Ålesund
 Ålesund | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| |||
| Alministración | |||
| País |  Noruega | ||
| Condáu | Møre og Romsdal | ||
| Tipu d'entidá | conceyu de Noruega | ||
| Alcaldesa d'Ålesund |
Eva Vinje Aurdal (Partido Laborista Noruego (es)  ) | ||
| Nome llocal | Ålesund (no) | ||
| Xeografía | |||
| Coordenaes | 62°28′16″N 6°09′15″E / 62.471239°N 6.154239°E | ||
  Ålesund Ålesund (Noruega)  | |||
| Superficie | 632.42 km² | ||
| Llenda con | |||
| Demografía | |||
| Población | 67 520 hab. (1r xineru 2023) | ||
| Porcentaxe | 100% de Møre og Romsdal | ||
| Densidá | 106,76 hab/km² | ||
| Viviendes | 21 703 (2018) | ||
| Más información | |||
| Fundación | 1837 | ||
| Estaya horaria |
UTC+01:00 UTC+02:00 (horariu de branu) | ||
| Llocalidaes hermaniaes |
| ||
| alesund.kommune.no | |||
 | |||
Ålesund ye una ciudá y conceyu na provincia de Møre og Romsdal, Noruega. Ye un puertu a 236 km al nordeste de Bergen y un llugar bultable pola arquiteutura art nouveau de gran parte de la ciudá. Nel censu de 2015 cuntaba con 46 316 habitantes.[1]
Ta edificada sobre siete islles de la mariña oeste de Noruega, a saber: Aspøy, Ellingsøy, Hessa, Humla, Nørvøy, Oksenøy y Tørla. Recibió estatus de ciudá en 1848 y ye'l centru alministrativu, amás d'un importante nuedu de tresportes, del distritu de Sunnmøre. Mientres les décades de 1950 y 1960 foi unu de los principales puertos pesqueros de sardina. El so clima ye marítimu con iviernos nidios y airosos; el mes más fríu del añu, xineru, tien una temperatura medio de 1,9 °C. La menor temperatura rexistrada en ciudá foi de -11 °C, marcada nel aeropuertu.
La lleenda cunta que Gangerolf, más conocíu como Rollón, fundador de la dinastía de los duques de Normandía nel sieglu X, provenía de Giske, al noroeste de Ålesund.
La ciudá del Art Nouveau
[editar | editar la fonte]
La nueche del 23 de xineru de 1904, Ålesund sufrió unu de los quemes más devastadores asocedíos en Noruega; práuticamente tola área central de la ciudá foi destruyida y la so población tuvo qu'abandonala n'apenes unos cuantos minutos. Magar namái una persona morrió na quema, más de 10 000 persones quedaron ensin casa nel duru iviernu noruegu.
Tres la quema, l'emperador Guillermu II d'Alemaña, quien folgaba nes cercaníes, unvió cuatro barcos con materiales pa construyir albergues temporales y barracones. Tres un periodu de planificación, la ciudá foi reconstruyida ente 1904 y 1907 en piedra y lladriyu siguiendo los lineamientos del Art Nouveau, l'estilu arquiteutónicu de la dómina, famosu polos sos torrecillas, aguyes y ornamentación decorativa. Les nueves construcciones fueron diseñaes por arquiteutos formaos en Trondheim y Charlottenburg (Berlín).
Economía
[editar | editar la fonte]Ålesund ye unu de los mayores y más importantes puertos de pesca de Noruega. La so flota pesquera ye una de les más modernes d'Europa. La industria mobiliaria de la ciudá y contorna ye de gran importancia. Ålesund ye tamién escala del cruceru Hurtigruten dos veces al día. Esti cruceru, nel so día tresporte postal, ye güei una de les formes qu'esisten de conocer la mariña noruega.
La Universidá de Ålesund (Høgskolen i Ålesund) ye la institución d'enseñanza de mayor rangu de la ciudá.
Turismu, tresportes, y otros
[editar | editar la fonte]La naturaleza ta bien presente en Ålesund y la so contorna. Ålesund ye tamién una popular atraición turística, por cuenta del so pintorescu enclave y centru históricu y a la so proximidá a los fiordos Hjørund y Geiranger, bien frecuentaos pol turismu. Dende la ciudá de Øye, na cabecera del fiordu de Hjørund va una carretera escontra'l sur al fiordu de Nordfjord, y dende el pueblu de Maråk nel fiordu de Geiranger otra carretera circula escontra Otta. Dende Åndalsnes, 120 km al este de Ålesund, el ferrocarril circula escontra Dombås, y dende ellí escontra'l sur na llinia ferrial llamada Dovrebanen escontra Lillehammer y Oslu. L'acuariu Atlanterhavsparken ye una de les principales atraiciones. El puertu de Ålesund tien conexones con Bergen, Kingston upon Hull, Newcastle, Hamburgu, y Trondheim, amás del yá mentáu cruceru Hurtigruten.
Ålesund ye sede del Festival de la Comida de Noruega. En mayu celebra la Conferencia d'Innovación.
-
El puertu pel hibiernu -
Ålesund
Ciudaes hermaniaes
[editar | editar la fonte]
Peterhead, Escocia (ciudá hermana dende 1967).
Randers, Dinamarca.
Akureyri, Islandia.
Borgo a Mozzano (Italia)[2]
Ver tamién
[editar | editar la fonte]Referencies
[editar | editar la fonte]- ↑ «Population 1 January. The whole country, counties and municipalities» (inglés). Statistisk sentralbyrå (1 de xineru de 2015). Archiváu dende l'orixinal, el 24 de setiembre de 2015. Consultáu'l 4 de setiembre de 2015.
- ↑ «Ciudad hermaniaes de Ålesund» (noruegu). Alesund Kommune. Archiváu dende l'orixinal, el 2018-05-03. Consultáu'l 2 de mayu de 2018.
Enllaces esternos
[editar | editar la fonte]
Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Ålesund.
Sitiu web oficial (en Nynorsk)
Ålesund n'OpenStreetMap.- Imáxenes de los edificios de Ålesund. Páxina en noruegu, pero con testu en francés, alemán ya inglés.
- Imáxenes de Alesund con gran calidá.
- Enllaces útiles ya imáxenes Archiváu 2006-06-26 en Wayback Machine
- Información turística Archiváu 2007-09-27 en Wayback Machine
- Centro Jugendstil/Art Nouveau
