Dassonenn
Er yezhoniezh e vez implijet an termen dassonenn[1] (saoz.: sonorant) war dachenn ar fonetik hag ar fonologiezh evit komz eus ur sonenn produet hep direnkañ red an aer. E berr gomzoù, bez' e c'heller distagañ un dassonenn en un doare didroc'h, da skouer [m] ha [l]. Dassonennoù eo an holl vogalennoù ivez. N'eo ket dassonennoù, da skouer, ar c'hensonennoù dre serriñ evel [d] pe [k] ma vez stanket red an aer a-benn o froduiñ ha dre se n'hallont ket bezañ distaget en un doare didroc'h.
Doareoù distagañ |
---|
Dre serriñ |
Klikoù |
Tarzhañ |
Strakal |
Entarzhañ |
Fic'hal |
Ruzennoù |
C'hwibanennoù |
Dassonennoù |
Fri |
Stlakat |
Froumal |
Tostaat |
Linkus |
Vogalennoù |
Hantervogalennoù |
Kostezennoù |
Ouzhpenn an holl vogalennoù e vez renket e-touez an dassonennoù ar c'hensonennoù dre dostaat, dre fri, dre stlakat ha dre froumal.
Setu an dassonennoù pennañ gant bep o arouezenn hervez reolennoù treuzskrivañ al lizherenneg fonetikel etrebroadel: [l, m, n, r, w, j]
Enebet e vez an dassonennoù ouzh ar c'hensonennoù dre serriñ dreist-holl, hag ivez ouzh ar c'hensonennoù dre fic'hal hag ar ruzennoù rak daoust ha ma c'heller distagañ ur ruzenn en un doare didroc'h e vez direnket red an aer betek e lakaat da daskrenañ.
Mouezhiet eo an darn-vrasañ eus an dassonennoù implijet gant yezhoù ar bed dre m'eo gwan-tre son un dassonenn divouezh, ha bewech ma vez implijet un dassonenn divouezh gant ur yezh bennak e ra ar yezh-se ivez gant an dassonenn mouezhiet a glot ganti. Ral-tre eo an dassonennoù divouezh, kavet e tro-dro da 5% eus an holl yezhoù komzet dre ar bed ha lec'hiet en un takad resis tro-dro d'ar Meurvor habask, eus Kanaky betek Suamerika e meur a familh-yezhoù disheñvel, d.s. ar yezhoù aostronezek, sinek-tibetek, na-dene hag eskimoek-aleutek.
Kensonennoù | Gwelit ivez: Lizherenneg fonetik etrebroadel, Vogalenn | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
An arouezennoù a-zehoù e pep par mar bez a ra dave d'ur gensonenn mouezhiet. E gris emañ ar sonioù ma kreder dibosubl o c'havout. |
Gwelet ivez
kemmañNotennoù ha daveoù
kemmañ- ↑ E-barzh :
- Studi fonologel brezhoneg Lanijen, Erwan Evenou, tezenn renet gant Per Denez, 1987.
- Dictionnaire français-breton, Martial Menard, Palantines, 2012. Pennger 'sonnant'.