12°30′00″ şm. e. 92°45′00″ ş. u.HGYO

Andaman adaları

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Andaman adaları
ing. Andaman Islands
Ümumi məlumatlar
Adaların sayı 204
Ən böyük adası Orta Andaman
Ümumi sahəsi 6408 km²
Hündür nöqtəsi 738 m
Əhalisi 343.125 nəfər (2011-ci il)
Yerləşməsi
12°30′00″ şm. e. 92°45′00″ ş. u.HGYO
Ölkə  Hindistan
Region
  • Andaman və Nikobar adaları
Akvatoriya
Andaman adaları xəritədə
Andaman adaları
Andaman adaları
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Andaman adaları (ing. Andaman Islands) — Hind okeanınında yerləşən və Hindistan ilə Myanma arasında yerləşən arxipeleaq. Hindistanın birləşmiş ərazisidir. Nikobar adaları ilə birlikdə 204 adadan ibarətdir.

Adsların ümumi sahəsi 6408 km² təşkil edir. Adalarda hal-hazırda 343 125 (2011) nəfər insan yaşayır. Onlardan cəmi 500 nəfəri yerli əhalidir. Cənubdan Nikobar adalarından Onuncu Dərəcə boğazı ilə ayrılır.

Adaların və inzibati bölgənin ən iri şəhəri Port-Blerdir. Şəhərdə hal-hazırda 100,608 nəfər yaşayır[1].

Tarixi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1789-ci ildə Andaman adaları başda ingilis leytenantı Arçibald Bler tərəfindən işğal edilir. Ancaq koloniyaçılar bölgədə möhkəmlənməyə çətinlik çəkirdilər. Yerli əhali tərəfindən təşkil etdilən üsyanların ardı aradı kəsilmirdi. 1858 - 1952 illərdə britaniyalılar tərəfinfən adalara Hindistandan məhbuslar gətirilirdi.

Əhalisi

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Yerli Andamanlılar. 1875 il

Andamanlılara doqquz xalq daxildir: Oqnelər, Caravalar, Setinellər və digərləri Sentinellər hər zaman gizlənirlər, heç kəslə əlaqə qurmaq istəmirlər. Bu səbəbdən onların dəqiq sayları bilinmir. Digər qəbilələrdə isə hərəsində 52 nəfəri keçmir. 2010-cı ilin fevralında Bo adlı xalqın son nümayədəsi vəfat etmişdir[2][3]. XX əsrin əvvəllərində adalarda 5000 aborigen yaşayırdı. Onları dil, mədəni və etnik bağlılıq əlaqələndirirdi. Onlar hər zaman yığıçılıq və ovçuluqla məğul olmuşlar. Antropoloji baxımdan Neqoroid irqinə mənsubdurlar. Cənubi Asiyanın qədim xalqlarıdırlar. Genetik araşdırmalar onu göstərmişdir ki, onlar Afrikadan gəlmədirlər. Onların bölgəyə gəlməsi 70,000 -80,000 il öncəyə aid edilir. Yerli əhalinin böyük hissəsi koloniyalaşma nəticəsində həlak olmuşdur. Üstəlik ada həbs düşərgəsi olması ilə əlaqədar çinəyatkarlığın artmasına səbəb olurdu. Bölgənin təsərrüfata cəlb olunması yerli əhalinin həyat tərzinə mənfi təsir göstərirdi.

Hazırda adaların əhalisinin böyük əksəriyyəti Hindistandan gəlın imiqrantlar təşkil edir. 2004-ci ildə baş verən güçlü zəlzələ və ardından olan sunamı ilə əlaqədar rəsmi məlumata görə 5 min insan həlak olmuşdur.

Andaman dilləri elədə böyük saya malik deyillər. Dünyanın digər dil ailələri ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Bu dillərdə ancaq bu adalarda danımışlar. Qədim Cənubi Asiya dillərinə aiddirlər. Bu dillərdə dabnışanların ümumi sayı 500 nəfər təşkil edir. Sayları getdikcə azalır. Bu dillərin yoxa çıxma ehtimalı yüksəkdir.

İqtisadiyyat

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Adalarda Çay, Manqo, Çörək ağacı, Kokos palması, Yemiş kimi məhsullar yetişdirilir.

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Census of India 2011: Provisional Population Totals. Cities having population 1 lakh and above." (PDF). 2012-05-07 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2015-11-29.
  2. ↑ "Новости NEWSru.com :: Hindistanda Bo dilini bilən son insan həlak olmuşdur". 2010-02-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-29.
  3. ↑ BBC News — Last speaker of ancient language of Bo dies in India Arxivləşdirilib 2011-07-28 at the Wayback Machine  (ing.)

Mənbə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Andaman Luxury Tour Packages

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Andaman_adaları&oldid=7068640"