Латышы

Латышы (па-латыску: latvieši) — балтыйскі народ, які складае 62,1% насельніцтва Латвіі. Асноўная мова — латыская балтыйскай групы індаэўрапейскай сям’і. Веруючыя латышы — пераважна лютэране, ёсьць таксама каталікі і праваслаўныя РПЦ Масквы.

Паходзяць ад латгалаў — старажытнабалцкай народнасьці (адкуль і саманазва — латвешы). З XIII стагодзьдзя латышы знаходзіліся пад нямецкім валадарствам, затым пад швэцкім, а з 1795 году сталі часткай Расейскай імпэрыі. Латыская народнасьць склалася да XVII стагодзьдзя; пратэстанцызм распаўсюдзіўся ў XVI стагодзьдзі (не прыжыўся ён толькі ў Латгаліі, якая да другой паловы XVIII стагодзьдзя ўваходзіла ў склад Польшчы).

Да 1917 году на тэрыторыі тагачаснай Пецярбурскай губэрні пражывала каля 30 тысячаў латышоў-перасяленцаў з Латвіі. Калёніі латышоў існавалі і ў Цьвярской, Пскоўскай губэрнях.

Пасьля рэвалюцыі ў Ленінградзе працаваў пэдагагічны тэхнікум, які рыхтаваў кадры настаўнікаў для латыскіх школ Ленінградзкай вобласьці, выходзіла газэта. Існавалі кампактныя латыскія селішчы і латыскі саўгас «Чырвоны Латыш» у Тосьненскім раёне. З прычыны рэпрэсіяў і вайны лік ленінградзкіх латышоў значна скараціўся і цяпер у Ленінградзкай вобласьці яны пражываюць у вельмі невялікай колькасьці.

Колькасьць народу: 1 530 000;

Таксама пражываюць:

• У Латвіі: 1 320 600
• У ЗША: 87 564
• У Расеі: 35 000
• У Бразыліі: 20 000
• У Канадзе: 20 000
• У Аўстраліі: 18 938
• У Ірляндыі: 18 008
• Ва Ўкраіне: 5079
• У Вялікабрытаніі: 5000
• У Нямеччыне: 4000
• У Швэцыі: 4000
• У Летуве: 3000
• У Эстоніі: 2300
• У Беларусі: 2200
• У Вэнэсуэле: 400
• У Францыі: 300
• У Аргентыне: 200
• У Грузіі: 200
• У Нарвэгіі: 200
• У Чылі: 100

Вонкавыя спасылкі

Латышы — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

• Фэномэны палітычнага нацыяналізму на прыкладзе Латвійскай Рэспублікі (рас.)
• Х. Стродс, Пачатак перасяленьня латыскіх сялян у Расею ў 40-я — 60-я гг. XIX ст. (рас.)