Poqonya
Poqonya | |
---|---|
Litva Böyük Hersoqluğunun gerbi | |
Detallar | |
Təsis edilib | XIV əsr |
İlk variantı |
Böyük Litva knyazlığı |
Digər variantlar | |
İstifadə |
Litva Respublikası Belarus Respublikası (1991–1995) Belarus Xalq Respublikası (1918) |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Litva Böyük Hersoqluğunun gerbi, da adlandırılır Poqonya[1] (belar. Паго́ня, pol. Pogoń, lit. Vytís, Vitis) — Böyük Litva knyazlığının, eləcə də XIV əsrin sonlarından sülalənin süqutuna qədər Gediminlər sülaləsinin gerbi. Gerb həmçinin, 1918–1940-cı illər arasında Litvanın, 1918-ci ildə Belarus Xalq Demokratik Respublikasının və 1991–1995-ci illər arasında Belarus Respublikasının rəsmi gerbi olmuşdur. Poqonya hal-hazırda Litvanın dövlət gerbidir
14 may 2017 tarixində Poqonya Belarusun mədəni irsi elan edilmişdir.
Paqonya Belarusda
[redaktə | mənbəni redaktə et]Böyük Litva knyazlığında 1366-cı ildən Belarus Xalq Respublikasında 1919-cu ilə qədər Poqonya adlanan qırmızı zəmin üzərində ağ atlı əsgər fiquru, Belarus torpaqlarında suverenlik quran müxtəlif dövlətlərdə rəsmi dövlət gerbi olaraq istifadə edilmişdir. Gerb, Böyük Litva knyazlığı 1795-ci ildə Rusiya imperiyası tərəfindən ihlaq edildikdən sonra da qismən olaraq istifadə edilməyə dəvam edildi.[2] Əslən "Vytis" adında bir Litva rəmzi olan fiqur, böyük knyazlıq dövründə belaruslar tərəfindən öz slavyan rəmzləri olaraq da qəbul edildi.[3] Belarus milliyətçiləri, Böyük Litva knyazlığındakı elitlərin böyük seqmentinin belaruslardan ibarət olduğu, bu səbəblə də gerbin belaruslara aid olduğu tezisini irəli sürmüşdür. Bu tezisə dayaq olaraq Böyük Litva knyazlığında Belarus dilində yazılmış qanunlar göstərilmişdir.[4] 1916-cı ildə Maksim Baqdanoviç "Paqonya" adlı milliyətçi şeirində Belarusun müstəqilliyinini qorumuşdur.[5] Bu görüş istiqamətində 1918-ci ildə qurulan qısa ömürlü Belarus Xalq Respublikası da bu gerbdən istifadə etmişdir.[6]
-
Lutiç slavyanlarının şahzadəsi I Boquslavın möhürü, 1170
-
Bodrichi slavyanlarının həmkarı Nikolayın möhürü, 1189
-
Kazimirin Opollu I möhürü, 1226
-
Alexander Nevskinin möhürü. 1236-cı ildən sonra
-
Polotsk knyazı Nərimunt Gediminoviçin möhürü, 1330
-
Pskov knyazı Aleksandr Mixayloviçin möhürü, 1331
-
1588-ci il Konstitusiyasından gerb
-
Knyazlığın döyüş bayrağı. 1792
-
Rusiya imperiyasının gerbində. 1882
-
Belarus Xalq Respublikası dövrünün gerbinin təsviri. 1918
-
Belarus Xalq Respublikası dövrünün poçt markası. 1919
-
1991-1995-ci illərdə Belarusiya gerbi
-
1991-ci ildən Litva Respublikasının gerbi
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Drelicharz, Wojciech; Piech, Zenon. Współczesna heraldyka samorządowa i jej problemy (polyak). Oficyna Cracovia. 2000. 37. ISBN 978-83-86957-43-9. 2024-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
- ↑ "The Coat of Arms of Lithuania". Lrs.lt. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-16.
- ↑ Luizzi, Afina S.; Qrozbi, Stiven. Nationality and Nationalism. I.B. Tauris. 2004. səh. 174.
- ↑ Abdilal, Ravi. National Purpose in the World Economy: Post-Soviet States in Comparative Perspective. Nyu-York: Kornell Universiteti Nəşriyyatı. 2005. səh. 135. 2017-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-10-07.
- ↑ Mek-Millen, Arnold Barret. Die Literatur der Weissrussen. Schmitz. 1977. səh. 160.
- ↑ Tsitoy, A. Геральдыка Беларусі. Менск: МФЦП. 2010. səh. 144. ISBN 978-985-454-500-4.
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Vikianbarda Paqonya ilə əlaqəli mediafayllar var.
- The comparison of symbols of Lithuania and the Muscovite Ruthenia Arxivləşdirilib 2008-05-10 at the Wayback Machine (rus.)
- National Symbols In Belarus: The Past And Present Arxivləşdirilib 2016-12-26 at the Wayback Machine (ing.)