Skara Brae

Corazón neolíticu de les Orkney
Patrimoniu de la Humanidá — UNESCO
	Mueble en piedra dientro d'una de les viviendes de Skara Brae.
Llugar	Reinu Xuníu
Criterios	Cultural: i, ii, iii, iv
Referencia	514bis
Inscripción	1999 (XXIII Sesión)
Área	Europa y América del Norte

Skara Brae
	Patrimoniu de la Humanidá UNESCO
	xacimientu arqueolóxicu y asentamientu humanu
Llocalización
País	Reinu Xuníu
Nación constitutiva	Escocia
Archipiélagu	Orkney
Coordenaes	59°02′55″N 3°20′30″W / 59.0487138°N 3.3417499°O
	Skara Brae Skara Brae (Escocia)
Historia y usu
Apertura	3180 edC
Arquiteutura
Superficie	0,5 ha
Patrimoniu de la Humanidá
Referencia	514bis-004
Rexón	Europa y América del Norte
Inscripción	)

Skara Brae (pronunciáu /ˈskɑrə breɪ/) ye un estensu asentamientu neolíticu, asitiáu na badea de Skaill, na más grande de les Islles Orkney, Mainland.^[1] Consta de diez cases arrexuntaes,^[2] y tuvo de tar habitáu, aproximao, ente'l 3100 y el 2500 e. C. La so importancia y el so bon estáu de caltenimientu fixeron que sía declaráu Patrimoniu de la Humanidá pola Unesco.

Caltenimientu y descubrimientu

Ta consideráu como'l pobláu neolíticu meyor calteníu y más completu del norte d'Europa.^[3] Amás de ser un pobláu sol nivel del terrén, qu'ayudó al caltenimientu, el factor clave foi'l selláu por sable que se produció de forma natural al poco tiempu del abandonu del mesmu.^[4]

Hasta 1850, Skara Brae taba ocultu so capes de sedimentos atropaes mientres sieglos,^[1]^[3] hasta que fueron desenterraos por una fuerte nube.^[2] Ente 1927, o 1928,^[4] y 1930 foi escaváu por completu por Vere Gordon Childe, revelando'l so conteníu.^[5]

Construcción

Orixinalmente, Skara Brae asitiar na vera d'un llagu interior que'l so brazu de tierra ente él y el mar foi erosionado, lo que fai que na actualidá atopar a veres del mar.^[4]

La construcción del asentamientu realizar en dos fases, siendo los edificios aisllaos parte de la primera y el restu de construcciones de la segunda fase, qu'utilizó'l mesmu allugamientu que la primera. Una diferencia ente les cases son a la forma de construcción de les cames, nun casu proyeutaes dende la paré y n'otru empotraes nella.^[4]

Les cases fueron construyíes emplegando la téunica de l'arquiteutura soterraña y piedra seca, utilizando pa ello montículos presistentes de refugayes, conocíos como køkkenmødding (tamién llamaos midden).^[2] Anque estos montículos tamién apurríen cierta estabilidá a la casa, la so función principal yera la d'ufiertar aislamientu contra'l duru clima de les Órcades. Estes edificaciones midíen unos 40 m², y constaben d'una gran habitación cuadrada con un gran llar, que s'emplegaría pa cocinar y como calefacción, dos habitáculos pa dormir, muebles y pequeños depósitos nel suelu p'almacenar, probablemente, pexe, mariscu o cebu pa la pesca.^[6] Yá que nesta zona apenes crecen árboles, los habitantes de Skara Brae emplegaben maderes trayíes pola marea y güesos de ballena, recubiertos con paya y yerba o turba, pa cubrir les sos viviendes.^[2]

Les cases tamién conteníen dalgunos muebles fechos de la mesma piedra que les parés, tales como armarios, sielles o caxes p'almacenamientu.^[1] Amás el pobláu disponía d'un sofisticáu sistema de canalización que dexaba qu'esistiera una variante primitiva de retrete en cada vivienda.^[7]

Industria

Aparentemente, los habitantes primitivos de Skara Brae fabricaben y usaben vasíes estriaes similares a les d'otros pueblos británicos.

Una de les edificaciones apaez desnuda de too moblame, y estremada en pequeños cubículos. Ye posible qu'esta casa fora emplegada como taller pa la fabricación de ferramientes sencielles, como aguyes o hachos, yá que mientres el so escavación afayaron restos de piedra, güesu y cuernu. Ye la edificación col númberu 8.^[8]

Abandonu del asentamientu

Estudios realizaos con carbonu-14 faen pensar que Skara Brae tuvo ocupáu dende, aproximao, l'añu 3100 e. C. hasta'l 2500 e. C., cuando'l clima camudó, volviéndose más húmedu y fríu, y l'asentamientu foi abandonáu. Hai diverses teoríes qu'intenta esplicar esta desapaición de los habitantes de Skara Brae, pero nenguna pudo apurrir pruebes concluyentes.

Otros descubrimientos

Esti asentamientu tamién ufierta'l primer testimoniu de la esistencia de pulgues, Pulex irritans, n'Europa.^[9]^[10]

Patrimoniu de la Humanidá

The Heart of Neolithic Orkney (Corazón del neolíticu de les Orkney) foi inscritu como Patrimoniu de la Humanidá n'avientu de 1999. Esta calificación inclúi, amás del asentamientu de Skara Brae, Maeshowe, el Aniellu de Brodgar, les Roques de Stenness y otros llugares similares de la mesma zona.^[11]

Ver tamién

Bibliografía

Buckland, Paul C.; Sadler, Jon P. (2003). «Insects», Scotland After the Ice Age: Environment, Archaeology and History, 8000 BC – AD 1000 (n'inglés). Ediburgu: Edinburgh University Press. ISBN 9780748617364.
Foster, Sally (2006). Historic Scotland: Maeshowe and the Heart of Neolithic Orkney: Official Souvenir Guide (n'inglés o español). ISBN 9781904966265.
Green, Sally (1981). Prehistorian: A Biography of V. Gordon Childe (n'inglés). Bradford-on-Avon, Wiltshire: Moonraker Press. ISBN 978-0239002068. Consultáu'l 1 de xineru de 2017. La versión en llinia ufierta una vista parcial del llibru.
Lines, Marianna (2014). The traveller's guide to Sacred Scotland (n'inglés). Tarxien, Malta: Gutenberg Press Ltd.. ISBN 9780906362761.
Wickham-Jones, Caroline (2007). Orkney: A Historical Guide (n'inglés). Edimburgu: Birlinn Limited. ISBN 9781780270012. Consultáu'l 1 de xineru de 2017. La versión en llinia ufierta una vista parcial del llibru.

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 Lines, 2014, páxs. 232-233.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Wickham-Jones, 2007.
↑ ^3,0 ^3,1 «Skara Brae Prehistoric Village» (inglés). Historic Scotland. Consultáu'l 1 de xineru de 2017.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Foster, 2006, p. 43.
↑ Green, 1981, páxs. 68-71.
↑ «Skara Brae Prehistoric Village: History» (inglés). Historic Scotland. Consultáu'l 1 de xineru de 2017.
↑ Emma Ailes (19 d'abril de 2013). «Scotland and the indoor toilet» (inglés). BBC News. Consultáu'l 1 de xineru de 2017.
↑ Foster, 2006, p. 45.
↑ Buckland y Sadler, 2003.
↑ Eva Panagiotakopulu, Paul C. Buckland (15 de xineru de 2017). «A thousand bites – Insect introductions and late Holocene environments» (n'inglés). Quaternary Science Reviews 156: páxs. 23–35. doi:10.1016/j.quascirev.2016.11.014.
↑ «Heart of Neolithic Orkney». UNESCO Culture Sector. Consultáu'l 25 de marzu de 2015.

Enllaces esternos

El corazón del neolíticu de les Orkney en Historic Scotland.

[FOOTNOTELines2014{{{c}}}232-233-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 Lines, 2014, páxs. 232-233.

[FOOTNOTEWickham-Jones2007{{{c}}}-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 Wickham-Jones, 2007.

[brae-3] 3,0 ^3,1 «Skara Brae Prehistoric Village» (inglés). Historic Scotland. Consultáu'l 1 de xineru de 2017.

[FOOTNOTEFoster2006{{{c}}}43-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Foster, 2006, p. 43.

[FOOTNOTEGreen1981{{{c}}}68-71-5] Green, 1981, páxs. 68-71.

[braeH-6] «Skara Brae Prehistoric Village: History» (inglés). Historic Scotland. Consultáu'l 1 de xineru de 2017.

[7] Emma Ailes (19 d'abril de 2013). «Scotland and the indoor toilet» (inglés). BBC News. Consultáu'l 1 de xineru de 2017.

[FOOTNOTEFoster2006{{{c}}}45-8] Foster, 2006, p. 45.

[FOOTNOTEBucklandSadler2003{{{c}}}-9] Buckland y Sadler, 2003.

[10] Eva Panagiotakopulu, Paul C. Buckland (15 de xineru de 2017). «A thousand bites – Insect introductions and late Holocene environments» (n'inglés). Quaternary Science Reviews 156: páxs. 23–35. doi:10.1016/j.quascirev.2016.11.014.

[Unesco-11] «Heart of Neolithic Orkney». UNESCO Culture Sector. Consultáu'l 25 de marzu de 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]