Капошвар
Капошвар (венгр.Kaposvár, нем. Kopisch, Ruppertsberg, Ruppertsburg, төр. Kapoşvar) — Венгриялағы ҡала, Шомодь административ-территориаль берәмегенең (медье) үҙәге. Ҡала Капош йылғаһы буйында урынлашҡан. Халҡы 64 872 [13] кеше тәшкил итә (2014).
Транспорты һәм географияһы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Капошвар ҡалаһы Көньяҡ Дунай арты крайында Будапештан көньяҡ-көнбайышҡа ҡарай яҡынса 190 километр һәм Балатон күленән көньяҡҡа табан 50 км алыҫлыҡта урынлашҡан. Ҡала аша Будапешт — Загреб тимер юлы үтә. Будапештҡа тиклем поезд юлының ваҡыты — 3 сәғәт. Ҡаланан автомобиль юлдары Сигетварға, Печ һәм Надьканижаға алып бара.
Тарихы
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡала тәү башлап 1009 йылда Печ епископлығын билдәләү тураһындағы документтарҙа телгә алына. XV быуатта бында ҡәлғә төҙөлгән була. 1555 йылда Капошвар төрөктәр хакимлығы аҫтына күсә, улар ҡала менән 1686 йылға тиклем идара итә. 1702 йылда император Леопольд I бойороғо буйынса ҡәлғә диуарҙары емерелә. 1749 йылда Капошвар комитат үҙәге була.
XIX быуатта унан аша Будапешт — Загреб тимер юлы үтә, ул ҡаланың үҫеүенә һәм үҫешенә булышлыҡ итә. XX быуат уртаһында ҡала составына тирә-яҡтағы бер нисә ауыл инә.
Шәхестәре
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Капошвар ҡалаһында 1956 йылғы ихтилалда әүҙем ҡатнашҡан ике сәйәсмән Имре Надь һәм Бела Кирай тыуған
- Шандор Латинка, венгр коммунисы һәм эшселәр хәрәкәте эшмәкәре.
Иҫтәлекле урындары
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Ҡала ратуша бинаһы (XIX быуат).
- Ҡала соборы VIII быуатта төҙөлгән, XIX быуатта неоготика рухында яңынан төҙөлә.
- Кино музейы.
- Рәссам Риппли-Ронаи музейы
- Ҡала музейы
- Васари галереяһы — хәҙерге венгр рәссамдары әҫәрҙәрен күрһәтә.
Спорты
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]Ҡалала Капошвар Ракоци футбол клубы бар, ул көслө венгр дивизионында сығыш яһай. 2007 йылда клуб беренселектә 7-се урынды яулай. Шулай уҡ ҡалала Венгрияла иң көслө баскетбол клубы бар. Капошвар ат спорты үҙәге һанала, йыл һайын март айында бында ат сабыштары үткәрелә, ә октябрь айында — донъя Кубогы этабына ат ярыштар уҙғарыла.
Туғандаш ҡалалар
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- Бат (ингл. Bath), Англия, Бөйөк Британия
- Глинде (нем.Glinde), Германия
- Ҡалып:Флаг Монголии Дархан, Монголия
- Копривница (хорв. Koprivnica), Хорватия
- Меркуря-Чук (румын. Miercurea-Ciuc), Румыния
- Раума (фин.Rauma, швед.Raumo), Финляндия
- Сан-Себастьен-на-Луаре (фр.)баш. (фр. Saint-Sébastien-sur-Loire), Франция
- Скио (итал.Schio), Италия
- Тверь, Рәсәй — ҡалала Капошвар майҙаны бар
- Филлах (нем. Villach), Австрия
Иҫкәрмәләр
[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]- ↑ Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (венг.) — KSH.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 http://www.ksh.hu/apps/hntr.telepules?p_lang=HU&p_id=20473
- ↑ Magyarország helységnévtára, Detailed Gazetteer of Hungary (венг.) — KSH, 2024.
- ↑ https://mno.hu/belfold/egyuttmukodesi-megallapodas-kaposvar-es-mostar-kozott-394384
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 http://twinning.kaposvar.hu/testvervarosok.index.php
- ↑ 6,0 6,1 http://www.tourinformkaposvar.hu/index.php?p=43
- ↑ https://kaposvarmost.hu/blog/kaposvaron-tortent/2015/06/09/baratok-olaszhonban.html
- ↑ http://kaposvarmost.hu/blog/kaposvaron-tortent/2016/02/17/most-nem-lohaton-jottek.html
- ↑ http://kaposvarmost.hu/hirek/kaposvari-hirek/2015/09/18/testvervaros-lett-kaposvar-es-az-isztambuli-uskudar.html
- ↑ http://kapos.hu/hirek/politika/2017-09-25/testvervarosi_megallapodast_kotott_kaposvar_es_can_tho.html
- ↑ http://kaposvarmost.hu/blog/kaposvaron-tortent/2015/10/11/a-loire-tol-a-kaposig.html
- ↑ https://magyarnemzetinevter.hu/geo/482238 — 2019.
- ↑