Location via proxy:   [ UP ]  
[Report a bug]   [Manage cookies]                
Эстәлеккә күсергә

Гуманизм

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
Гуманизм
Һештег humanism[1]
Пиктограмма
Социаль селтәрҙә күҙәтеүселәр 26 396
Ҡапма-ҡаршыһы Антигуманизм[d]
 Гуманизм Викимилектә
«Счастливый человек» (ингл. Happy Human) выбран в качестве официального символа многими гуманистическими организациями

Гумани́зм (от лат. humanus — туранан-тура человечный — кешелекле)[2] — иң юғары ҡиммәте кеше ғүмере һәм тормошо булған йәмғиәттең төҙөлөш системаһы. Бөтә матди һәм матди булмаған ресурстар уларҙы мөмкин тиклем уңайлы һәм хәүефһеҙ итеүгә йүнәлтелә.

Америка гуманистар ассоциацияһы билдәләмәһенә ярашлы,

гуманизм — ул тәбиғи булмаған нәмәләргә ышанмайынса ғына, үҙ-үҙеңдең донъялағы урыныңды табыу һәм кешелеккә күберәк файҙа килтереү маҡсатында этик йәшәү рәүешен алып барыу һәләтебеҙҙе һәм бурысыбыҙҙы раҫлаған прогрессив тормош позицияһы[3].

Боронғо Рим сәйәсмәне һәм философы Цицерон билдәләүенсә, гуманизм — кеше һәләттәренең йомшаҡлыҡ һәм кешелеклелек менән берлектә эстетик яҡтан тамамланған формаға юғары мәҙәни һәм әхлаҡи үҫеше.

Халыҡ-ара гуманистик һәм этик союз Уставындағы билдәләмәгә ярашлы[4],

гуманизм — кеше заттарының үҙ тормошоноң мәғәнәһен һәм формаһын билдәләргә хоҡуғы һәм бурысы бар тип раҫлаған демократик һәм этик тормош позицияһы. Гуманизм аҡыл һәм ирекле эҙләнеү рухында, кеше һәләттәрен файҙаланып, кешелек һәм башҡа тәбиғи ҡиммәттәргә нигеҙләнгән этика аша, кешелеклерәк йәмғиәт төҙөргә саҡыра. Гуманизм теистик түгел һәм реаль донъяны «тәбиғи булмаған» күреүҙе ҡабул итмәй. (инг.)


  1. Instagram
  2. Словарь иностранных слов. — М.: «Русский язык», 1989. — 624 с. ISBN 5-200-00408-8
  3. Humanism and its aspirations 2007 йыл 8 сентябрь архивланған. {Wayback/url=http://www.americanhumanist.org/3/HumandItsAspirations.htm 2007 йыл 8 сентябрь архивланған. |date=20070908235525}}
  4. Устав Международного гуманистического и этического союза. Дата обращения: 23 декабрь 2008. Архивировано из оригинала 17 ғинуар 2013 года.