , 75013 , 75014 , 75015 , 75016 , 75017 , 75018 , 75019 , 75020 y 75000
| ||||
Xeografía | |||||
Coordenaes | 48°51′24″N 2°21′08″E / 48.8567°N 2.3522°E | ||||
Superficie | 105.4 km² | ||||
Altitú | 48 m[3], 28 m, 27 m[4] y 127 m[4] | ||||
Llenda con |
Montrouge, Malakoff, Vanves, Issy-les-Moulineaux, Boulogne-Billancourt, Saint-Cloud, Suresnes, Puteaux, Neuilly-sur-Seine, Levallois-Perret, Clichy, Saint-Ouen-sur-Seine (es) , Saint-Denis, Aubervilliers, Pantin (es) , Le Pré-Saint-Gervais (es) , Les Lilas (es) , Bagnolet (es) , Montreuil, Saint-Mandé, Vincennes, Fontenay-sous-Bois, Nogent-sur-Marne, Joinville-le-Pont, Saint-Maurice, Charenton-le-Pont, Ivry-sur-Seine, Le Kremlin-Bicêtre, Gentilly, Altos del Sena (es) , Sena-Saint Denis y Val-de-Marne
| ||||
Demografía | |||||
Población |
2 145 906 hab. (1r xineru 2020) - 1 028 903 homes (2017) - 1 158 623 muyeres (2017) | ||||
Porcentaxe | 100% de Metrópolis del Gran París | ||||
Densidá | 20 359,64 hab/km² | ||||
Xentiliciu |
parisín (masculín singular)[5] parisina (femenín singular)[5] parisinos (masculín plural)[5] parisino (xéneru neutru)[5] parisines (femenín plural)[5] | ||||
Más información | |||||
Fundación | sieglu III edC | ||||
Prefixu telefónicu |
1 | ||||
Estaya horaria |
UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu) | ||||
Llocalidaes hermaniaes | |||||
paris.fr | |||||
París foi fundada nel sieglu III e.C. por un grupu de celtes nomaos los Parisii, que-y dieron el so nome a la ciudá. Pal sieglu XII tenía convertíose na mayor ciudá de la Europa occidental; yera un importante centru comercial y agospiaba la Universidá de París, una de les primeres del continente. Nel sieglu XVIII foi l'escenariu nel que se desarrolló la Revolución Francesa, y de magar convirtióse nún importante centru financieru, comercial, científicu y artísticu. La so rexón tenía, en 2012, un PIB de 612.000 millones d'euros, lo que la convertía núna de les cinco más riques d'Europa. Ye'l centru bancariu y financieru de Francia, y sede de trenta de les compañíes citaes na llista Fortune Global 500, qu'ordena según el so volume les 500 principales empreses del mundu. Arriendes d'ello París ye ún de los principales destinos turísticos del mundu, y recibió en 2013 más de 29 millones de visitantes.
Na ciudá alcontramos el muséu d'arte más visitáu del mundu, el Louvre, amás del Muséu d'Orsay, perfamosu pola so coleición d'arte impresionista, y el Muséu Nacional d'Arte Modernu de Francia, dedicáu a la esposición d'arte modernu y contemporaneu. Arriendes d'ello, alcontramos la perfamosa catedral de Notre Dame de París (sieglu XII), la Sainte-Chapelle (sieglu XIII) y fitos arquiteutónicos contemporáneos como la torre Eiffel (1889) y la Basílica del Sagráu Corazón de Montmartre (1914). Ye una ciudá perconocida pol so diseñu de moda y pola so cocina, y ye'l centru cultural más importante del país. No que cinca al deporte, ye la sede del Paris Saint-Germain FC de fútbol y del Stade Français de rugby. Acueye tamién, añalmente, el tornéu de tenis Roland Garros, y foi por dos vegaes (1900 y 1924) la sede de los Xuegos Olímpicos de veranu.
La ciudá ye un ñudu d'autopistes y de ferrocarriles, y tien dos aeropuertos internacionales: el Paris-Charles de Gaulle y el Paris-Orly. Na so rede de tresporte urbanu rescampla'l metro (Paris Métro), inauguráu en 1900 y que tresporta nueve millones de persones al día. París ye tamién el puntu central de la rede de carreteres francesa, y ta arrodiada por trés carreteres orbitales: la nomada Périphérique, l'autopista A86 y, nos suburbios más alloñaos del centru urbanu, l'autopista Francilienne.
Llocalidaes hermaniaes
Les ciudaes hermaniaes con París son:
- Ciudá de Méxicu ( Méxicu)
- Washington DC ( Estaos Xuníos)
- Beixín ( República Popular China)
- Marrakech ( Marruecos)
- Dubái ( Emiratos Árabes Xuníos)
- Porto Alegre ( Brasil)
- Chicago ( Estaos Xuníos)
- Torreón ( Méxicu)
- Seúl ( Corea del Sur)
- El Cairu ( Exiptu)
- Ramala ( Estáu de Palestina)
- Roma (dende 30 xineru 1956) ( Italia)[6]
- Kyoto (dende 15 xunu 1958) ( Xapón)[7]
- Tokiu (dende 4 xunetu 1982) ( Xapón)
- Berlín (dende 2 xunetu 1987) ( Alemaña)
- San Petersburgu (dende 1991) ( Rusia)[8]
- Kiev (dende 7 payares 1992) ( Ucraína)[9]
- San Francisco (dende 1996) ( Estaos Xuníos)[10]
- Tblisi (dende 1997) ( Xeorxa)[11]
Referencies
editar- ↑ «Vie-publique.fr».
- ↑ Afirmao en: code officiel géographique.
- ↑ URL de la referencia: https://it-ch.topographic-map.com/map-3ld59m/Parigi/?zoom=19¢er=48.8562%2C2.35248&popup=48.85644%2C2.35253.
- ↑ 4,0 4,1 Tienes d'especificar urlarchivu = y fechaarchivu = al usar {{cita web}}.«répertoire géographique des communes». Institut national de l'information géographique et forestière (2015).
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 10 payares 2022.
- ↑ Afirmao en: Q15057168. Páxina: 255. Autor: Philippe Nivet.
- ↑ URL de la referencia: https://presse.paris.fr/agenda/60e-anniversaire-des-relations-paris-kyoto/.
- ↑ URL de la referencia: https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/.
- ↑ URL de la referencia: https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf.
- ↑ URL de la referencia: https://api-site.paris.fr/images/82535.
- ↑ URL de la referencia: https://tbilisi.gov.ge/img/original/2024/4/22/%E1%83%97%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%98_%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%A4%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%A8%E1%83%98_-_2023.pdf.
Enllaces esternos
editar- Sitiu web oficial (en francés)
- París n'OpenStreetMap.
- París n'OpenWeatherMap y * París n'OpenWeatherMap