Вуглавы градус

Градус, хвіліна, секунда — агульнапрынятыя адзінкі вымярэння плоскіх вуглоў. Таксама гэтыя велічыні выкарыстоўваюцца ў картаграфіі для вызначэння каардынатаў адвольнага пункту зямной паверхні.

Градус

Градус (ад лац.: gradus — дзяленне шкалы, крок, ступень) абазначаецца °. Адзін абарот роўны 360°. У прамым вугле, такім чынам, 90°, у разгорнутым — 180°.

Дзяленне акружнасці на 360° прыдумалі акадцы (вавіланяне).

1° = ${\frac {\pi }{180}}$ радыян ≈ 0,017453293 радыян

1° = ${\frac {1}{360}}$ абарота ≈ 0,002777 абарота

1° = ${\frac {400}{360}}$ градаў ≈ 1,111111 градаў

Хвіліны і секунды

Па аналогіі з дзяленнем гадзіны як інтэрвалу часу градус дзеляць на 60 хвілін (ад лац. лац.: minutus — маленькі, дробны; абазначаецца знакам'), а хвіліну — на 60 секунд (ад лац.: secunda divisio — другі падзел; абазначаецца знакам "). Дзяленне градуса на хвіліны і секунды увёў Клаўдзій Пталемей; карані ж такога дзялення ўзыходзяць да вучоных Старажытнага Вавілона (дзе выкарыстоўвалася шасцідзесятковая сістэма злічэння).

1′ = ${\frac {1^{\circ }}{60}}$ ≈ 2,9088821×10⁻⁴ радыян.

1″ = ${\frac {1^{\circ }}{3600}}$ ≈ 4,8481368×10⁻⁶ радыян.

Літаратура

• Боголюбов А. Н.  Математики. Механики. Биографический справочник. — Киев: Наукова думка, 1983. — 639 с.
• Гельфанд И. М., Львовский С. М., Тоом А. Л.  Малые углы // Тригонометрия. — М.: МЦНМО, 2002. — 199 с. — ISBN 5-94057-050-X. Архівавана 5 сакавіка 2016.

Гл.таксама

• Радыян