Янка Журба

Янка Журба
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Januk Žurba і I. Kručinin
Дата нараджэння	30 красавіка 1881(1881-04-30)
Месца нараджэння	Купніна[d], Лепельскі павет, Віцебская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	7 студзеня 1964(1964-01-07) (82 гады)
Месца смерці	Полацк, Віцебская вобласць, БССР, СССР
Пахаванне	Ксавер'еўскія могілкі
Грамадзянства	Расійская імперыя  БССР
Альма-матар	Полацкая настаўніцкая семінарыя (1902) Глухіўскі нацыянальны педагагічны ўніверсітэт імя Аляксандра Даўжэнкі (1909)
Месца працы	Магілёўскі медыцынскі палітэхнікум Інстытут мовазнаўства НАНБ
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	перакладчык, паэт, настаўнік
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР Саюз беларускіх пісьменнікаў
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Янка Журба, сапр.: Іван Якаўлевіч Івашын (30 красавіка 1881, в. Купніна, Лепельскі павет, цяпер у межах Чашнік — 7 студзеня 1964, Полацк) — беларускі паэт.

Біяграфічныя звесткі

Нарадзіўся ў сялянскай сям’і, у сям’і было 12 чалавек. Скончыў Полацкую настаўніцкую семінарыю (1902). Настаўнічаў на Віцебшчыне ў пачатковых школах. Пасля заканчэння Глухаўскага настаўніцкага інстытута (1906—1909, Чарнігаўская губерня) працаваў выкладчыкам рускай мовы і літаратуры ў старэйшых класах гарадскіх і пачатковых вучылішчаў Украіны, Беларусі, Расіі, у навукова-педагагічнай камісіі Наркамасветы БССР (1921—1922), інспектарам Бабруйскага, затым Калінінскага (Клімавічы) акруговых аддзелаў народнай асветы (1923—1927), выкладчыкам у Чэрыкаўскай сямігадовай школе, у Магілёўскім медыцынскім вучылішчы (1927—1934).

У 1934 пераехаў у Мінск, працаваў у Інстытуце мовазнаўства АН БССР. З-за хваробы вачэй быў змушаны ў 1937 пакінуць працу. Член Саюза пісьменнікаў Беларусі з 1939 года.

З 1941 і пасля вайны жыў у Чашніцкім раёне, быў настаўнікам спеваў у пачатковых класах. Апошнія гады жыцця правёў у вёсцы Слабада пад Полацкам і ў Полацку ў сваякоў і манашак зачыненага Свята-Еўфрасінеўскага манастыра. У апошнія гады цярпеў вялікую нястачу і жыў у доме састарэлых у Полацку.

Магіла Янкі Журбы на Ксавер’еўскіх могілках

Пахаваны на Ксавер’еўскіх могілках у Полацку.

Творчасць

Дэбютаваў этнаграфічнымі нарысамі ў 1902 (газета «Витебские губернские ведомости»). Па-беларуску пачаў пісаць у час навучання ў Глухаўскім інстытуце, першы беларускі верш «На беразе Дзвіны» быў надрукаваны ў 1909 (газета «Наша ніва»). У дакастрычніцкай паэзіі Янкі Журбы выразна выявілася сацыяльная накіраванасць, аптымістычны погляд на свет, жаданне ператварэнняў. У паслярэвалюцыйны час друкуецца з 1921 у газеце «Савецкая Беларусь», з 1922 — у часопісе «Полымя» і інш. Аўтар зборнікаў паэзіі «Заранкі» (Мінск, 1924), «Ясныя шляхі» (1959), «Вершы» (1970), «Роднае» (1980), «Мая песня» (1984) і кніжак вершаў для дзяцей «Ластаўкі» (1950), «Сонечная раніца» (1955), «Светлыя дні» (1959). У 1950 выйшлі Выбраныя творы.

Літаратура

• Журба Янка // Беларускія пісьменнікі (1917—1990): Даведнік / Склад. А. К. Гардзіцкі. Нав. рэд. А. Л. Верабей. — Мн.: Мастацкая літаратура, 1994. — 653 с.: іл. — 22 000 экз. — ISBN 5-340-00709-X.
• Журба Янка // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995.

Спасылкі

• ЖУРБА Янка