Müşayiət gəmisi
 | |
|---|---|
.jpg) | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
.jpg)
Müşayiət gəmisi və ya müşayiət aviadaşıyıcısı, Bu, II Dünya Müharibəsi zamanı Kral Hərbi Dəniz Qüvvələri, ABŞ Hərbi Dəniz Qüvvələri, Yapon İmperator Donanması və Yaponiya İmperator Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən istifadə edilən kiçik və yavaş tipli təyyarə gəmisi idi. Onlar adətən daha böyük donanma gəmilərinin uzunluğunun yarısı uzunluğunda olan və subasımının üçdə bir həcmində, daha yavaş sürətə, daha az təyyarə daşıma qabiliyyətinə və daha yüngül silah və zirehlərə malik idilər. Müşayiət gəmiləri daha ucuz idi, çünki onlar əsasən kommersiya gəmisinin gövdəsi üzərində inşa olunurdular və istənilən vaxt tez bir zamanda tikilə bilərdilər. Donanma gəmilərinin sayca az olması şəraitində onlara müvəqqəti olaraq çoxlu sayda vəzifələr verilirdi və bu da onların üstünlüyü idi. Bununla belə, mühafizənin olmaması müşayiət gəmilərini həssas vəziyyətə salırdı və bəziləri məhz buna görə batırılmışdır. Yüngül təyyarədaşıyıcılar bir çox cəhətlərinə görə müşayiət gəmilərinə oxşar bir konsepsiya idi, lakin donanma gəmiləri ilə birlikdə xidmət etmək üçün lazım olan daha yüksək sürətə sahib idilər.
Müşayiət gəmiləri donanma gəmiləri, döyüş gəmiləri və kreyserlərdən ibarət olan əsas qüvvələr ilə ayaqlaşa bilməyəcək qədər yavaş idilər. Bunun əvəzinə, konvoyları müşayiət etmək və onları düşmən sualtı qayıqlarının və təyyarələrinin törədə biləcəyi təhdidlərdən mühafizə etmək üçün istifadə olunurdular. Materik Avropası və Sakit Okean adalarına edilən hücumlarda müşayiət gəmiləri amfibiya əməliyyatları zamanı quru qüvvələrinə yaxın hava dəstəyi verirdilər. Müşayiət gəmiləri, donanma gəmilərinə əlavə təyyarələrin daşınması və bütün hərbi xidmətlərin çatdırılma məntəqələrinə çatması üçün bərə təyyarələrinin daşınması kimi müxtəlif missiyalarda da istifadə edilmişdirlər.
Atlantik Döyüşündə konvoyları u-botlardan mühafizə üçün müşayiət gəmilərindən istifadə olunurdu. Əvvəlcə müşayiət gəmiləri ticarət gəmilərini müşayiət edərək, təyyarə və sualtı qayıqların hücumlarını dəf etməyə kömək edirdi. Müharibənin sonunda onların sayı artdıqca, müşayiət gəmiləri müəyyən bir konvoya bağlı olmaqdansa, sualtı qayıqları axtaran ovçu-qatil qruplarının bir hissəsini təşkil edmişdirlər.
İkinci Dünya Müharibəsi zamanı ABŞ-də tikilmiş 151 təyyarədaşıyan gəmidən 122-si müşayiət gəmisi idi. Bu günə qədər heç bir nümunəsi qalmasa da, Kasablanka sinfi 50 təyyarə ilə ən çox sayda təyyarədaşıyıcı sinfi idi. İkincisi isə, 45-i buraxılmış olan Bogue sinfidir .