Гуам

Гуам Guåhån Guam
Сьцяг Герб
Нацыянальны дэвіз: «Where America's Day Begins»
Дзяржаўны гімн: «Fanohge Chamoru»
Афіцыйная мова	ангелькая чамора
Сталіца	Хагатна
Найбуйнейшы горад	Дэдэда
Форма кіраваньня прэзыдэнт губэрнатар	залежная тэрыторыя Джо Байдэн Лу Герэра
Плошча  • агульная  • адсотак вады	190-е месца ў сьвеце 541,3 км² нязначны
Насельніцтва  • агульнае (2009)  • шчыльнасьць	181-е месца ў сьвеце 178 000 320/км²
СУП  • агульны (2000)  • на душу насельніцтва	167-е месца ў сьвеце $2,5 млрд $15 000
Валюта	Даляр ЗША (USD)
Часавы пас  • улетку	UTC+10 (UTC+10) +10 (UTC+10)
Дамэн верхняга ўзроўню	.gu
Тэлефонны код	+1 671
Мапа Гуаму

Гуа́м (па-ангельску: Guam) — востраў у архіпэлягу Марыянскіх астравоў у Ціхім акіяне, якая належыць ЗША.

Гісторыя

Выспа была адкрытая 6 сакавіка 1521 году Фэрнанам Магеланам і атрымала назву Зладзейская выспа, таму што мясцовыя жыхары не разумелі, што такое ўласнасьць і скралі з карабля дробныя рэчы. У 1668 годзе на выспу прыбылі першыя гішпанскія місіянэры. У 1898 годзе, пасьля гішпана-амэрыканскай вайны выспа была перададзена ЗША.

Пад час Другой сусьветнай вайны, у 1941 годзе выспа была акупаваная Японіяй. Акупацыя цягнулася да 21 ліпеня 1944 году. У 1950 годзе кіраўніцтва над выспай перайшло ад Вайскова-марскога флёту ЗША Міністэрству замежных справаў, тут была прынятая канстытуцыя, сфармаваны парлямэнт, жыхарам было падаравана амэрыканскае грамадзянства. З гэтага часу Гуам атрымаў унутраную аўтаномію, якая была пашыраная ў 1970 годзе.

Палітыка

Гуам зьяўляецца тэрыторыяй залежнай ад ЗША. Урадам выспы кіруе губэрнатар, які выбіраецца на ўсеагульных выбарах. Грамадзяне Гуаму адначасова зьяўляюцца грамадзянамі ЗША, але яны ня маюць права галасаваць у прэзыдэнцкіх выбарах ЗША.

Геаграфія

Выспа мае вульканічнае паходжаньне, абкружаная каралавымі рыфамі. Знаходзіцца ў паўночнай частцы Ціхага акіяна, паміж Гаваямі і Філіпінамі. Гуам — гэта самая вялікая і самая паўднёвая выспа з Марыянскіх выспаў.

Адміністрацыйны падзел

Гуам дзеліцца на 19 акругаў:

1. Агат
2. Асан-Маіна
3. Барыгада
4. Чалан Пага-Ардот
5. Дэдэда
6. Хагатна
7. Хагатна Хэйтс
8. Інараян
9. Мангілао
10. Мерыза
11. Монгмонг-Тота-Маітэ
12. Піці
13. Санта Рыта
14. Сынаяна
15. Талафофа
16. Тамунінг
17. Уматак
18. Юіга
19. Ёна

Эканоміка

Асновай эканомікі Гуаму зьяўляецца абслугоўваньне амэрыканскай вайсковай базы і турызм. Разьвіцьцё атрымала і рыбная лоўля.

Дэмаграфія

Насельніцтва Гуаму складаецца з наступных этнічных групаў:

• чаморы — 37,1%
• філіпінцы — 26,3%
• эўрапэоіды — 6,5%
• іншыя — 30,1%.

Асноўнай рэлігіяй зьяўляецца каталіцызм (85%). Мовамі, якімі карыстаюцца жыхары выспы зьяўляюцца: ангельская (38,3%), чамора (22,2%), філіпінская (22,2%), іншыя (17,8%).