Клічны склон
Гэй, званар, званар, мой пане, |
Алесь Гарун. «Песня-звон»[1]. |
Клічны склон, клічная форма, вакатыў (лац.: vocativus) — асаблівая форма іменнай часціны мовы (часцей за ўсё назоўніка), якая выкарыстоўваецца для абазначэння аб'екта (часцей за ўсё, адушаўлёнага), да якога звяртаюцца. «Склонам» гэта форма называецца ўмоўна, бо ў строга граматычным сэнсе клічная форма склонам не з'яўляецца[2].
Гістарычна клічны склон уваходзіў у індаеўрапейскую сістэму склонаў і існаваў у латыні, санскрыце, і старажытнагрэчаскай мове. Хоць пазней ён быў страчаны многімі сучаснымі індаеўрапейскімі мовамі, некаторыя мовы захоўваюць гэты склон і дагэтуль, напрыклад, грэчаская, цыганская, многія славянскія мовы (беларуская, украінская, польская, сербская і інш.) і некаторыя кельцкія мовы (шатландская і ірландская), балтыйскія мовы (напрыклад: латышская і літоўская). З раманскіх клічны склон захаваўся толькі ў румынскай мове. Ён таксама ёсць у некаторых не-індаеўрапейскіх мовах, такіх як грузінская, арабская і карэйская.
Прыклады ў беларускай мове
[правіць | правіць зыходнік]Брат — браце, сын — сыне, Янка — Янку, пан — пане і іншыя.
Зноскі
- ↑ Алесь Гарун. "Песня-звон(недаступная спасылка)
- ↑ Реформатский А. А. Введение в языковедение / Под ред. В. А. Виноградова. — М.: Аспект Пресс. 1998. С. 488. ISBN 5-7567-0202-4