Фторыставадародная кіслата

Фторыставадародная кіслата
Агульныя
Сістэматычнае найменне	Фтарыд вадароду
Традыцыйныя назвы	Плавікавая кіслата
Хім. формула	HF
Фізічныя ўласцівасці
Стан (ст. ум.)	вадкасць
Малярная маса	20 г/моль
Тэрмічныя ўласцівасці
Тэмпература плаўлення	-83 °C
Тэмпература кіпення	19,52 °C
Энтальпія ўтварэння (ст. ум.)	271 кДж/моль
Хімічныя ўласцівасці
pKa	3,17
Класіфікацыя
Рэг. нумар CAS	7664-39-3
PubChem	16211014; 14917
SMILES	F
RTECS	MW7875000

Фторыставадародная кіслата, плавікавая кіслата, фторавадародная кіслата — раствор фторыстага вадароду ў вадзе, HF.

Бясколерная вадкасць. Шчыльнасць 1149 кг/м³ пры тэмпературы 15 °С (1,00132—1,07099 г/см³ пры 25 °С). Тэмпература кіпення азеатропнай сумесі (38,2 % фторыстага вадароду па масе) складае 114,5 °С. Моцная кіслата. Утварае солі — фтарыды. Рэагуе са шматлікімі рэчывамі, у т.л. з аксідамі крэмнію, малібдэну, вальфраму, танталу, ніобію, бору і з сілікатамі (у т.л. са шклом).

Атрыманне

Фторыставадародную кіслату атрымліваюць растварэннем фторыстага вадароду ў вадзе, воднай абсорбцыяй газападобных прадуктаў сернакіслага раскладання фтарыду кальцыю, флюарытавых руд, фторзмяшчальных адходаў прамысловасці, пірагідролізам фтарыдаў кальцыю, урану і іншых металаў.

Выкарыстанне

Выкарыстоўваецца ў працэсах сінтэзу фтарыдаў, у складзе раствораў для траўлення шкла, кварцу, металаў і некаторых сплаваў і інш.

Шкоднае ўздзеянне

Фторыставадародная кіслата таксічная. Выклікае апёкі скуры (уздзеянне разбаўленай кіслаты можа выявіцца праз некалькі гадзін), раздражненне слізістых абалонак.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 16: Трыпалі — Хвіліна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2003. — Т. 16. — С. 494. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0263-6 (т. 16).
• Хімічны слоўнік навучэнца: Дапам. для вучняў / Б. Н. Качаргін, В. М. Макарэўскі, Л. Я. Гарнастаева, В. С. Аранская. — Мн.: Народная асвета, 2003. — С. 248. — 287 с. — 1 000 экз. — ISBN 985-12-0621-8.
• Общая химия в формулах, определениях, схемах: Учеб. пособие / И. Е. Шиманович, М. Л. Павлович, В. Ф. Тикавый, П. М. Малашко; Под ред. В. Ф. Тикавого. — Мн.: Універсітэцкае, 1996. — 528 с. — ISBN 385-09-0033-4. (руск.)

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фторыставадародная кіслата
• Інфармацыя на сайце ХиМиК.ру (руск.)
• Фтороводородная кислота Архівавана 29 верасня 2015. // Российская энциклопедия по охране труда: В 3 т. — 2-е изд., перераб. и доп. — М.: Изд-во НЦ ЭНАС, 2007. (руск.)