Дэкалог (тэлецыкл)

Дэкалог
Дэкалог;
	польск.: Dekalog
Жанр	драматычны фільм
Рэжысёр	Кшыштаф Кеслёўскі;
Прадзюсар	Рышард Чуткоўскі
Сцэнарыст	Кшыштаф Пясевіч; Кшыштаф Кеслёўскі
У галоўных; ролях	Артур Барчыш[d]; Крыстына Янда[d]; Ольгерд Лукашэвіч; Даніэль Альбрыхскі; Гражына Шапалоўска[d]; Ежы Штур; Збігнеў Запасевіч[d]; Багуслаў Лінда;
Аператар	Пётр Сабачыньскі[d];
Кампазітар	Збігнеў Прайснер;
Кінакампанія	Sender Freies Berlin[d], TELEWIZJA POLSKA S.A.[d] і Тор[d]
Працягласць	572 хв.
Краіна	Польшча
Мова	польская
Год	1989
IMDb	ID 0092337

«Дэкало́г» (польск.: Dekalog) — дзесяцісерыйны тэлецыкл, зняты ў 1988 годзе польскім кінарэжысёрам Кшыштафам Кеслёўскім^[1]^[2]. Тэлецыкл уяўляе сабой 10 тэлевізійных фільмаў, кожны з якіх прысвечаны адной з Дзесяці запаведзей.

Тэмы

Дзесяць запаведзяў (паводле рымска-каталіцкай традыцыі)^[3]	Ідэал^[4]	Тэмы, якія падымае Кеслёўскі^[4]
1. Не май іншых багоў, апроч Мяне	Святасць Бога і праслаўлення	Ідалапаклонства ў адносінах да навукі
2. Не ўжывай імя Пана Бога твайго дарэмна	Святасць маўлення	Імя, як прынцып вызначэння асобы, і маральны выбар; значнасць чыйгосьці слова ў жыцці чалавека
3. Памятай дзень святы святкаваць	Святасць часу	Абазначэнні часу (святы, дзень/ноч і інш.) і іх сэнсавае напаўненне
4. Шануй бацьку свайго і маці сваю	Святасць аўтарытэту	Сямейныя і сацыяльныя адносіны, як рэгулятары асобы
5. Не забівай	Святасць жыцця	Забойства і пакаранне
6. Не чужалож	Святасць кахання	Сутнасць і адносіны кахання і жарсці
7. Не крадзі	Святасць валодання	Валоданне як чалавечая патрэбнасць і спакуса
8. Не сведчы фальшыва супраць бліжняга твайго	Святасць праўды	Цяжкасці праўды ва ўмовах безвыходнага зла
9. Не пажадай жонкі бліжняга твайго	Святасць задаволенасці	Секс, рэўнасць і вернасць
10. Не пажадай нічога, што належыць бліжняму твайму	Святасць задаволенасці	Сквапнасць і ўзаемаадносіны

Фільмы

Дэкалог, адзін

«Дэкалог, адзін» (польск.: Dekalog, jeden) — першая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 10 снежня 1989 года. Першая частка цыкла адпавядае першай з Дзесяці запаведзяў: «Не май іншых багоў, апроч Мяне». У сцэнарыі гэта тэма раскрываецца самым непасрэдным чынам: падымаецца пытанне існавання Бога ўвогуле, а таксама праблема стварэння сучасным чалавекам фальшывых багоў. Стваральнікі фільма, наўмысна пазбягаючы традыцыйнай біблейскай інтэрпрэтацыі запаведзі, ролю такога бажка аддаюць камп’ютару. «Дэкалог I» расказвае гісторыю вучонага. Яго трагедыя вынікае з таго, што ён цалкам давярае магчымасцям сучаснай навукі, увасобленым у камп’ютары. З вялікай дакладнасцю і пры тым з вялікім запасам ён вылічвае трываласць лёду на замерзлым возеры, дзе яго ўлюбёны сын збіраецца апрабаваць свае новыя канькі. Да жалю, збег абставін прыводзіць да трагедыі. Насуперак разліку лёд не вытрымлівае вагі хлопчыка, і той тоне.^[1]

Акцёр	Роля
Хенрык Бараноўскі	Кшыштаф Кшыштаф
Войцех Клата	Павел, сын Кшыштафа Павел, сын Кшыштафа
Мая Камароўска	Ірэна, сястра Кшыштафа
Артур Барчыш	чалавек, што сядзіць над лёдам

Дэкалог, два

«Дэкалог, два» (польск.: Dekalog, dwa) — другая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 11 мая 1990 года.

Дэкалог, тры

«Дэкалог, тры» (польск.: Dekalog, trzy) — трэцяя частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 18 мая 1990 года.

Дэкалог, чатыры

«Дэкалог, чатыры» (польск.: Dekalog, cztery) — чацвёртая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 25 мая 1990 года.

Дэкалог, пяць

«Дэкалог, пяць» (польск.: Dekalog, pięć) — пятая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 1 чэрвеня 1990 года.

Акцёр	Роля
Мірослаў Бака	Яцэк Лазар Яцэк Лазар
Кшыштаф Глобіш	Пётр Баліцкі адвакат Пётр Баліцкі
Ян Тэсаж	Вальдэмар Рэкоўскі таксіст Вальдэмар Рэкоўскі
Артур Барчыш	работнік з мерай
Аляксандр Беднаж	кат

Дэкалог, шэсць

«Дэкалог, шэсць» (польск.: Dekalog, sześć) — шостая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 8 чэрвеня 1990 года.

Акцёр	Роля
Гражына Шапалоўска	Магда Магда
Олаф Любашэнка	Томэк Томэк
Стэфанія Івіньска	гаспадыня Томэка
Артур Барчыш	чалавек з чамаданам

Дэкалог, сем

«Дэкалог, сем» (польск.: Dekalog, siedem) — сёмая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 15 чэрвеня 1990 года.

Дэкалог, восем

«Дэкалог, восем» (польск.: Dekalog, osiem) — восьмая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 22 чэрвеня 1990 года.

Дэкалог, дзевяць

«Дэкалог, дзевяць» (польск.: Dekalog, dziewięć) — дзявятая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 29 чэрвеня 1990 года.

Дэкалог, дзесяць

«Дэкалог, дзесяць» (польск.: Dekalog, dziesięć) — дзясятая частка тэлецыкла «Дэкалог», прэм’ера якой адбылася 24 чэрвеня 1989 года.

Саўндтрэк

Узнагароды

Паводле рэсурса «Internet Movie Database» фільм быў адзначаны 10 намінацыямі на значныя кінапрэміі і ўзнагароджаны 9 з іх^[5]:

Кінапрэмія / Кінафестываль	Год	Катэгорыя / Узнагарода	Намінант	Вынік
46-ы Венецыянскі кінафестываль	1989	Прыз ФІПРЭСІ (конкурсная праграма)	Кшыштаф Кеслёўскі	Перамога
46-ы Венецыянскі кінафестываль	1989	Прэмія «Дзеці і кіно»	Кшыштаф Кеслёўскі	Перамога
Прэмія «Сярэбраная стужка»	1990	«Еўрапейская срэбная стужка^be_it»	Кшыштаф Кеслёўскі	Перамога
Прэмія «Бодыль»^[6]	1991	Найлепшы еўрапейскі фільм	Кшыштаф Кеслёўскі	Перамога
Прэмія Сіндыката французскіх кінакрытыкаў^be_en	1991	Найлепшы замежны фільм	Кшыштаф Кеслёўскі	Перамога
Прэмія Асацыяцыі кінакрытыкаў Чыкага^be_en	1997	Найлепшы фільм на замежнай мове		Перамога

Спісы

У 1995 годзе «Дэкалог» быў уключаны ў «Ватыканскі спіс фільмаў»^[7]. У 2000 годзе вядомы амерыканскі кінакрытык Роджэр Эберт дадаў тэлецыкл у свой спіс «Выдатных фільмаў»^[8]. У 2005 годзе тэлецыкл быў уключаны ў спіс «100 фільмаў на ўсе часы па версіі часопіса „Time“^[en]» і адзначаны як найлепшы фільм свайго дзесяцігоддзя^[9].

Крыніцы

↑ ^а ^б Dekalog (польск.). Інтэрнэт-база польскага кіно. Праверана 14 лютага 2018.
↑ Dekalog (TV Mini Series 1989–1990) — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 11 верасня 2022.
↑ Агульны катэхізіс (бел.). Афіцыйны інтэрнэт-партал Каталіцкага Касцёла ў Беларусі. Праверана 14 лютага 2018.
↑ ^а ^б The Films of Krzysztof Kieślowski:The Liminal Image 2004, с. 164.
↑ Dekalog (1989–1990) — Awards (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 11 верасня 2022.
↑ 1991: Årets vindere (дацк.). Сайт кінапрэміі «Бодыль». Праверана 14 лютага 2018.
↑ The Vatican Film List
↑ Roger Ebert. The Decalogue (англ.). Сайт Роджэра Эберта (2 красавіка 2000). Праверана 11 верасня 2022.
↑ All-Time 100 Best Movies

Літаратура

Joseph G. Kickasola. The Films of Krzysztof Kieślowski:The Liminal Image. — A&C Black, 2004. — 332 p. — ISBN 978-0-826-41559-2.

Спасылкі

Дэкалог (тэлецыкл) на сайце «Internet Movie Database» (англ.)

[Film_Polski-1] а ^б Dekalog (польск.). Інтэрнэт-база польскага кіно. Праверана 14 лютага 2018.

[IMDb-2] Dekalog (TV Mini Series 1989–1990) — IMDb (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 11 верасня 2022.

[3] Агульны катэхізіс (бел.). Афіцыйны інтэрнэт-партал Каталіцкага Касцёла ў Беларусі. Праверана 14 лютага 2018.

[FOOTNOTEThe_Films_of_Krzysztof_Kieślowski:The_Liminal_Image2004164-4] а ^б The Films of Krzysztof Kieślowski:The Liminal Image 2004, с. 164.

[IMDb,_Awards-5] Dekalog (1989–1990) — Awards (англ.). Сайт «Internet Movie Database». Праверана 11 верасня 2022.

[bodil-6] 1991: Årets vindere (дацк.). Сайт кінапрэміі «Бодыль». Праверана 14 лютага 2018.

[7] The Vatican Film List

[Roger_Ebert-8] Roger Ebert. The Decalogue (англ.). Сайт Роджэра Эберта (2 красавіка 2000). Праверана 11 верасня 2022.

[9] All-Time 100 Best Movies

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Тэматычныя сайты	AllMovie · AlloCiné · Česko-Slovenská filmová databáze · Internet Movie Database
Слоўнікі і энцыклапедыі	Britannica (онлайн) · Universalis

Кшыштаф Кеслёўскі
Фільмаграфія Кшыштафа Кеслёўскага Спіс узнагарод і намінацый Кшыштафа Кеслёўскага
Дакументальныя фільмы	Установа (1966) Здымак (1968) З горада Лодзь (1969) Фабрыка (1970) Я быў жаўнерам (1970) Перад ралі (1971) Рабочыя ’71: Нічога пра нас без нас (1972) Рэфрэн (1972) Прынцыпы бяспекі і гігіены ў медным рудніку (1972) Між Уроцлавам і Зялёнай Гурай (1972) Муляр (1973) Рэнтген (1974) Першае каханне (1974) Біяграфія (1975) Легенда (1975) Хлапушка (1976) Шпіталь (1977) З пункту гледжання начнога вартаўніка (1977) Не ведаю (1977) Сем жанчын рознага веку (1978) Вакзал (1980) Гаворачыя галовы (1980) Сем дзён тыдня — Варшава (1988)
Мастацкія фільмы	Трамвай (1966) Канцэрт па заяўках (1967) Падземны пераход (1973) Персанал (1975) Шнар (1976) Спакой (1976) Аматар (1979) Кароткі працоўны дзень (1981) Выпадак (1981) Без канца (1985) Кароткі фільм пра забойства (1988) Кароткі фільм пра каханне (1988) Дэкалог (1988) Падвойнае жыццё Веранікі (1991) Тры колеры: Сіні (1993) Тры колеры: Белы (1993) Тры колеры: Чырвоны (1994)
Тэлецыкл «Дэкалог»	Дэкалог, адзін Дэкалог, два Дэкалог, тры Дэкалог, чатыры Дэкалог, пяць Дэкалог, шэсць Дэкалог, сем Дэкалог, восем Дэкалог, дзевяць Дэкалог, дзесяць

Прэмія Асацыяцыі кінакрытыкаў Чыкага за найлепшы фільм на замежнай мове
1988—2000	Бывайце, дзеці (1988) Генрых V^[en] (1989) Кухар, злодзей, яго жонка і яе палюбоўнік^[en] (1990) Анёл за маім сталом^[en] (1991) Жорсткая гульня^[en] (1992) Піяніна (1993) Тры колеры: Чырвоны (1994) Паштальён^[en] (1995) Дэкалог (1996) Давайце патанцуем?^[en] (1997) Жыццё цудоўнае (1998) Усё пра маю маці^[en] (1999) Крадзецца тыгр, тоіцца цмок^[en] (2000)
2001—2025	Неверагодны лёс Амэлі Пулен (2001) І тваю маму таксама^[en] (2002) Горад Бога (2003) Доўгія заручыны (2004) Схаванае (2005) Лісты з Івадзімы (2006) 4 месяцы, 3 тыдні і 2 дні (2007) Упусці мяне^[en] (2008) Белая стужка (2009) Прарок^[en] (2010) Развод Надзера і Сімін^[en] (2011) Каханне (2012) Акт забойства^[en] (2013) Турыст^[en] (2014) Сын Саула (2015) Служанка^[en] (2016) Квадрат (2017) Рома (2018) Паразіты (2019) Запой (2020) Сядай за руль маёй машыны (2021) Рашэнне сысці^[en] (2022) Зона інтарэсаў (2023)
Асацыяцыя кінакрытыкаў Чыкага