Алігаполія

Алігаполія (ад стар.-грэч.: ὀλίγος — малалікі, і πωλέω — прадаю, гандлюю) — рынак, на якім некалькі фірм прадаюць стандартызаваныя ці дыферэнцыяваныя прадукты; рынак, доступ на які ўскладнены для іншых фірм, і на якім кантроль над коштам прадукцыі абмежаваны ўзаемазалежнасцю фірм (за выключэннем тых выпадкаў, калі маецца змова), і на якім звычайна дзейнічае моцная някоштавая канкурэнцыя.

Алігаполія — гэта стандартная рынкавая форма. У якасці колькаснага апісання гэтай формы, можа быць скарыстана наступныя суадносіны — дзель чатырох фірм-лідараў галіны павінна быць больш 40 %.

Алігапалістычная канкурэнцыя можа выклікаць змову, у мэтах якога — падвышэнне кошту прадукцыі і абмежаванне выпуску, як у манаполіі. Калі ў гэтай змове існуе афіцыйную дамову, то гэта будзе звацца — картэль.

Часта, фірмы ўладкоўваюць змову з мэтай стабілізаваць няўстойлівы рынак, або каб «паменшыць рызыкоўнасць інвестыцый, уласцівых для гэтага рынку». У большасці краін існуюць законныя абмежаванне на падобныя змовы. Афіцыйная дамова не абавязкова для змовы (хоць, для таго, каб гэтая змова быў нелегальным, паміж фірмамі павінны быць цесныя сувязі) — для прыкладу, у некаторых галінах, можа існаваць вызначаны рынкавы лідар, які неафіцыйна ўсталёўвае кошт, і іншыя ўдзельнікі рынку ёй прытрымліваюцца. Такая сітуацыя завецца коштавым лідарствам.

У іншых выпадках, канкурэнцыя сярод прадаўцоў у алігаполіі можа быць вельмі актыўнай, выклікаючы нізкія кошты і высокі выпуск. Гэта можа прывесці рынак да стану, падобнаму на дасканалую канкурэнцыю. Канкурэнцыя ў алігаполіі можа быць вышэй, калі ў галіны існуе досыць вялікая колькасць фірм, або, да прыкладу, гэтыя фірмы прывязаныя рэгіянальна і не канкуруюць паміж сабою напроста.

Для мадэлявання паводзін фірм-удзельнікаў рынку ў тэорыі алігаполіі ўжываюцца метады тэорыі гульняў. Найболей вядомымі мадэлямі алігаполіі з’яўляюцца:

• Мадэль Штакельберга
• Мадэль Курна
• Мадэль Бертрана

Гл. таксама

• Манаполія
• Алігапсонія
• Аліганомія
• Паліполія

Літаратура

• Макконнелл К. Р., Брю С. Л. Экономикс: принципы пробемы и политика/ Пер. 16-го англ. изд.- М.: ИНФРА-М, 2007.
• F. Musgrave, E. Kacapyr; «Barron’s AP Micro/Macroeconomics»