1 fevral
Naviqasiyaya keç
Axtarışa keç
Fevral | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2024-cü il |
1 fevral — Qriqorian təqvimində ilin 32-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 333 gün (uzun ildə 334 gün) qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 19 yanvar tarixinə uyğun gəlir.[1]
Əhəmiyyətli hadisələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]1600-cü ildən əvvəl
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1327 — III Eduardın tacqoyma mərasimi keçirildi.[2]
- 1410 — Birinci Torun müqaviləsi imzalandı.[3]
- 1553 — Osmanlı imperiyası və Fransa krallığı arasında İstanbul müqaviləsi imzalandı.
1601–1900
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1662 — Çin generalı Çjen Çenqun 9 aylıq mühasirədən sonra Tayvan adasını ələ keçirdi.[4]
- 1793 — Fransa İngiltərə və Niderlanda müharibə elan etdi.
- 1812 — Sultanbud döyüşü baş verdi.[5]
- 1814 — Fiippindəki Mayon vulkanı püskürdü; təxminən 1200 nəfər həlak oldu.
- 1835 — Mavrikidə köləlik ləğv edilib.[6]
- 1884 — Oksford ingilis dili lüğətinin birinci cildi (A-dan qarışqaya) nəşr olunub.[7]
- 1895 — Lümyer qardaşları kinoteatrı icad etdilər.
1901–cari
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1908 — Portuqaliya regisidi: Portuqaliya kralı I Karluş və şahzadə Luiş Filipe Lissabonda güllələnib.[8]
- 1915 — 20th Century Studios şirkəti quruldu.
- 1918 — Rusiya Qriqorian təqviminə keçdi.
- 1923 — Almaniyada inflyasiya yüksəldi; 1 sterqlin 200 min mark oldu.
- 1924 — Birləşmiş Krallıq SSRİ-ni rəsmi olaraq tanıdı.
- 1935 — Ayasofiya muzey olaraq ziyarət edilməyə başlandı.
- 1937 — Argentina milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb.[9]
- 1944 — Gərədə, Bolu və Çanqırıda zəlzələ baş verdi; 4611 nəfər həlak oldu.
- 1958 — Misir və Suriya Birləşmiş Ərəb Respublikası adı altında birləşdi; 1961-ci ilə qədər.
- 1974 — San-Pauluda (Braziliya) yerləşən iş yerində 189 ölü, 293 yaralı ilə nəticələnən yanğın baş verdi.
- 1978 — Roman Polanski 13 yaşlı qıza təcavüz etdiyinə görə həbs ediləcəkdi, amma Fransaya qaçdı.
- 1979 — İranlı Ayətullah Ruhullah Xomeyni təxminən 15 illik sürgündən sonra Tehrana qayıdıb.[10]
- 1990 — Yuqoslaviya ordusu Kosovoya daxil oldu.
- 2005 — Kanada eyni cinsli evlilikləri qanuniləşdirən 4-cü ölkə oldu.
- 2013 — Türkiyənin Ankara şəhərində ABŞ səfirliyində partlayış oldu; 2 nəfər həlak oldu.
- 2019 — Qətər milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb.[11]
- 2021 — Myanmada Min Aun Hlayn tərəfindən dövlət çevrilişi baş tutdu.
Azərbaycana aid hadisələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1994 — Bakı Dəmir Yolu Vağzalında "Kislovodsk-Bakı" sərnişin qatarında terror aktı törədilmişdir.[13]
Doğumlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]1600-cü ildən əvvəl
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1435 — IX Amadeus, Savoya hersoqu
1601–1900
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1761 — Xristian Henrix Person, Niderland botaniki
- 1818 — Frederik Duqlas, ABŞ abolisionisti
- 1827 — Alfons Rotşild, Fransa maliyyəçisi
- 1878 — Alfred Hayoş, Macarıstan üzgüçüsü
- 1884 — Yevgeni Zamyatin, Rusiya yazıçısı
- 1886 — Aleksandr Yakubovski, Rusiya şərqşünası
- 1894 — Con Ford, ABŞ kinorejissoru
1901–cari
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1901
- Klark Qeybl, ABŞ aktyoru
- Lenston Hyuz, ABŞ şairi
- 1914 — Jalə İnan, Türkiyə arxeoloqu
- 1918 — Muriyel Spark, Şotlandiya yazıçısı
- 1926 — Vivian Mayer, ABŞ fotoqrafı
- 1930 — Ağasəlim Çildağ, Azərbaycan meyxanaçısı
- 1931
- Boris Yeltsin, Rusiya prezidenti
- Yacuddin Əhməd, Banqladeş prezidenti
- 1933 — Svetlana Velmar-Yankoviç, Serbiya yazıçısı
- 1936 — Seyid Məhəmmədsəid Təbatəbai, İraq din xadimi
- 1952 — Məhəmmədsəid Ubaydulloyev, Taciksitan siyasətçisi
- 1957 — Ceki Şrof, Hindistan aktyoru
- 1959 — Fatmaxanım Əliyeva, Azərbaycan alimi
- 1965
- Brendon Li, ABŞ aktyoru
- Yunis Hüseynov, Azərbaycan futbolçusu və baş məşqçisi
- 1965 — Qabriel Batistuta, Argentina futbolçusu
- 1967 — Azər Bülbül, Türkiyə müğənnisi
- 1969 — Endrü Breytbart, ABŞ jurnalisti
- 1977 — Zülfü Ağayev, Azərbaycan baş giziri
- 1979 — Kürşat Duymuş, Türkiyə futbolçusu
- 1983 — DJ Fateh, Azərbaycan radio aparıcısı
- 1986 — Kifayət Qasımova, Azərbaycan cüdoçusu
- 1987 — Ronda Rauzi, ABŞ peşəkar güləşçisi və aktrisası
- 1994 — Harri Stayls, İngiltərə müğənnisi
- 1997
- Elton Qənbərli, Azərbaycan leytenantı
- Faiq Vəlizadə, Azərbaycan giziri
- Malek Salama, Misir karateçisi
- 1999 — Əzizağa Hüseynov, Azərbaycan əsgəri
Ölümlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]1600-cü ildən əvvəl
[redaktə | mənbəni redaktə et]1601–1900
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1851 — Meri Şelli, İngiltərə yazıçısı
1901–cari
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1916 — Yusif İzzəddin Əfəndi, Osmanlı şahzadəsi
- 1920 — Vladimir Purişkeviç, Rusiya dövlət xadimi
- 1957 — Fridrix Paulus, Almaniya feldmarşalı
- 1966 — Baster Kiton, ABŞ aktyoru
- 1979 — Abdi İpəkçi, Türkiyə jurnalisti
- 1986 — Alva Mürdal, İsveç sosioloqu və diplomat
- 1999 — Barış Manço, Türkiyə rok musiqiçisi
- 2000
- Aslanbek İsmayılov, Çeçenistan dövlət xadimi
- Xunkar-Paşa İsrapilov, Çeçenistan səhra komandiri
- 2003 — İlan Ramon, İsrail kosmonavtı
- 2011 — Rüfət Mehdiyev, Azərbaycan müğənnisi
- 2014 — Luis Araqones, İspaniya futbolçusu və baş məşqçisi
- 2015 — Valeriya Kiselyova, Rusiya aktrisası
- 2020 — Lev Mayorov, Azərbaycan futbolçusu və baş məşqçisi
Bayramlar və xüsusi günlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Mavriki — Köləliyin Ləğv Edilməsi Günü
- Ruanda — Qəhrəmanlar Günü
- Nikaraqua — Hərbi Hava Qüvvələri Günü
- Meksika — Konstitusiya Günü
- Macarıstan — Respublika Günü
- ABŞ — Milli Azadlıq Günü
- Kanada — Qara tarix ayı başlayır
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ XX və XXI əsrlərdə Qriqorian təqvimi Yuli təqvimindən 13 gün irəlidədir.
- ↑ The London Magazine, Or, Gentleman's Monthly Intelligencer. R. Baldwin. 1759. 591. 2022-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-08.
- ↑ Janusz Grabowski. Описание договора Arxivləşdirilib 2008-03-16 at the Wayback Machine // Polska.pl (pol.)
- ↑ Translations from Red Flag. Joint Publications Research Service. 1982. səh. 73. 2022-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-07-08.
- ↑ Abbasqulu ağa Bakıxanov, Gülüstani-İrəm, Bakı, 2001.
- ↑ Rabindranath Tagor Institute. "Speech – 'Abolition of Slavery' – Art Exhibition" (PDF). 5 February 2015. 1 September 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 February 2020.
- ↑ Punch. January 1986. səh. 63. 2020-09-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-21.
- ↑ Villiers, John. VII – Sir Francis Villiers and the Fall of the Portuguese Monarchy (PDF) // The Treaty of Windsor (1386) and 620 Years of Angloportuguese Relations (PDF). Conference Organised by the Instituto Camões Centre for Portuguese Language. Oxford: Teresa Pinto Coelho. 18 October 2006. səh. 11. 26 July 2011 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 28 December 2021.
- ↑ "Copa América". www.footballhistory.org. www.footballhistory.org. 2022-01-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2022.
- ↑ "1979: Exiled Ayatollah Khomeini returns to Iran". BBC news. 2014-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-01-21.
- ↑ "AFC Asian Cup Past Winners". www.sportskeeda.com. www.sportskeeda.com. 2022-01-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 yanvar 2022.
- ↑ Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Mətbuat və infomasiya şöbəsi. Arxivləşdirilib 2012-04-23 at the Wayback Machine (az.)
- ↑ Azərbaycan tarixi. Yeddi cilddə. VII cild (1941-2002-ci illər). Bakı. "Elm". 2008. səh. 271. Arxivləşdirilib 2022-06-26 at the Wayback Machine (az.)