Правім MongoDB

{{Картка праграмы
|genre = NoSQL [[сістэма кіравання базамі даных]]
}}

'''MongoDB''' — гэта [[Кросплатформавае праграмнае забеспячэнне|кросплатформавая]] дакументаарыентаваная [[сістэма кіравання базамі даных]]. З’яўляецца [[NoSQL]]-сістэмай і выкарыстоўвае дакументы, падобныя на [[JSON]] для захавання даных. Версіі MongoDB ліцэнзуюцца ў адпаведнасці з ліцэнзіяй SSPL, якая лічыцца [[Свабодныя праграмы|несвабоднай]] з-за абмежаванняў у выкарыстанні, аднак прадастаўляе доступ да зыходнага кода. MongoDB з’яўляецца членам альянсу MACH.

== Гісторыя ==
Амерыканская кампанія 10gen пачала распрацоўку MongoDB у 2007 годзе ў якасці кампанента запланаванай PaaS-платформы.

У 2009 годзе кампанія перайшла на мадэль распрацоўкі з адкрытым зыходным кодам, пры гэтым прапаноўваючы камерцыйную падтрымку і іншыя паслугі.

У 2013 годзе 10gen змяніла назву на MongoDB Inc.<ref name="gigaom-rename">{{Cite web|lang=en-US|url=http://gigaom.com/2013/08/27/10gen-embraces-what-it-created-becomes-mongodb-inc/|title=10gen embraces what it created, becomes MongoDB Inc.|website=Gigaom|archive-url=https://web.archive.org/web/20160305015624/https://gigaom.com/2013/08/27/10gen-embraces-what-it-created-becomes-mongodb-inc/|archive-date=March 5, 2016|access-date=January 29, 2016|url-status=live}}</ref>

8 лістапада 2018 г. у версіі 4.0.4 ліцэнзія праграмнага забеспячэння была зменена з AGPL 3.0 на SSPL.<ref>{{Cite web|url=https://www.mongodb.com/docs/manual/release-notes/4.0-changelog/#build-and-packaging-20|title=4.0 Changelog - 4.0.4 Changelog - Build and Packaging|access-date=2023-06-28|archive-date=4 кастрычніка 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20231004173208/https://www.mongodb.com/docs/manual/release-notes/4.0-changelog/#build-and-packaging-20|url-status=dead}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.mongodb.com/docs/manual/release-notes/4.0/#4.0.4---nov-8--2018|title=Release Notes for MongoDB 4.0 - 4.0.4 - Nov 8, 2018|access-date=2023-06-28|archive-date=29 верасня 2023|archive-url=https://web.archive.org/web/20230929154954/https://www.mongodb.com/docs/manual/release-notes/4.0/#4.0.4---nov-8--2018|url-status=dead}}</ref>

== Асноўныя магчымасці ==

=== Індэксацыя ===
Дакумент MongoDB можа быць праіндэксаваны першаснымі ({{lang-en|primary}}) і другаснымі ({{lang-en|secondary}}) індэксамі.

=== Рэплікацыя ===
MongoDB забяспечвае высокую даступнасць ({{lang-en|high availability}}) з выкарыстаннем набораў рэплік. <ref>{{Cite web|url=http://clusterhq.com/2016/03/14/ridiculously-fast-mongodb-replica-recovery-with-flocker/|title=Ridiculously fast MongoDB replica recovery Part 1 of 2|publisher=ClusterHQ|archive-url=https://web.archive.org/web/20171030014315/http://clusterhq.com/2016/03/14/ridiculously-fast-mongodb-replica-recovery-with-flocker/|archive-date=October 30, 2017|url-status=dead}}</ref> Набор рэплік складаецца з дзвюх ці больш копій. Кожная рэпліка можа выступаць у ролі асноўнай або другаснай ў любы час. Усе запісы і чытанні выконваюцца на асноўнай рэпліцы па змоўчанні. Другасныя рэплікі захоўваюць копію даных асноўнай.

=== Балансіроўка нагрузкі ===
MongoDB гарызантальна маштабуецца з выкарыстаннем сегментавання ({{lang-en|sharding}}). <ref>{{Cite web|url=https://severalnines.com/blog/turning-mongodb-replica-set-sharded-cluster|title=Turning MongoDB Replica Set to a Sharded Cluster|website=Severalnines|date=May 11, 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20161125114334/http://severalnines.com/blog/turning-mongodb-replica-set-sharded-cluster|archive-date=November 25, 2016|url-status=live}}</ref> Карыстальнік выбірае ключ фрагмента, які вызначае, як будуць размеркаваны даныя ў калекцыі. Даныя разбіваюцца на дыяпазоны (на аснове ключа сегмента) і размяркоўваюцца па некалькіх фрагментах.

=== Захоўванне файлаў ===
MongoDB можна выкарыстоўваць як [[Файлавая сістэма|файлавую сістэму]] пад назвай GridFS з функцыямі балансіроўкі нагрузкі і рэплікацыі даных на некалькіх машынах для захоўвання файлаў.

=== Выкананне JavaScript на баку сервера ===
Мову праграмавання [[JavaScript]] можна выкарыстоўваць у запытах і функцыях агрэгацыі, а таксама адпраўляць код JavaScript непасрэдна ў базу даных для выканання.

=== Транзакцыі ===
MongoDB сцвярджае, што цалкам падтрымлівае шматдакументныя транзакцыі ACID пасля выпуску версіі 4.0 у чэрвені 2018 г.<ref>{{Cite web|url=https://wikibon.com/mongodb-drives-nosql-deeply-enterprise-opportunities/|title=MongoDB Drives NoSQL More Deeply into Enterprise Opportunities|date=June 27, 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180807125210/https://wikibon.com/mongodb-drives-nosql-deeply-enterprise-opportunities/|archive-date=August 7, 2018|access-date=August 7, 2018|url-status=live}}</ref> Аднак гэтае сцвярджэнне не цалкам адпавядае рэчаіснасці, бо MongoDB парушае правіла ізаляцыі транзакцый узроўню SNAPSHOT.<ref>[https://jepsen.io/analyses/mongodb-4.2.6 MongoDB 4.2.6]</ref>

== Гл. таксама ==
* [[Сістэма кіравання базамі даных]]
* [[JSON]]

{{зноскі}}

== Знешнія спасылкі ==
* {{Афіцыйны сайт}}

{{Базы даных}}
{{Бібліяінфармацыя}}

[[Катэгорыя:Архітэктура размеркаваных вылічэнняў]]
[[Катэгорыя:Праграмнае забеспячэнне, распрацаванае ў 2009 годзе]]
[[Катэгорыя:Сістэмы кіравання базамі даных]]
[[Катэгорыя:Праграмнае забеспячэнне паводле алфавіта]]
[[Катэгорыя:Кросплатформавае праграмнае забеспячэнне]]